Ανάλυση FAZ: Γιατί η Ρωσία γιορτάζει τη συνάντηση με τον Τραμπ

Στα κέρδη που αποκόμισε η Ρωσική πλευρά και ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν από τη συνάντηση της Αλάσκας αναφέρεται το κεντρικό θέμα - ανάλυση της Frankfurter Allgemeine Zeitung. Αναλυτικά το ρεπορτάζ της εφημερίδας αναφέρει: 

Ο Αμερικανός πρόεδρος υποδέχθηκε τον Πούτιν με ιδιαίτερη θερμότητα: "Καλημέρα, αγαπητέ γείτονα!", φέρεται να είπε ο Ντόναλντ Τραμπ όταν ο Ρώσος ηγέτης έφτασε στην Αλάσκα. Αυτό το μετέφερε αργότερα ο ίδιος ο Πούτιν. Οι ΗΠΑ και η Ρωσία, αν και χωρίζονται από ωκεανούς, βρίσκονται πολύ κοντά: μόλις τέσσερα χιλιόμετρα τις χωρίζουν στη Βερίγγειο Θάλασσα, όπου μια αμερικανική και μια ρωσική νήσος είναι αντικριστά. "Είμαστε στενοί γείτονες, αυτό είναι γεγονός", είπε ο Πούτιν, καθορίζοντας το ύφος των δηλώσεών του.

Η ώρα ήταν ώριμη για μια συνάντηση των προέδρων Ρωσίας και ΗΠΑ, δήλωσε ο Πούτιν μετά τις συνομιλίες με τον Τραμπ στην Αλάσκα. Οι ρωσοαμερικανικές σχέσεις είχαν φτάσει τα τελευταία χρόνια στο χαμηλότερο σημείο τους μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, κάτι που "δεν ήταν καλό ούτε για τις δύο χώρες ούτε για τον κόσμο συνολικά". "Ήταν προφανές ότι αργά ή γρήγορα θα έπρεπε να διορθωθεί αυτή η κατάσταση και να περάσουμε από την αντιπαράθεση στον διάλογο", σημείωσε, επαινώντας την εποικοδομητική και φιλική ατμόσφαιρα της συνάντησης.

Ωστόσο, εξετάζοντας προσεκτικά τις δηλώσεις του, δεν διαφαίνεται καμία πραγματική απομάκρυνση από τη γραμμή της αντιπαράθεσης. Ο Ρώσος πρόεδρος κολάκευσε τον Τραμπ επαναλαμβάνοντας τον ισχυρισμό του ότι αν ο Ρεπουμπλικανός ήταν πρόεδρος δεν θα είχε ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Όμως στην ουσία παρέμεινε αμετακίνητος: η "ουκρανική διευθέτηση" θα μπορούσε να έχει "μόνιμο χαρακτήρα" μόνο αν "εξαλείφονταν όλες οι βαθύτερες αιτίες της κρίσης". Αυτό, κατά τον Πούτιν, προϋποθέτει να ληφθούν υπόψη "όλες οι νόμιμες ανησυχίες της Ρωσίας" και να αποκατασταθεί "μια δίκαιη ισορροπία στον τομέα της ασφάλειας στην Ευρώπη και τον κόσμο".

Το τελεσίγραφο του Δεκεμβρίου 2021

Με αυτές τις διατυπώσεις, ο Πούτιν παρέπεμψε στα σχέδια συμφωνιών που είχε καταθέσει η Μόσχα τον Δεκέμβριο του 2021 προς τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, ζητώντας "εγγυήσεις ασφαλείας". Επισήμως, η ρωσική ηγεσία τα παρουσίαζε τότε ως "εποικοδομητικές προτάσεις για την ειρήνη στην Ευρώπη". Στα προπαγανδιστικά μέσα της Μόσχας, όμως, εμφανίζονταν ως τελεσίγραφο: αν η Δύση δεν αποδεχόταν τους όρους, θα ξεσπούσε πόλεμος.

Μεταξύ άλλων, η Ρωσία απαιτούσε να σταματήσει η διεύρυνση του ΝΑΤΟ (όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά και για Φινλανδία – Σουηδία) και να μην αναπτυχθούν στρατεύματα ή οπλικά συστήματα σε χώρες που εντάχθηκαν μετά το 1997. Αυτό θα άφηνε τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης χωρίς ουσιαστική προστασία. Στην πράξη, οι προτάσεις προέβλεπαν ακόμη και την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από την Ευρώπη.

Σε τι στηρίζει ο Τραμπ την αισιοδοξία του;

Σε αυτό το πλαίσιο, παραμένει ασαφές τι εννοούσε ο Τραμπ όταν έγραψε στο Truth Social ότι δεν θέλει απλώς μια εκεχειρία αλλά "κανονική ειρηνευτική συμφωνία". Ο ίδιος ανακοίνωσε ότι θα συναντήσει τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι τη Δευτέρα στην Ουάσινγκτον και ότι "αν όλα πάνε καλά, θα γίνει και συνάντηση με τον Πούτιν".

Δεν διευκρίνισε αν μιλούσε για νέα διμερή συνάντηση ή για τριμερή με τον Ζελένσκι. Ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσακόφ είπε στα ρωσικά κρατικά μέσα ότι το θέμα δεν τέθηκε στο Άνκορατζ.

Ο Τραμπ έγραψε: "Ίσως να σωθούν εκατομμύρια ζωές". Ωστόσο, από τις δηλώσεις Πούτιν φάνηκε καθαρά ότι το ενδιαφέρον του δεν περιορίζεται στην Ουκρανία. Ο ίδιος μίλησε για το "τεράστιο δυναμικό συνεργασίας" Ρωσίας – ΗΠΑ στην οικονομία και στην Αρκτική.

Ο πόλεμος θα συνεχιστεί

Η προγραμματισμένη γεύμα-συνάντηση με τις διευρυμένες αντιπροσωπείες ματαιώθηκε χωρίς εξηγήσεις. Παρ’ όλα αυτά, στη Ρωσία η συνάντηση προβλήθηκε ως μεγάλος θρίαμβος. Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας, έγραψε ότι "ο πλήρης μηχανισμός συναντήσεων κορυφής Ρωσίας – ΗΠΑ αποκαταστάθηκε".

Με άλλα λόγια, η Ρωσία επέστρεψε εκεί που ήθελε: συνομιλίες απευθείας με την Ουάσινγκτον, χωρίς προϋποθέσεις και με τη "στρατιωτική ειδική επιχείρηση" (SWO) να συνεχίζεται. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών της Δούμας, Λεονίντ Σλούτσκι, μίλησε για "σημείο καμπής στις σχέσεις των δύο πυρηνικών δυνάμεων και για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία".

Ενδεικτικό είναι ότι ο Πούτιν στο Άνκορατζ απέφυγε ακόμη και να χρησιμοποιήσει τη λέξη "εκεχειρία". Ο γερουσιαστής Αντρέι Κλίσας έγραψε: "Η συνάντηση στην Αλάσκα επιβεβαίωσε τη ρωσική επιδίωξη για δίκαιη και μακροπρόθεσμη ειρήνη". Και πρόσθεσε: "Οι στόχοι της SWO θα υλοποιηθούν είτε στρατιωτικά είτε διπλωματικά. Δεν θα υπάρξει εκεχειρία χωρίς όρους".

Οι ΗΠΑ ως σύμμαχος, η Ευρώπη ως ταραχοποιός

Η Ευρώπη και η Ουκρανία εμφανίστηκαν στις δηλώσεις Πούτιν μόνο ως πιθανοί διαταράκτες της νέας ρωσοαμερικανικής προσέγγισης. "Ελπίζουμε ότι όλα αυτά θα γίνουν δεκτά με εποικοδομητικό τρόπο στο Κίεβο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες", είπε, προειδοποιώντας για "προκλήσεις και ίντριγκες στο παρασκήνιο".

Τα τελευταία χρόνια η ρωσική ηγεσία παρουσίαζε τους Ευρωπαίους ως εξαρτημένους υποτελείς της Ουάσινγκτον. Για τον λόγο αυτό επέμενε ότι οι ουσιαστικές συνομιλίες πρέπει να γίνονται μόνο με τις ΗΠΑ. Αυτό δεν έχει αλλάξει – μόνο ο τόνος προς την Ουάσινγκτον έχει μετατραπεί από εχθρικός σε φιλικό.