Επίθεση Ιράν στο Ισραήλ: Η αποσταθεροποίηση στη Μέση Ανατολή είναι εδώ

Του Julien Barnes-Dacey

Κατά τη διάρκεια της νύχτας στις 13 Απριλίου, το Ιράν εκτόξευσε περισσότερα από 300 drones και βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον του Ισραήλ. Αυτή η άνευ προηγουμένου επίθεση ήρθε ως απάντηση στον βομβαρδισμό του Ισραήλ την 1η Απριλίου στο ιρανικό προξενείο στη Δαμασκό της Συρίας, ο οποίος παραβίασε το διεθνές δίκαιο και σκότωσε επτά άτομα - συμπεριλαμβανομένου ενός ανώτερου στρατηγού του IRGC. Το Ισραήλ και οι σύμμαχοί του λένε ότι αναχαίτισαν το 99% των επιδρομών του Ιράν, αν και τουλάχιστον εννέα ιρανικοί πύραυλοι έπληξαν δύο ισραηλινές αεροπορικές βάσεις. Αυτό εντείνει σοβαρά τον κίνδυνο εμβάθυνσης των συγκρούσεων σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.

Και τώρα τι;

Σημαντικές ισραηλινές απώλειες θα είχαν προκαλέσει άμεση περαιτέρω κλιμάκωση. Αλλά τα χτυπήματα είχαν προεξοφληθεί εκ των προτέρων και το Ιράν έχει καταστήσει σαφές (συμπεριλαμβανομένου ενός tweet ανέφερε ότι θεωρεί το θέμα ως "λήξαν") ότι θέλει να τερματίσει αυτόν τον κλιμακωτό κύκλο. Η πορεία της κατάστασης εξαρτάται τώρα από το εάν το Ισραήλ θα ανταποδώσει, μεταξύ άλλων μέσω απευθείας χτυπημάτων στο Ιράν. Ο υπουργός του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου, Μπένυ Γκαλντζ, έχει ήδη πει ότι το Ισραήλ θα απαντήσει τη στιγμή που θα επιλέξει.

Το Ιράν ισχυρίζεται ότι έχει ενσωνατώσει ένα σύστημα ασφάλειας με το οποίο θα απαντά σε μελλοντικές ισραηλινές επιθέσεις κατά των περιουσιακών του στοιχείων ή του προσωπικού του με απευθείας χτυπήματα. Ωστόσο, η επιθυμία της Τεχεράνης να αποφύγει να παρασυρθεί σε άμεση σύγκρουση μπορεί να αποδυναμώσει την αποτρεπτική της στάση. Η αδύναμη εμφάνιση των επιθέσεων μπορεί επίσης να ενισχύσει την ισραηλινή αντίληψη ότι η Τεχεράνη βρίσκεται σε μειονεκτική κατάτάσταση, δεν έχει τη δύναμη της θέλησης και την ικανότητα για βαθύτερη εμπλοκή σε μια σύγκρουση και ότι το Ισραήλ μπορεί τώρα να επιφέρει ένα βαθύτερο πλήγμα στο Ιράν και τους περιφερειακούς συμμάχους του.

Η αυτοπεποίθηση του Ισραήλ είναι επίσης πιθανό να ενισχυθεί από τη διεθνή υποστήριξη απέναντι στις επιθέσεις του Ιράν. Με τις δυτικές χώρες να συσπειρώνονται πίσω από τη χώρα και την Ιορδανία να βοηθά στην αναχαίτιση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών – αν και με στόχο την αποτροπή της κλιμάκωσης και όχι την ευθυγράμμιση με το Ισραήλ – η παγκόσμια προσοχή έχει απομακρυνθεί από την κρίση της Γάζας. Το Ισραήλ θα χρησιμοποιήσει αυτή τη στιγμή για να προσπαθήσει να εστιάσει εκ νέου την παγκόσμια προσοχή στην απειλή που θέτει το Ιράν.

Επιτακτική η αποκλιμάκωση

Η ιρανική επίθεση ήρθε ως απάντηση σε μια σειρά κλιμακούμενων ισραηλινών επιθέσεων κατά του ιρανικού προσωπικού και περιουσιακών στοιχείων από τις 7 Οκτωβρίου που κορυφώθηκαν με την επίθεση στο προξενείο. Ενώ οι περιφερειακοί σύμμαχοι του Ιράν εξαπέλυσαν επίσης συνεχείς επιθέσεις κατά του Ισραήλ τους τελευταίους έξι μήνες, η Τεχεράνη είχε προηγουμένως αποφύγει την άμεση εμπλοκή. Αλλά η επίθεση στο προξενείο άλλαξε αυτή την εξίσωση, με το Ιράν να αισθάνεται υποχρεωμένο να ανταποκριθεί για να διατηρήσει την αξιοπιστία της αποτρεπτικής του στάσης.

Θα ήταν πιθανότατα λάθος για το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους να φανταστούν ότι το Ιράν δεν θα εξαπολύσει μια πιο έντονη απάντηση σε αντίποινα στη δική του επικράτεια – την οποία θα δει με πιο υπαρξιακούς όρους από την επίθεση στο προξενείο. Οι ισραηλινές επιθέσεις στο Ιράν θα κινδύνευαν να ωθήσουν γρήγορα τη Μέση Ανατολή κοντά σε μια ευρύτερη σύγκρουση. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είπε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου ότι οι ΗΠΑ δεν θα υποστηρίξουν το Ισραήλ εάν εξαπολύσει αντίποινα και τον πιέζουν να να "δεχτεί αυτή τη νίκη". Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει επίσης να προσπαθήσουν να αποτρέψουν περισσότερη κλιμάκωση, ενωμένοι με τις ΗΠΑ για να πιέσουν το Ισραήλ να μην ανταποκριθεί περαιτέρω και στη συνέχεια να εστιάσουν τις νέες προσπάθειες για την εξασφάλιση κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα – η οποία συνεχίζει να τροφοδοτεί την ευρύτερη περιφερειακή αστάθεια.

*Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.