Υπάρχει σχέδιο για νόμιμη μετανάστευση; Μπορούν να εργαστούν στην ΕΕ άνθρωποι χωρίς προοπτική ασύλου; Έκθεση του γερμανικού Ιδρύματος Ενσωμάτωσης και Μετανάστευσης δείχνει πως κάτι τέτοιο συμβαίνει μόνο υπό προϋποθέσεις.

Η ανάγκη για φροντιστές σε νοσοκομεία, για εργαζόμενους σε εταιρείες καθαριότητας σε γραφεία αλλά και για οικοδόμους, είναι πολύ μεγάλη. Νόμιμοι μετανάστες χωρίς ειδική εκπαίδευση θα μπορούσαν να εργαστούν σε πολλούς τομείς. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει σχεδόν καθόλου στη Γερμανία ή σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σύμφωνα με την έκθεση "Νόμιμοι δρόμοι για την Ευρώπη" του ειδικού συμβουλίου του γερμανικού Ιδρύματος για την Ενσωμάτωση και τη Μετανάστευση (SVR). Στην έκθεση γίνεται λόγος για τις δυνατότητες νόμιμων οδών προς τη Γερμανία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Σουηδία.

Στο επίκεντρο της έρευνας βρίσκονται οι προοπτικές για ανθρώπους με μεσαία ή ελάχιστα προσόντα από αφρικανικές χώρες, στις οποίες δεν υπάρχει πόλεμος άρα δεν υπάρχει η δυνατότητα να καταθέσουν αίτηση ασύλου. "Η ερώτησή μας ήταν εάν υπάρχουν νόμιμες εναλλακτικές για αυτούς τους ανθρώπους να εργαστούν χωρίς εκπαίδευση αντί να μεταναστεύουν παράτυπα" δηλώνει η Καρολίν Ποπ, μια από τους συγγραφείς της επιστημονικής έρευνας. Το συμπέρασμα είναι: μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

Μια από αυτές τις εξαιρέσεις είναι η εποχική εργασία. Για παράδειγμα την περίοδο της συγκομιδής στη Γερμανία έρχονται να εργασθούν άνθρωποι από άλλες χώρες μέλη της ΕΕ ενώ αντίθετα η Γαλλία, η Ισπανία και η Ιταλία αναζητά εργαζόμενους από τρίτες χώρες.

Οι χώρες πρέπει να διευκρινίσουν τις ανάγκες τους

Πέρυσι 14.000 εποχικοί εργαζόμενοι απασχολήθηκαν στην Ισπανία και στην Ιταλία ο επίσημος αριθμός είναι 5.500. Ο πραγματικός αριθμός όμως εκτιμάται ότι είναι πολύ υψηλότερος.

Σύμφωνα με την έκθεση εκτός από την εποχική εργασία υπάρχουν πολύ λίγες δυνατότητες νόμιμης απασχόλησης. Σύμφωνα με τους ειδικούς θα βοηθούσε πολύ εάν τα ίδια τα κράτη ήταν σε θέση να διευκρινίσουν τους λόγους για τους οποίους θα μπορούσε να επιτρέψει τη νόμιμη μετανάστευση. Αν για παράδειγμα πρέπει να καλυφθούν συγκεκριμένα κενά στην αγορά εργασίας τότε θα πρέπει να αλλάξουν οι διαδικασίες και να γίνουν πιο γρήγορες. Εάν ο λόγος είναι η καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης, τότε θα πρέπει να εξεταστούν οι λόγοι για τους οποίους εγκαταλείπει κάποιος τη συγκεκριμένη χώρα και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα στη χώρα προέλευσης. "Η πολιτική συχνά δεν αντιδρά στοχευμένα" λέει και πάλι η κυρία Ποπ.

Η νέα πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντε Λάιεν δήλωσε μάλιστα πως αν μεταρρυθμιστεί το σύστημα χορήγησης ασύλου τότε θα υπάρχουν και περισσότερες δυνατότητες για νόμιμη μετανάστευση. Παρόλα αυτά, σύμφωνα πάντα με την έρευνα του γερμανικού Ιδρύματος για την Ενσωμάτωση και τη Μετανάστευση (SVR), δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι οι δυνατότητες που θα δοθούν για νόμιμη μετανάστευση θα καταπολεμήσουν την παράτυπη.

Λίζα Χένελ

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου

Πηγή: Deutsche Welle