Οι μεγιστάνες που ψηφίζουν Τραμπ

Οι προεδρικές εκλογές του 2024 στις ΗΠΑ, που φέρνουν αντιμέτωπους τον Τζο Μπάιντεν  και τον Ντόναλντ Τραμπ, μπορεί να μοιάζουν με κουραστική ρεβάνς μεταξύ δύο δυνητικά "συνταξιούχων”, που έχει βέβαια ως διακύβευμα το μέλλον του ελεύθερου κόσμου. Υπάρχει όμως κάτι διαφορετικό και δυσεξήγητο αυτή τη φορά. Οι πιο ορατοί υποστηρικτές του Τραμπ δεν είναι πλέον θυμωμένοι εργάτες από Ρεπουμπλικανικές πολιτείες, με κόκκινα καπέλα MAGA. Είναι μερικοί από τους πιο επιτυχημένους επιχειρηματίες στη χώρα, που εκφράζουν τα παράπονά τους στο Διαδίκτυο, ανησυχούν για τη μετανάστευση και τον πόλεμο στην Ουκρανία και διακατέχονται από αμφιβολίες για την απόδοση και την ηλικία του Μπάιντεν.

Ο Elon Musk, ο ιδρυτής της Citadel, Ken Griffin και ο συνιδρυτής και πρόεδρος της Oracle, Larry Ellison, μεταξύ άλλων, είτε ανοιχτά είτε αθόρυβα στηρίζουν τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών. Με άλλα λόγια, μερικοί από τους ίδιους ανθρώπους που είδαν τον πλούτο τους να αυξάνεται τα τελευταία χρόνια, επωφελούμενοι από το status quo, είναι τώρα από τις πιο δυνατές φωνές που προσπαθούν να το ανατρέψουν. Πιστεύουν ότι η χώρα χρειάζεται ριζική αναδιάταξη και το χάος γι’ αυτούς φαντάζει… μεθυστικό.

Οι ενδείξεις αυτής της εξέγερσης των "ισχυρών” είναι δύσκολο να αγνοηθούν. Ο CEO της Cantor Fitzgerald, Howard Lutnick και ο διευθυντής hedge fund John Paulson διοργανώνουν προεκλογικό έρανο υπέρ του Τραμπ τον Απρίλιο. Ο ακτιβιστής επενδυτής Nelson Peltz υποστήριξε τον Τραμπ σε συνέντευξή του στους Financial Times. Ακόμη και πλουτοκράτες όπως ο επενδυτής σε ξενοδοχεία Robert Bigelow, ο οποίος αρχικά απέρριπτε τον Τραμπ, έχουν αλλάξει ρότα υπέρ του. Ο Griffin δήλωσε στις 12 Μαρτίου ότι "για τους επενδυτές, συνολικά, μια κυβέρνηση Τραμπ είναι καλή για τις κεφαλαιαγορές. Ενθαρρύνει την αίσθηση ότι η κυβέρνηση είναι μαζί και όχι απέναντί μας".

Πριν από οκτώ χρόνια ο Peter Thiel από τον χώρο των venture capital ήταν σχεδόν ο μόνος μεταξύ των ηγετών της τεχνολογίας που πόνταρε στον Τραμπ. Σήμερα μερικές από τις πιο εκπληκτικά φιλικές προς τον Τραμπ φωνές προέρχονται από τη Silicon Valley, κάποτε προπύργιο του κοινωνικά ανεκτικού φιλελευθερισμού και αξιόπιστη πηγή υποστήριξης για πολιτικούς όπως η Χίλαρι Κλίντον και ο Μπαράκ Ομπάμα. Ο Ellison της Oracle έχει δειπνήσει αρκετές φορές με τον Τραμπ το τελευταίο διάστημα, αν και δεν έχει πραγματοποιήσει ακόμη δωρεές στην εκστρατεία του. Επενδυτικοί ηγέτες στον χώρο της τεχνολογίας, όπως οι David Sacks και Marc Andreessen, αποδοκιμάζουν τακτικά τον Μπάιντεν και τις πολιτικές του μέσω X (πρώην Twitter).

Αίσθηση απειλής

Έπειτα, υπάρχει ο Musk, του οποίου ο πολιτικός μετασχηματισμός από πράσινο Δημοκρατικό Καλιφορνέζο σε δυναμικό αντι-woke Τεξανό είναι εμφανέστατη. "Για να είμαι ξεκάθαρος, δεν δωρίζω χρήματα σε κανέναν από τους δύο υποψήφιους", δήλωσε στις 6 Μαρτίου. Υποστηρίζει ωστόσο τη θεωρία συνωμοσίας ότι ο Μπάιντεν επιτρέπει την παράνομη μετανάστευση στις ΗΠΑ για τη δημιουργία ενός μόνιμου Δημοκρατικού πλειοψηφικού εκλογικού μπλοκ.

Η απλούστερη και ευκολότερη εξήγηση γι’ αυτές τις εξελίξεις είναι υλιστική: ενεργούν με έναν ελάχιστα κρυφό φόβο ότι η πλειοψηφία εποφθαλμιά τον πλούτο τους. Ο Μπάιντεν, μάλιστα, έχει απευθύνει τέτοιες απειλές. Στην ομιλία του για την Κατάσταση της Ένωσης, ζήτησε φόρο δισεκατομμυριούχων στο 25% για τα περιουσιακά στοιχεία οποιουδήποτε ατόμου με περιουσία άνω των 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Περιέγραψε επίσης σχέδια για αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από 21% σε 28% και για ανάκληση των φορολογικών περικοπών της εποχής Τραμπ για τους πλούσιους, καθώς έχουν εκτινάξει το δημόσιο χρέος.

Η ατζέντα Μπάιντεν πηγαίνει ακόμη βαθύτερα, με στόχο να αναιρέσει τη στροφή προς φιλοκεφαλαιακές, αντισυνδικαλιστικές πολιτικές που ξεκίνησαν επί Ρόναλντ Ρίγκαν τη δεκαετία του 1980, την οποία πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν πηγή διεύρυνσης της ανισότητας. Ο Μπάιντεν επισκέφτηκε τις πικετοφορίες των United Auto Workers κατά τη διάρκεια της 46ήμερης απεργίας τους το περασμένο φθινόπωρο. Το συνδικάτο ανακοίνωσε πρόσφατα μια προσπάθεια να οργανώσει συνδικαλιστικά τους εργαζόμενους στην Tesla.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει επίσης επανεξετάσει επιθετικά και μπλοκάρει συγχωνεύσεις και εξαγορές, στάση που μάλλον δεν την κάνει αγαπητή σε επιχειρηματικούς ηγέτες. Ενώ βέβαια η ατζέντα κατά των μονοπωλιακών πρακτικών έχει πράγματι απογειωθεί επί Μπάιντεν, πολλές από τις αντιμονοπωλιακές αγωγές κατά των Big Tech  υποβλήθηκαν επί Τραμπ.

Εξηγήσεις

Υπάρχουν πιθανώς και κάποιοι συναισθηματικοί παράγοντες. Το να είσαι αντιδραστικός και εξωφρενικά εκκεντρικός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι πραγματικά συναρπαστικό για άτομα που έχουν τους πόρους να αγοράσουν και να βιώσουν οτιδήποτε θέλουν. Απλώς λατρεύουν να ενοχλούν και να εξοργίζουν τους ανθρώπους που ενοχλούνται και εξοργίζονται από τον Τραμπ.

Μεγάλο μέρος αυτής της διόγκωσης υποστήριξης προς τον Τραμπ είναι χρωματισμένο με πραγματικό θυμό. Ο Musk, ο Andreessen και ο μεγιστάνας των hedge fund Bill Ackman νιώθουν εξοργισμένοι με τα κυρίαρχα ΜΜΕ που τείνουν να επισημαίνουν τα ψέματα και τις απειλές του Τραμπ κατά της δημοκρατίας, καθώς και με τα κορυφαία πανεπιστήμια, τα οποία ισχυρίζονται ότι έχουν υιοθετήσει επικίνδυνες θέσεις σε θέματα που κυμαίνονται από τον αντισημιτισμό έως τη διαφορετικότητα, την ισότητα και την ένταξη.

Υπό αυτή την έννοια, οι δισεκατομμυριούχοι δε διαφέρουν τόσο πολύ από το βασικό εκλογικό ακροατήριο του Τραμπ, τα λιγότερο μορφωμένα λευκά νοικοκυριά της εργατικής τάξης. Και οι δύο κοινωνικές αυτές ομάδες τείνουν να βλέπουν μια συνωμοσία από μακρινές ελίτ που θέλουν να τους στερήσουν επιρροή, να απαλλοτριώσουν τα χρήματά τους και να σπαταλήσουν το πλεονέκτημα της Αμερικής στο εξωτερικό. Από την άλλη, μια φιλική στάση προς τον δυνητικό επόμενο πρόεδρο και η προστασία των οικονομικών τους συμφερόντων είναι πιθανότατα μια έξυπνη τακτική αντιστάθμισης κινδύνου.

Απόδοση - Επιμέλεια: Γιώργος Δ. Παυλόπουλος