Ο "χρυσός θόλος" που σχεδιάζει ο Τραμπ προκαλεί τη Ρωσία

Του  James D.J. Brown

Μόλις μία εβδομάδα μετά την ορκωμοσία του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ τον Ιανουάριο, χρησιμοποίησε μια εκτελεστική διαταγή για να ζητήσει ένα νέο αμυντικό σύστημα κατά των πυραύλων υπό τον τίτλο "Iron Dome for America".

Αργότερα, στις 4 Μαρτίου, σε ομιλία του στο Κογκρέσο, ο Τραμπ ανακοίνωσε: "Ζητώ από το Κογκρέσο να χρηματοδοτήσει έναν εντυπωσιακό αμυντικό θόλο, τον "Golden Dome", για την προστασία της πατρίδας μας". Σύμφωνα με τον Στρατηγό B. Chance Saltzman, Αρχηγό Διαστημικών Δυνάμεων των ΗΠΑ, ο "Golden Dome" δεν είναι ένα μεμονωμένο πρόγραμμα αλλά "ένα σύστημα συστημάτων" που θα ενσωματώσει υπάρχοντα στοιχεία της αμερικανικής άμυνας κατά πυραύλων και θα τα συμπληρώσει με μια φιλόδοξη νέα δομή.

Το σύστημα, σύμφωνα με την εκτελεστική διαταγή, θα παρέχει "προστασία των Ηνωμένων Πολιτειών έναντι βαλλιστικών, υπερηχητικών, εξελιγμένων πυραύλων κρουζ και άλλων επιθέσεων νέας γενιάς από ισάξιους, κοντινούς και απρόβλεπτους αντιπάλους", δημιουργώντας ένα πολυστρωματικό αμυντικό σύστημα που ξεπερνά κατά πολύ τις τρέχουσες αμερικανικές δυνατότητες.

Παρόλο που βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, το σύστημα σχεδιάζεται να είναι διαστημικής βάσης. Θα αποτελείται από έναν στόλο εκατοντάδων δορυφόρων ανίχνευσης, με αποστολή τον εντοπισμό πυραύλων και των αντίστοιχων υποδομών τους στην ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα, καθώς και την ακριβή παρακολούθησή τους μετά την εκτόξευση.

Ένας ξεχωριστός στόλος δορυφόρων επίθεσης θα αναχαιτίζει τους πυραύλους κατά τη φάση ανόδου τους, είτε με κινητικά μέσα όπως αναχαιτιστές πυραύλων είτε με μη κινητικά μέσα όπως λέιζερ. Ο κύριος σκοπός του "Golden Dome" είναι η ολοκληρωμένη προστασία της ηπειρωτικής επικράτειας των ΗΠΑ, αλλά η εκτελεστική διαταγή του Τραμπ υποδηλώνει ότι το σύστημα θα μπορούσε να καλύψει και την άμυνα σε τοπικό επίπεδο, δηλαδή να επεκταθεί για την προστασία των αμερικανικών στρατευμάτων στο εξωτερικό και των συμμάχων της στην Ευρώπη και την Ασία.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό του "Golden Dome" είναι η προγραμματισμένη ταχύτητα ανάπτυξης. Όπως είπε ο Στρατηγός Saltzman, "Αν ήταν ένα παραδοσιακό πρόγραμμα του Πενταγώνου, θα μπορούσε να χρειαστούν 12 έως 17 χρόνια". Αντίθετα, σκοπός είναι να υπάρξουν αποτελέσματα πριν το τέλος της προεδρίας του Τραμπ, τον Ιανουάριο του 2029. Για να επιτευχθεί αυτό, το έργο θα στηριχθεί όχι μόνο σε καθιερωμένους εργολάβους άμυνας, όπως η Lockheed Martin, αλλά και σε νεότερους παίκτες, όπως η SpaceX, η Anduril και η Palantir.

Υπάρχουν πρακτικοί λόγοι για την ανάπτυξη του "Golden Dome". Το υπάρχον αμερικανικό σύστημα άμυνας κατά βαλλιστικών πυραύλων βασίζεται σε 40 εκτοξευτές εδάφους στο Fort Greely της Αλάσκας, συν άλλους τέσσερις στη βάση Vandenberg της Καλιφόρνιας. Αυτό το σύστημα είναι πάνω από 20 ετών και σχεδιάστηκε για προστασία έναντι τυχαίας ή απρόβλεπτης εκτόξευσης πυραύλων, όχι έναντι των στρατηγικών οπλοστασίων της Ρωσίας ή της Κίνας. Επιπλέον, οι εκτοξευτές εδάφους προσφέρουν περιορισμένη προστασία έναντι

υπερηχητικών όπλων. Ωστόσο, ο ενθουσιασμός του Τραμπ για τον "Golden Dome" οφείλεται περισσότερο σε πολιτικούς παρά σε πρακτικούς λόγους. Κατανοεί την αξία των μεγάλων συμβολικών έργων. Η υπόσχεσή του να χτίσει ένα τείχος με το Μεξικό τον οδήγησε στην προεδρία το 2016, και τώρα πιέζει για την επαναλειτουργία της φυλακής Alcatraz ως σύμβολο της δέσμευσής του για τη νομοταγία. Το ίδιο ισχύει και για τον "Golden Dome", τον οποίο ο Τραμπ θέλει να είναι μια μεγαλειώδης εκδήλωση της πολιτικής του "ειρήνης μέσω ισχύος".

Το έργο αποκαλύπτει και τις πηγές έμπνευσής του. Ως διαστημικό σύστημα, ο "Golden Dome" μοιάζει με την "Στρατηγική Αμυντική Πρωτοβουλία" (SDI) του Προέδρου Ρέιγκαν το 1983, γνωστή και ως "Πόλεμος των Άστρων", η οποία όμως αποδείχθηκε τεχνολογικά απρόσιτη και διακόπηκε το 1993. Η ονομασία του έργου δείχνει επίσης την επιρροή του ισραηλινού συστήματος "Iron Dome", αν και το Ισραήλ είναι πολύ μικρότερο και αντιμετωπίζει απλούς βραχυβόλους πυραύλους, όχι εξελιγμένους βαλλιστικούς ή υπερηχητικούς.

Το πρώτο εμπόριο για την υλοποίηση του "Golden Dome" είναι τεχνικό, καθώς η ανάπτυξη ενός διαστημικού αμυντικού θόλου παραμένει τεράστια πρόκληση παρά τις τεχνολογικές προόδους. Το δεύτερο εμπόδιο είναι το κόστος. Τον Απρίλιο, οι Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής πρότειναν ένα νομοσχέδιο που διαθέτει 24,7 δισ. δολάρια για τον "Golden Dome", αλλά μια μελέτη του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας το 2012 εκτίμησε ότι το συνολικό κόστος ενός διαστημικού συστήματος άμυνας κατά πυραύλων θα μπορούσε να φτάσει τα 831 δισ. δολάρια. Οι υποστηρικτές υποστηρίζουν ότι σήμερα το έργο μπορεί να γίνει φθηνότερα λόγω της μείωσης του κόστους εκτόξευσης δορυφόρων και της δυνατότητας "διπλής χρήσης" των δορυφορικών συστημάτων.

Ο Τραμπ παρουσιάζει τον "Golden Dome" ως μηχανισμό για την προώθηση της σταθερότητας και της ειρήνης, με στόχο τη μείωση της αμερικανικής εξάρτησης από τα πυρηνικά όπλα. Ωστόσο, η Ρωσία βλέπει το έργο ως αποσταθεροποιητικό, αφού οι ΗΠΑ απέσυραν μονομερώς τη Συνθήκη κατά Βαλλιστικών Πυραύλων (ABM) το 2002. Το 2019, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασε τα αμερικανικά σχέδια ως "απόδειξη της επιθυμίας της Ουάσινγκτον για αδιαμφισβήτητη στρατιωτική κυριαρχία".

Οι Ρώσοι ειδικοί πιστεύουν ότι το ρωσικό οπλοστάσιο θα μπορούσε να ξεπεράσει τον "Golden Dome" με αντίμετρα όπως δόλωμα, διαταραχές και στρατηγική του "κορεσμού". Ωστόσο, η Ρωσία θα πρέπει να ανταποκριθεί με επιτάχυνση του εκσυγχρονισμού του πυρηνικού τριγώνου της και ανάπτυξη νέων όπλων όπως ο πυρηνικός πύραυλος κρουζ Burevestnik και το πυρηνικό όπλο  Poseidon, τα οποία μπορούν να παρακάμψουν το σύστημα.

Ο "Golden Dome" μπορεί να μην επιτύχει τους στόχους του, αλλά θα έχει σοβαρές συνέπειες για τη στρατηγική σταθερότητα, ωθώντας τη Ρωσία σε νέα εξοπλιστική κούρσα σε μια στιγμή που η οικονομία της είναι ήδη υποτονική λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Η ανάπτυξη "σούπερ όπλων" όπως το Burevestnik εγκυμονεί και επιπλέον κινδύνους, όπως αποδεικνύει το θάνατο πέντε μηχανικών σε δοκιμή το 2019.

Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.

Επιμέλεια - Απόδοση: Νικόλας Σαπουντζόγλου