Ολλανδία: Το φιλελεύθερο D66 πάει για το 76+

Σε μια Βουλή 15 κομμάτων όπως είναι αυτή της Ολλανδίας η πρώτη θέση παίζει ρόλο, ακόμα και αν έρχεται με ένα ποσοστό 16,9% και με μερικές μόλις χιλιάδες ψήφους διαφορά από τον δεύτερο. Το φιλελεύθερο D66 του Ρομπ Γιέτεν, πιστό στην παράδοση, που το θέλει να έχει τεράστια σκαμπανεβάσματα στα ποσοστά του έφτασε αυτό το ποσοστό, ανατρέποντας τις προγνώσεις και εκτινασσόμενο από το 6,3% που είχε λάβει το 2023. Τότε είχε κατρακυλήσει από το 15% του 2021. Όλα αυτά, όπως και η διάψευση τελικά όλων των δημοσκοπήσεων που δεν του έδιναν την πρωτιά δείχνουν πόσο ρευστό είναι το εκλογικό σώμα στην χώρα.

Τιμώρησαν τον Βίλντερς

Αυτό εξηγεί και την πτώση των ποσοστών και των εδρών (επίσης 26 από 37 το 2023) του ακροδεξιού Χερτ Βίλντερς που τιμωρήθηκε ως ένα βαθμό από τους ψηφοφόρους για την ανένδοτη στάση του στο μεταναστευτικό που οδήγησε και στην διάλυση της προηγούμενης κυβέρνησης και τις πρόωρες εκλογές. Για τον ηγέτη του ΡVV, του Κόμματος για την Ελευθερία, όπως αυτοαποκαλείται η σκληρή ολλανδική ακροδεξιά αυτό σημαίνει ότι θα περάσει στην αντιπολίτευση έχοντας την άνεση να σκληρύνει ακόμα περισσότερο τη στάση του που έχει αρκετούς οπαδούς ακόμα σε μη ψηφοφόρους σε ότι αφορά το κεντρικό σύνθημα του: "Η Ολλανδία δεν έχει χώρο για άλλους μετανάστες".

Δεν συμμερίζονται πάντως όλη την εκτίμησή ότι "η Ολλανδία γύρισε σελίδα", αφού ο Βίλντερς έχει αποδείξει ότι ξέρει να επιβιώνει πολιτικά σε μια χώρα, που η ακροδεξιά έχει παράδοση δεκαετιών και εκπροσωπείται στη νέα Βουλή και από κάποια μικρότερα κόμματα. Ωστόσο η υποχώρηση του Βίλντερς είναι σίγουρα μια θετική εξέλιξη, πολύ περισσότερο που ο νικητής της περασμένης Τετάρτης Γιέτεν είχε πάρει μια σαφή και αποφασιστική θέση απέναντί του.

Η πρόκληση για τον Γιέτεν

Για τον Ρομπ Γιέτεν, τον μόλις 38χρονο φιλελεύθερο πολιτικό και θεωρούμενο πλέον ως "εν αναμονή" πρωθυπουργό τα πανηγύρια κράτησαν λίγο. Γνωρίζει πόσο δύσκολο θα είναι να συμβιβάσει τώρα τουλάχιστον τρεις ακόμα εταίρους προκειμένου να σχηματίσει μια κυβέρνηση που θα έχει μια πλειοψηφία άνω των 76 εδρών στην επόμενη Βουλή. Το λογικό είναι, με βάση και τις πρώτες δηλώσεις του, να αναζητήσει συνεργάτες στον χώρο του Κέντρου σε μια περίοδο, που η συζήτηση συχνά κυριαρχήθηκε από τα άκρα. Από τη φύση του αισιόδοξος, αλλά και ρεαλιστής, παραδέχτηκε ότι θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια για να μπορέσει να κερδίσει και τα εκατομμύρια των Ολλανδών που ψήφισαν άλλα κόμματα.

Όπως είπε, αυτό το Σαββατοκύριακο θα είναι μια καλή ευκαιρία για όλα τα κόμματα προκειμένου να αποτιμήσουν το αποτέλεσμα και να καθορίσουν τη στάση τους στις επόμενες διαπραγματεύσεις της επόμενης ημέρας. Υποσχέθηκε ότι θα ορίσει ένα ικανό διαπραγματευτή για τις επαφές με τα άλλα κόμματα, έτσι ώστε να μπορέσει να σχηματίσει μια σταθερή κυβέρνηση που θα μακροημερεύσει σε αντίθεση με την προηγούμενη.

Τα πιθανά σενάρια

Το ιδανικό σενάριο για τον ίδιο, όπως λένε οι πληροφορίες από το περιβάλλον του, θα ήταν ένας τετρακομματικός συνασπισμός με τους κεντροδεξιούς του Λαϊκού Κόμματος της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας (VDD 22 έδρες), την Χριστιανοδημοκρατική CDA (18 έδρες), αλλά και την κεντροαριστερή συμμαχία Εργατικού Κόμματος-Πράσινων-Αριστεράς (GL-PvdA 20 έδρες). Τα τέσσερα αυτά κόμματα μαζί θα έχουν μια άνετη πλειοψηφία 86 εδρών. Εδώ βρίσκεται το πρώτο αγκάθι, όπως φαίνεται τουλάχιστον προς το παρόν, αφού από το VDD (το κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε) αρνούνται προς το παρόν το ενδεχόμενο συνεργασίας με την κεντροαριστερά και θα προτιμούσαν να συνεργαστούν με το δεξιό JA21 που θα έχει 9 έδρες. Εδώ η πλειοψηφία θα είναι πιο οριακή με 77 έδρες συνολικά.

Ο Γιέτεν έχει τη φήμη του ικανού διαπραγματευτή και του επιτυχημένου σε ότι έχει κάνει στην μέχρι τώρα σταδιοδρομία του, είτε ως πολιτικός, είτε ως αθλητής παλιότερα, είτε στο χώρο της αγοράς. Θα χρειαστεί να το αποδείξει τώρα μετά από μια περίοδο πολιτικής αστάθειας και αντιπαραθέσεων, που συχνά στιγματίστηκαν και από ακραία περιστατικά βίας. Πολλοί Ολλανδοί δηλώνουν ότι έχουν κουραστεί από την παρατεταμένη αβεβαιότητα των τελευταίων μηνών, την ώρα που προβλήματα όπως το στεγαστικό και οι ελλείψεις στο κοινωνικό κράτος αρχίζουν να παίρνουν απειλητικές διαστάσεις.

Πηγές: ARD, ZDF

Πηγή: Deutsche Welle