Οι Ευρωπαίοι θα προσέλθουν στις κάλπες αυτή την εβδομάδα σε εκλογές που απειλούν να κλονίσουν το παραδοσιακά κυρίαρχο πολιτικό τοπίο του μπλοκ, σύμφωνα με ανάλυση του αμερικανικού δικτύου CNBC.
Από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου, περίπου 400 εκατομμύρια άνθρωποι στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ θα έχουν το δικαίωμα να ψηφίσουν για τα επόμενα 720 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Ευρωβουλευτές).
Τα ακροδεξιά, λαϊκιστικά κόμματα πρόκειται να σημειώσουν σημαντικά κέρδη, καθώς ένα αυξανόμενο κύμα ευρωσκεπτικισμού διαπερνά την Ευρωπαϊκή Ένωση, με σημαντικές επιπτώσεις στη μελλοντική πολιτική ατζέντα, τη νομοθεσία και την ευρύτερη εξωτερική πολιτική του μπλοκ.
"Βλέπουμε μια άνοδο του λαϊκιστικού αισθήματος τόσο στην Ευρώπη όσο και παγκοσμίως, η οποία μπορεί να οδηγήσει στο πιο δεξιό Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην ιστορία", δήλωσε στο CNBC ο Tim Adams, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Institute of International Finance.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ένα από τα τρία θεσμικά όργανα στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποφασίζει για τους νόμους και τους προϋπολογισμούς της ΕΕ. Αποτελείται από ευρωβουλευτές, οι οποίοι εκλέγονται από κάθε κράτος μέλος και ενώνονται σε ευρωπαϊκές κομματικές ομάδες.
Στο παρελθόν, το κοινοβούλιο διοικούνταν από μια ισχυρή πλειοψηφία κεντρώων κομμάτων. Αλλά οι αναμενόμενες απώλειες για τον κυβερνώντα "υπερμεγάλο συνασπισμό" - που αποτελείται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, τους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες και την Ανανεωτική Ευρώπη - και τα κέρδη για την ακροδεξιά έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση αυτή την ισορροπία.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν μεγάλες νίκες σε έδρες για τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR), στους οποίους συμμετέχουν οι Αδελφοί της Ιταλίας της πρωθυπουργού της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι και το Νόμος και Δικαιοσύνη της Πολωνίας, καθώς και για τη ριζοσπαστική δεξιά ομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID), στην οποία συμμετέχουν το Rassemblement National της Γαλλίδας πολιτικού Μαρίν Λεπέν και το Κόμμα για την Ελευθερία της Ολλανδίας.
Ενώ τα κέρδη αυτών των κομμάτων είναι απίθανο να ανατρέψουν την ισορροπία δυνάμεων από τα χέρια του κεντρώου συνασπισμού, θα μπορούσαν να δυσχεράνουν τον σχηματισμό πλειοψηφίας κατά τις ψηφοφορίες για κρίσιμα ζητήματα όπως η Ουκρανία, η άμυνα και η πράσινη ατζέντα του μπλοκ.
Ο αναμενόμενη αλλαγή της εικόνας έρχεται εν μέσω μιας ευρύτερης μετατόπισης προς τα δεξιά στην Ευρώπη, καθώς δύο χρόνια πολέμου και πληθωρισμού ρεκόρ έχουν ενισχύσει την αυξανόμενη αίσθηση απογοήτευσης προς τα πιο συμβατικά κόμματα.
"Αυτό αντανακλά τη μακροπρόθεσμη μείωση της υποστήριξης για τα κυρίαρχα κόμματα και την αυξανόμενη υποστήριξη για εξτρεμιστικά και μικρότερα κόμματα σε όλη την Ευρώπη, γεγονός που οδηγεί σε έναν αυξανόμενο κατακερματισμό των ευρωπαϊκών κομματικών συστημάτων, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο", ανέφερε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων σε έκθεση του Ιανουαρίου.
"Εν ολίγοις, αναμένουμε ότι οι λαϊκιστικές φωνές, ιδίως της ριζοσπαστικής δεξιάς, είναι πιθανό να είναι πιο δυνατές μετά τις εκλογές του 2024 από οποιαδήποτε άλλη στιγμή από τότε που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξελέγη για πρώτη φορά απευθείας το 1979", πρόσθεσε.
Αρκετά κράτη μέλη της ΕΕ, όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ουγγαρία, η Αυστρία και η Ολλανδία, φαίνεται ότι θα εκλέξουν ευρωβουλευτές από αντιευρωπαϊκά λαϊκιστικά κόμματα. Αν και τα αποτελέσματα δεν θα διαμορφώσουν τις κυβερνήσεις στα κράτη μέλη, θα μπορούσαν να έχουν επιπτώσεις ενόψει των επερχόμενων εθνικών εκλογών.
"Εάν δεν καλύψουμε το κενό στο οποίο λειτουργούν οι λαϊκιστές, δεν θα επιτύχουμε ποτέ", δήλωσε στο CNBC την περασμένη εβδομάδα ο Μίχαελ Κρέτσμερ, πρωθυπουργός του ανατολικογερμανικού κρατιδίου της Σαξονίας και μέλος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης της πρώην καγκελαρίου Άγγελα Μέρκελ.
Αν και μια δεξιόστροφη πλειοψηφία φαίνεται απίθανη, ένα υψηλότερο ποσοστό αυτών των ευρωβουλευτών θα μπορούσε να κάνει τα κόμματά τους να συσπειρωθούν γύρω από ορισμένα ζητήματα, καθυστερώντας - ή ενδεχομένως μπλοκάροντας - κάποιες νομοθεσίες.
"Οι ψήφοι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν κυριαρχούνται πλέον αποκλειστικά από τον "μεγάλο συνασπισμό” των κεντρώων κομμάτων. Αντιθέτως, διαμορφώνονται μεταβλητοί συνασπισμοί ανάλογα με το ζήτημα που διακυβεύεται", ανέφεραν οι αναλυτές της Teneo.
Η περιβαλλοντική πολιτική αποτελεί βασικό στόχο για τη Δεξιά, με μια ατζέντα κατά της κλιματικής πολιτικής να έχει ήδη υπονομεύσει πρωτοβουλίες όπως το Green Deal της ΕΕ - το εμβληματικό πρόγραμμα ουδετερότητας του μπλοκ ως προς τον άνθρακα - και άλλες πολιτικές για το κλίμα. Ένα κύμα διαδηλώσεων από αγρότες νωρίτερα φέτος ανέδειξε αυτή την αυξανόμενη τριβή, με ακροδεξιές ομάδες να στρέφουν την πράσινη ατζέντα κατά της γεωργίας.
Η υποστήριξη προς την Ουκρανία θα μπορούσε επίσης να δεχτεί πλήγμα, με αρκετούς σημερινούς δεξιούς ευρωβουλευτές να εκφράζουν την απογοήτευσή τους για τη συνεχιζόμενη οικονομική στήριξη της ΕΕ προς την εμπόλεμη χώρα. Αυτό θα είχε πιθανότατα επιπτώσεις και στις αμυντικές δαπάνες, καθώς και στις φιλοδοξίες της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για μεγαλύτερη ολοκλήρωση του μπλοκ.
Σε άλλα ζητήματα, η διεύρυνση της ΕΕ μπορεί επίσης να ανασταλεί, με το κύμα της δεξιάς να καθυστερεί τη θεσμική μεταρρύθμιση που απαιτείται για την αποδοχή υποψήφιων μελών όπως η Ουκρανία και η Μολδαβία. Και πιο άμεσα, ένα διχασμένο κοινοβούλιο θα μπορούσε να καθυστερήσει τον επικείμενο διορισμό του νέου προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του νομοθετικού βραχίονα της ΕΕ.
Παραμένουν ερωτήματα σχετικά με το πόση δύναμη θα μπορέσει να ασκήσει η Δεξιά, δεδομένων των βαθιών ρήξεων μεταξύ του ECR και της ID - και εντός των ίδιων των ομάδων.
"Τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να περιπλέξουν περαιτέρω ορισμένες πολιτικές αποφάσεις στην ΕΕ, αλλά δεν θα παραλύσουν την ένωση, κατά την άποψή μας", ανέφερε η Berenberg Economics.
Τα περισσότερα κόμματα του ECR, για παράδειγμα, ενώ ασκούν έντονη κριτική στην ΕΕ, έχουν ηγηθεί ή συμμετάσχει σε κυβερνήσεις στα κράτη μέλη και είναι συνηθισμένα να εργάζονται εντός του πλαισίου του μπλοκ. Το ID, εν τω μεταξύ, είναι πολύ πιο εχθρικό απέναντι στην ΕΕ και τα δύο μεγαλύτερα κόμματά της παραμένουν στο περιθώριο της κυρίαρχης πολιτικής.
Εν τω μεταξύ, βαθιές διαιρέσεις προέκυψαν στο εσωτερικό του ίδιου του ID τον περασμένο μήνα, όταν απέκλεισε το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) λόγω μιας σειράς σκανδάλων, συμπεριλαμβανομένων αμφιλεγόμενων σχολίων που έκανε ο επικεφαλής υποψήφιός του σχετικά με το ναζιστικό παρελθόν της Γερμανίας.
"Αυτές οι διαφορετικές θέσεις, σε συνδυασμό με τις διμερείς διαμάχες μεταξύ των μελών του ECR και του ID, καθιστούν την επίσημη συνεργασία μεταξύ των δύο ομάδων πολύ απίθανη και θα μειώσουν την επιρροή τους", δήλωσε ο Luigi Scazzieri, ανώτερος ερευνητής στο ανεξάρτητο think tank Centre for European Reform.
Παρόλα αυτά, οι ανησυχίες παραμένουν ότι οι πιο διαβρωτικές επιπτώσεις μιας στροφής προς τα δεξιά θα γίνουν ορατές μόνο σε πιο προχωρημένο στάδιο.
"Η επιρροή τους είναι πιθανό να γίνει αισθητή με την πάροδο του χρόνου, καθώς οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις αισθάνονται πίεση να γείρουν προς τα δεξιά σε θέματα όπως η πολιτική για το κλίμα", πρόσθεσε ο Scazzieri.
Δεν ανησυχεί ότι η πώληση φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην Κίνα θα επηρεάσει τους αμερικανούς παραγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Η υβριδική συνάντηση στο Παρίσι έφερε κατά τον Μακρόν πρόοδο στην υλοποίηση του σχεδίου εγγυήσεων ασφαλείας της Ουκρανίας. Υπάρχουν ακόμα όμως αρκετές απορίες.
Επιπλέον, ζήτησε από τη Fed να αφήσει την τραπεζική εποπτεία σε άλλες κυβερνητικές αρχές και να "μειώσει τις στρεβλώσεις που προκαλεί στην οικονομία".
"Το Κιέβο θα συνεχίσει να απαντά στα ρωσικά χτυπήματα στο ενεργειακό του σύστημα".
Νέος αναπληρωτής πρωθυπουργός ο Ντ. Λάμι.
Επιτρέποντας στους διευθυντές να επιλέγουν από έναν ευρύτερο κατάλογο υποψηφίων.
"Ο τομέας της στέγασης εξακολουθεί να αποτελεί απογοήτευση. Είναι κάτι που μελετάμε προσεκτικά στον Λευκό Οίκο", σημείωσε.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία επιβεβαίωσε ότι ξεκινά έρευνες για την υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, προκειμένου να διερευνηθούν ποινικά αδικήματα.
Μετά τη λήξη του πολέμου.
Πλήγμα για την ήδη "στριμωγμένη" κυβέρνηση Στάρμερ.
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ηγηθούν της επιτήρησης μιας μεγάλης ουδέτερης ζώνης.
