Όσο και αν ο Ντόναλντ Τραμπ υποστηρίζει ότι οι δασμοί του θα πυροδοτήσουν μια "αναγέννηση της μεταποίησης", οι ίδιοι οι δασμοί καθιστούν ακόμη πιο δύσκολο αυτό το μνημειώδες έργο.
Προκειμένου να κατασκευάσουν και να επεκτείνουν εργοστάσια, οι εταιρείες χρειάζονται μηχανήματα και πρώτες ύλες - πολλά από τα οποία συνήθως εισάγονται και υπόκεινται πλέον σε διάφορους τιμωρητικούς δασμούς. Αυτό επιτείνει μια σειρά από προϋπάρχοντα εμπόδια στην υλοποίηση του όρκου του Τραμπ για την επαναβιομηχανοποίηση της Αμερικής, η οποία έχει χάσει 6,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στη μεταποίηση από το 1979, καθώς η παραγωγή έχει μεταφερθεί σε φθηνότερες χώρες και η αυτοματοποίηση έχει αυξηθεί.
Ελλείψεις εργατικού δυναμικού, ακριβότερο εργατικό δυναμικό, παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού: η πανδημία του Covid έριξε τα φώτα της δημοσιότητας στις τεράστιες προκλήσεις της επανατοποθέτησης εργοστασίων. Τώρα, η χαοτική αναμόρφωση της εμπορικής πολιτικής από τον Τραμπ έχει προσθέσει ένα επίπεδο αβεβαιότητας στους παραγωγούς που χρειάζονται κάποιο βαθμό διαβεβαίωσης σχετικά με τους δασμούς - πόσο αυξημένοι θα παραμείνουν και για πόσο χρονικό διάστημα - προτού προβούν σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις.
"Τα εμπόδια είναι τεράστια", δήλωσε ο Γκόρντον Χάνσον, καθηγητής στη Σχολή Κένεντι του Χάρβαρντ και ένας από τους συγγραφείς ενός εγγράφου που επινόησε τον όρο "σοκ της Κίνας” για την απώλεια της αμερικανικής παραγωγής από τις εισαγωγές φθηνότερων προϊόντων. "Το ένστικτό μου λέει ότι δεν πρόκειται να συμβεί".
Η Nora Orozco θέλει να ανοίξει ένα εργοστάσιο στο Τέξας με 200 νέες θέσεις εργασίας για την εταιρεία υποδημάτων της Evolutions Brands και τελικά να μεταφέρει την παραγωγή από το Μεξικό εκεί. Αλλά αυτά τα σχέδια έχουν ανασταλεί επειδή χρειάζεται να αγοράσει εξοπλισμό που προέρχεται μόνο από την Κίνα και οι δασμοί του Τραμπ έχουν υπερδιπλασιάσει το κόστος.
"Μου αρέσει η ιδέα του onshoring, αλλά αυτό το καθιστά αδύνατο για εμάς", δήλωσε η Orozco, η οποία, μαζί με πολλά άλλα στελέχη, έχει καταθέσει πάνω από 1.100 ατομικές αιτήσεις για δασμολογικές εξαιρέσεις για μηχανήματα κινεζικής κατασκευής. Σύμφωνα με την Εθνική Ένωση Κατασκευαστών, περισσότερα από τα μισά εισαγόμενα αγαθά των ΗΠΑ αποτελούν εισροές για τη μεταποίηση.
Τόσο οι Δημοκρατικοί όσο και οι Ρεπουμπλικανοί πρόεδροι προσπάθησαν να αναζωογονήσουν τη μεταποίηση στις ΗΠΑ, η οποία έφτασε στο αποκορύφωμά της το 1979, αλλά σήμερα αποτελεί μόνο το 8% του εργατικού δυναμικού. Ο κλάδος είχε σχεδόν μισό εκατομμύριο κενές θέσεις εργασίας τον Μάρτιο, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας, και μια ανάλυση της Deloitte για το 2024 έδειξε ότι 1,9 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στη μεταποίηση θα μπορούσαν να μείνουν ακάλυπτες την επόμενη δεκαετία.
Ο Λευκός Οίκος παραπέμπει σε μελέτες που κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι δασμοί της πρώτης θητείας του Τραμπ δημιούργησαν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Ωστόσο, άλλες έρευνες από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα δείχνουν ότι οι δασμοί του Τραμπ κόστισαν περισσότερες θέσεις εργασίας στη μεταποίηση από όσες πρόσθεσαν λόγω της αύξησης του κόστους των εισροών και των ανταποδοτικών δασμών.
Επίσης, κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, περισσότερες από 231.000 θέσεις εργασίας επηρεάστηκαν από εταιρείες που μετέφεραν εργασίες στο εξωτερικό, με βάση τις αιτήσεις για ομοσπονδιακή βοήθεια προσαρμογής του εμπορίου που βοήθησε τους εργαζόμενους που έχασαν θέσεις εργασίας ή ώρες εργασίας λόγω της μεταφοράς της παραγωγής στο εξωτερικό. Περισσότερες από τις μισές ήταν στον τομέα της μεταποίησης και ο συνολικός αριθμός ήταν υψηλότερος από ό,τι στην τελευταία θητεία του Μπαράκ Ομπάμα.
Οι λόγοι που κάνουν τις εταιρείες να αναβάλλουν τη μεταφορά της παραγωγής στις ΗΠΑ
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει προβάλλει ανακοινώσεις εταιρειών που επενδύουν στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της υπόσχεσης ύψους 500 δισ. δολαρίων από την Apple Inc. Αλλά πολλές από αυτές τις ανακοινώσεις ήταν προσωρινές ή είχαν ήδη δρομολογηθεί. Οι εταιρείες που θα ήταν σε θέση να μεταφέρουν την παραγωγή τους λένε ότι αναβάλλουν, επειδή δεν γνωρίζουν αν οι δασμοί είναι μόνιμοι ή απλώς μοχλός πίεσης για τη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών.
Οι κατασκευαστές αναφέρουν επίσης το υψηλότερο κόστος εργασίας και συμμόρφωσης με τους κανονισμούς στις ΗΠΑ, καθώς και την έλλειψη επαρκών υποδομών ως λόγους που αποθαρρύνουν την επανατοποθέτηση. Οι φορολογικές περικοπές και η απορρύθμιση στην πρώτη θητεία του Τραμπ προκάλεσαν ένα κύμα ανακοινώσεων για εγχώριες εργοστασιακές θέσεις εργασίας, αλλά αυτές μειώθηκαν με τον πρώτο εμπορικό πόλεμο του, σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε η Reshoring Initiative, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που υποστηρίζει την επιστροφή της μεταποίησης στις ΗΠΑ.
Όταν πρόκειται να εκτιμηθεί πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να επιστρέψουν αυτές οι θέσεις εργασίας στην πατρίδα, είναι σημαντικό να γίνει διάκριση μεταξύ της κατασκευής μεγάλων εργοστασίων από το μηδέν και των κατασκευαστών που θα μπορούσαν να αυξήσουν γρήγορα την παραγωγή σε υφιστάμενα εργοστάσια που λειτουργούν σε λιγότερο από την πλήρη δυναμικότητα, δήλωσε ο Harry Moser, ιδρυτής της ομάδας.
"Τα μεγάλα εργοστάσια συναρμολόγησης, εκεί είναι που θα χρειαστούν χρόνια, και η αβεβαιότητα θα προκαλέσει ότι αυτό δεν θα συμβεί έως ότου οι εταιρείες πιστέψουν ότι όλα έχουν σταθεροποιηθεί και γνωρίζουν ποιοι θα είναι οι κανόνες", δήλωσε ο Moser.
Οι ΗΠΑ δεν πρόκειται ποτέ να επιστρέψουν σε μια εποχή όπως τη δεκαετία του 1950, όταν οι θέσεις εργασίας χαμηλής ειδίκευσης στη μεταποίηση ήταν άφθονες και το ένα τρίτο του συνολικού εργατικού δυναμικού ασχολούνταν με τη μεταποίηση, δήλωσε ο Jay Bryson, επικεφαλής οικονομολόγος της Wells Fargo & Co.
"Θα επιστρέψουν οι μεταποιητικές εγκαταστάσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες; Αναμφίβολα θα το κάνουν", δήλωσε ο Bryson σε διαδικτυακό σεμινάριο στις 10 Απριλίου. "Αλλά μην κάνετε κανένα λάθος, δεν πρόκειται να επιστρέψουμε στο 1955".