"Αντέχει" η κατάπαυση του πυρός ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράν - Αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των βομβαρδισμών των ΗΠΑ

Η εύθραυστη κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν συνεχίζει να τηρείται σήμερα, με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να διαλαλεί την "ιστορική νίκη" που κατάφερε ο στρατός του στην Ισλαμική Δημοκρατία, "καταστρέφοντας" το πυρηνικό της πρόγραμμα — μολονότι διαβαθμισμένο αμερικανικό έγγραφο της υπηρεσίας πληροφοριών του Πενταγώνου, που επικαλέστηκαν μέσα ενημέρωσης, εγείρει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των βομβαρδισμών τους οποίους εξαπέλυσαν τα ξημερώματα της Κυριακής στρατηγικά βομβαρδιστικά των ΗΠΑ εναντίον τριών ιρανικών εγκαταστάσεων-κλειδιών.

Το Ιράν ανακήρυξε επίσης τη "νίκη" του, επαναβεβαιώνοντας πως θα ασκήσει τα "νόμιμα δικαιώματά" του, συνεχίζοντας το πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμά του, και δηλώνοντας ταυτόχρονα έτοιμο να ξαναρχίσει διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον.

"Καταγάγαμε μεγάλη νίκη", τόνισε ο κ. Νετανιάχου σε διάγγελμά του προς το έθνος, μερικές ώρες αφού τέθηκε σε εφαρμογή η κατάπαυση του πυρός, την οποία επέβαλε στην ουσία ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

"Αφανίσαμε το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Κι αν οποιοσδήποτε στο Ιράν αποπειραθεί να το αναδομήσει, θα δράσουμε την ίδια αποφασιστικότητα, με την ίδια ένταση, για να αποτύχει κάθε τέτοια προσπάθεια", διεμήνυσε και ορκίστηκε πως "το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ ατομικό όπλο".

Πάντως, σύμφωνα με άκρως απόρρητη πεντασέλιδη έκθεση της υπηρεσίας πληροφοριών του Πενταγώνου, το περιεχόμενο της οποίας αποκάλυψαν σε αμερικανικά μέσα ενημέρωσης πηγές τους εν γνώσει του, οι βομβαρδισμοί των ΗΠΑ στο Φορντό, στη Νατάνζ και στην Ισφαχάν τα ξημερώματα της Κυριακής δεν εξάλειψαν εντελώς τον εξοπλισμό φυγοκέντρισης, ούτε τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν.

Τα πλήγματα μάλλον έκλεισαν εισόδους σε κάποιες εγκαταστάσεις, αλλά χωρίς καταστρέψουν υπόγειες κτιριακές δομές, και κατά συνέπεια απλώς καθυστέρησαν το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα για μερικούς μήνες, ανέφεραν τρία μέσα ενημέρωσης.

Η εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας Κάρολαϊν Λέβιτ εμμέσως επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα του εγγράφου, αλλά δήλωσε πως τα δημοσιεύματα είναι "εντελώς λάθος" και τόνισε πως η αρχική αποτίμηση είναι "άκρως απόρρητη", παρ’ όλ’ αυτά τη "διέρρευσε" κάποιος "χαμηλόβαθμος" και "χαμένος" της λεγόμενης κοινότητας των πληροφοριών.

Κανένα από τα τρία μέσα ενημέρωσης που αναφέρθηκαν στην αποτίμηση της DIA, ωστόσο, δεν επικαλέστηκε το ίδιο το έγγραφο, αλλά πηγές ενήμερες για το περιεχόμενό του.

Η "διαρροή" του εγγράφου ήταν "σχεδιασμένη" για να "εξευτελίσει" τον αμερικανό πρόεδρο Τραμπ και να "δυσφημίσει" τους πιλότους της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας οι οποίοι "έφεραν σε πέρας τέλεια την αποστολή να αφανιστεί το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν", υποστήριξε η κυρία Λέβιτ μέσω X.

Ο ίδιος ο πρόεδρος Τραμπ επέμεινε εξάλλου μέσω Truth Social στο ότι "οι πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν έχουν καταστραφεί τελείως!", καταφερόμενος εναντίον των δύο από τα τρία ΜΜΕ, του CNN των "ψευδών ειδήσεων" και των New York Times που "χρεοκοπούν".

Μετά τους βομβαρδισμούς της Κυριακής, ο αρχηγός του γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας των ΗΠΑ, ο πτέραρχος Νταν Κέιν, φάνηκε πιο επιφυλακτικός, λέγοντας πως προκάλεσαν "ζημιές και εξαιρετικά σοβαρές καταστροφές" στις τρεις εγκαταστάσεις.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) κρίνει αδύνατο σε αυτό το στάδιο να εκτιμήσει τις ζημιές στις ιρανικές εγκαταστάσεις, στις οποίες ζητεί να του δοθεί πρόσβαση.

Ειδικοί θεωρούν πως το Ιράν πιθανόν είχε απομακρύνει το πυρηνικό υλικό πριν από τους βομβαρδισμούς και η Τεχεράνη λέει πως συνεχίζει να έχει αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου.

Ο ΔΟΑΕ έχει τονίσει πως δεν έχει μέχρι σήμερα καμιά ένδειξη ότι υπάρχει "συστηματικό πρόγραμμα" κατασκευής πυρηνικών όπλων στο Ιράν.

Η ιρανική κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες πως έχει λάβει "τα απαραίτητα μέτρα" για να εγγυηθεί τη συνέχεια του πυρηνικού προγράμματος της χώρας, το οποίο επιμένει εδώ και δεκαετίες πως έχει αποκλειστικά πολιτικό χαρακτήρα.

Σύμβουλος του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, του αγιατολά Αλί Χαμενεΐ, τόνισε πως η χώρα του συνεχίζει να έχει αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου και ότι τίποτε "δεν τελείωσε".

Στο Ισραήλ, ο στρατός προχώρησε χθες βράδυ στην άρση περιορισμών που είχαν επιβληθεί στους πολίτες κατά τη διάρκεια του πολέμου, όμως προειδοποίησε, διά στόματος του αρχηγού του γενικού επιτελείου του, πως "η εκστρατεία εναντίον του Ιράν δεν έχει τερματιστεί" κι ότι ανοίγει "νέο κεφάλαιο".

Ο υποστράτηγος Εγιάλ Ζαμίρ είπε ακόμη πως ο στρατός θα επικεντρωθεί εκ νέου στη Λωρίδα της Γάζας, όπου διεξάγει πόλεμο εναντίον του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς από τον Οκτώβριο του 2023.

Από την πλευρά της, η Τεχεράνη πανηγύρισε πως ανάγκασε τον ορκισμένο εχθρό της, το Ισραήλ, να "τερματίσει μονομερώς" τον πόλεμο.

Πεζεσκιάν: Η κατάπαυση του πυρός θα τηρηθεί

Ο ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν μίλησε χθες βράδυ για το "τέλος του πολέμου" τον οποίο "επέβαλε" στη χώρα του το Ισραήλ και δεσμεύτηκε πως η κατάπαυση του πυρός θα τηρηθεί, υπό τον όρο πως θα γίνει σεβαστή κι από την άλλη πλευρά.

Τα ξημερώματα της 13ης Ιουνίου, το Ισραήλ εξαπέλυσε αεροπορικούς βομβαρδισμούς εύρους άνευ προηγουμένου εναντίον του Ιράν, με δημόσια διακηρυγμένο στόχο να καταστρέψει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας ώστε να μην αποκτήσει πυρηνικά όπλα — κάτι που η Τεχεράνη διαψεύδει πως επιδιώκει. Οι δυο χώρες αντάλλασσαν έκτοτε πλήγματα η μια στο έδαφος της άλλης.

Το Ιράν είναι διατεθειμένο "να επιλύσει τις διαφωνίες (...) στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων" με τις ΗΠΑ, είπε χθες ο πρόεδρος Πεζεσκιάν, επαναλαμβάνοντας πως παρότι η χώρα δεν θέλει πυρηνικό οπλοστάσιο, θα ασκήσει "τα νόμιμα δικαιώματά της" και θα συνεχίσει να έχει πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Στο Ισραήλ η Τάμι Σελ, κάτοικος του Τελ Αβίβ, είπε πως εναποθέτει όλες τις ελπίδες της στην κατάπαυση του πυρός. "Ελπίζω στ’ αλήθεια. Όλοι μας είμαστε εξαντλημένοι. Θέλουμε μόνο ειρήνη. Για μας, για τους Ιρανούς, για τους Παλαιστίνιους, για όλο τον κόσμο στην περιοχή", είπε.

Στην ιρανική πλευρά, ο πόλεμος άφησε πίσω τουλάχιστον 610 νεκρούς και 4.700 τραυματίες, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο επίσημο απολογισμό που ωστόσο αφορά μόνο, ή κυρίως, τους αμάχους. Τα ιρανικά πλήγματα με πυραύλους και drones άφησαν πίσω 28 νεκρούς στην ισραηλινή επικράτεια, κατά τα πιο πρόσφατα επίσημα δεδομένα της κυβέρνησης Νετανιάχου.

Ο αμερικανός πρόεδρος Τραμπ απαίτησε το βράδυ της Δευτέρας οι δυο εμπόλεμες χώρες να κάνουν βήματα "προς την ειρήνη" μετά την ιρανική επίθεση –χωρίς θύματα ούτε σοβαρές ζημιές– εναντίον της αμερικανικής στρατιωτικής βάσης αλ Ουντέιντ στο Κατάρ, της μεγαλύτερης στην περιοχή, σε ανταπόδοση για τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς.

Ο μεγιστάνας εξάλλου "ευχαρίστησε το Ιράν" επειδή "προειδοποίησε" την Ουάσιγκτον "έγκαιρα", κάτι που επέτρεψε "να μη χαθούν ζωές και να μην τραυματιστεί κανένας".

ΔΟΑΕ: Να ξαναρχίσουν οι επιθεωρήσεις των εγκαταστάσεων του προγράμματος πυρηνικής ενέργειας του Ιράν

Ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) Ραφαέλ Γκρόσι κάλεσε να ξαναρχίσουν οι επιθεωρήσεις των εγκαταστάσεων του προγράμματος πυρηνικής ενέργειας του Ιράν, μετά την κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στην Ισλαμική Δημοκρατία και το Ισραήλ που τέθηκε σε εφαρμογή χθες το πρωί.

"Η επανέναρξη της συνεργασίας με τον ΔΟΑΕ είναι κλειδί προκειμένου να υπάρξει επιτυχής διπλωματική συμφωνία ώστε επιτέλους να επιλυθεί η διένεξη για τις πυρηνικές δραστηριότητες του Ιράν", ανέφερε ο 64χρονος αργεντινός διπλωμάτης, σύμφωνα με ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του στη Βιέννη χθες.

"Έστειλα επιστολή στον υπουργό Εξωτερικών (του Ιράν, Αμπάς) Αραγτσί τονίζοντας τη σημασία που έχει η συνεργασία μας και προτείνοντας να συναντηθούμε σύντομα", πρόσθεσε ο γενικός διευθυντής του ΔΟΑΕ.

Επιθεωρητές της υπηρεσίας, μέρους του συστήματος του ΟΗΕ, παρέμειναν στη χώρα όσο διαρκούσε ο πόλεμος κι είναι έτοιμοι να επιστρέψουν στις εγκαταστάσεις του προγράμματος πυρηνικής ενέργειας για να επαληθεύσουν τα αποθέματα πυρηνικού υλικού και συναφούς εξοπλισμού, διαβεβαιώνεται στην ανακοίνωση.

Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται πάνω από 400 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου κατά 60%, όχι πολύ μακριά από το επίπεδο που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.

Επιθεωρητές του ΔΟΑΕ είχαν επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις μερικές ημέρες προτού το Ισραήλ εξαπολύσει αεροπορικούς βομβαρδισμούς εύρους άνευ προηγουμένου εναντίον του Ιράν, τις πρώτες πρωινές ώρες της 13ης Ιουνίου.

Τις τελευταίες ημέρες, κορυφαίοι αξιωματούχοι στην Τεχεράνη άφησαν να εννοηθεί πως εξετάζεται το ενδεχόμενο διακοπής κάθε συνεργασίας με τον ΔΟΑΕ.

Η έκταση των ζημιών στις εγκαταστάσεις του προγράμματος πυρηνικής ενέργειας της Ισλαμικής Δημοκρατίας μετά τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ και αυτούς των ΗΠΑ τα ξημερώματα της Κυριακής δεν είναι ακόμη ξεκάθαρη.

Ο ιρανός ΥΠΕΞ Αραγτσί έχει τονίσει επανειλημμένα πως το Ιράν εννοεί να συνεχίσει τις δραστηριότητές του στο πεδίο της πυρηνικής ενέργειας, κυριαρχικό δικαίωμα της χώρας.

Ο Νετανιάχου προειδοποιεί το Ιράν να μη συνεχίσει το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του 

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου απείλησε εκ νέου χθες Τρίτη το βράδυ το Ιράν, αφού τέθηκε σε εφαρμογή εύθραυστη κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στα δυο κράτη το πρωί που ανακοινώθηκε από τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, διαμηνύοντας πως αν η Ισλαμική Δημοκρατία κινηθεί για την αποκατάσταση του προγράμματος πυρηνικής ενέργειάς της, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις θα διαταχθούν να αναλάβουν ξανά δράση.

Διατράνωσε πως το Ισραήλ κατήγαγε "ιστορική νίκη", ότι "κατέστρεψε" το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του Ιράν.

Αν το Ιράν αποπειραθεί να το αποκαταστήσει, συνέχισε ο κ. Νετανιάχου, ο στρατός "θα δράσει με την ίδια αποφασιστικότητα και την ίδια ισχύ για να αποτρέψει οποιαδήποτε τέτοια προσπάθεια".

Ο επικεφαλής της επιτροπής ατομικής ενέργειας του Ιράν Μοχάμεντ Εσλαμί έχει ξεκαθαρίσει επανειλημμένα ότι η Τεχεράνη εννοεί να συνεχίσει το πυρηνικό πρόγραμμά της χωρίς διακοπή.

Ειδικοί σημειώνουν πως το εύρος των ζημιών στις εγκαταστάσεις του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος μετά τους βομβαρδισμούς που εξαπέλυσαν το Ισραήλ από τη 13η Ιουνίου και οι ΗΠΑ την Κυριακή δεν είναι σαφές μέχρι τώρα.

Αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα πηγές τους ενήμερες για άκρως απόρρητη αποτίμηση της DIA, της υπηρεσίας πληροφοριών του Πενταγώνου, ανέφεραν χθες πως οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί την Κυριακή απλά "καθυστέρησαν" το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας για "μερικούς μήνες", έξι "το πολύ".

Η Τεχεράνη επιμένει εδώ και δεκαετίες ότι δεν έχει πρόθεση να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, όπως την κατηγορούν δυτικές κυβερνήσεις και αυτή του Ισραήλ, τονίζοντας πως το πυρηνικό της πρόγραμμα έχει αποκλειστικά πολιτικούς σκοπούς. Ωστόσο ο ΔΟΑΕ σημειώνει πως το Ιράν είναι η μόνη χώρα δίχως πρόγραμμα παραγωγής πυρηνικών όπλων που εμπλουτίζει ουράνιο στο 60%, επίπεδο αρκετά κάτω, πάντως όχι πολύ μακριά από το 90% που απαιτείται για να παραχθούν πυρηνικά όπλα.

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου υποστήριξε ακόμη χθες ότι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας του "κατέστρεψαν" τη βιομηχανία παραγωγής βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν.

Εξάλλου, προτού τεθεί σε εφαρμογή η κατάπαυση του πυρός, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις κατάφεραν "το πιο σκληρό πλήγμα από την αρχή του πολέμου" σκοτώνοντας "εκατοντάδες" κυβερνητικούς αξιωματούχους, όπως είπε.

Η άλλη πλευρά δεν έχει αναγνωρίσει κάτι τέτοιο ως τώρα.

Ακόμη, ο κ. Νετανιάχου έπλεξε το εγκώμιο του προέδρου των ΗΠΑ Τραμπ –ο οποίος διέταξε να βομβαρδιστούν τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις-κλειδιά την Κυριακή–, τονίζοντας πως το Ισραήλ "δεν είχε ποτέ καλύτερο φίλο στον Λευκό Οίκο".

Η BRICS καλεί να "σπάσει ο κύκλος της βίας" στη Μέση Ανατολή    

Η BRICS απηύθυνε έκκληση χθες Τρίτη να "σπάσει ο κύκλος της βίας στη Μέση Ανατολή", μετά τις επιθέσεις του Ισραήλ και των ΗΠΑ εναντίον του Ιράν, χώρας μέλους του οργανισμού στον οποίο είναι ενταγμένες δέκα αναπτυσσόμενες οικονομίες.

"Επείγει να σπάσει ο κύκλος της βίας και να αποκατασταθεί η ειρήνη", αναφέρει κοινή ανακοίνωση των δέκα χωρών (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική, Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ινδονησία, Ιράν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα) η οποία δημοσιοποιήθηκε από τη Βραζιλία, που ασκεί το τρέχον διάστημα την προεδρία της ομάδας.

Οι δέκα χώρες εξέφρασαν την "έντονη ανησυχία τους" για "κάθε επίθεση εναντίον ειρηνικών πυρηνικών εγκαταστάσεων", που αποτελεί "παραβίαση του διεθνούς δικαίου και αποφάσεων του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ)".

"Οι εγγυήσεις και η ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων πρέπει να είναι εγγυημένη πάντα, μη εξαιρουμένων ένοπλων συρράξεων, για να προστατεύονται οι άνθρωποι και το περιβάλλον", προσθέτουν στην ανακοίνωση, υπογραμμίζοντας "την ανάγκη να δημιουργεί ζώνη απαλλαγμένη από τα πυρηνικά όπλα και άλλα όπλα μαζικής καταστροφής στη Μέση Ανατολή".

Το Ισραήλ εξαπέλυσε τη 13η Ιουνίου μαζικές αεροπορικές επιδρομές στο Ιράν, κατηγορώντας την Ισλαμική Δημοκρατία πως επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, κάτι που η Τεχεράνη αρνείται, επιμένοντας πως είναι δικαίωμά της να έχει πολιτικό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας. Οι ΗΠΑ συμμετείχαν στην ισραηλινή επίθεση, εξαπολύοντας βομβαρδισμούς εναντίον τριών πυρηνικών-εγκαταστάσεων-κλειδιών τα ξημερώματα της 22ης Ιουνίου. Το Ιράν ανταπέδωσε με ομοβροντίες πυραύλων και drones εναντίον του Ισραήλ και αμερικανικής στρατιωτικής βάσης στην επικράτεια του Κατάρ.

Εύθραυστη κατάπαυση του πυρός, που ανακοινώθηκε από τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ το βράδυ της Δευτέρας, τέθηκε σε εφαρμογή χθες Τρίτη, έπειτα από τον πόλεμο 12 ημερών.

Οι αρχές του Ιράν απαγχονίζουν τρεις άνδρες για κατασκοπεία για λογαριασμό του Ισραήλ

Οι αρχές του Ιράν εκτέλεσαν δι’ απαγχονισμού σήμερα τρεις άνδρες που κρίθηκαν ένοχοι για συνεργασία με την υπηρεσία κατασκοπείας του Ισραήλ, τη Μοσάντ, και τη λαθραία εισαγωγή υλικού το οποίο χρησιμοποιήθηκε για να διαπραχθεί στοχευμένη δολοφονία στη χώρα, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Mizan, όργανο του δικαστικού συστήματος της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ για τα πυρηνικά Ιράν: Έκκληση για διπλωματική λύση και ανησυχία για το μέλλον της JCPOA

Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών συνεδρίασε σχετικά με την εφαρμογή τoυ Ψηφίσματος 2231 (2015), το οποίο ενέκρινε το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA) για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και περιλαμβάνει την παρακολούθησή του.

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Σλοβενίας, πρέσβης Σάμιουελ Ζμπογκάρ, υπό την ιδιότητα του ως συντονιστής του Συμβουλίου για την εφαρμογή του Ψηφίσματος 2231, παρουσίασε έκθεση για τις εργασίες του Συμβουλίου.

Ο κ. Ζμπογκάρ εξέφρασε βαθιά ανησυχία για την επιδείνωση της συμφωνίας, σημειώνοντας ότι "προς λύπη μας, οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν από αυτήν και το Ιράν σταδιακά απομακρύνθηκε από τις δεσμεύσεις του στο πλαίσιο της JCPOA".

Καταδίκασε τη συνεχιζόμενη "ανησυχητική επέκταση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν", υπογραμμίζοντας ότι "η αποκατάσταση της εποικοδομητικής συνεργασίας του Ιράν με τη ΔΟΑΕ είναι το κλειδί και θα βοηθήσει το Ιράν να ανακτήσει την εμπιστοσύνη της διεθνούς κοινότητας ως προς τις πυρηνικές του δραστηριότητες". Τόνισε τη σταθερή θέση της Σλοβενίας δηλώνοντας ότι η χώρα του έχει "μηδενική ανοχή στη διάδοση των πυρηνικών όπλων" και "μηδενική ανοχή στις επιθέσεις κατά πυρηνικών υποδομών οπουδήποτε".

Αναφερόμενος στην τρέχουσα κρίση, ο κ. Ζμπογκάρ προειδοποίησε ότι "ο φάκελος του Ιράν βρίσκεται σε σαφώς λανθασμένη πορεία και χρειαζόμαστε επειγόντως αλλαγή ταχύτητας". Χαιρέτισε την πρόσφατη ανακοίνωση εκεχειρίας, την οποία χαρακτήρισε "σημαντικό βήμα προς την αποκατάσταση της σταθερότητας στην περιοχή" και κάλεσε "και τις δύο πλευρές να τη σεβαστούν".

Καθώς το Συμβούλιο πραγματοποιεί, όπως είπε, "ενδεχομένως την τελευταία τακτική συνεδρίαση για την εφαρμογή της JCPOA και του Ψηφίσματος 2231", επεσήμανε ότι "μοιάζει μια εποχή να φτάνει στο τέλος της και είναι αβέβαιο τι θα φέρει η επόμενη εποχή".

Προειδοποίησε ότι "οι τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή προσθέτουν απρόβλεπτο χαρακτήρα και εγείρουν ερωτήματα όχι μόνο για το μέλλον του Ιράν, αλλά ολόκληρης της περιοχής και του αρχιτεκτονήματος μη διάδοσης πυρηνικών όπλων". "Οι στόχοι της JCPOA παραμένουν επίκαιροι" τόνισε.

Η Αναπλ. Γενική Γραμματέας του ΟΗΕ για Πολιτικές και Ειρηνευτικές Υποθέσεις Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο τόνισε ότι "με λιγότερους από τέσσερις μήνες να απομένουν έως τη λήξη των προβλέψεων, οι στόχοι του Ψηφίσματος 2231 (2015) και της JCPOA δεν έχουν ακόμη πλήρως επιτευχθεί. Αυτό είναι απογοητευτικό".

Υπενθύμισε ότι η JCPOA και το Ψήφισμα 2231 υιοθετήθηκε ώστε το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν να είναι "αποκλειστικά ειρηνικό", συνδυάζοντας "άρση κυρώσεων, περιορισμούς στο πρόγραμμα και μηχανισμούς παρακολούθησης και επαλήθευσης". Ωστόσο, επισήμανε ότι από την αρχική του εφαρμογή, "αντιμετώπισε πολλές προκλήσεις".

Αν και υπήρξαν νέες προσπάθειες τους τελευταίους μήνες, μεταξύ των οποίων και "πέντε γύροι διμερών συνομιλιών" ΗΠΑ και Ιράν "με τη διαμεσολάβηση του Ομάν", η κ. ΝτιΚάρλο ανέφερε ότι "καμία από αυτές τις πρωτοβουλίες δεν οδήγησε σε λύση".

Εξέφρασε ιδιαίτερη ανησυχία για την πρόσφατη κλιμάκωση, σημειώνοντας ότι "η στρατιωτική κλιμάκωση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν από τις 13 Ιουνίου και οι αεροπορικές επιδρομές των Ηνωμένων Πολιτειών κατά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων στις 21 Ιουνίου δυσχέραναν περαιτέρω τις προοπτικές πλήρους εφαρμογής του Ψηφίσματος 2231 (2015)". Η κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο μετά την "επίθεση του Ιράν χθες σε βάση στο Κατάρ", την οποία καταδίκασε ο Γενικός Γραμματέας.

   Η κ. ΝτιΚάρλο χαιρέτισε την εκεχειρία που ανακοινώθηκε χαρακτηρίζοντας την "σημαντικό επίτευγμα που δυνητικά απομακρύνει το Ιράν, το Ισραήλ και την περιοχή από το χείλος του γκρεμού". Υπογράμμισε ότι "οι λαοί του Ιράν και του Ισραήλ έχουν ήδη υποφέρει υπερβολικά".

Παρά τις διαφορετικές απόψεις μεταξύ των συμμετεχόντων στη JCPOA, υπογράμμισε ότι "και τα πέντε κράτη-μέλη επανέλαβαν τη σημασία των διαπραγματεύσεων και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στην εξεύρεση διπλωματικής λύσης".

Αναφερόμενη στα περιοριστικά μέτρα που παραμένουν σε ισχύ σύμφωνα με τo Ψήφισμα 2231, σημείωσε ότι μόνο εκείνα που αφορούν "πυρηνικές δραστηριότητες και μεταφορές" ισχύουν έως τις 18 Οκτωβρίου 2025. Η Γραμματεία ανέφερε "δεν έλαβε καταγγελίες για παραβιάσεις αυτών των διατάξεων κατά την περίοδο αναφοράς", αν και έλαβε οκτώ κοινοποιήσεις για επιτρεπτές δραστηριότητες σχετικές με το πυρηνικό πρόγραμμα.

Η κ. ΝτιΚάρλο επανέλαβε τη διαθεσιμότητα του ΟΗΕ "να στηρίξει κάθε προσπάθεια που προάγει την ειρήνη, τον διάλογο και τη σταθερότητα στην περιοχή".

O Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός, ενώ επαίνεσε τις μεσολαβητικές προσπάθειες των ΗΠΑ και του Κατάρ.

Επανέλαβε την ακλόνητη δέσμευσή του για τη διατήρηση και ενίσχυση του παγκόσμιου καθεστώτος μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων και εξέφρασε τη σοβαρή ανησυχία του για τη μη συμμόρφωση του Ιράν με τις υποχρεώσεις του στο πλαίσιο της JCPOA, των διασφαλίσεων και του πρόσθετου πρωτοκόλλου, ενώ επανέλαβε ότι το Ιράν δεν πρέπει ποτέ να αποκτήσει πυρηνικό όπλο.

Τόνισε ότι η JCPOA -όπως εγκρίθηκε με την απόφαση του ΣΑΗΕ 2231- εξακολουθεί να είναι το καλύτερο διαθέσιμο πλαίσιο για να διασφαλιστεί ο αποκλειστικά ειρηνικός χαρακτήρας του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.

Επίσης τόνισε την πλήρη υποστήριξη της Ελλάδας σε όλες τις διπλωματικές προσπάθειες για την εξασφάλιση της πλήρους συμμόρφωσης της Τεχεράνης με τις πυρηνικές της υποχρεώσεις.

Η Aναπλ. Μόνιμη Αντιπροσώπος των Ηνωμένων Πολιτειών, πρέσβης Ντόροθι Σέι, κατηγόρησε την Τεχεράνη για συνεχιζόμενες παραβιάσεις των υποχρεώσεών της στον ΟΗΕ, τονίζοντας ότι "το Ιράν συνεχίζει να παραβιάζει ανοιχτά τις υποχρεώσεις του στον ΟΗΕ".

Η κ. Σέι κατήγγειλε τη συνεχιζόμενη μεταφορά όπλων από το Ιράν, δηλώνοντας ότι "η Τεχεράνη συνεχίζει να παρέχει όπλα στους Χούθι στην Υεμένη και στη Χεζμπολάχ στο Λίβανο, κατά παραβίαση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας".

Υπενθύμισε επίσης ότι "το Ιράν δεν συμμορφώθηκε με τις σχετικές διατάξεις του Ψηφίσματος 2231 όταν αυτές ίσχυαν", αναφερόμενη στα "εκατοντάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη που μετέφερε στη Ρωσία το 2022 για επιθέσεις κατά της Ουκρανίας".

Επικαλούμενη την πιο πρόσφατη έκθεση του ΔΟΑΕ, επισήμανε ότι "το Ιράν συνέχισε να επιταχύνει τις πυρηνικές του δραστηριότητες χωρίς καμία αξιόπιστη ειρηνική αιτιολόγηση".

Η κ. Σέι επέκρινε ορισμένα μέλη του Συμβουλίου επειδή "κλείνουν τα μάτια ή και ενθαρρύνουν τη μη συμμόρφωση του Ιράν", ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι "οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα κλείσουν τα μάτια στη μη συμμόρφωση του Ιράν και στην συνεχιζόμενη απειλή που συνιστά για την περιφερειακή σταθερότητα".

Αναφερόμενη στη θέση του Προέδρου Τραμπ, υπογράμμισε ότι "είναι καιρός το Ιράν να κάνει ειρήνη", εκφράζοντας την απογοήτευση της Ουάσινγκτον, καθώς "παρά τις συνεχείς, καλόπιστες προσπάθειες του Προέδρου για διαπραγμάτευση, οι ηγέτες του Ιράν αρνήθηκαν τελικά να συνάψουν συμφωνία που θα τους εμπόδιζε οριστικά να αποκτήσουν πυρηνικό όπλο".

Μετά την αμερικανική επιχείρηση, όπως ανέφερε, "ο Πρόεδρος Τραμπ συντόνισε άμεσα την κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Ιράν". Κλείνοντας, η κ. Σέι τόνισε ότι "σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, οφείλουμε όλοι να παροτρύνουμε το Ιράν να εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία για ειρήνη και ευημερία -- και να τηρήσει τις διεθνείς του υποχρεώσεις".

Ο Ισραηλινός Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ντάνι Ντανόν, "ευχαρίστησε τον Πρόεδρο Τραμπ για τη στήριξη του και τον καθοριστικό του ρόλο στην εξάλειψη της ιρανικής πυρηνικής απειλής".

"Μέσω της επιχείρησης "Rising Lion", το Ισραήλ εργάστηκε για να εξαλείψει μια διπλή υπαρξιακή απειλή, τόσο από τα πυρηνικά όσο και από τους βαλλιστικούς πυραύλους" σημείωσε.

Ο κ. Ντανόν στη συνέχεια αναφέρθηκε στη συμπεριφορά του ιρανικού καθεστώτος και στη στάση του Συμβουλίου Ασφαλείας.

"Αν υπήρχε Νόμπελ εξαπάτησης, το ιρανικό καθεστώς θα το κέρδιζε κάθε χρόνο. Επί χρόνια, η διεθνής κοινότητα μιλούσε για το Ψήφισμα 2231 και τη JCPOA ως πλαίσιο ειρήνης. Για το Ιράν, όμως, ήταν πλαίσιο εξαπάτησης. Ενώ οι διπλωμάτες και οι πολιτικοί συζητούσαν, το Ιράν οικοδομούσε. Ενώ διαπραγματευόσασταν, εκείνοι εμπλούτιζαν. Ενώ ελπίζατε, εκείνοι έλεγαν ψέματα. Σήμερα, το καθεστώς της Τεχεράνης αποκαλύπτεται πλήρως ως ένα καθεστώς που αξιοποίησε κάθε ευκαιρία που του δώσατε για εξοπλισμό" υπογράμμισε ο κ. Ντανόν.

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος του Ιράν, πρέσβης Ιραβανί, καταδίκασε τις πρόσφατες στρατιωτικές επιθέσεις ΗΠΑ και Ισραήλ κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων της χώρας του, χαρακτηρίζοντάς τις "αδικαιολόγητες στρατιωτικές επιθέσεις που παραβιάζουν κατάφωρα το διεθνές δίκαιο".

Εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στο Κατάρ για τις "ειλικρινείς και διπλωματικές προσπάθειές του να συμβάλει στον τερματισμό της ισραηλινής επιθετικότητας και στην αποτροπή περαιτέρω κλιμάκωσης".

Ασκώντας κριτική στην παρουσία της ισραηλινής αντιπροσωπείας στη συνεδρίαση, δήλωσε ότι "νομικά και διαδικαστικά, το Ισραήλ δεν έχει καμία θέση σε αυτή τη συνεδρίαση" καθώς "δεν συνδέεται με την ημερήσια διάταξη, ούτε με το Ψήφισμα 2231 ή τη JCPOA".

Αναφερόμενος στις ρίζες της κρίσης, ο κ. Ιραβανί τόνισε ότι "οι Ηνωμένες Πολιτείες αποσύρθηκαν μονομερώς από τη JCPOA το 2018" και "επέβαλαν παράνομες κυρώσεις, παραβιάζοντας το Ψήφισμα 2231 του ΣΑΗΕ", ενώ το Ιράν επέδειξε "αυτοσυγκράτηση" τηρώντας τις δεσμεύσεις του.

Ο Ιρανός πρέσβης απέρριψε τους ισχυρισμούς του Ισραήλ περί απειλής από το ιρανικό πρόγραμμα, δηλώνοντας ότι "το Ισραήλ, η μόνη αδήλωτη πυρηνική δύναμη της περιοχής και μη συμβαλλόμενο μέρος στη Συνθήκη Μη Διάδοσης, αρνήθηκε τις επιθεωρήσεις του IAEA, ενώ το Ιράν συμμετέχει πλήρως στη Συνθήκη και υπόκειται στο αυστηρότερο καθεστώς επιθεωρήσεων του IAEA".

Κατήγγειλε επίσης ότι "οι Ηνωμένες Πολιτείες, μόνιμο μέλος του Συμβουλίου και υπεύθυνο για την εφαρμογή των ψηφισμάτων του, επιτέθηκαν σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν που βρίσκονται υπό επιτήρηση του IAEA".

Ο κ. Ιραβανί προειδοποίησε ότι οι επιθέσεις αυτές "δημιουργούν επικίνδυνο προηγούμενο, υπονομεύουν το καθεστώς μη διάδοσης και βλάπτουν την αξιοπιστία του Συμβουλίου Ασφαλείας". Επέκρινε επίσης το Συμβούλιο ότι "απέτυχε να καταδικάσει αυτές τις παράνομες επιθέσεις", καλώντας το τουλάχιστον "να τις καταδικάσει ρητά και να διασφαλίσει ότι δεν θα επαναληφθούν".

Έκανε επίσης λόγο για "προφανή δύο μέτρα και δύο σταθμά", επισημαίνοντας ότι "ενώ ΗΒ και Γαλλία διατηρούν τεράστια πυρηνικά οπλοστάσια και αγνοούν τα αδήλωτα αποθέματα του Ισραήλ, ισχυρίζονται αβάσιμα ότι το ειρηνικό πρόγραμμα του Ιράν απειλεί τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια".

Μιλώντας εκ μέρους της Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ Κάγια Κάλας, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον ΟΗΕ, Πρέσβης Σταύρος Λαμπρινίδης, απηύθυνε ισχυρή έκκληση για διπλωματία εν μέσω της κλιμακούμενης έντασης γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Ο κ. Λαμπρινίδης ανέφερε ότι η ΕΕ παραμένει "απολύτως δεσμευμένη στην περιφερειακή ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας του Κράτους του Ισραήλ" και συνεχίζει να καλεί "όλες τις πλευρές να τηρούν το διεθνές δίκαιο, να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να αποφύγουν περαιτέρω ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σοβαρές συνέπειες όπως ενδεχόμενη ραδιενεργή διαρροή".

Υπογράμμισε ότι "η διασφάλιση πως το Ιράν δεν θα αποκτήσει ή αναπτύξει πυρηνικό όπλο παραμένει βασική προτεραιότητα ασφάλειας για την ΕΕ".

Ο κ. Λαμπρινίδης υπενθύμισε τις προσπάθειες της ΕΕ για τη διάσωση της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένων των συμβιβαστικών προτάσεων της Ύπατης Εκπροσώπου για επιστροφή των ΗΠΑ και πλήρη εφαρμογή από το Ιράν. "Αυτές οι προσπάθειες δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα", ανέφερε "και βρισκόμαστε σήμερα στην τρέχουσα κατάσταση".

Κοιτώντας προς το μέλλον, προειδοποίησε ότι "σε τέσσερις μήνες από σήμερα, το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν θα έχει πλέον αρμοδιότητα επί του πυρηνικού ζητήματος του Ιράν βάσει του Ψηφίσματος 2231 και χρειαζόμαστε επειγόντως επιστροφή στη διπλωματική λύση".

"Η διαρκής λύση στο πυρηνικό ζήτημα του Ιράν μπορεί να προέλθει μόνο μέσω διαπραγμάτευσης, όχι στρατιωτικής δράσης. Μια πλήρως λειτουργική πυρηνική συμφωνία θα συμβάλει στη σταθεροποίηση ολόκληρης της περιοχής" πρόσθεσε.

Κλείνοντας τόνισε ότι "το ζήτημα μπορεί να αντιμετωπιστεί βιώσιμα μόνο με την κατάλληλη εμπλοκή της διεθνούς κοινότητας" και υπογράμμισε ότι "ο ΔΟΑΕ είναι και πρέπει να παραμείνει ο μόνος αμερόληπτος και ανεξάρτητος διεθνής οργανισμός για την παρακολούθηση και επαλήθευση των υποχρεώσεων του Ιράν στο πεδίο της μη διάδοσης".