Η Βρετανία υπέγραψε συμφωνία που παραχωρεί τα Νησιά Τσάγκος στον Μαυρίκιο - Θα διατηρήσει στρατιωτική βάση εκεί για 99 χρόνια

Το Ηνωμένο Βασίλειο υπέγραψε συμφωνία για την παράδοση των Νήσων Τσάγκος, που βρίσκονται στον Ινδικό Ωκεανό, στον Μαυρίκιο και την εκμίσθωση της στρατιωτικής βάσης εκεί έναντι 101 εκατομμυρίων βρετανικών λιρών ετησίως.

Ο Κιρ Στάρμερ ανέφερε ότι η συμφωνία - η οποία περιλαμβάνει μίσθωση της βάσης για 99 χρόνια "και πέραν αυτών" - είναι προς το εθνικό συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η συμφωνία είχε μπλοκαριστεί με δικαστική εντολή της τελευταίας στιγμής στις 02:25 το πρωί - αλλά αυτή ακυρώθηκε λίγο μετά τις 12:30, ανακοίνωσε ο δικαστής Μάρτιν Τσάμπερλεν. Ο δικαστής έκρινε ότι το "πάγωμα" της υπογραφής της συμφωνίας δεν είναι προς το δημόσιο συμφέρον της Βρετανίας.

Τα νησιά είχαν διαχωριστεί από τον Μαυρίκιο το 1965, όταν ο Μαυρίκιος ήταν ακόμα βρετανική αποικία και το Ηνωμένο Βασίλειο τα είχε αγοράσει έναντι 3 εκατομμυρίων λιρών.

Ο κ. Στάρμερ είπε ότι η συμφωνία που υπογράφηκε σήμερα είναι "ο μόνος τρόπος" για τη διατήρηση της βάσης Ντιέγκο Γκαρσία μακροπρόθεσμα.

"Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση", προσθέτει, τονίζοντας ότι η απόφαση έχει ληφθεί για την προστασία της εθνικής ασφάλειας.

Εάν η Βρετανία δεν προχωρούσε σε μια συμφωνία, δεν θα μπορούσε να εμποδίσει άλλα έθνη να δημιουργήσουν μια βάση στο νησί, συνέχισε.

Δεν πρόκειται μόνο για θέμα σχετικό με το διεθνές δίκαιο, είπε ο πρωθυπουργός του Η.Β., αλλά και με τη λειτουργία της βάσης.

Η καθαρή αξία των πληρωμών βάσει της συνθήκης θα φτάσει τα 3,4 δισεκατομμύρια λίρες, προσθέτει η βρετανική κυβέρνηση.

Η συμφωνία έχει την έγκριση της συμμαχίας των "Πέντε Ματιών" του αγγλοσαξονικού κόσμου, εταίρων σε επίπεδο μυστικών υπηρεσιών - δηλαδή από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

Σχετικά με τη σημασία της στρατιωτικής βάσης Ντιέγκο Γκαρσία, ο Κ. Στάρτμερ ανέφερε ότι δίνει στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ πρόσβαση σε "ζωτικές δυνατότητες".

Τον περασμένο Οκτώβριο το Λονδίνο δέχτηκε να αναγνωρίσει την κυριαρχία του Μαυρίκιου επί των νησιών Τσάγκος, υπό την προϋπόθεση ότι η Βρετανία θα διατηρήσει τη στρατιωτική βάση που έχει σήμερα, από κοινού με τις ΗΠΑ, στο νησί Ντιέγκο Γκαρσία. Ο Στάρμερ, πρώην νομικός ειδικευμένος σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανέλαβε αυτήν τη δέσμευση, βάζοντας τέλος σε μια δικαστική διαμάχη μισού αιώνα. Ωστόσο, η απόφασή του δίχασε τους Βρετανούς.

Περίπου 50 μέλη της κοινότητας των Τσάγκος είχαν συγκεντρωθεί έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου, για να διαμαρτυρηθούν για την υπογραφή της συμφωνίας. Ορισμένοι κρατούσαν τα βρετανικά διαβατήριά τους, άλλοι πλακάτ που κατήγγειλαν ότι τους αντιμετωπίζουν σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας.

Με βάση το προσχέδιο της συμφωνίας, το Ηνωμένο Βασίλειο θα μισθώσει το Ντιέγκο Γκαρσία για 99 χρόνια, έχοντας το δικαίωμα να παρατείνει το διάστημα αυτό. Σύμφωνα με τη σημερινή ανακοίνωση της Ντάουνινγκ Στριτ, το κόστος θα ανέλθει σε 101 εκατομμύρια στερλίνες ετησίως.

Η Βρετανία διατήρησε το έλεγχο των νησιών Τσάγκος όταν ο Μαυρίκιος ανέκτησε την ανεξαρτησία του, το 1968. Περίπου 2.000 κάτοικοι του αρχιπελάγους εκδιώχθηκαν τα επόμενα χρόνια, κυρίως από το Ντιέγκο Γκαρσία, όπου εγκαταστάθηκε η στρατιωτική βάση η οποία επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον από τα μαχητικά αεροσκάφη και τα πολεμικά πλοία που συμμετείχαν στους πολέμους του Αφγανιστάν και του Ιράκ.

Το 2019 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ζήτησε από τη Βρετανία να παραδώσει το αρχιπέλαγος στον Μαυρίκιο, μέσα σε διάστημα έξι μηνών. Το ψήφισμα απαιτούσε από το Λονδίνο "να αναγνωρίσει ότι το αρχιπέλαγος των Τσάγκος είναι αναπόσπαστο τμήμα του εδάφους του Μαυρίκιου, να στηρίξει την αποαποικιοποίηση του Μαυρίκιου το συντομότερο δυνατόν και να μην παρεμποδίσει τη διαδικασία αυτή".

Λίγους μήνες νωρίτερα, μια παρόμοια απόφαση είχε λάβει και το Διεθνές Δικαστήριο.