Χορός δισεκατομμυρίων στις χώρες του Κόλπου και της Ασίας σε πράσινο φόντο

Της  Wakana Asano

Με την απόσυρση παραδοσιακών χρηματοδοτών από κλιματικά ταμεία, δημιουργείται ένα κενό που τα κυβερνητικά funds (SWFs) του Κόλπου και της Νοτιοανατολικής Ασίας αναλαμβάνουν να γεφυρώσουν. Η στρατηγική τους έχει επαναπροσανατολιστεί δραματικά: από αγορές ποδοσφαιρικών συλλόγων και πολυτελών ακινήτων, πλέον επενδύουν δισεκατομμύρια σε πράσινο υδρογόνο, φωτοβολταϊκά και έξυπνα δίκτυα ενέργειας.

Αυτή η μετατόπιση δεν αποσκοπεί μόνο στην οικονομική διαφοροποίηση, αλλά και στη σύνδεση των κλιματικών επενδύσεων με τους μακροπρόθεσμους στόχους ευημερίας και γεωπολιτικής επιρροής. Σε ένα πλαίσιο μειωμένης παγκόσμιας πράσινης χρηματοδότησης, τα SWFs αναδεικνύονται σε οργανισμούς γεωοικονομικής ισχύος, χρησιμοποιώντας το οικονομικό τους δυναμικό για να διαμορφώνουν πολιτικές συμμαχίες και να προωθούν τα εθνικά τους συμφέροντα, πέρα από τον παραδοσιακό τους ρόλο ως διαχειριστές εθνικού πλούτου.

Στην πράξη, αυτή η νέα στρατηγική υλοποιείται μέσω μακροπρόθεσμων επενδύσεων με σημαντική απήχηση. Το Ταμείο Δημόσιων Επενδύσεων (PIF) της Σαουδικής Αραβίας, για παράδειγμα, δεσμεύει δισεκατομμύρια δολάρια για διεθνή έργα παραγωγής πράσινου υδρογόνου.

Το μακροπρόθεσμο έργο NEOM, σε συνεργασία με την ACWA Power, στοχεύει να γίνει το μεγαλύτερο εργοστάσιο πράσινου υδρογόνου και αμμωνίας παγκοσμίως. Αυτές οι πρωτοβουλίες δεν έχουν μόνο περιβαλλοντικά οφέλη, αλλά βοηθούν τη Σαουδική Αραβία να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμους αγοραστές, να καθορίσει πρότυπα στις αναδυόμενες παγκόσμιες αγορές υδρογόνου και να επεκτείνει σημαντικά την οικονομική της ακτίνα δράσης.

Παρόμοια, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μέσω του ταμείου Mubadala και της εταιρείας καθαρής ενέργειας Masdar, έχουν δεσμευτεί για μαζικές επενδύσεις σε ανανεώσιμη ενέργεια στην Υποσαχάρια Αφρική. Η κλίμακα αυτών των επενδύσεων θέτει τα ΗΑΕ ως κύριο εξωτερικό υποστηρικτή της ενεργειακής μετάβασης της ηπείρου, ενισχύοντας ταυτόχρονα τους διπλωματικούς του δεσμούς και καθιερώνοντας μακροπρόθεσμη επιρροή σε κρίσιμες αναδυόμενες αγορές.

Στη Νοτιοανατολική Ασία, τα SWFs ακολουθούν ένα ανάλογο μοντέλο, συνδυάζοντας εγχώριες βιομηχανικές αναβαθμίσεις με επιλεκτική διεθνή επέκταση. Η Ινδονησιακή Danantara, ένα από τα μεγαλύτερα ταμεία παγκοσμίως, χρησιμοποιεί σημαντικές πιστωτικές γραμμές για να χρηματοδοτήσει εγχώρια πράσινα έργα, όπως εργοστάσια χημικών προϊόντων για μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων. Ταυτόχρονα, συν-επενδύει με κορυφαία ταμεία, όπως αυτά του Κατάρ και της Κίνας, στις τοπικές της βιομηχανίες ανανεώσιμης ενέργειας.

Αυτή η προσέγγιση επιτρέπει στην Ινδονησία να ενσωματωθεί βαθύτερα στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, μετατρέποντας την κλιματική χρηματοδότηση σε μοχλό βιομηχανικής πολιτικής. Η Μαλαισιανή Khazanah έχει ανακοινώσει τη δημιουργία εγχώριων ζωνών ανανεώσιμης ενέργειας, μια δέσμευση που, αν και μέτρια σε χρηματικό ύψος, συμβολίζει μια σαφή στρατηγική στροφή προς τα πράσινα περιουσιακά στοιχεία. Από την άλλη πλευρά, η Σιγκαπούρη, με τα ταμεία GIC και Temasek, λειτουργεί ως παγκόσμιος διανομέας κεφαλαίων, επενδύοντας σε πράσινη υποδομή και τεχνολογία στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Ινδία, αποκτώντας έτσι στρατηγική πρόσβαση σε καινοτόμες τεχνολογίες και ενισχύοντας τους οικονομικούς της δεσμούς.

Παρά την αυξημένη ορατότητά τους, η ηγεσία των SWFs στην κλιματική χρηματοδότηση αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Τα περισσότερα ταμεία του Κόλπου εξακολουθούν να βασίζονται σε έσοδα από ορυκτά καύσιμα για τις άμεσες δημοσιονομικέςl τους ανάγκες, δημιουργώντας μια εγγενή ένταση μεταξύ του παρόντος και του μέλλοντος. Παράλληλα, η αστάθεια των αποδόσεων σε πολλές πράσινες τεχνολογίες αποτελεί πρόκληση για ταμεία με εντολή διατήρησης του πλούτου για τις επόμενες γενιές. Οι θεσμικοί περιορισμοί είναι επίσης σημαντικοί.

Τα SWFs που λειτουργούν υπό σφιχτό κρατικό έλεγχο κινδυνεύουν από πολιτικοποίηση των επενδύσεων τους. Το σκάνδαλο 1MDB στη Μαλαισία εξακολουθεί να επηρεάζει την αντίληψη για την αξιοπιστία του τοπικού ταμείου, ενώ η Danantara έχει αντιμετωπίσει εγχώριο σκεπτικισμό σχετικά με τη διαφάνεια των συμφωνιών της με ξένους εταίρους.

Τέλος, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι, παρά τη δημοσιότητα, οι πράσινες επενδύσεις αποτελούν ακόμα ένα μικρό μερίδιο των συνολικών χαρτοφυλακίων των περισσότερων SWFs. Η πραγματική τους επίδραση προς το παρόν έγκειται όχι τόσο στο χρηματικό ποσό, όσο στην ικανότητα ορισμένων συμφωνιών να λειτουργούν ως σημάδια αγοράς, να προσελκύουν συν-επενδυτές και να επηρεάζουν την παγκόσμια αφήγηση γύρω από την κλιματική χρηματοδότηση.

Σε έναν κόσμο όπου η παραδοσιακή βοήθεια και η πολυμερής χρηματοδότηση φαίνεται να υποχωρούν, η σχετικά μακροπρόθεσμη και ανεκτική στο ρίσκο φύση του κεφαλαίου των SWFs τους δίνει τη δυνατότητα να γεφυρώσουν κρίσιμα κενά, εφόσον μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις προκλήσεις της διαφάνειας και της διακυβέρνησης.

Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.

Επιμέλεια - Απόδοση: Νικόλας Σαπουντζόγλου