Του Τάσου Δασόπουλου
Οι επιδόσεις της οικονομίας, πλαισιωμένες και από τη δυναμική διαχείριση του χρέους που εφαρμόζει εδώ και πολλά χρόνια ο ΟΔΔΗΧ, έχουν ως αποτέλεσμα το χρέος να συνεχίζει να μειώνεται με ρυθμό περίπου 30% υψηλότερο από ό,τι θα επέτρεπε μόνο η ανάπτυξη και τα πρωτογενή πλεονάσματα, τα οποία ξεπερνούν κάθε χρόνο τους στόχους του προϋπολογισμού.
Θεωρητικά, το χρέος το 2024 θα έπρεπε να μειωθεί κατά 7,1% (2,3% η ανάπτυξη, συν 4,8% το πρωτογενές πλεόνασμα), αλλά μειώθηκε τελικά κατά 10,3% του ΑΕΠ. Βασική αιτία ήταν η αποπληρωμή της τριπλής δόσης ύψους περίπου 8 δισ. ευρώ για το διμερές δάνειο ύψους 52,9 δισ. ευρώ που πήρε η Ελλάδα απευθείας από τις χώρες της Ευρωζώνης, πριν μπει στο πρώτο μνημόνιο. Συνολικά, από το 2022, η Ελλάδα έχει αποπληρώσει πρόωρα 7 δόσεις, και με τη διπλή δόση ύψους 5,3 δισ. ευρώ που θα πληρώσουμε φέτος, θα φτάσουν στις 9. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα υλοποιεί τη δέσμευσή της να αποπληρώσει το τελευταίο δάνειο του πρώτου μνημονίου, 10 χρόνια νωρίτερα από τη λήξη του, δηλαδή το 2030, αντί για το 2040, που ήταν η προγραμματισμένη εξόφληση του δανείου.
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2026, το ΥΠΕΘΟ προχώρησε στην αναθεώρηση των πρωτογενών πλεονασμάτων, τόσο του 2025 όσο και του 2026, αν και οι αναθεωρήσεις αυτές χαρακτηρίζονται από αρμόδιες πηγές του ΥΠΕΘΟ μάλλον συντηρητικές.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού αναμένεται να διαμορφωθεί σε 3,6% του ΑΕΠ το 2025 και σε 2,8% το 2026, ενώ το συνολικό αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε 0,6% το 2025 και σε -0,1% το 2026. Η συνολική αναθεώρηση κατά περίπου 0,8% του ΑΕΠ των πρωτογενών πλεονασμάτων (περίπου 2 δισ. ευρώ) δείχνει την πρόθεση του ΥΠΕΘΟ να διαθέσει και μεγαλύτερα ποσά από την υπεραπόδοση της οικονομίας για την αποπληρωμή χρέους, τόσο για φέτος όσο και το 2026. Τούτο, ενώ οι πιο ρεαλιστικές προβλέψεις για το τέλος του 2025 θέλουν το πρωτογενές πλεόνασμα να ξεπερνά με σχετική ευκολία το 4% του ΑΕΠ, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά.
Σε ό,τι αφορά στον επόμενο χρόνο, η μείωση του χρέους θα είναι έργο της ανάπτυξης η οποία αναμένεται να φτάσει το 2,4% και του πρωτογενούς πλεονάσματος το οποίο με την αναθεωρημένη πρόβλεψη του προϋπολογισμού θα φτάνει το 2,8% του ΑΕΠ με σοβαρές πιθανότητες για άλλη μια χρονιά να φτάσει αρκετά υψηλότερα. Με βάση τον μέχρι στιγμής προγραμματισμό, το δανειακό πρόγραμμα του δημοσίου αναμένεται να κυμανθεί στα φετινά επίπεδα (νέα δάνεια 8-9 δισ. ευρώ), ενώ έχει προγραμματιστεί και η πρόωρη αποπληρωμή άλλων δύο δόσεων από το διμερές δάνειο με την Ευρωζώνη. Ωστόσο, τα πολύ υψηλά τραπεζικά αποθέματα, τα οποία υπερβαίνουν σταθερά τα 35 δισ. ευρώ, για τα οποία το ελληνικό κράτος πληρώνει σήμερα επιτόκια, μπορούν επίσης να κινητοποιηθούν για να αποπληρώσουν μεγαλύτερο μέρος από παλαιότερο "ακριβό" χρέος. Η τακτική αυτή έχει οδηγήσει από το 2024 τα επίσημα στοιχεία του χρέους, εκτός από τη μείωσή του ως ποσοστό του ΑΕΠ, να καταγράφουν και μια μείωση του χρέους ως υπολοίπου. Με άλλα λόγια το χρέος μειώνεται εκτός από ποσοστό επί του ΑΕΠ και ως ποσό.
"Η παγκόσμια οικονομία τα πάει καλύτερα απ' ό,τι φοβόμασταν, χειρότερα απ' ό,τι χρειάζεται". Καμπανάκι για τα επίπεδα του χρέους και την εικόνα στις αγορές.
Το οποίο αφορούσε τα έσοδα από τον ΦΠΑ.
Η δημόσια διαβούλευση θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 22 Οκτωβρίου
Στο τέλος μιας χρονιάς που κυριαρχήθηκε από διεθνή αβεβαιότητα και ήπια πολιτική ένταση, η κατάθεση του προσχεδίου προϋπολογισμού λειτουργεί σαν τεστ αξιοπιστίας
Τι λένε Γάλλοι αναλυτές.
Οι αναθεωρήσεις για τους στόχους στα πρωτογενή πλεονάσματα, τόσο για το 2025 που πλέον είναι 3,6% του ΑΕΠ (από 3,2% του ΑΕΠ), όσο και για το 2026, για το οποίο ο στόχος αυξήθηκε στο 2,8%.
Αυξήσεις μισθών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα καθώς και των συντάξεων προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2026.
Δύσκολες αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν κατά την τέταρτη -και όπως φαίνεται τελευταία- αναθεώρηση του προγράμματος "Ελλάδα 2.0". Η απένταξη έργων για να μην χαθούν πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης μπορεί...
"Ραγδαία βελτίωση του προφίλ χρέους, ξεπερνώντας επανειλημμένα τους δημοσιονομικούς στόχους".
"Πρόκληση η υλοποίηση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων".
Ανάπτυξη 2,4% με "ατμομηχανή" τις δημόσιες επενδύσεις είναι το σημείο αναφοράς του προϋπολογισμού του 2026.
