Της Ελευθερίας Κούρταλη

Παρά την βαθιά ύφεση, οι καταγεγραμμένες χρεοκοπίες στην ευρωζώνη έχουν μειωθεί, λόγω των μέτρων στήριξης και του "παγώματος" πολλών υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης, όπως επισημαίνει η Bank of America σε νέα της έκθεση. Μια "δημογραφική" προσέγγιση ωστόσο υποδηλώνει ότι η αύξηση στα "λουκέτα" επιχειρήσεων που προκάλεσε η πανδημία, θα είναι περίπου διπλάσια από εκείνη που σημειώθηκε κατά την κρίση χρέους του 2011-12, προειδοποιεί η αμερικάνικη τράπεζα.

Η πανδημία έχει βυθίσει την οικονομία της ευρωζώνης σε μια άνευ προηγουμένου κρίση και το τέλος φαίνεται ακόμη πολύ μακριά. Μετά την πτώση 6,8% του ΑΕΠ πέρυσι, η BofA εκτιμά ότι η οικονομία της ευρωζώνης θα κινηθεί με ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 3,3% το 2021 και του 3,5% το 2022. Ωστόσο, αν κοιτάξει κανείς τις καταγεγραμμένες χρεοκοπίες στην περιοχή, οι τριμηνιαίες δηλώσεις μειώθηκαν πάνω από 20% στο πρώτο έως το τρίτο τρίμηνο του 2020, έναντι της ίδιας περιόδου του 2019.

Ενώ η πολιτική απάντηση στην ευρωζώνη ήταν σχετικά απογοητευτική συνολικά, κυρίως από δημοσιονομικής πλευράς, το ευρύ φάσμα πρωτοφανών διοικητικών διακοπών λειτουργίας και των μέτρων στήριξης έκρυψε (προσωρινά μάλλον) την πραγματική έκταση της ζημίας στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Η BofA έχει υποστηρίξει και στο παρελθόν ότι τα στοιχεία για την ανεργία στην Ευρώπη δίνουν μια πολύ παραμορφωμένη εικόνα της πραγματικής κατάστασης της αγοράς εργασίας, καθώς τα βραχυπρόθεσμα προγράμματα στήριξης της εργασίας διατηρούν τους εργαζόμενους επίσημα απασχολούμενους. 

Η ιστορία για τις πτωχεύσεις είναι πολύ παρόμοια, τονίζει η αμερικανική τράπεζα: ένα ευρύ φάσμα μορατορίων, εγγυήσεων, φοροαπαλλαγών και ακόμη και πλήρεις διοικητικές απαγορεύσεις σε διαδικασίες αφερεγγυότητας, έχουν διατηρήσει τα δημοσιευμένα στοιχεία τεχνητά χαμηλά στη ζώνη του ευρώ. Είναι σαφές ότι αυτοί οι αριθμοί δίνουν μια πολύ παραμορφωμένη εικόνα της κατάστασης της οικονομίας και των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της, το ΑΕΠ το 2022 θα παραμείνει ακόμη 3-4% κάτω από τα προ COVID επίπεδα στην ευρωζώνη. Με βάση τις υποθέσεις αυτές, η BofA επιχειρεί να υπολογίσει τι σημαίνει αυτό για τις επιχειρήσεις της περιοχής. Ακολουθεί έτσι μια "δημογραφική" προσέγγιση σε ό,τι αφορά την καταστροφή και τη δημιουργία επιχειρήσεων, χρησιμοποιώντας ένα σύνολο δεδομένων για να εκτιμήσει την εξέλιξη των ποσοστών γεννήσεων και θανάτων των επιχειρήσεων στα τέσσερα κράτη μεγαλύτερα κράτη-μέλη της ευρωζώνης (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία). Οι πτωχεύσεις ενδέχεται να παραμείνουν "φαντάσματα" για τώρα, αλλά οι μακροπρόθεσμες οικονομικές πληγές μάς περιμένουν στη… γωνία, τονίζει η αμερικάνικη τράπεζα. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι η εκτιμώμενη αύξηση των "λουκέτων" επιχειρήσεων λόγω της κρίσης τοποθετείται στο 5%-10% περίπου 2020-2021.

Η BofA υπολογίζει ότι, στην Ιταλία και την Ισπανία, η αύξηση των ποσοστών χρεοκοπιών κατά την περίοδο αυτή είναι περίπου διπλάσια από εκείνη που καταγράφηκε κατά την κρίση του δημόσιου χρέους της Ευρωζώνης (και θα μπορούσε να ήταν σχεδόν τρεις φορές μεγαλύτερη, εάν δεν υπήρξε η πολιτική στήριξη). 

Το 2022, όταν οι προσωρινές επιπτώσεις των πολιτικών στήριξης και της διακοπής λειτουργίας σε διοικητικές υπηρεσίες θα έχουν εξασθενίσει, οι "πληγές" στην ευρύτερη οικονομία θα ήταν ίσες με την απώλεια έως και 2%-3% του συνολικού πληθυσμού των επιχειρήσεων μεταξύ των τεσσάρων μεγαλύτερων κρατών μελών. Χωρίς την εκτεταμένη κυβερνητική στήριξη, η υποκείμενη απώλεια θα μπορούσε να ήταν κατά 60% υψηλότερη, γεγονός που υπογραμμίζει για άλλη μια φορά τους κινδύνους που συνδέονται με τυχόν απότομη άρση των μέτρων στήριξης, τονίζει η BofA.