Ο Μεχμέτ Αλκάν, κατασκευαστής παπουτσιών στο σεισμόπληκτο νότο της Τουρκίας, δεν γνωρίζει τι θα γίνει με την εταιρεία του, καθώς μερικοί εκ των 220 υπαλλήλων του πέθαναν και οι μισοί τράπηκαν σε φυγή, κάτι που αντανακλά τη δύσκολη μεταμόρφωση που υφίσταται η βιομηχανία στην περιοχή.
Σαράντα από τους εργάτες του και μερικές οικογένειες στεγάστηκαν για λίγο στο άθικτο εργοστάσιο Alkan Taban στην Αντιόχεια μετά από τους δίδυμους σεισμούς στις 6 Φεβρουαρίου. "Έχουμε μόνο 110 εργάτες αφού κάποιοι πέθαναν και άλλοι έφυγαν από την πόλη, επομένως η παραγωγική ικανότητα μειώθηκε", είπε, μιλώντας στο Reuters ο Αλκάν.
Η πιο θανατηφόρα καταστροφή στη σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας έπληξε μια περιοχή πλούσια σε κλωστοϋφαντουργία και γεωργία που αντιπροσωπεύει το 16% της συνολικής απασχόλησης και περίπου το 11% της βιομηχανικής παραγωγής, σύμφωνα με έκθεση του Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Κωνσταντινούπολης. Ανάγκασε εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν 11 νοτιοανατολικές επαρχίες που φιλοξενούσαν περίπου 14 εκατομμύρια ανθρώπους. Κάποιοι λένε ότι μπορεί να μην επιστρέψουν παρά το σχέδιο της Άγκυρας να ανοικοδομήσει γρήγορα εκατοντάδες χιλιάδες κτίρια που έχουν υποστεί ζημιά ή κατέρρευσαν.
Εκατοντάδες επιχειρήσεις που ξεκίνησαν ξανά τη λειτουργία τους ένα μήνα μετά από τον σεισμό είναι αντιμέτωπες με σοβαρές ελλείψεις προσωπικού, οι οποίοι μετακόμισαν σε κοντινά χωριά, συγγενείς σε άλλες πόλεις ή σε καταλύματα σε σκηνές και σπίτια με κοντέινερ που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση, δείχνουν συνεντεύξεις: Μετατρέψαμε τον εκθεσιακό μας χώρο σε κοιτώνα" για υπαλλήλους, είπε ο Αλκάν. "Οι περισσότεροι από τις οικογένειές τους εγκατέλειψαν την πόλη ή μετακόμισαν σε ασφαλέστερες περιοχές χωριών. Φοβούνται. Περιμένουμε άλλους να επιστρέψουν". Είπε ότι το λεωφορείο της εταιρείας συνήθιζε να οδηγεί έως και 50 χιλιόμετρα για να μαζεύει εργάτες από τα σπίτια τους, αλλά τώρα διανύει διπλάσια απόσταση για να φτάσει στα χωριά.
Η καταστροφή, που σκότωσε περισσότερους από 52.000 ανθρώπους στην Τουρκία και τη Συρία, αποτελεί πρόκληση για το σχέδιο του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν να μετατρέψει την Τουρκία σε ανταγωνιστική παραγωγική δύναμη. Επιχειρηματικοί όμιλοι και οικονομολόγοι εκτιμούν ότι οι επιπτώσεις του σεισμού κοστίζουν περίπου 100 δισεκατομμύρια δολάρια και μειώνουν μία έως δύο ποσοστιαίες μονάδες από το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας.
Κάποια χρηματοδότηση που αποσκοπεί στην τόνωση της παραγωγής, της απασχόλησης και των εξαγωγών στο πλαίσιο του οικονομικού σχεδίου του Ερντογάν θα κατευθυνθεί προς βοήθεια και προσπάθειες ανοικοδόμησης στην περιοχή, λένε.
Αναδιάρθρωση
Για να αμβλύνει τις επιπτώσεις, η κυβέρνηση χορηγεί επιδόματα βραχείας εργασίας στους εργαζόμενους και ευκολότερη πρόσβαση σε δάνεια για τις επηρεαζόμενες εταιρείες.
Στην Αντιόχεια, την πόλη που έχει πληγεί περισσότερο, όπου ισοπεδώθηκαν δεκάδες οικοδομικά τετράγωνα, μόνο περίπου το ένα τρίτο της παραγωγικής ικανότητας χρησιμοποιείται ένα μήνα μετά από τον σεισμό, λένε αξιωματούχοι του κλάδου και ειδικοί. Μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να επιστρέψει στην κανονικότητα, επιφέροντας μια αλλαγή στη δημογραφία στην περιοχή.
"Χρειαζόμαστε επείγουσα κρατική υποστήριξη για να αντιστραφεί η μετανάστευση για τις επιχειρήσεις. Χάνουμε εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Πρέπει να δημιουργηθεί ένα ασφαλές περιβάλλον με εγκαταστάσεις όπως σχολεία και κοινωνικούς χώρους", δήλωσε ο Χικμέτ Σιντσίν, επικεφαλής του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Αντιόχειας.
Περισσότερα από 600.000 σπίτια κατέρρευσαν ή υπέστησαν σοβαρές ζημιές σε όλη την περιοχή, δείχνουν επίσημα στοιχεία, ενώ η κυβέρνηση υποσχέθηκε να κατασκευάσει τουλάχιστον 250.000 μονάδες καταλυμάτων μέσα σε ένα χρόνο.
"Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψουμε το πότε η στέγαση και οι επιχειρήσεις θα επανέλθουν στην κανονικότητα στην περιοχή. Τα μόνιμα καταλύματα και τα σχολεία που ανοίγουν ξανά θα είναι ζωτικής σημασίας", δήλωσε ο Σερντάρ Σαγιάν, διευθυντής του κέντρου έρευνας κοινωνικής πολιτικής (SPM) στο Πανεπιστήμιο TOBB με έδρα την Άγκυρα.
Η περιοχή θα μπορούσε επίσης να δει τις βιομηχανίες να αναδιαρθρώνονται καθώς φτάνουν οι εργαζόμενοι στον κατασκευαστικό τομέα, είπε ο Σαγιάν. "Οι άνθρωποι που ξεκίνησαν νέες, μόνιμες ζωές σε άλλες πόλεις είναι κυρίως από τα μεσαία και ανώτερα εισοδηματικά στρώματα", ενώ όσοι έμειναν τείνουν να κερδίζουν χαμηλότερα εισοδήματα και χρειάζονται κρατική βοήθεια, είπε ο Σαγιάν.
Η Σεχέρ Ιτσιτζί, η οποία χειριζόταν την επιμελητεία και τη λογιστική σε μια εταιρεία κλωστοϋφαντουργικών μηχανημάτων στο Καχραμανμαράς, κοντά στο επίκεντρο του σεισμού, μετακινήθηκε περίπου 250 χιλιόμετρα δυτικά με τα δύο μικρά παιδιά της, στη Μερσίνα: "Μένουμε προσωρινά αφού δεν έχουμε σπίτι να επιστρέψουμε τώρα. Αναγκαστήκαμε να φύγουμε από την πόλη καθώς δεν μπορούσαμε να βρούμε προσωρινό κατάλυμα", είπε η Ιτσιτζί.
Οικογένειες που γνώριζε είχαν ήδη εγκαταλείψει την περιοχή και έγραψαν τα παιδιά τους σε σχολεία αλλού, είπε, και οι περισσότερες δεν θα επιστρέψουν τουλάχιστον μέχρι το τέλος του ακαδημαϊκού έτους. "Δεν μπορώ να δουλέψω αυτή τη στιγμή, αλλά είμαι τυχερή καθώς το αφεντικό μου πλήρωσε τον μισθό μου και κάποια χρήματα για υποστήριξη", είπε η Ιτσιτζί. "Προς το παρόν τα καταφέρνουμε".
