ΗΠΑ, Ρωσία και στο βάθος Ισραήλ επωφελούνται της κρίσης στη Συρία - Έκθετη η Ε.Ε.

Του Κώστα Ράπτη

Ουάσιγκτον και Μόσχα αναζητούν, ως φαίνεται, διαρκώς νέες ευκαιρίες για να επιδείξουν πνεύμα συνεννόησης ως προς τα διεθνή προβλήματα. Και βρήκαν χωρίς κόπο άλλη μία τέτοια ευκαιρία ζητώντας από κοινού έκτακτη κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, η οποία θα πραγματοποιηθεί σήμερα Δευτέρα στις 17.00 (ώρα Ελλάδος), με αντικείμενο την κρίση στην Συρία.

Από την Πέμπτη, οπότε η ένοπλη επίθεση εναντίον περιπόλου δυνάμεων της de facto κυβέρνησης στην Τζάμπλα της δυτικής Συρίας προκάλεσε το ξέσπασμα του μεγαλύτερου κύματος βίας μετά την πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ, η κατάσταση δεν έχει πάψει να εκτραχύνεται.

Το βρετανικών συμφερόντων Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μοναδική πηγή αριθμητικών στοιχείων για τις τελευταίες αυτές συγκρούσεις, σε νεώτερο απολογισμό του υπολογίζει σε 973 τους αμάχους που έχουν φονευθεί, ανάμεσά τους γυναίκες και παιδιά, και σε 481 αθροιστικά τους μαχητές που έχουν χάσει τη ζωή τους, είτε πρόκειται για άνδρες των δυνάμεων ασφαλείας είτε για τους ενόπλους που τους αντιμάχονται και περιγράφονται ως "νοσταλγοί του καθεστώτος Άσαντ”.

Βιντεοσκοπημένο υλικό το οποίο κυκλοφορεί στο διαδίκτυο αποτυπώνει πλήθος ωμότητες που διαπράττουν οι τζιχαντιστικών καταβολών υπερασπιστές της νέας εξουσίας της Δαμασκού εναντίον κυρίως των μελών της Αλαουίτικης μειονότητας – ετερόδοξου κλαάδου του Ισλάμ από τον οποίο προερχόταν η οικογένεια Άσαντ και η περί αυτήν προηγούμενη στρατιωτική ελίτ.

Στην ρωσική αεροπορική βάση δε του Χμέιμιμ, η οποία βρίσκεται στην επαρχία της Λατάκιας, ήτοι την κατεξοχήν εστία των Αλαουιτών, έχουν ήδη αναζητήσει καταφύγιο περί τους 7.000 αμάχους.

Ο ελληνορθόδοξος πατριάρχης Αντιοχείας Ιωάννης Ι' επιβεβαίωσε στο κυριακάτικο κήρυγμά του ότι μεταξύ των σφαγιασθέντων περιλαμβάνονται και Χριστιανοί, ενώ ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα απηύθυνε κοινή έκκληση με τους προκαθημένους των άλλων δύο μεγάλων χριστιανικών κοινοτήτων της Συρίας, των Ελληνοκαθολικών (Μελχιτών) και των Συρορθοδόξων (Ιακωβιτών) για τερματισμό της βίας και διαφύλαξη της εδαφικής ενότητας της χώρας.

Η αναταραχή λειτουργεί απονομιμοποιητικά για τον νέο ισχυρό άνδρα της Δαμασκού, τον άλλοτε επικεφαλής της τζιχαντιστικής οργάνωσης HTS, Άχμεντ αλ Σάραα, εξ αντανακλάσεως δε και για τους σημαντικότερους διεθνείς προστάτες του, την Τουρκία και το Κατάρ. Ομοίως, μένει εκτεθειμένη και η Ε.Ε., η οποία με λακωνική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης έσπευσε επί της ουσίας να παράσχει κάλυψη στη Δαμασκό, αναδεικνύοντας την "αναφερόμενη δράση των καταλοίπων του καθεστώτος Άσαντ”, την ίδια ώρα που ο Σάραα αισθάνεται υποχρεωμένος να υποσχεθεί έρευνα ώστε να λογοδοτήσουν οι δράστες των σφαγών και που οι ΗΠΑ επικδεικνύουν άλλου τύπου αντανακλαστικά.

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε την Κυριακή ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάρκο Ρούμπιο αναφέρει: "Οι ΗΠΑ καταδικάζουν τους ακραίους ισλαμιστές τρομοκράτες, συμπεριλαμβανομένων ξένων τζιχαντιστών, που δολοφόνησαν ανθρώπους στη δυτική Συρία τις τελευταίες ημέρες. Οι ΗΠΑ στέκονται στο πλευρό των θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτήτων της Συρίας, συμπεριλαμβανομένων των κοινοτήτων των Χριστιανών, των Δρούζων, των Αλαουιτών και των Κούρδων και εκφράζουν τα συλλυπητήριά τους στα θύματα και τις οικογένειές τους. Οι προσωρινές αρχές της Συρίας πρέπει να εξασφαλίσουν ότι θα λογοδοτήσουν οι δράστες αυτών των σφαγών κατά των συριακών μειονοτικών κοινοτήτων”.

Η στάση αυτή του Ρούμπιο αποτυπώνει αφενός τις ιδιαίτερες ευαισθησίες του αμερικανικού χριστιανικού εκλογικού ακροατηρίου του, αφετέρου την καχυποψία με την οποία περιβάλλει εξαρχής η κυβέρνηση Τραμπ την μεταβατική κυβέρνηση της Συρίας, ως προερχόμενη κυρίως από την HTS.

Κυρίως όμως αποτυπώνει το ευήκοον ους της Ουάσιγκτον σε ό,τι έχει να πει το Ισραήλ – σε μία φάση που το εβραϊκό κράτος βρίσκεται ήδη σε υπόγειο ανταγωνισμό με την Τουρκία, μεγάλη προστάτιδα του Σάραα, σχετικά με το μέλλον της Συρίας.

Χαρακτηριστική είναι η παρότρυνση του Ισραηλινού υπουργού Εξωτερικών Γκίντεον Σάαρ προς την Ευρώπη να σταματήσει να προσφέρει "νομιμοποίηση” στη de facto συριακή κυβέρνηση με το "καλώς εγνωσμένο τρομοκρατικό παρελθόν”.

Προηγουμένως είχε γίνει γνωστό ότι το Ισραήλ ασκεί την επιρροή του στις ΗΠΑ υπέρ της διατήρησης των δύο ρωσικών βάσεων στη δυτική Συρία, προκειμένου να υπάρξει ένα αντίβαρο στις διαθέσεις Δαμασκού και Άγκυρας και προφανώς να δοθεί μια μεγαλύτερη αίσθηση ασφάλειας στην αλαουιτική κοινότητα.

Η διεθνοποίηση του ζητήματος, με την κοινή πρωτοβουλία ΗΠΑ και Ρωσίας στον ΟΗΕ, ανοίγει περαιτέρω δυνατότητες.

Όμως η ειρωνεία της Ιστορίας εκδηλώνεται εν προκειμένω με τον πιο κραυγαλέο τρόπο. Αν και η Τουρκία επιθυμεί μία σταθεροποιημένη και ενιαία Συρία, την οποία ασφαλώς φαντάζεται προτεκτοράτο της, ωστόσο οι παίκτες που στηρίζει δεν μπορούν, ως εκ της σεκταριστικής φυσιογνωμίας τους, παρά να επιταχύνουν τις διεργασίες διάλυσης της χώρας.

Το δε Ισραήλ, το οποίο επισείει το φόβητρο των "τζιχαντιστών” που κατέλαβαν την εξουσία στην Δαμασκό, δεν μπορεί παρά να είναι εξαιρετικά ικανοποιημένο από την απάθεια των τελευταίων, όσο ο ισραηλινός στρατός προωθείται στα Υψώματα του Γκολάν και καταστρέφει με αεροπορικές επιδρομές την συριακή στρατιωτική υποδομή.

Μετά από 12 χρόνια κατά την οποία το τζιχαντιστικό αντάρτικο κατά του Άσαντ ενισχύθηκε παντοιοτρόπως από τη Δύση, το Ισραήλ και τις αραβικές μοναρχίες, η επιτυχία του τον περασμένο Δεκέμβριο αποτελεί συνταγή όχι επίλυσης, αλλά παράτασης και εμβάθυνσης της συριακής κρίσης. Εξάλλου, οι κυρώσεις οι οποίες συντρίβουν την συριακή οικονομία παραμένουν στη θέση τους, ενώ η τωρινή συνηγορία του Ισραήλ υπέρ των διωκόμενων Αλαουιτών και Χριστιανών, έρχεται να προστεθεί στην καλλιέργεια των σχέσεών του με τους Κούρδους και τους Δρούζους, ώστε να ευοδωθεί το σχέδιο κατακερματισμού της Συρίας σε εθνοθρησκευτικές γραμμές, κατά τις προβλέψεις του διατυπωμένου ήδη από το 1982 Yinon Plan.