Τα fake news της Μόσχας για την κοκαΐνη στο βαγόνι Μακρόν- Στάρμερ- Μέρτς

Του Κώστα Ράπτη

Τον Νοέμβριο του 1973, μιλώντας ενώπιον 400 ανθρώπων κατά το ετήσιο συνέδριο του Associated Press στη Φλόριντα, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον, ήδη πολιορκούμενος από καταγγελίες για το σκάνδαλο Watergate που έμελλε να οδηγήσει στην παραίτησή του, προέβη σε μία δήλωση που πέρασε στην ιστορία: I am not a crook (Δεν είμαι απατεώνας).

Σε αντίθεση με προηγούμενες επιθέσεις του στα μέσα ενημέρωσης, ο ένοικος του Λευκού Οίκου επιχειρούσε σε αυτή την ομιλία να εμφανισθεί φιλικός και ειλικρινής. Αλλά η φράση του πέρασε στα εγχειρίδια ως το κατεξοχήν παράδειγμα του τι πρέπει ή δεν πρέπει να διαψεύδει κανείς.

Ειδικότερα, ο Νίξον είπε: "Ο αμερικανικός λαός πρέπει να γνωρίζει αν ο πρόεδρος είναι ή όχι απατεώνας. Δεν είμαι απατεώνας. Έχω εργασθεί για οτιδήποτε έχω κερδίσει”.

Στην επικοινωνία το να φέρνεις στο προσκήνιο ένα ενδεχόμενο, είναι περισσότερο δραστικό από το να το αρνείσαι.

Στον καιρό του ο Νίξον καταγράφηκε άθελά του στη συνείδηση των τηλεθεατών ως απατεώνας. Και στις μέρες μας μια "στιγμή Νίξον” έζησαν το Ελιζέ και η καγκελαρία πληροφορώντας μας με κάθε επισημότητα ότι ο Εμανουέλ Μακρόν και ο Φρίντριχ Μερτς δεν κάνουν χρήση κοκαϊνης.

Τον σχετικό θόρυβο ξεσήκωσε πρώτη η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα, σχολιάζοντας το βίντεο στο οποίο ο Γάλλος πρόεδρος και ο Γερμανός καγκελάριος σπεύδουν να κρύψουν κάποια αντικείμενα από το τραπέζι όταν οι δημοσιογράφοι εισήλθαν στο βαγόνι με το οποίο μετέβησαν στην Ουκρανία.

"Είναι σαν αστείο: ένας Γάλλος, ένας Άγγλος και ένας Γερμανός μπήκαν σε ένα τρένο - και τράβηξαν μια γραμμή”, έγραψε η Ζαχάροβα την Κυριακή. Και πρόσθεσε: "Προφανώς, ήταν τόσο μπερδεμένοι που ξέχασαν να κρύψουν τα σύνεργα (μια μικρή σακούλα και ένα κουτάλι) πριν φτάσουν οι δημοσιογράφοι. Η μοίρα της Ευρώπης βρίσκεται στα χέρια εξαρτημένων, με κάθε έννοια της λέξης, αξιωματούχων”.

Κατηγορίες αυτού του τύπου από πλευράς της Μόσχας είναι συνηθισμένες σε ό,τι αφορά τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, για τον οποίο ο αντιπρόεδρος του ρωσικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ επιφυλάσσει στις αναρτήσεις του τον χαρακτηρισμό "ναρκομανής”, ενώ ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έχει δηλώσει πως "το τι λέει εξαρτάται από το τι έχει πιεί ή καπνίσει κάθε φορά”.

Όμως τέτοιου τύπου προσωπική επίθεση απέναντι σε ηγέτες ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ εξαπολύεται για πρώτη φορά.

"Αυτές οι ψευδείς ειδήσεις διαδίδονται από τους εχθρούς της Γαλλίας, τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό. Πρέπει να παραμείνουμε σε εγρήγορση κατά της χειραγώγησης”, αναγράφηκε στον λογαριασμό της γαλλικής προεδρίας στο X. "Όταν η ευρωπαϊκή ενότητα γίνεται άβολη, η παραπληροφόρηση φτάνει στο σημείο να κάνει ένα απλό χαρτομάντιλο να μοιάζει με ναρκωτικά”.

Όμως το πραγματικό πρόβλημα δεν έγκειται στις φήμες τις οποίες το Ελιζέ διαδίδει ακόμη πλατύτερα με... το να τις διαψεύδει, αλλά στην ίδια την εικόνα και την ουσία της πρωτοβουλίας των ηγετών της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Πολωνίας και της Γερμανίας να μεταβούν από κοινού στην Ουκρανία το Σαββατοκύριακο.

Όπως σημειώνει το Eurointelligence, "αυτό το παράλογο επεισόδιο δεν θα μπορούσε να είχε συμβεί στις ΗΠΑ, ή στην Κίνα ή στη Ρωσία, επειδή εκεί επιδεικνύουν κάποιο επαγγελματισμό σχετικά με τις εικόνες των ηγετών τους. Φυσικά, βοηθάει, αν έχεις μόνο έναν ηγέτη και όχι τέσσερις. Πάντως δεν αφήνουν τους φωτογράφους να μπουν στο θάλαμο του τρένου τους για να τραβήξουν μια φωτογραφία”.

Στην ίδια ανάλυση επισημαίνεται ότι την πιο ανησυχητική πτυχή του επίμαχου βίντεο αποτελεί ο τρόπος με τον οποίο αλληλεπιδρούσαν οι τέσσερις ηγέτες. Ο Εμανουέλ Μακρόν έμοιαζε ξεκάθαρα με αφεντικό και οι Κιρ Στάρμερ και Φρίντριχ Μερτς με ανθρώπους που ήθελαν να το ευχαριστήσουν. Ο δε Ντόναλντ Τουσκ έμοιαζε με κάποιον που θα προτιμούσε να βρίσκεται κάπου αλλού.

Και καταλήγει το Eurointelligence: "Καταρχάς, αυτή δεν είναι μια εικόνα μιας ενωμένης Ευρώπης, αλλά τεσσάρων ανδρών σε ένα τρένο. Αυτές οι τέσσερις χώρες είναι οι σημαντικότεροι υποστηρικτές της Ουκρανίας. Εκπροσωπούν τέσσερα μέλη του ΝΑΤΟ, αλλά δεν μιλούν εκ μέρους του ΝΑΤΟ. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ανήκει στην Ε.Ε. Η Πολωνία δεν συμμετέχει στην ευρωζώνη. Η εικόνα της ενότητας έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με τα γνωστά γεγονότα. Αυτό το επεισόδιο μας αφήνει την εντύπωση ότι οι Ευρωπαίοι αγωνίζονται να αναγνωριστούν ως σημαντικοί, όταν οι πραγματικοί παράγοντες στις επερχόμενες ειρηνευτικές συνομιλίες είναι οι ΗΠΑ, η Ουκρανία και η Ρωσία. Αυτή δεν είναι μια καλή εικόνα”.