Πώς οι ευρωεκλογές θα αλλάξουν τη Γαλλία

Του Κώστα Ράπτη

Στο γαλλικό πολιτικό σύστημα δεν προβλέπεται κάτι το αντίστοιχο προς τις αμερικανικές midterm elections, που ανανεώνουν το Κογκρέσο στα μισά της θητείας του προέδρου. Όμως οι Γάλλοι ψηφοφόροι είναι αποφασισμένοι να μετατρέψουν τις ευρωεκλογές της Κυριακής σε ενός είδους midterms του Εμανουέλ Μακρόν.

Ο ίδιος ο ένοικος των Ηλυσίων υποστηρίζει ότι από τις ευρωπαϊκές κάλπες δεν μπορεί να συναχθεί κάποιο μήνυμα για το εσωτερικό της χώρας. Ωστόσο, οι πολίτες θα κάνουν τις επιλογές τους κατεξοχήν με κριτήρια που αφορούν την εθνική πολιτική σκηνή. Σύμφωνα με έρευνα του Ipsos η πρώτη προτεραιότητα για το 38% των ερωτηθέντων είναι να αποδοκιμάσουν τον πρόεδρου, ενώ για το 12% είναι να τον στηρίξουν.

Σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα αναμένεται να είναι τόσο ηχηρό ώστε να μην είναι δυνατόν να αγνοηθεί.

Ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν οδεύει προς ιστορική εκλογική επιτυχία, καθώς οι δημοσκοπήσεις τον θέλουν όχι απλώς να κατακτά την πρώτη θέση (όπως είχε συμβεί και στις προηγούμενες ευρωεκλογές), αλλά να ξεπερνά το 30% των φήφων, με διπλάσιο ποσοστό από αυτό που προβλέπεται να αποσπάσει το προσκείμενο στον πρόεδρο Μακρόν ψηφοδέλτιο υπό την Βαλερί Αγιέ.

Αν προστεθούν και μικρότερες δυνάμεις, όπως η "Ανάκτηση” του Ερίκ Ζεμούρ, η όλη ακροδεξιά φέρεται έτοιμη να ξεπεράσει το 40% της ψήφου.

Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα είναι καταλυτικό για την περαιτέρω "αποδαιμονοποίηση” της Λεπέν και το άνοιγμα του δρόμου για την διεκδίκηση με αξιώσεις της γαλλικής προεδρίας το 2027. Εν τω μεταξύ, ο εκλεκτός της και επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου, ο νεότατος Ζορντάν Μπαρντελά προαναγγέλλει ότι θα ζητήσει διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών.

Για έναν πρόεδρο, όπως ο Μακρόν, ο οποίος κατά την τρέχουσα δεύτερη θητεία του δεν διαθέτει σαφή φιλική πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και υποχρεώνεται να κυβερνά είτε με ad hoc συμφωνίες με άλλα κόμματα είτε με προεδρικά διατάγματα (όπως συνέβη με την αντιδημοφιλή μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού) η πρόκληση θα είναι μεγάλη – και η πορεία μέχρι την ολοκλήρωση της πενταετίας βασανιστική.

Άλλωστε στις 25 προτάσεις μομφής που έχουν αντιμετωπίσει μέχρι τώρα οι κυβερνήσεις που διόρισε ο Μακρόν, οι Ρεπουμπλικανοί της κεντροδεξιάς απείχαν, τακτική που είναι πολύ πιθανό να εγκαταλείψουν, προκειμένου να ανταγωνιστούν τον Εθνικό Συναγερμό.

Στους κόλπους της συμπολίτευσης, πάντως, πληθαίνουν οι φωνές (συμπεριλαμβανομένης και αυτής της προέδρου της Εθνοσυνέλευσης Γιαέλ Μπρον-Πιβέ) που ζητούν να "ακουστεί” προσεκτικά και να "αντληθούν διδάγματα” από το τι θα πουν οι Γάλλοι στις 9 Ιουνίου. Το τι μπορεί να σημαίνει αυτό στην πράξη παραμένει αδιευκρίνιστο.

Ωστόσο, οι κραδασμοί των ευρωεκλογών αφορούν, σύμφωνα με την ανάλυση του Politico και τον χώρο της γαλλικής αντιπολίτευσης.

Η πρώτη ανακατάταξη συνίσταται στην αναμενόμενη συρρίκνωση των Πρασίνων, οι οποίοι φέρονται να δίνουν μάχη να κρατηθούν πάνω από το όριο εκλογικής εκπροσώπησης του 5%, όταν στις ευρωεκλογές του 2019 είχαν κατακτήσει την τρίτη θέση και είχαν αποστείλει στο Ευρωκοινοβούλιο την δεύτερη μεγαλύτερη εθνική ομάδα Οικολόγων ευρωβουλευτών μετά τη γερμανική. Ακόμη χειρότερα, από το 6% των ψηφοφόρων που φέρονται έτοιμοι να ψηφίσουν τους Πράσινους, μόνο το 45% εκφράζει βεβαιότητα για την επιλογή του, σύμφωνα με την έρευνα του Ipsos.

Η δεύτερη και ακόμη σημαντικότερη ανατροπή αφορά την εκτόξευση του ψηφοδελτίου των Σοσιαλιστών, υπό τον Ραφαέλ Γκλυκσμάν, στο 14% (σε απόσταση μόλις μίας μονάδας από το μακρονικό ψηφοδέλτιο και την δεύτερη θέση), ενώ η Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν Λικ Μελανσόν περιορίζεται στο 8% και το Κομμουνιστικό Κόμμα στο 2%. Στις προεδρικές εκλογές του 2022 ο Μελανσόν είχε μείνει με μικρή διαφορά εκτός δεύτερου γύρου και είχε υποχρεώσει τις λοιπές (κεντρο)αριστερές δυνάμεις να προχωρήσουν σε εκλογική συνεργασία στις βουλευτικές εκλογές αμέσως μετά. Το ότι ο Γκλυκσμάν (γιος του γνωστού συγγραφέα Αντρέ Γκλυκσμάν) διακρίνεται για τις τοποθετήσεις του υπέρ του Ισραήλ και της Ουκρανίας τον καθιστά οιονεί "αντίποδα” του αριστερού  "κυριαρχιστή” Μελανσόν.