Πέμπτη, 21-Δεκ-2023 11:00
Εν μέσω ερωτηματικών για την περαιτέρω βοήθεια στην Ουκρανία, οι επιχειρήσεις είναι το Σχέδιο Β

Από τη βάση της στην πόλη Ντνίπρο της κεντρικής Ουκρανίας, η Biosphere Corp. προμήθευε τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης με προϊόντα οικιακής χρήσης και καθαρισμού. Η ζήτηση ήταν έντονη. Οι παραγγελίες ήταν καλές.
Στη συνέχεια, σημειώνει το Bloomberg, όπως και για την υπόλοιπη χώρα, η κατάσταση άλλαξε ριζικά όταν η Ρωσία εισέβαλε. Οι πωλήσεις κατέρρευσαν κατά 30%. Η Biosphere έπρεπε να καλύψει το κενό καθώς οι Ουκρανοί πήγαιναν στον πόλεμο. Το αποτέλεσμα: ένα υγρό μαντηλάκι σε χακί-πράσινη συσκευασία που είναι κατάλληλη για στρατιώτες στα χαρακώματα.
Το προϊόν είναι μόνο μία από τις πολλές καινοτομίες για την πολεμική προσπάθεια που έχουν αναδείξει την ανθεκτικότητα της Ουκρανίας τους τελευταίους 22 μήνες. Ωστόσο, η Biosphere αποτελεί τώρα επίσης ένα παράδειγμα του πώς οι εταιρείες προσαρμόστηκαν σε μια πραγματικότητα που οι πολιτικοί ήταν πιο απρόθυμοι να αποδεχτούν: η σύγκρουση δεν πρόκειται να τελειώσει σύντομα και η Ουκρανία χρειάζεται ένα σχέδιο Β.
Η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μειωμένους πόρους μετά την αντεπίθεση που απέτυχε να αποφέρει σημαντικά κέρδη. Εν τω μεταξύ, η νέα βοήθεια από τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση καθυστερεί. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρέθηκε στην Ουάσινγκτον την περασμένη εβδομάδα για να προσπαθήσει να συγκεντρώσει υποστήριξη, αλλά του είπαν να περιμένει. Στη συνέχεια, η ΕΕ απέτυχε να συμφωνήσει σε ένα νέο πακέτο βοήθειας ύψους 50 δισ. ευρώ.
Αυτό που κινείται είναι η οικονομία. Οι εταιρείες έχουν στραφεί σε νέες αγορές και προϊόντα - πολλές στον αμυντικό τομέα - και οι καταναλωτές ξοδεύουν χρήματα όσο τα έχουν.
Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 9% το γ' τρίμηνο σε σχέση με πέρυσι, μετά από αύξηση σχεδόν 20% το β' τρίμηνο, διαψεύδοντας όλες τις προσδοκίες. Το ΑΕΠ μπορεί ακόμη και να φτάσει το προπολεμικό επίπεδο των 200 δισ. δολαρίων το επόμενο έτος, ανέφερε η επενδυτική τράπεζα Dragon Capital στις 4 Δεκεμβρίου, και αυτό παρά την υποτίμηση του νομίσματος τον Ιούλιο του 2022 και την φυγή ανθρώπων εκτός χώρας.
"Ο πόλεμος είναι μακρύς και η κατάσταση και η ποιότητα της οικονομίας θα καθορίσουν την έκβασή του", δήλωσε ο Αντρίι Ζντεσένκο, διευθύνων σύμβουλος της Biosphere. "Η συζήτηση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη σχετικά με τη μελλοντική βοήθεια θα πρέπει να κάνει τον πρόεδρο και την κυβέρνηση να κοιτάξουν προς τα μέσα, στις ουκρανικές επιχειρήσεις. Αντιλαμβανόμαστε την ευθύνη που φέρουμε".
Οι εταιρείες που παρέχουν προϊόντα από τρόφιμα μέχρι σακούλες σκουπιδιών και τεχνολογία συναγερμών ασφαλείας - πολλές από τις οποίες έχουν χάσει εργοστάσια, εμπορικούς εταίρους και προσωπικό - εξασφαλίζουν την επιβίωσή τους συμβάλλοντας παράλληλα στην πολεμική προσπάθεια.
Με την περαιτέρω βοήθεια σε αμφιβολία, τα στελέχη λένε ότι δημιουργούν μια πηγή βιώσιμου εισοδήματος σε μια χώρα με ιστορικό διαφθοράς και φοροδιαφυγής.
Το υπουργείο Οικονομικών ανέφερε στις 13 Δεκεμβρίου ότι οι στρατιωτικές δαπάνες του επόμενου έτους θα καλυφθούν σε μεγάλο βαθμό από τους φόρους που καταβάλλουν οι εταιρείες και τα φυσικά πρόσωπα. Τα χρήματα που θα εισρεύσουν θα ανέλθουν συνολικά σε 1,58 τρισ. γρίβνα (42,7 δισ. δολάρια), ποσό που αντιστοιχεί στο 93% των προγραμματισμένων αμυντικών δαπανών.
Για τον Αλεξάντρ Κονοτόπσκι, ιδρυτή και πρόεδρο της εταιρείας συναγερμών ασφαλείας Ajax Systems, είναι μια υπόθεση που πρέπει να προχωρήσει. Η επιλογή είναι είτε η επιχείρηση να σταματήσει τη λειτουργία της είτε να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες, δήλωσε ο Κονοτόπσκι σε επιχειρηματική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Κίεβο τον Οκτώβριο.
Τον μήνα μετά την εισβολή της Ρωσίας, η εταιρεία χρησιμοποίησε 160 φορτηγά για να μεταφέρει το εργοστάσιό της από το Κίεβο σε περιοχή που συνορεύει με την Ουγγαρία και τη Σλοβακία. Συνέχισε την παραγωγή τον επόμενο μήνα και μέχρι το καλοκαίρι άνοιξε ένα νέο εργοστάσιο στην Τουρκία. Ξεκίνησε επίσης μια νέα εφαρμογή που ειδοποιεί τους Ουκρανούς για τις αεροπορικές επιδρομές και έχει περίπου 24 εκατ. εγκαταστάσεις των συστημάτων της μέχρι στιγμής.
"Η τρέχουσα στρατηγική μου είναι ότι ο πόλεμος δεν θα τελειώσει ποτέ", δήλωσε ο Κονοτόπσκι, ο οποίος κατατάχθηκε μεταξύ των 20 πλουσιότερων Ουκρανών το 2022 από το Forbes Ukraine. "Θα πρέπει να χτίσουμε πάνω σε αυτό που έχουμε εδώ και τώρα".
Στο Ντνίπρο, περίπου 400 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Κιέβου, η Biosphere σταμάτησε όλες τις πωλήσεις προς τη Ρωσία και τη Λευκορωσία την ημέρα της εισβολής των στρατευμάτων του Βλαντιμίρ Πούτιν στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Από τότε, περίπου 6 εκατ. άνθρωποι - κυρίως γυναίκες και παιδιά - εκτιμάται ότι έχουν εγκαταλείψει την Ουκρανία, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει λιγότερη ζήτηση για πράγματα όπως πάνες και προϊόντα καθαρισμού.
Ωστόσο, η εταιρεία διατήρησε τις τέσσερις εγκαταστάσεις της ανοιχτές, μετέφερε μέρος της παραγωγής δυτικά και διαθέτει μια πρόσθετη αποθήκη σε περίπτωση που η κύρια αποθήκη της στο Ντνίπρο δεχθεί βομβαρδισμό. Επίσης, άρχισε να εργάζεται για την αλλαγή του μείγματος των προϊόντων της. Τα νέα υγρά μαντηλάκια της, για παράδειγμα, είναι σχεδιασμένα ώστε να μην θροΐζουν και να μην προειδοποιούν τον εχθρό. Το πανί μίας χρήσης μπορεί να καθαρίσει ολόκληρο το σώμα.
Επόμενο βήμα είναι το τσάι, μια αγορά που προηγουμένως ελεγχόταν από ρωσικές εταιρείες. Η Biosphere αγόρασε ιταλικό εξοπλισμό για να ξεκινήσει την παραγωγή μέχρι το τέλος του έτους. Ο διευθύνων σύμβουλος Ζντεσένκο ελπίζει απλώς ότι το αδιέξοδο σχετικά με την εξωτερική βοήθεια δεν θα πλήξει το νόμισμα.
"Μια ενδεχόμενη αποδυνάμωση λόγω διαβουλεύσεων θα ήταν πολύ αρνητική για την επιχείρησή μου, επειδή εισάγω πράγματα όπως μηχανήματα", δήλωσε ο Ζντεσένκο. Ο ίιδος ανησυχεί επίσης ότι ο Ζελένσκι και οι αξιωματούχοι του είναι πολύ απασχολημένοι με την εξασφάλιση βοήθειας. "Η κυβέρνηση δεν κατανοεί πλήρως την ανάγκη για αυτοδυναμία", πρόσθεσε.
Η McKinsey & Co. διαπίστωσε ότι το 1/5 των ουκρανικών επιχειρήσεων έχασε το 50% των εσόδων του ή και περισσότερο από την έναρξη του πολέμου. Οι μεγαλύτερες απειλές εξακολουθούν να είναι οι επιθέσεις σε εγκαταστάσεις, η διακοπή των αλυσίδων εφοδιασμού ή της ενέργειας και το χαμηλό ηθικό των εργαζομένων.
Όμως οι επιχειρήσεις έχουν γίνει πιο ευέλικτες και ανθεκτικές, ενώ έχουν συσπειρώσει τους εργαζόμενους πίσω από τον σκοπό, δήλωσε η Όλγα Γκορντούσενκο, εταίρος της McKinsey & Co.. Η πεποίθηηση αυτή ενισχύεται και από το Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, ένα από τα μεγαλύτερα επιχειρηματικά λόμπι στην Ουκρανία, το οποίο ανέφερε στις 14 Δεκεμβρίου ότι το 74% των εταιρειών κατάφερε να πετύχει τα προβλεπόμενα οικονομικά αποτελέσματα για το 2023.
Πάρτε για παράδειγμα τη Milk Alliance, η οποία επεξεργάζεται το 1/10 του γάλακτος της Ουκρανίας. Αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου, οι κατεχόμενες περιοχές έχασαν το 90% των αγελάδων τους, καθώς οι αγρότες έσφαξαν τα ζώα και έφυγαν, ενώ άλλα ζώα σκοτώθηκαν στις μάχες.
Η Danone SA σταμάτησε προσωρινά την παραγωγή τον πρώτο μήνα, πράγμα που σημαίνει ότι οι άνθρωποι στράφηκαν στη Milk Alliance για προϊόντα όπως οι παιδικές τροφές. Αλλά στη συνέχεια η ζήτηση κατέρρευσε όταν οι γυναίκες και τα παιδιά εγκατέλειψαν τη χώρα.
Το πρόβλημα της Milk Alliance τώρα είναι πώς να ανταποκριθεί στις παραγγελίες, αντί να τις ακυρώσει, ιδίως στις εξαγωγικές αγορές, δήλωσε ο Σεργκίι Βόβτσενκο, επικεφαλής του εποπτικού της συμβουλίου. Η Milk Alliance διαθέτει τέσσερις εγκαταστάσεις επεξεργασίας, αλλά δυσκολεύεται με τη μεταφορά σε μέρη όπως το Καζακστάν.
Δεν υπάρχουν επίσης αρκετοί οδηγοί και άνδρες που μπορούν να κάνουν βαριά δουλειά, δήλωσε ο Βόβτσενκο. "Το σημαντικότερο πράγμα είναι η νίκη", είπε, προσθέτοντας ότι ο πόλεμος εκτροχίασε το σχέδιό του να αποσυρθεί. "Έτσι οι άνθρωποι επιστρέφουν, ώστε να έχουμε εργαζόμενους αλλά και καταναλωτές".
Πράγματι, οι καταναλωτές φαίνεται να διασώζουν την οικονομία με τρόπο που λίγοι περίμεναν. Το διαδικτυακό κατάστημα λιανικής Rozetka βρισκόταν στα πρόθυρα της πτώχευσης τον Μάρτιο του 2022, ωστόσο κατάφερε να επιβιώσει και να επεκταθεί. Η αβεβαιότητα για το μέλλον ενισχύει τις αγορές, σύμφωνα με τον συνιδιοκτήτη της, Βλάντισλαβ Τσετσότκιν.
"Μια τόσο αγχωτική κατάσταση όπως ο πόλεμος απελευθερώνει τους ανθρώπους όσον αφορά την κατανάλωση", είπε. Ένα άτομο σκέφτεται: "γιατί να μην αγοράσω κάτι, αφού αύριο μπορεί απλώς να μην υπάρχω;".