Του Γιώργου Σ. Σκορδίλη
Καθώς τα κύματα της διεθνούς πολιτικής συγκρούονται με τις ρότες της παγκόσμιας ναυτιλίας, οι ναυλαγορές εισέρχονται σε μια περίοδο ρευστότητας, φόβου και αναδιατάξεων.
Από τους τριγμούς στον Περσικό Κόλπο και τις εξελίξεις στην Ουκρανία, μέχρι τις οικονομικές παλινωδίες της Κίνας και τους δασμούς των ΗΠΑ, η ναυτιλία μετατρέπεται για άλλη μια φορά στον καμβά όπου αποτυπώνεται η γεωπολιτική σύγκρουση. Τα δεξαμενόπλοια, τα LNG carriers, τα bulkers και τα containerships δεν ταξιδεύουν μόνο μέσα σε θαλάσσιες οδούς — αλλά διασχίζουν και αόρατα πεδία μάχης, όπου το πολιτικό ρίσκο βαρύνει όσο ένα φορτίο σιδηρομεταλλεύματος.
Το επόμενο τρίμηνο δεν θα είναι απλώς κρίσιμο — θα είναι αποκαλυπτικό.
Η αγορά των δεξαμενόπλοιων το 2025 χαρακτηρίζεται από έντονες διακυμάνσεις, επηρεασμένη από γεωπολιτικές εντάσεις και μεταβολές στη ζήτηση. Οι ναύλοι για τα Very Large Crude Carriers (VLCCs) στη διαδρομή Μέση Ανατολή – Κίνα αυξήθηκαν κατά 15%, φτάνοντας τα 4,1 εκατομμύρια δολάρια ανά ταξίδι, λόγω της αυξημένης ζήτησης από κινεζικά διυλιστήρια και των περιορισμών στη διαθεσιμότητα πλοίων εξαιτίας των κυρώσεων.
Στον Ατλαντικό, οι ναύλοι για μεταφορές αργού πετρελαίου από τον Κόλπο του Μεξικού προς την Κίνα ανήλθαν στα 8,7 εκατομμύρια δολάρια ανά ταξίδι, σημειώνοντας αύξηση 27% σε σχέση με τις αρχές του έτους. Αντίθετα, οι ναύλοι για τα Suezmax πλοία παρουσιάζουν πτωτική τάση, λόγω της αυξημένης προσφοράς νέων πλοίων και της μείωσης των εισαγωγών αργού πετρελαίου στην Ευρώπη.
Η αγορά των δεξαμενόπλοιων παραμένει ευμετάβλητη, με τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τις μεταβολές στη ζήτηση να διαμορφώνουν τις τάσεις των ναύλων.
Η αγορά των πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) αντιμετωπίζει προκλήσεις λόγω της μείωσης των εσόδων από την εμπορία LNG, όπως ανακοίνωσε η Shell για το πρώτο τρίμηνο του έτους. Η πτώση αυτή αποδίδεται σε χαμηλότερες ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου και σε μειωμένα περιθώρια κέρδους. Η αστάθεια στις τιμές του LNG και οι γεωπολιτικές εντάσεις ενδέχεται να επηρεάσουν τη ζήτηση και τους ναύλους στον κλάδο.
Παράλληλα, οι ναύλοι για μεταφορές LNG στον Ατλαντικό αυξήθηκαν στα 31.000 δολάρια την ημέρα, ενώ στον Ειρηνικό έφτασαν τα 27.250 δολάρια την ημέρα, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία άνοδο των τελευταίων επτά μηνών.
Η αγορά του ξηρού φορτίου αντιμετωπίζει αβεβαιότητα λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων και των εμπορικών εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Η ετήσια αύξηση του στόλου των bulkers αναμένεται να κινηθεί στο 3%, ενώ η αύξηση της ζήτησης φαίνεται να περιορίζεται στο 1% για το 2025. Αυτό συνδέεται με την επιβράδυνση της κινεζικής ζήτησης και τα υψηλά αποθέματα βασικών φορτίων στην Κίνα. Οι νέοι δασμοί και οι προτεινόμενες επιβαρύνσεις σε λιμενικές προσεγγίσεις από πλοία κινεζικής ναυπήγησης ενδέχεται να επηρεάσουν περαιτέρω τη ροή του παγκόσμιου εμπορίου ξηρού φορτίου.
Σύμφωνα με τον δείκτη Baltic Dry, σημειώθηκε αύξηση 244 μονάδων ή 24,47% από την αρχή του 2025, υποδηλώνοντας μια προσωρινή ανάκαμψη στην αγορά.
Η αγορά των εμπορευματοκιβωτίων βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων και των εμπορικών πολιτικών. Η πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ για επιβολή δασμών σε λιμενικές προσεγγίσεις από πλοία κινεζικής ναυπήγησης έχει προκαλέσει ανησυχία στον κλάδο. Αυτή η πολιτική ενδέχεται να επηρεάσει τις ροές εμπορευμάτων και να οδηγήσει σε ανακατατάξεις στις εμπορικές διαδρομές. Η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα των εταιρειών θα είναι καθοριστικές για την αντιμετώπιση των προκλήσεων.
Ειδικότερα, οι ναύλοι για μεταφορές από τη Σαγκάη προς τη Νέα Υόρκη μειώθηκαν κατά 7% ή 270 δολάρια, φτάνοντας τα 3.706 δολάρια ανά 40ft Container. Αντίστοιχα, οι ναύλοι από τη Σαγκάη προς το Ρότερνταμ μειώθηκαν κατά 2% ή 48 δολάρια, φτάνοντας τα 2.344 δολάρια ανά 40ft Container.
Η πτώση αυτή αποδίδεται σε αυξημένη προσφορά πλοίων, καθώς περισσότερα από 10 mega container carriers εισήλθαν στην αγορά το 2025, καθιστώντας δύσκολη την πλήρη εκμετάλλευση της χωρητικότητας τους.
Στον αντίποδα, οι ναύλοι για μεταφορές από το Ρότερνταμ προς τη Σαγκάη αυξήθηκαν κατά 4% ή 18 δολάρια, φτάνοντας τα 493 δολάρια ανά 40ft container.
Η αύξηση αυτή οφείλεται σε μειωμένη ζήτηση για μεταφορές από την Ευρώπη προς την Ασία, με τους forwarders να αναφέρουν προσφορές ναύλων ακόμα και 1 δολάριο για επιστροφή κοντέινερ.
Η αγορά των εμπορευματοκιβωτίων παραμένει ευμετάβλητη, με τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τις μεταβολές στη ζήτηση να διαμορφώνουν τις τάσεις των ναύλων.
Παρά τις ανησυχίες στην αρχή του έτους, η παγκόσμια ναυπηγική δεν βίωσε την κατακόρυφη πτώση που πολλοί ανέμεναν.
Τα επόμενα χρόνια η διεθνής ναυτιλία μπαίνει σε μια φάση πρωτοφανούς ανακύκλωσης πλοίων.
Επιπλέον, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν εξασφαλιστεί πάνω από 80 εκατ. ευρώ για παρεμβάσεις.
Η Ναυτιλία πρέπει να γίνει ο κλάδος που θα τραβήξει μπροστά και άλλους τομείς, θα ανοίξει νέες θέσεις εργασίας, θα δώσει ώθηση στην εκπαίδευση και στη βιομηχανία.
Το νέο πλαίσιο απειλεί με αδιέξοδο την πράσινη μετάβαση.
Στην αγορά δεξαμενόπλοιων, οι ναύλοι των VLCCs εκτοξεύθηκαν σε διαδρομές Μέσης Ανατολής - Κίνας.
Στο επίκεντρο βρέθηκε η διμερής συνεργασία με τις ΗΠΑ στον ναυτιλιακό τομέα και η ενίσχυση της ανταλλαγής τεχνογνωσίας και των συνεργειών.
Χωρίς στρατηγική ανανέωσης των πλοίων και αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων, ο κλάδος κινδυνεύει να συρρικνωθεί.
Η ισορροπία ανάμεσα στη φιλοδοξία και τον ρεαλισμό είναι δύσκολη
Η παγκόσμια ναυτιλία περνάει μια τεχνολογική επανάσταση που τρέχει με πρωτοφανή ταχύτητα.
Κεντρικός στόχος η ολιστική ανασυγκρότηση της Βιομηχανικής Μονάδας Σύρου.
