Παρασκευή, 25-Φεβ-2022 08:48
Ένας ευρωπαϊκός πόλεμος που μας επηρεάζει όλους

Του Steven Blockmans
Συνέβη. Το σκοτεινό φάσμα που σκέπαζε την Ευρώπη εδώ και εβδομάδες, έχει πλέον γίνει πραγματικότητα. Η Ρωσία ξεκίνησε εισβολή στην Ουκρανία, μια εισβολή χωρίς καμιά απολύτως δικαιολογία. Σε πείσμα των διεθνών εκκλήσεων για ειρηνική λύση και των προειδοποιήσεων για σοβαρές συνέπειες και κυρώσεις, ο πρόεδρος Πούτιν δεν έχει πτοηθεί. Δεν είναι τίποτα άλλο από μια κραυγαλέα πράξη επιθετικότητα από μια εκ των κορυφαίων δυνάμεων παγκοσμίως έναντι ενός ευρωπαϊκού κυρίαρχου κράτους. Η κρίση τώρα περνάει σε νέα φάση, σε μια φάση που απειλεί με έναν καταστροφικό διακρατικό πόλεμο μεταξύ μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών, μεγαλύτερο από κάθε άλλον μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αυτό πρέπει πραγματικά να βυθιστεί. Δεν μπορεί να τονιστεί αρκετά πόσο πολύ οι άθλιες ενέργειες του προέδρου Πούτιν και η μεγάλη εξαπάτηση (ισχυριζόταν για εβδομάδες ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλει στην Ουκρανία), αποτελούν μια άμεση υπαρξιακή απειλή για την ευρωπαϊκή τάξη ασφάλειας που επικρατεί για περισσότερα από 30 χρόνια από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Η Πέμπτη, 24 Φεβρουαρίου 2022, είναι ομολογουμένως η πιο σκοτεινή ημέρα στην ευρωπαϊκή ιστορία μετά την βίαιη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990. Αυτή η σύγκρουση, παρόλο που διαδραματίζεται στην περιφέρεια της ΕΕ, εν τούτοις επηρεάζει όλους τους Ευρωπαίους και θα πρέπει να μας ανησυχεί βαθιά όλους.
Τη στιγμή που γράφεται το κείμενο, είναι σπάνιες οι πληροφορίες για το τι συμβαίνει επί τόπου. Υπήρξαν αναφορές για ρωσικές επιθέσεις με πυραύλους σε όλη την Ουκρανία, στο Κιέβο ακόμη και σε ουκρανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις αρκετά δυτικά, στην πόλη Λβιβ, σε απόσταση αναπνοής από τα πολωνικά σύνορα. Φαίνεται ότι οι Ρώσοι έχουν προχωρήσει σε ένα κίνημα με βαριά οπλισμένες δυνάμεις που μπαίνουν από την Κριμαία, πέρα από τα σύνορα του Ντονμπάς και από τη Λευκορωσία.
Οι αναφορές ότι τώρα διεξάγονται πραγματικές μάχες αρχίζουν να κάνουν την εμφάνιση τους, με απώλειες και από τις δύο πλευρές. Σε διάγγελμα του προς τον λαό, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει καλέσει κάθε Ουκρανό με στρατιωτική εμπειρία να εμφανιστεί και να προσφερθεί εθελοντικά για να υπερασπιστεί τη χώρα. Απηύθυνε επίσης επείγουσα έκκληση στους πολίτες να δώσουν αίμα για να βοηθήσουν στην περίθαλψη των τραυματιών.
Ο πρόεδρος Πούτιν, στο δικό του διάγγελμα στη Ρωσία για να ανακοινώσει την έναρξη της εισβολής, επικαλέστηκε μια περίεργη και στρεβλή εκδοχή της ιστορίας για να δικαιολογήσει την απόφαση του. Μίλησε για την Ουκρανία η οποία έκανε μεταστροφή λόγω της Δύσης και ότι σκοπεύει να "αποναζιστικοποιήσει” την Ουκρανία, μια γελοία δήλωση με την οποία συγκρίνει το αυταρχικό του καθεστώς με τη ζωντανή δημοκρατία της Ουκρανίας. Είναι τώρα ξεκάθαρο ότι ο Πούτιν δεν βλέπει την Ουκρανία ως κυρίαρχο κράτος ισότιμο της Ρωσίας, αλλά σαν μια χαμένη περιοχή που πρέπει να επιστρέψει σε ρωσική κυριαρχία, ό,τι και αν συμβεί.
Πιο πρακτικά, ο πρόεδρος Πούτιν επικαλέστηκε το άρθρο 51 της Χάρτας των Ηνωμένων Εθνών ως δικαιολογία για να αναλάβει δράση με την οποία υπερασπίζεται τις δύο αυτοανακηρυχθείσες "Λαϊκές Δημοκρατίες” του Ντονεσκ και του Λουγκάνσκ από τις υποτιθέμενες (αλλά εξίσου γελοίες) προθέσεις της Ουκρανίας για γενοκτονία. Αυτή είναι μια στρεβλή ερμηνεία του διεθνούς δικαίου και μια προφανής προσπάθεια να εκλογικεύσει τη στρεβλή κοσμοθεωρία του. Αυτή η κοσμοθεωρία δεν αφορά μόνο στην ανατολική επέκταση τυο ΝΑΤΟ αλλά λαμβάνει επίσης υπόψη την αίσθηση της ρωσικής ταυτότητας και την ανάγκη να διορθωθούν τα "λάθη” που έγιναν στη διάρκεια της Σοβιετικής περιόδου, και που επέτρεψαν στην Ουκρανία να ανακύψει ως "ψεύτικη” χώρα που δεν θα έπρεπε να είχε διαχωριστεί από τη Μητέρα Ρωσία από την αρχή.
Επομένως τώρα που συνέβη, τι πρέπει να κάνει η Δύση; Εν συντομία, η ΕΕ, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να εξαπολύουν ένα κύμα πολύ αυστηρών κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Στις 23 Φεβρουαρίου, το Συμβούλιο της ΕΕ, εντός του υφιστάμενου πλαισίου για τις κυρώσεις, συμφώνησε σε ένα πακέτο που επέκτεινε στοχευμένα περιοριστικά μέτρα για να καλύψει και τα 351 μέλη της Ρωσικής Δούμας, που ψήφισε υπέρ της αναγνώρισης από τον Πούτιν του Ντονέσκ και του Λουγκάνσκ ως ανεξάρτητα κράτη.
Σήμερα, αυτά τα μέτρα δεν είναι πλέον αρκετά. Πρέπει να γίνουν περισσότερα. Σε μια δήλωση της χθες το πρωί, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα τον ντερ Λάρεν, δήλωσε ότι "δεν θα αφήσουμε τη Ρωσία να αντικαταστήσει το κράτος δικαίου με το κράτος βίας και σκληρότητας”. Επίσης ανακοίνωσε ότι θα παρουσιάσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο "ένα πακέτο μαζικών και στοχευμένων μέτρων”, με στόχο στρατηγικούς τομείς της ρωσικής οικονομίας, μπλοκάροντας την πρόσβαση τους σε βασικές τεχνολογίες και αγορές. Επιπλέον, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στην ΕΕ θα παγώσουν και οι ρωσικές τράπεζες δεν θα είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές αγορές της Ευρώπης. Η Φον ντερ Λέιν επίσης επιβεβαίωσε πως αυτές οι ενέργειες συντονίζονται με όλους τους μεγάλους δυτικούς συμμάχους, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένου Βασιλείου, ΗΠΑ, Καναδά, Ιαπωνία και Αυστραλία.
Το ρούβλι έχει ήδη υποχωρήσει με την είδηση της εισβολής και συνδεδεμένος με τις εξοντωτικές κύρωσες σε στρατηγικούς τομείς της ρωσικής οικονομίας, είναι ο απλός Ρώσος πολίτης, που θα αισθανθεί τον οικονομικό πόνο εξαιτίας των αποφάσεων που έλαβε ο Πούτιν και οι φίλοι του. Παρόλα αυτά, τέτοιες σοβαρές κυρώσεις πρέπει να επιβλεφθούν, και πρέπει να επιβληθούν άμεσα.
Το Άρθρο 4 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον απαιτεί ρητά τη διεξαγωγή διαβουλεύσεων για στρατιωτικά θέματα όταν "απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιοδήποτε από τα μέλη”. Πραγματικά, η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία ρισκάρει έναν καταστροφικό πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης και πιθανότατα, την έναρξη μιας αιματηρής εξέγερσης κατά της ρωσικής κατοχής, ακριβώς δίπλα από το ΝΑΤΟ.
Η προοπτική μιας ρωσικής κατοχής επί της Ουκρανίας παραμένει ευτυχώς αβέβαιη, αλλά με τα σημερινά γεγονότα και τις παραπλανητικές δικαιολογίες του Πούτιν για την απόφαση του να εισβάλει, η Δύση πραγματικά δεν έχει ιδέα προς τα που θα μπορούσε να οδηγηθεί η κρίση στη συνέχεια.
Η Ευρώπη -και το ΝΑΤΟ- πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για το χειρότερο. Οι εξοντωτικές οικονομικές κυρώσεις είναι η κατάλληλη απάντηση τώρα. Αλλά είναι επίσης ηθικά δίκαιο για την ΕΕ και τους συμμάχους της να προσφέρουν κάθε δυνατή στήριξη για να βοηθήσουν την Ουκρανία να αντισταθεί στους εισβολείς.
© Copyright CEPS. Η μετάφραση του κειμένου έγινε από το Capital.gr. Η δημοσίευση της ελληνικής μετάφρασης δεν αποτελεί προϊόν επίσημης συνεργασίας
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: https://www.ceps.eu/russia-invades-ukraine/