Δευτέρα, 21-Οκτ-2024 11:49
Μολδαβία: Οριακό "Ναι" στην ΕΕ - Η ανάμειξη της Ρωσίας

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: 15:50
Η Μολδαβία ψήφισε με μικρή διαφορά υπέρ της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς η χώρα επιδιώκει να ξεφύγει από την επιρροή της Μόσχας, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg.
Με τις ψήφους των Μολδαβών του εξωτερικού - που τείνουν να υποστηρίζουν κατά πλειοψηφία την ένταξη στην ΕΕ - το "ναι" προηγήθηκε με διαφορά μικρότερη των 6.000 ψήφων. Περίπου το 50,2% είπε το "ναι", σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα που κατέγραψε η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή στο Κισινάου.
Η έκβαση - σε μια απροσδόκητα μικρή διαφορά, αφού οι δημοσκοπήσεις έδειχναν μια σταθερή πλειοψηφία υπέρ της πορείας ένταξης στην ΕΕ πριν από την εκλογική διαδικασία - δείχνει την πρόκληση που αντιμετωπίζει η πρόεδρος Μάια Σάντου για την ενσωμάτωση της χώρας στη Δύση.
Ενώ η Σάντου εξασφάλισε νίκη στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της χώρας, κατήγγειλε τη ρωσική ανάμειξη, όπως είπε, ως "πρωτοφανή επίθεση κατά της ελευθερίας και της δημοκρατίας της χώρας μας".
"Εγκληματικές ομάδες, συνεργαζόμενες με ξένες δυνάμεις εχθρικές προς τα εθνικά μας συμφέροντα, έχουν επιτεθεί στη χώρα μας με δεκάδες εκατ. ευρώ, ψέματα και προπαγάνδα, χρησιμοποιώντας τα πιο επαίσχυντα μέσα προκειμένου να παραμείνουν οι πολίτες και το έθνος μας εγκλωβισμένοι στην αβεβαιότητα και την αστάθεια", δήλωσε η Σάντου νωρίς τη Δευτέρα, τονίζοντας ξανά κάτι που έχει επανειλημμένα διατυπωθεί από τους αξιωματούχους ασφαλείας της.
Η Σάντου υποστήριξε ότι περίπου 300.000 ψηφοφόροι εξαγοράστηκαν, σε "μια απάτη πρωτοφανούς κλίμακας", όπως δήλωσε.
Στην προεδρική κούρσα, η Σάντου εξασφάλισε περίπου 42% υποστήριξη, το μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ 11 υποψηφίων. Πιθανότατα θα αντιμετωπίσει τον Αλεξάντρ Στογιάνογλο, έναν φιλορώσο υποψήφιο και πρώην εισαγγελέα, στον επαναληπτικό γύρο που έχει οριστεί για τις 3 Νοεμβρίου. Ήρθε δεύτερος με περίπου 26%.
Το "Ναι" που ψήφισαν οι Μολδαβοί, σημαίνει ότι το σύνταγμα της χώρας θα τροποποιηθεί ώστε να αντικατοπτρίζει τον στόχο για την πορεία ένταξης στην ΕΕ, κάτι που είναι πιθανό να χρειαστεί χρόνια για να επιτευχθεί. Ένα από τα φτωχότερα έθνη της Ευρώπης, η Μολδαβία ξεκίνησε φέτος τις ενταξιακές συνομιλίες με την ΕΕ αφού εξασφάλισε το καθεστώς υποψηφιότητας μαζί με την Ουκρανία το 2022. Η κυβέρνηση Σάντου έχει δεσμευτεί να αναμορφώσει το σύστημα δικαιοσύνης της χώρας και να ενισχύσει την οικονομία, ώστε να γίνει μέλος μέχρι το 2030.
Η Μολδαβία "νίκησε τίμια σε μία άνιση μάχη", δήλωσε η πρόεδρος Μάγια Σάντου καταγγέλλοντας και πάλι "άθλια ανάμειξη" στις ψηφοφορίες του δημοψηφίσματος και του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών.
"Χάρη σε σας αγαπητοί Μολδαβοί, κερδίσαμε μία πρώτη μάχη σε έναν δύσκολο πόλεμο που θα καθορίσει το μέλλον της χώρας μας", δήλωσε η απερχόμενη πρόεδρος σε βίντεο που αναρτήθηκε στον λογαριασμό της στο Facebook.
Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα συνεχάρη τη Μολδαβία για το "θάρρος" της μετά την οριακή επικράτηση του "ναι" στο δημοψήφισμα για την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση σε μία ψηφοφορία που σημαδεύτηκε από κατηγορίες για ρωσική ανάμειξη.
"Μπράβο στη δημοκρατία της Μολδαβίας! Ευχαριστώ για το θάρρος σας", έγραψε η Ρομπέρτα Μέτσολα στην πλατφόρμα Χ προσθέτοντας ότι το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Μολδαβίας "θα γραφτεί από κοινού".
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ συνεχάρη "ένα θαρραλέο έθνος" που εκφράσθηκε υπέρ της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ενωση καθώς και την πρώτη θέση που κατέκτησε η απερχόμενη φιλοευρωπαία πρόεδρος Μάγια Σάντου στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών.
"Εξόργισε τη Μόσχα, εντυπωσίασε την Ευρώπη, έσωσε για μία ακόμη φορά τη χώρα της - αυτή είναι η Μάγια Σάντου. Μία μεγάλη ηγέτις και μία θαρραλέα χώρα", έγραψε στην πλατφόρμα Χ ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχολιάζοντας τη νίκη του "ναι" στο δημοψήφισμα για την ένταξη της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Μετά την επικράτηση του "όχι" κατά τη διάρκεια της καταμέτρησης των ψήφων, το "ναι" επικράτησε τελικά σήμερα το πρωί με την ενσωμάτωση των ψήφων της μολδαβικής διασποράς με 50,28%, έπειτα από την καταμέτρηση του 99% των ψήφων.
Οι ψηφοφορίες του δημοψηφίσματος και του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών διεξήχθησαν χθες σε κλίμα πρωτοφανούς ανάμειξης εκ μέρους της Ρωσίας, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Μόσχα κατήγγειλε "ανωμαλίες" στην καταμέτρηση των ψήφων.
Εχοντας εξασφαλίσει την πρώτη θέση στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, η Μάγια Σάντου καλείται να αντιμετωπίσει στις αρχές του Νοεμβρίου τον Αλεξάντρ Στογιάνογκλο, υποψήφιο που υποστηρίζεται από τους φιλορώσους σοσιαλιστές.
Θα ακολουθήσουν οι κρίσιμες βουλευτικές εκλογές το καλοκαίρι 2025.
Ωστόσο, η Ρωσία, η οποία κυριαρχεί στους ενεργειακούς πόρους και το πολιτικό σύστημα της Μολδαβίας από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, προσπάθησε να εμποδίσει τη δυτική πορεία της χώρας. Με τις ΗΠΑ και την ΕΕ να κατηγορούν τη Μόσχα για ανάμιξη στις εκλογές, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Μολδαβίας με την ΕΕ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η Μόσχα είχε διοχετεύσει περίπου 100 εκατ. ευρώ με σκοπό να διαταράξει τις εκλογές.
Η εκλογική επιτροπή ανέφερε ότι η εκλογική διαδικασία διεξήχθη χωρίς σημαντικές διαταραχές. Παρόλα αυτά, η αστυνομία της χώρας ανέφερε περιστατικά, συμπεριλαμβανομένων - μεταξύ άλλων - προσπαθειών δωροδοκίας ψηφοφόρων, εκφοβισμού και συμπλοκών.
Το Κρεμλίνο "απορρίπτει κατηγορηματικά" τους ισχυρισμούς ότι παρεμβαίνει στην εκλογική διαδικασία της Μολδαβίας, δήλωσε ο εκπρόσωπος Ντμίτρι Πεσκόφ την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Η 52χρονη Σάντου, πρώην αξιωματούχος της Παγκόσμιας Τράπεζας, ηγείται της Μολδαβίας από το 2020 με μια ατζέντα για τον απεγκλωβισμό της χώρας από την επιρροή της Μόσχας και την ενσωμάτωσή της στη Δύση. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι είναι το φαβορί απέναντι στον Στογιάνογλο στον δεύτερο γύρο στις 3 Νοεμβρίου.
Μια σειρά ηγετών της ΕΕ είχε επισκεφθεί το Κισινάου τις τελευταίες εβδομάδες, συμπεριλαμβανομένου του καγκελάριου Όλαφ Σολτς τον Αύγουστο και της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν την περασμένη εβδομάδα. Η επικεφαλής της Κομισιόν ανακοίνωσε τη διάθεση ενός ποσού ρεκόρ ύψους 1,8 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της οικονομίας της Μολδαβίας.
Η εκστρατεία έχει ήδη οδηγήσει σε μια αλλαγή για τη χώρα που βρίσκεται ανάμεσα στη Ρουμανία, μέλος της ΕΕ, και την Ουκρανία. Ενώ ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της πριν από μια δεκαετία ήταν η Ρωσία, περίπου το 70% των εξαγωγών της - κυρίως φρούτα και κρασί - πηγαίνουν τώρα στην ΕΕ.
Αλλά η Μόσχα εξακολουθεί να ασκεί επιρροή. Παρόλο που η ΕΕ βοήθησε τη χώρα να αποκαταστήσει τον ενεργειακό εφοδιασμό που διακόπηκε από το Κρεμλίνο, τα ρωσικά στρατεύματα έχουν παρουσία στην αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας. Η Γκαγκαουζία, μια αυτόνομη περιοχή νότια του Κισινάου, υποστηρίζει επίσης τη Ρωσία.
Το εκλογικό διακύβευμα θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο το επόμενο έτος, όταν η Μολδαβία θα διεξαγάγει γενικές εκλογές. Σε αυτή την αναμέτρηση, το φιλοευρωπαϊκό κόμμα της Σάντου μπορεί να έχει σκληρότερο ανταγωνισμό από ό,τι στην προεδρική κούρσα.
Το δημοψήφισμα της Μολδαβίας για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση έγινε με "πρωτοφανή παρέμβαση" από τη Ρωσία ή τους πληρεξουσίους της, δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα εκπρόσωπος της ΕΕ σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
"Η Μολδαβία αντιμετώπισε πραγματικά πρωτοφανή εκφοβισμό και ξένη παρέμβαση από τη Ρωσία και τους πληρεξουσίους της πριν από αυτή την ψηφοφορία", δήλωσε ο εκπρόσωπος.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε από τη μεριά του τη Δευτέρα ότι οι εκλογές που διεξήχθησαν στη Μολδαβία δεν ήταν ελεύθερες και ότι τα αποτελέσματα αποτυπώνουν "μια δύσκολα εξηγήσιμη" αύξηση των ψήφων υπέρ της προέδρου της χώρας Μάγια Σάντου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
"Αυτό που βλέπουμε είναι έναν τεχνητά δύσκολα εξηγήσιμο ρυθμό αύξησης των ψήφων υπέρ της Σάντου και υπέρ εκείνων των συμμετεχόντων στο δημοψήφισμα που τάχθηκαν υπέρ του προσανατολισμού προς την ΕΕ", ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πεσκόφ.
Τα αποτελέσματα, σχεδόν στο σύνολο της ενσωμάτωσης, που ανακοινώθηκαν τη Δευτέρα δείχνουν μια οριακή επικράτηση του "ναι", με 50,17%, στο κρίσιμο δημοψήφισμα για την ένταξη της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τη στιγμή που νωρίτερα η πρόεδρος Σάντου κατήγγειλε ότι οι διπλές εκλογές της Κυριακής αμαυρώθηκαν από "πρωτοφανείς" προσπάθειες παρέμβασης.
Ο Πεσκόφ χαρακτήρισε την εκλογική διαδικασία "μη ελεύθερη", και κατήγγειλε ότι η αντιπολίτευση στερήθηκε της ευκαιρίας να κάνει προεκλογική εκστρατεία, ενώ έπεσε θύμα της καταστολής των αρχών.
"Διώχθησαν, μπήκαν φυλακή, ανακρίθηκαν, δεν τους επετράπη η είσοδος στη χώρα, τα μέσα ενημέρωσης έκλεισαν, οι διαδικτυακές πηγές μπλοκαρίστηκαν και ούτω καθεξής", ανέφερε ο Πεσκόφ.