Το παιχνίδι ισχύος της Πιονγκγιάνγκ, η Ρωσία και η ΕΕ

Των Alexander Lipke, James Crabtree

Eπτά χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη χώρα τους, περίπου 10.000 Βορειοκορεάτες στρατιώτες είναι παρατεταγμένοι κατά μήκος των συνόρων της Ρωσίας με την Ουκρανία, προετοιμασμένοι να πολεμήσουν στην πρώτη γραμμή του πολέμου.

Ορισμένες μονάδες εισέρχονται στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας και έχουν δεχτεί ουκρανικά πυρά. Παρά την απόσταση, η υποστήριξη της Βόρειας Κορέας στον πόλεμο της Ρωσίας αποκτά νέες προεκτάσεις.

Ακόμα κι αν ο άμεσος στρατιωτικός αντίκτυπος μπορεί να περιοριστεί, οι Ευρωπαίοι πρέπει να προετοιμαστούν για μια διευρυνόμενη στρατιωτική συνεργασία μεταξύ της Βόρειας Κορέας και της Ρωσίας. Αυτό απαιτεί όχι μόνο την ενίσχυση της υποστήριξης για την Ουκρανία, αλλά και την ενίσχυση των δεσμών ασφαλείας με τη Νότια Κορέα, με βάση την επίσκεψη του ύπατου εκπροσώπου της ΕΕ Josep Borrell στη Σεούλ τη Δευτέρα.

Η ανάπτυξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων στη Ρωσία αντιπροσωπεύει μια σημαντική αλλαγή στις σχέσεις ασφάλειας της Ευρώπης και της Ασίας. Για πρώτη φορά εδώ και γενιές, στρατεύματα από την ανατολική Ασία συμμετέχουν ενεργά σε μια ευρωπαϊκή σύγκρουση.

Ο αριθμός των στρατευμάτων της Βόρειας Κορέας είναι πιθανότατα πολύ μικρός για να ανατρέψει την ισορροπία αυτού που έχει εξελιχθεί σε μια παρατεταμένη, φθοροποιή σύγκρουση. Με τη Ρωσία να χάνει περίπου 1.000 στρατιώτες καθημερινά κατά τη διάρκεια των χειμερινών επιχειρήσεων, σύμφωνα με εκτιμήσεις του υπουργείου Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, το βορειοκορεατικό σώμα μετά βίας θα αντιστάθμιζε τις απώλειες μιας εβδομάδας. Ωστόσο, αυτή η ανάπτυξη συμπληρώνει την ήδη σημαντική στρατιωτική βοήθεια της Πιονγκγιάνγκ σε άλλους τομείς, συμπεριλαμβανομένων εκατομμυρίων βλημάτων πυροβολικού και φυσιγγίων. Το πιο σημαντικό, καταδεικνύει ότι οι αυταρχικές συνεργασίες της Ρωσίας –με την Κίνα, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα– μπορούν να αποφέρουν απτά στρατιωτικά οφέλη.

Για την Πιονγκγιάνγκ, η σύγκρουση στην Ουκρανία προσφέρει πολλαπλά στρατηγικά πλεονεκτήματα. Παρέχει πολύτιμη εμπειρία μάχης για έναν στρατό που δεν έχει εμπλακεί σε ενεργό πόλεμο από τον πόλεμο της Κορέας, ενώ είναι σε θέση να δοκιμάσει την απόδοση του στρατιωτικού εξοπλισμού της Βόρειας Κορέας. Πέρα από το στρατιωτικό σκεπτικό, η συνεργασία της Βόρειας Κορέας με τη Ρωσία έχει ήδη αποφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη, συμπεριλαμβανομένων των βασικών προμηθειών σε τρόφιμα και καύσιμα. Αυτό μειώνει τη γεωπολιτική εξάρτηση της Βόρειας Κορέας από την Κίνα.

Το σύμφωνο αμοιβαίας ασφάλειας που προέκυψε από την επίσκεψη του Βλαντιμίρ Πούτιν στη Βόρεια Κορέα τον Ιούνιο υποδηλώνει ότι είναι πιθανή στο μέλλον βαθύτερη στρατιωτική συνεργασία. Ως μέρος αυτού του συμφώνου, η Ρωσία μπορεί να παρέχει προηγμένη τεχνολογία σε τομείς από πυραύλους και πυρηνικές δυνατότητες έως δορυφόρους και υποβρύχια – εξελίξεις που θα επηρεάσουν σημαντικά την ασφάλεια σε ολόκληρη τη βορειοανατολική Ασία και πέρα από αυτήν.

Η πιο πιεστική ανησυχία για τους Ευρωπαίους είναι η πιθανότητα διευρυμένης στρατιωτικής εμπλοκής της Βόρειας Κορέας στην Ουκρανία. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει πολύ μεγαλύτερο αριθμό στρατευμάτων: Η Πιονγκγιάνγκ διατηρεί μια από τις μεγαλύτερες ενεργές στρατιωτικές δυνάμεις στον κόσμο, που ξεπερνά το 1,3 εκατομμύριο προσωπικό. Ενώ ο στρατός επικεντρώνεται κυρίως στην ασφάλεια της κορεατικής χερσονήσου, δεν μπορεί να αποκλειστεί περαιτέρω ανάπτυξη. Αυτό όχι μόνο θα παρείχε στη Ρωσία πρόσθετους στρατιωτικούς πόρους αλλά θα επέτρεπε επίσης στον Πούτιν να αποφύγει τις πολιτικά δαπανηρές εγχώριες κινητοποιήσεις.

Η απάντηση των Ευρωπαίων πρέπει να ξεκινήσει με ενισχυμένη συνεργασία πληροφοριών. Η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών και νοτιοκορεατικών υπηρεσιών πληροφοριών σχετικά με τη στρατιωτική συνεργασία Βόρειας Κορέας-Ρωσίας χρειάζεται ενίσχυση. Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών της Κορέας ήταν ιδιαίτερα σημαντική για τους Ευρωπαίους που αναζητούσαν πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες των στρατευμάτων της Βόρειας Κορέας. Η ενσωμάτωση του ΝΑΤΟ με τους εταίρους της Ανατολικής Ασίας, ιδιαίτερα τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία, θα πρέπει επίσης να αναπτυχθεί περαιτέρω για την κατανόηση και την αντιμετώπιση της εξελισσόμενης απειλής κατά μήκος των ουκρανικών συνόρων.

Η επίσκεψη του Μπορέλ στη Σεούλ παρέχει μια κρίσιμη ευκαιρία για να τεθούν οι βάσεις για την εμβάθυνση και πιθανή αναβάθμιση της μακροχρόνιας στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΕΕ-Νοτίου Κορέας. Μια επιλογή θα έβλεπε την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιδιώξει μια συμφωνία "συνολικής στρατηγικής εταιρικής σχέσης", γενικά την υψηλότερη βαθμίδα διπλωματικής συμφωνίας που προσφέρει η Σεούλ, και με τίτλο που ταιριάζει με το επίπεδο της συμφωνίας Ρωσίας-Βόρειας Κορέας που υπογράφηκε νωρίτερα φέτος. Η επίσημη τριμερής συνεργασία μεταξύ της ΕΕ, της Νότιας Κορέας και της Ιαπωνίας θα σήμαινε επίσης κοινή αποφασιστικότητα, όπως θα αυξηθεί η επαφή υψηλού επιπέδου μεταξύ του προέδρου Yoon Suk Yeol και των Ευρωπαίων ηγετών, συμπεριλαμβανομένης της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η ανάπτυξη στρατευμάτων της Βόρειας Κορέας θα πρέπει επίσης να χρησιμεύσει ως καταλύτης για την οικοδόμηση ευρύτερων ρυθμίσεων ασφαλείας ΕΕ-Νοτίου Κορέας. Για τους Ευρωπαίους, ωστόσο, το μεγάλο έπαθλο παραμένει να πείσουν τη Νότια Κορέα να εξοπλίσει την Ουκρανία. Η επανεξέταση της θέσης της Σεούλ σχετικά με την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο αξίζει ευρωπαϊκή διπλωματική υποστήριξη. Ωστόσο, η Νότια Κορέα παραμένει επιφυλακτική όσον αφορά την άμεση στρατιωτική ανάμειξη, επιφυλακτική για τα ρωσικά αντίποινα και την εσωτερική αντίσταση στην εμπλοκή σε αυτό που ορισμένοι θεωρούν ως πιθανό πόλεμο με αντιπροσώπους της Κορέας στην Ευρώπη. Ακόμα κι έτσι, υπάρχουν ενδείξεις ότι η θέση του μπορεί να μαλακώνει. Ο Πρόεδρος Yoon Suk Yeol χαρακτήρισε την ανάπτυξη στρατευμάτων της Βόρειας Κορέας "σοβαρό κίνδυνο για την εθνική μας ασφάλεια" και η Σεούλ θα μπορούσε σύντομα να στείλει παρατηρητές για να παρακολουθήσουν τις βορειοκορεατικές δραστηριότητες στην Ουκρανία.

Με βάση αυτή τη δυναμική, μια εμβάθυνση της εταιρικής σχέσης ασφάλειας ΕΕ-Νοτίου Κορέας θα μπορούσε να εκτείνεται σε μια σειρά τομέων ασφάλειας, από την ανθρωπιστική υποστήριξη έως τη στρατιωτική-βιομηχανική συνεργασία. Εάν η αποστολή μιας τέτοιου είδους βοήθειας παραμένει πρόκληση, τότε περισσότερα αμυντικά συστήματα - για παράδειγμα συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων αεράμυνας - μπορεί να προσφέρουν μια μέση λύση. Η πρόσφατη πρόοδος στην αμυντική συνεργασία Πολωνίας-Νοτίου Κορέας καταδεικνύει επίσης τη δυνατότητα για ευρύτερη δέσμευση στις ευρωπαϊκές προσπάθειες επανεξοπλισμού.

Συνολικά, η διπλωματική δέσμευση υψηλού επιπέδου αυτής της εβδομάδας στη Σεούλ θα θέσει το έδαφος για μια πιο εύρωστη εταιρική σχέση μεταξύ της ΕΕ και της Νότιας Κορέας, η οποία θα ανταποκρίνεται στην ολοένα και πιο διασυνδεδεμένη φύση των ευρωπαϊκών και ασιατικών προκλήσεων ασφάλειας.

Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.

Απόδοση-Επιμέλεια: Νικόλας Σαπουντζόγλου