Bloomberg - Ουκρανικό: Ο Τραμπ χαρίζει νίκη στον Πούτιν, αποσύροντας τις ΗΠΑ από τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις

Πριν από 11 ημέρες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες πήραν θάρρος όταν ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε 30ήμερη κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία και απείλησε με νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Μια τηλεφωνική κλήση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν τη Δευτέρα αποκάλυψε ότι αυτές οι ελπίδες ήταν φρούδες, σημειώνει σε ανάλυσή του το πρακτορείο Bloomberg.

Μετά από δύο ώρες συνομιλίας με τον Πούτιν, ο Τραμπ δήλωσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι η Ουκρανία και η Ρωσία θα "ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις" για μια κατάπαυση του πυρός - αλλά πιθανώς χωρίς τις ΗΠΑ. Δεν υπήρξε απειλή κυρώσεων, ούτε αίτημα για χρονοδιάγραμμα, ούτε βεβαίως πίεση στον Ρώσο ηγέτη.

Ο Τραμπ, μετά την κλήση με τον Πούτιν, μίλησε με Ευρωπαίους ηγέτες, αλλά ήδη αρκετές κυβερνήσεις εξέφραζαν την απογοήτευσή τους. Μετά από μήνες αποτυχίας να φέρουν τον Πούτιν πιο κοντά στην ειρήνη, φοβούνται ότι ο Τραμπ υποχωρεί από τις προσπάθειές του να τερματίσει τον πόλεμο, αφήνοντας την Ουκρανία και τους συμμάχους της μόνους τους.

Ευρωπαίος αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί, είπε ότι οι ηγέτες φοβούνται ότι ο Τραμπ αποσύρεται από τη διπλωματική προσπάθεια. Έτερη ευρωπαϊκή πηγή είπε ότι ο Τραμπ είχε καταστήσει σαφές ότι δεν ήθελε να επιβάλει περισσότερες κυρώσεις σε αυτό το στάδιο και υποχωρούσε από τη δική του πρόταση για κατάπαυση του πυρός. Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι οι ηγέτες στο Κίεβο και αλλού στην Ευρώπη διαφωνούν με το σχέδιό του να μιλήσουν απευθείας η Ρωσία και η Ουκρανία.

Βάζοντας τη Μόσχα και το Κίεβο να διαπραγματευτούν απευθείας ένα πλαίσιο ειρηνευτικών συνομιλιών πριν από την έναρξη ισχύος της εκεχειρίας, ο Τραμπ ουσιαστικά επιτρέπει στον Πούτιν να κερδίσει χρόνο, δήλωσε άλλος Ευρωπαίος αξιωματούχος που γνωρίζει τις συζητήσεις της Δευτέρας. Στην Κωνσταντινούπολη την περασμένη εβδομάδα, οι Ρώσοι διαπραγματευτές παρουσίασαν μαξιμαλιστικές απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένης της διεθνούς αναγνώρισης του ελέγχου της Μόσχας σε τέσσερις ουκρανικές επαρχίες που οι δυνάμεις του Πούτιν δεν κατέχουν πλήρως και περιορισμών στις στρατιωτικές δυνατότητες του Κιέβου.

"Σήμερα, φαίνεται ότι επιστρέφουμε σε ένα πολύ πιο μακροπρόθεσμο σενάριο, στο οποίο ο Πούτιν αγοράζει περισσότερο χρόνο για τον εαυτό του και τον στρατό του", δήλωσε η Κριστίν Μπερζίνα, διευθύνουσα σύμβουλος του προγράμματος Geostrategy North του German Marshall Fund στην Ουάσινγκτον. "Ο Πούτιν κέρδισε περισσότερες ευκαιρίες, οπότε μια κατάπαυση του πυρός και μια επίλυση φαίνονται όλο και πιο μακριά".

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ υπογράμμισε την έλλειψη ενός αυστηρού χρονοδιαγράμματος για μια κατάπαυση του πυρός. "Δεν υπάρχει προθεσμία και δεν μπορεί να υπάρξει", δήλωσε στους δημοσιογράφους, σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο Tass. "Είναι σαφές ότι όλοι θέλουν να το κάνουν το συντομότερο δυνατό, αλλά ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες".

Προσθέτοντας στη σύγχυση γύρω από τη στάση των ΗΠΑ, ο Τραμπ δήλωσε αργότερα τη Δευτέρα ότι οι ΗΠΑ δεν αποσύρονται από τη σύγκρουση, αλλά ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να το πράξει και ότι υπάρχει ακόμη και μια "ορισμένη κόκκινη γραμμή", την οποία αρνήθηκε να διατυπώσει, μετά την οποία θα αποχωρούσε. Επίσης, δεν απέκλεισε περαιτέρω κυρώσεις κατά της Ρωσίας ή νέες αποστολές όπλων στην Ουκρανία, αλλά ξεκαθάρισε ότι δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει τίποτα από τα δύο.

"Νομίζω ότι κάτι θα συμβεί και αν δεν συμβεί, απλώς υποχωρώ και θα πρέπει να συνεχίσουν", είπε στον Λευκό Οίκο. "Αυτή είναι μια ευρωπαϊκή κατάσταση. Θα έπρεπε να είχε παραμείνει μια ευρωπαϊκή κατάσταση".

Το συγκεχυμένο αποτέλεσμα εντείνει στις αυξανόμενες πολιτικές προκλήσεις για τον Τραμπ. Έκανε προεκλογική εκστρατεία με υποσχέσεις για γρήγορη ειρήνη στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, καθώς και για αναδιάρθρωση και αναζωογόνηση της αμερικανικής οικονομίας μέσω δασμών, ωστόσο και οι δύο προσπάθειες έχουν βαλτώσει στις μπερδεμένες και απρόβλεπτες πραγματικότητες της γεωπολιτικής και του εμπορίου.

Τα σχόλια του Τραμπ τη Δευτέρα ήταν πιο αμφίσημα απέναντι στη σύγκρουση και τον ρόλο του στον τερματισμό της, από ό,τι μόλις την περασμένη εβδομάδα, όταν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι "τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί μέχρι να συναντηθούμε με τον Πούτιν". Είχε επίσης πει ότι οι ΗΠΑ ήταν "δεσμευμένες να διασφαλίσουν την ειρήνη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας". Ο Τραμπ είχε μάλιστα αφήσει να εννοηθεί ότι ήταν πρόθυμος να κάνει μια παράκαμψη από την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή και να βρεθεί στην Κωνσταντινούπολη για να συναντήσει τον Πούτιν πρόσωπο με πρόσωπο.

Ωστόσο, η Ρωσία έστειλε μια αντιπροσωπεία χαμηλού επιπέδου στην Τουρκία και ο Τραμπ δεν εμφανίστηκε. Στις συνομιλίες, Ρώσοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι συμφώνησαν να ανταλλάξουν 1.000 κρατούμενους ο καθένας, αλλά δεν σημείωσαν καμία άλλη πρόοδο στις πρώτες άμεσες συνομιλίες τους μετά από τρία χρόνια. 

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος ήδη συμφωνεί με το αίτημα του Τραμπ για άμεση κατάπαυση του πυρός, μίλησε με τον ηγέτη των ΗΠΑ πριν και μετά την κλήση του με τον Πούτιν και είπε ότι η Ρωσία πρέπει να αντιμετωπίσει αυστηρότερες κυρώσεις εάν δεν σταματήσει τις μάχες.

"Η Ουκρανία είναι έτοιμη για μια πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός", δήλωσε ο Ζελένσκι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη Δευτέρα το βράδυ.

Είναι σημαντικό να μην αποδυναμωθεί αυτή η πρόταση. Εάν οι Ρώσοι δεν είναι έτοιμοι να σταματήσουν τις δολοφονίες, πρέπει να υπάρξουν ισχυρότερες κυρώσεις". Είπε επίσης ότι η Ουκρανία ήταν έτοιμη για άμεσες διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία "σε οποιαδήποτε μορφή φέρει αποτελέσματα".

Ο Τραμπ, ωστόσο, δεν φάνηκε να συμφωνεί για την ανάγκη περισσότερων κυρώσεων, ενώ χαρακτήρισε επίσης τον Ζελένσκι "όχι το πιο εύκολο άτομο για να αντιμετωπίσει κανείς".

Ο Πούτιν δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Σότσι ότι η κλήση ήταν "ειλικρινής" και "πολύ χρήσιμη" και είπε ότι οι δύο συμφώνησαν ότι η Ρωσία θα εργαστεί πάνω σε ένα μνημόνιο με την Ουκρανία για μια πιθανή μελλοντική ειρηνευτική συνθήκη. Δεν έδωσε λεπτομέρειες, προσθέτοντας το βασικό του σημείο συζήτησης: "Το κύριο πράγμα για εμάς είναι να εξαλείψουμε τις βαθύτερες αιτίες αυτής της κρίσης".

Η Μαρία Σνεγκόβαγια, ανώτερη συνεργάτιδα για τη Ρωσία και την Ευρασία στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, δήλωσε ότι, από την οπτική γωνία του Πούτιν, αυτό περιλαμβάνει "την ίδια την ύπαρξη του ουκρανικού κράτους στην τρέχουσα μορφή του".

"Ρητορικά, η Ρωσία παρουσιάζεται ως ανοιχτή σε διαπραγματεύσεις και χαιρετίζει δημόσια τις προσπάθειες των ΗΠΑ, για να αποφύγει να ενοχλήσει την κυβέρνηση των ΗΠΑ", είπε. "Αλλά στην πράξη, εμμένει σταθερά στην αρχική της θέση".

Σε μια άλλη απροσδόκητη κίνηση, ο Τραμπ δήλωσε επίσης ότι το Βατικανό θα ήταν πρόθυμο να φιλοξενήσει ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Ερωτηθείς στον Λευκό Οίκο εάν ο πάπας Λέων ΙΔ΄ θα μπορούσε να βοηθήσει στην ειρήνη στην Ουκρανία, ο Τραμπ είπε: "Ναι". Είχε την ίδια απάντηση όταν ρωτήθηκε αν πίστευε ότι ο Πούτιν ήθελε ειρήνη.

Οι ΗΠΑ έχουν σημαντική επιρροή πάνω στη Ρωσία, εάν ο πρόεδρος είναι διατεθειμένος να τη χρησιμοποιήσει, δήλωσε ο Τζον Χερμπστ, ανώτερος διευθυντής του Κέντρου Ευρασίας του Ατλαντικού Συμβουλίου και πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ουκρανία. Η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να "ανοίξει τον αγωγό για σημαντικές στρατιωτικές προμήθειες στην Ουκρανία", είτε ως βοήθεια είτε ως πωλήσεις, καθώς και να επιβάλει αυστηρότερες κυρώσεις.

Πριν από την τηλεφωνική κλήση της Δευτέρας, ο Αμερικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ, σύμμαχος του Τραμπ,  συγκέντρωνε υποστήριξη για ένα πακέτο κυρώσεων, σηματοδοτώντας στον Πούτιν την ευρεία διακομματική υποστήριξη για την τιμωρία της Ρωσίας. Ο ηγέτης της Ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας Τζον Θουν δήλωσε τη Δευτέρα ότι η Γερουσία έχει "έτοιμο προς εφαρμογή" ένα νομοσχέδιο για κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

"Εάν ο Λευκός Οίκος καταλήξει στο συμπέρασμα ότι είναι απαραίτητες αυστηρότερες κυρώσεις", είπε, "είμαστε εδώ γι' αυτό".