Τα Χριστούγεννα αναβάλλονται επ’ αόριστον

Του Θάνου Τζήμερου

Παιδικές φωνές ανάμεσα σε καραμελωμένα μήλα, στρατιώτες - καρυοθραύστες, φιγούρες αγγέλων και αρωματικά κεριά. Ξύλινα σπιτάκια σαν να βγήκαν από μεσαιωνικό παραμύθι. Το Glühwein να ζεσταίνει τα χέρια και την ψυχή, ο ατμός του να νοτίζει τον παγωμένο αέρα με άρωμα κανέλας, γαρύφαλλου και φλούδας πορτοκαλιού και να ανεβαίνει αργά στον ουρανό, σαν προσευχή. Μια χορωδία να τραγουδάει το "Stille Nacht, heilige Nacht”. Οι νότες να αιωρούνται κι ο χρόνος να επιβραδύνει. Οι άνθρωποι να έρχονται κοντά, όχι μόνο επειδή κρυώνουν, αλλά επειδή αυτή η γιορτή, ακόμα και με την "εμπορική" της διάσταση, τις χριστουγενιάτικες αγορές, είναι μια "συλλογική ανάσα" μέσα στον χειμώνα, το φως που δείχνει έναν κοινό δρόμο, μια υπενθύμιση ότι μπορούμε να ζεστάνουμε, ακόμα και με τα χνώτα μας, ο ένας τον άλλον, και να πιστέψουμε ότι ο κόσμος μας μπορεί να γίνει πιο γαλήνιος, πιο στοργικός. 

Φέτος, οι γερμανικές πόλεις άρχισαν από πολύ νωρίς να ετοιμάζονται για τις Weihnachtsmärkte τους. Μόνο που αντί για φώτα και γιρλάντες, προμηθεύτηκαν μπλοκ και μαντρότοιχους από σκυρόδεμα, "δόντια του δράκου", πύλες ελέγχου με σαρωτές μετάλλων, κάμερες παρακολούθησης CCTV, ενισχυμένο φωτισμό, συστήματα ανίχνευσης drone, containers ασφαλείας για σταθμούς αστυνομικών, μεταλλικούς φράχτες και μπάρες που τοποθέτησαν στις εισόδους και περιμετρικά των αγορών. Προσέλαβαν ιδιωτικούς φρουρούς που προστέθηκαν στις ενισχυμένες αστυνομικές δυνάμεις που περιπολούν πάνοπλες με το δάχτυλο στη σκανδάλη. Και εκπαίδευσαν το προσωπικό τους για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Δεν το έκαναν όλες. Αρκετές πόλεις ματαίωσαν αυτή την παράδοση 6 αιώνων, γιατί δεν άντεχαν το κόστος των μέτρων ασφαλείας. Μέχρι την εποχή που η αφελής πρώην κομμουνίστρια είπε "μπορούμε να το κάνουμε αυτό", εννοώντας την ενσωμάτωση ανθρώπων που ερχόντουσαν όχι για να ενσωματωθούν αλλά για να ενσωματώσουν, και άνοιξε τα σύνορα της χώρας της και τους κρουνούς των κρατικών ταμείων σε κάθε καρυδιάς καρύδι από την Ασία και την Αφρική, τα χριστουγεννιάτικα χωριά ήταν αυτοχρηματοδοτούμενα. Το ενοίκιο που πλήρωναν οι έμποροι κάλυπτε το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας και άφηνε και κέρδος στον Δήμο. 

Μέχρι που κάποιοι άτυχοι Ευρωπαίοι έμαθαν ότι ο Αλλάχ είναι ο μεγαλύτερος θεός και αυτή η ιαχή ήταν το τελευταίο πράγμα που άκουσαν στη ζωή τους. Τότε άρχισαν να αντιλαμβάνονται στην Ευρώπη ότι τις εντολές ενός "ιερού βιβλίου" που γράφτηκε 1400 χρόνια πριν και διατάσσει τη θανάτωση των απίστων, κάποιοι τις παίρνουν, στον 21ο αιώνα, τοις μετρητοίς. Όμως οι απειλές είχαν προϋπάρξει. Το 2000, τρομοκρατικό δίκτυο με έδρα τη Φρανκφούρτη, που συνδεόταν με την Αλ Κάιντα, σχεδίαζε να επιτεθεί με βόμβες στη χριστουγεννιάτικη αγορά που γίνεται κοντά στον καθεδρικό ναό του Στρασβούργου, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Το σχέδιο ανακαλύφθηκε και η ομάδα εξαρθρώθηκε από τη γαλλική, τη γερμανική και την ισπανική αστυνομία. 14 άτομα καταδικάστηκαν, συμπεριλαμβανομένου του επιχειρησιακού αρχηγού, του Αλγερινού Mohamed Bensakhria, ο οποίος ήταν ο άνθρωπος του Οσάμα μπιν Λάντεν στην Ευρώπη. 

Έκτοτε οι χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις αποτέλεσαν τον ιδανικό στόχο για την ισλαμική τρομοκρατία. Είναι η σημαντικότερη γιορτή των "απίστων" και προσελκύει πλήθη, άρα κάθε επίθεση θα έχει πολλούς νεκρούς. Ο τρόμος που θα ενσταλάξει στις καρδιές τους θα είναι μεγάλος (είναι κι αυτή εντολή του Κορανίου), ενώ οι πιθανότητες να σκοτωθεί κάποιος ομόθρησκος των τρομοκρατών, μηδαμινές. 

Την ισλαμιστική επίθεση με φορτηγό στη χριστουγεννιάτικη αγορά του Βερολίνου το 2016, η αστυνομία δεν πρόφτασε να την ματαιώσει. Και μέτρησε 12 νεκρούς. Ο δράστης, ο 24χρονος Τυνήσιος Anis Amri, είχε μπει στην Ευρώπη από τη Λαμπεντούζα, δηλώνοντας ψευδώς ότι ήταν ανήλικος. Παρά το ότι είχε καταδικαστεί επανειλημμένα στην Τυνησία για ναρκωτικά, παρά το ότι στο προσωρινό κέντρο υποδοχής συμμετείχε σε βίαιη εξέγερση με πολλούς τραυματίες, παρά το ότι μετά φυλακίστηκε για ληστεία, παρά το ότι στη Γερμανία, όπου διέφυγε μετά την αποφυλάκισή του, είχε επαφές με το δίκτυο του σαλαφιστή Abu Walaa, στρατολόγου του Ισλαμικού Κράτους και είχε προσπαθήσει να στρατολογήσει κι ίδιος διάφορους για τρομοκρατική επίθεση, οι γερμανικές αρχές δεν τον έκριναν επικίνδυνο!

Ούτε την περυσινή επίθεση στο Μαγδεμβούργο πρόλαβαν οι Γερμανοί. Οι τζιχαντιστές έχουν αλλάξει τη στρατηγική τους και αναθέτουν τον ιερό πόλεμο σε "μοναχικούς λύκους". Άλλωστε τι χρειάζεται για μια πολύνεκρη επίθεση σε χριστουγεννιάτικη αγορά; Ένα αυτοκίνητο και κάποιος που θα πατήσει γκάζι οδηγώντας το κατευθείαν στα παιδιά που τρώνε καραμελωμένα αμύγδαλα και μήλα. Τέτοιος ήταν ο δράστης της επίθεσης στο Μαγδεμβούργο, με 6 νεκρούς και 299 τραυματίες. Σαουδάραβας 50 ετών, μολονότι το αφήγημά του ήταν αντιφατικό: παρουσιάσθηκε ως πρώην μουσουλμάνος και νυν αντίθετος με το Ισλάμ. Όμως, δεν επιτέθηκε σε τζαμί, αλλά σε χριστουγεννιάτικη αγορά! Όπως και να έχει το πράγμα - είναι γνωστό ότι το Κοράνι (9:3 και 3:28) ενθαρρύνει την "τακίγια", την εξαπάτηση του εχθρού - ήταν πλέον σαφές ότι οι χριστουγεννιάτικες αγορές ήταν ευάλωτες και έπρεπε να μετατραπούν σε φρούρια. 

Πόσο κοστίζουν όλα αυτά; Εκατοντάδες εκατομμύρια. Η πόλη της Βρέμης στη βόρεια Γερμανία, για παράδειγμα, ανέφερε ότι οι δαπάνες ασφαλείας για την αγορά της θα φτάσουν τα 3 εκατομμύρια ευρώ. Ο δήμος του Μονάχου δήλωσε ότι οι δαπάνες ασφαλείας έχουν αυξηθεί φέτος κατά 160% λόγω της εγκατάστασης πολλαπλών σταθμών ελέγχου, φραγμάτων και αυξημένης αστυνομικής παρουσίας. Ποιος πληρώνει αυτό το κόστος; Οι ενοικιαστές των ξύλινων σπιτιών; Είναι αδύνατον, όταν, μάλιστα, η προσέλευση άρα και ο τζίρος έχουν μειωθεί σημαντικά, καθώς πολλοί πολίτες αποφεύγουν τα πολυσύχναστα μέρη, κι όχι μόνο την εποχή των Χριστουγέννων. Οι τοπικοί δήμοι; Σχεδόν όλοι οι δήμοι της Γερμανίας έχουν γονατίσει από το κόστος "φιλοξενίας" των υποψήφιων μακελάρηδων και αρκετοί είναι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση; Θα ήταν το πιο σωστό, δεδομένου ότι δική της έμπνευση ήταν το "ανοίξαμε και σας περιμένουμε" του 2015. Έχει όμως καμμία σημασία; Τα χρήματα θα βγουν, ούτως ή άλλως, από την τσέπη του Γερμανού φορολογούμενου, ο οποίος πληρώνει κάθε χρόνο πάνω από 10 δισεκατομμύρια ευρώ, για υπηρεσίες προς τους "μουσαφιραίους". 

Τα ίδια ισχύουν για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες με ισλαμικό πληθυσμό. Στις 11 Δεκεμβρίου 2018, η χριστουγεννιάτικη αγορά του Στρασβούργου έγινε για άλλη μια φορά στόχος τρομοκρατών. Αυτή τη φορά τα κατάφεραν. Ο Chérif Chekatt γεννημένος στο Στρασβούργο, από γονείς Μαροκινούς, επιτέθηκε σε πολίτες μέσα και γύρω από την αγορά, με περίστροφο και μαχαίρι, σκοτώνοντας 5 και τραυματίζοντας 11. Ο δράστης είχε ορκιστεί πίστη στο ISIS και ήταν ένας από τους 12.000 ύποπτους για εξτρεμισμό, που παρακολουθούσε η Γαλλική Αστυνομία. Όσοι απορούν πώς της ξέφυγε, μάλλον δεν αντιλαμβάνονται τι σημαίνει να παρακολουθείς 12.000 υπόπτους. 

Ας το δούμε λίγο περισσότερο αυτό. Η παρακολούθηση υπόπτου για τρομοκρατία δεν γίνεται απλώς με μερικούς αστυνομικούς με πολιτικά έξω από το σπίτι του. Είναι ένα σύνθετο έργο, στο οποίο συμμετέχουν υπηρεσίες πληροφοριών, δικαστικές αρχές και η αστυνομία, με στόχο να αποτραπεί πιθανή επίθεση, χωρίς να παραβιάζονται υπερβολικά τα ατομικά δικαιώματα. Η παρακολούθηση επιτρέπεται μόνο όταν υπάρχει βάσιμη υπόνοια ότι κάποιος μπορεί να σχετίζεται με τρομοκρατική απειλή, όχι απλά επειδή είναι φανατικός ή έχει "περίεργη συμπεριφορά". Με την αριστερίλα που έχει διαβρώσει τους θεσμούς, και με τη διαστροφή της αγιοποίησης των ατομικών δικαιωμάτων, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις υπόπτων που δρούσαν κάτω από τη μύτη των αρχών, διότι οι δικαστές δεν έδωσαν την άδεια για στενότερη παρακολούθηση. Λίγο μυαλό να έχει ένας τρομοκράτης, αποφεύγει να δώσει εικόνα τρομοκράτη, άρα δεν θα μπει "κάτω από το μικροσκόπιο". Αν είναι απρόσεχτος και τον υποψιαστούν ή πάρουν πληροφορίες ότι είναι επικίνδυνος, κατατάσσεται, στη Γαλλία, στην κατηγορία "Fiche S". Επιτρέπεται τότε η παρακολούθηση του τηλεφώνου του για τη συλλογή πληροφοριών αλλά όχι η αυτόματη σύλληψη. Στη Γερμανία απαιτείται δικαστική άδεια για μέτρα που αίρουν το απόρρητο των επικοινωνιών. Το αυτοκτονικά αφελές νομικό σύστημα της Ευρώπης, που ξορκίζει τα φαντάσματα των αυταρχικών καθεστώτων του μεσοπολέμου, είναι ακόμα τόσο εθελότυφλο, που θέλει η τρομοκρατική επίθεση να είναι σχεδόν βέβαιη για να επιτρέψει τη σύλληψη των επίδοξων δραστών. Μέχρι εκείνη τη στιγμή ο Ευρωπαίος φορολογούμενος έχει δαπανήσει δισεκατομμύρια, καθώς παρακολούθηση σημαίνει (αν δοθεί η δικαστική άδεια) καταγραφή τηλεφωνικών επικοινωνιών, metadata (στοιχεία κλήσεων, θέσης, συχνότητας επικοινωνιών), παρακολούθηση ηλεκτρονικών μηνυμάτων και e-mail, ανάλυση δημόσιας δραστηριότητας σε social media, ψηφιακή ανίχνευση πιθανής ριζοσπαστικοποίησης ή δημοσίευσης προπαγανδιστικού υλικού, συνεργασία με διεθνείς υπηρεσίες και, αν τελικά ανάψει "κόκκινος συναγερμός", φυσική παρακολούθηση 24/7 από ομάδες ειδικών μυστικών υπηρεσιών ή αντιτρομοκρατικών τμημάτων. Συνειδητοποιούμε το κόστος για όλο αυτό;

Στη Γαλλία, η ειδική υπηρεσία αντικατασκοπείας και αντιτρομοκρατίας για το εσωτερικό της χώρας, η DGSI (Direction générale de la sécurité intérieure) έχει 5.000 υπαλλήλους και προϋπολογισμό 300 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Στη Γερμανία η αντίστοιχη ομοσπονδιακή BfV (Bundesamt für Verfassungsschutz) έχει σχεδόν 4.500 υπαλλήλους με πάνω από 450 εκατομμύρια ετήσιο προϋπολογισμό, ενώ αθροιζόμενοι με τις αντίστοιχες υπηρεσίες των κρατιδίων οι υπάλληλοι είναι περισσότεροι από 7.600, με το συνολικό κόστος λειτουργίας να αυξάνεται ανάλογα. (Οι υπηρεσίες πληροφοριών για διεθνή θέματα είναι άλλες: η BND στη Γερμανία και η DGSE στη Γαλλία, ενώ υπάρχουν αντίστοιχες υπηρεσίες πληροφοριών για στρατιωτικά θέματα, η MAD και η DRM.)

Ναι, δεν είναι όλοι οι μουσουλμάνοι τρομοκράτες, το έχουμε ξαναπεί. Όμως o τρόμος είναι συναίσθημα που προέρχεται από απλή γνώση των πιθανοτήτων. Αλλιώς κολυμπάς στον Παγασητικό, ξέροντας ότι η τελευταία επίθεση καρχαρία σε άνθρωπο έγινε το 1963, κι αλλιώς στο Crowdy Bay της Αυστραλίας που είχε πριν από λίγες μέρες μια νεκρή κι έναν τραυματία. Δεν σημαίνει ότι θα έχει και αύριο. Αλλά παίρνεις την οικογένειά σου για ένα ανέμελο μπάνιο εκεί; Ποιους αριθμούς ξέρουμε λοιπόν για το επίπεδο κινδύνου στην Ευρώπη; Το 2017, ο Συντονιστής Αντιτρομοκρατίας της Ε.Ε. δήλωσε ότι περισσότεροι από 50.000 τζιχαντιστές ήταν παρόντες στην Ευρώπη, με πολλούς από αυτούς να έχουν εκπαιδευθεί στις τάξεις του ISIS. Πόσο άνετα να νιώσει κάποιος περπατώντας ανάμεσά τους, ειδικά όταν συμμετέχει σε μια γιορτή – στόχο; Γι’ αυτόν τον λόγο, και μια μέρα μετά το μακελειό στο Σίδνεϊ με τους 15 νεκρούς, το Παρίσι ανακοίνωσε ότι η καθιερωμένη πρωτοχρονιάτικη συναυλία, που είχε προσελκύσει πέρυσι ένα εκατομμύριο ανθρώπους, ακυρώνεται. Λίγο νωρίτερα είχαν εξουδετερωθεί δύο απόπειρες χριστουγεννιάτικης τζιχαντιστικής επίθεσης στη Γερμανία, στη Βαυαρία και στο Μαγδεμβούργο. Ακόμα και στην Πολωνία, που δεν έχει επιτρέψει την είσοδο σε μουσουλμάνους μετανάστες, ένας 19χρονος Πολωνός, που είχε προσχωρήσει στο Ισλάμ, σχεδίαζε τρομοκρατική επίθεση σε χριστουγεννιάτικη αγορά. 

Οι Γάλλοι πληροφορήθηκαν ότι τους εορτασμούς θα τους παρακολουθήσουν σε βίντεο, με ασφάλεια, από τα σπίτια τους. Η ασφάλεια μετατρέπεται σταθερά σε αυτο-απομόνωση. Ποιοι, όμως, θα τριγυρίζουν απερίσπαστοι στα Ηλύσια Πεδία; Συμμορίες μεταναστών από τα προάστια του Παρισιού, για να βανδαλίσουν, να λεηλατήσουν τα καταστήματα και να επιτεθούν αναίτια σε περαστικούς και αστυνομικούς.

Ο φόβος έχει εγκατασταθεί για τα καλά στην Ευρώπη, που κάνει κωμικοτραγικές προσπάθειες κατευνασμού του εσωτερικού εχθρού. Στην Γκραν Πλας, στις Βρυξέλλες, στη φάτνη που στήθηκε στην πρωτεύουσα της Ε.Ε., ο Ιωσήφ, η Μαρία και το θείο βρέφος είχαν, στη θέση του προσώπου, υφασμάτινα κουρέλια σαν κι αυτά που δέναμε και παίζαμε μπάλα πιτσιρικάδες, όταν οι δερμάτινες ήταν είδος πολυτελείας. "Για να είναι συμπεριληπτικές αυτές οι φιγούρες" δικαιολογήθηκε η καλλιτέχνις που εμπνεύστηκε το τερατούργημα. Όπερ μεθερμηνευόμενον: για να μην ενοχληθούν οι μουσουλμάνοι, για τους οποίους η απόδοση μορφών σε ομοιώματα ανθρώπων είναι "χαράμ". Αλλά, ακόμα κι έτσι, η φάτνη δεν γλύτωσε τον βανδαλισμό. Ο νεογέννητος κουρελο-Χριστός εκλάπη.  

Τα Χριστούγεννα της Ευρώπης, από γιορτή χαράς έγιναν σενάριο τρόμου. Ως πού θα πάει αυτό; Ο γράφων, υποστηρίζει εδώ και 15 σχεδόν χρόνια το προφανές: για να ενσωματωθείς σε κάποια κουλτούρα, θα πρέπει να την συμπαθείς πριν βρεθείς στον τόπο που την καλλιεργεί. Κι όταν φτάσεις εκεί, να την ερωτευθείς κεραυνοβόλα. Να πεις: "Εδώ θέλω να ζήσω. Γιατί μ’ αρέσει αυτή η ξέχειλη ελευθερία, ακόμα και με τις υπερβολές της. Μ΄ αρέσει το να μπορεί ο καθένας να ορίζει τη ζωή του χωρίς μπαμπούλες, θρησκευτικούς και κοινωνικούς. Να μην κρίνεται από το φύλο, το χρώμα του δέρματος ή το σχήμα των ματιών. Να μπορεί να κυκλοφορεί, να παίζει, να χαίρεται, να ερωτεύεται, να σπουδάζει, να ανοίγει πανιά για όποιο λιμάνι γουστάρει η καρδιά του. Εδώ θέλω να ριζώσω, εδώ να γεννήσω τα παιδιά μου, εδώ να μεγαλώσω τα κορίτσια μου, αφήνοντάς τα να χαρούν το μυαλό και το κορμί τους. Και να ξεχάσω για πάντα τον εφιάλτη της θρησκευτικής τρομοκρατίας, τον εφιάλτη που και η Ευρώπη έζησε πριν από αιώνες αλλά κατάφερε και ξέφυγε από τις αρπάγες του. Κι αν θέλω να πιστεύω στον θεό μου, δικαίωμα μου, αλλά θα είναι προσωπικό μου θέμα, και μόνο. Δεν θα υποχρεώσω κανέναν να συμφωνήσει με την κοσμοθεωρία μου και δεν θα υποβλέπω κανέναν επειδή πιστεύει σε κάτι άλλο." Αυτό το κείμενο θα έπρεπε να είναι το πρώτο πράγμα που θα έλεγαν οι επήλυδες, πατώντας το πόδι τους στην ευρωπαϊκή γη. Σαν όρκο. Δεν το αποδέχεσαι; Μεταβολή και έφυγες. Ποιος μουσουλμάνος όμως θα συμφωνούσε με το περιεχόμενό του; Αντιθέτως, είναι εκατοντάδες οι ιεροκήρυκες τους, που, φιλοξενούμενοι σε ευρωπαϊκό έδαφος, διαλαλούν ανενόχλητοι πως αυτή η ήπειρος θα γίνει δική τους και πρέπει οι αυτόχθονες να προσαρμοζόμαστε στην προοπτική ο ισλαμικός ολοκληρωτισμός να γίνει κάποια μέρα η ευρωπαϊκή καθημερινότητα. Κι εμείς καθόμαστε και τους καμαρώνουμε διότι είναι δήθεν δικαίωμά τους να έχουν… τις απόψεις τους! Ξεχνάμε ότι οι κανόνες που φτιάξαμε αφορούν την ευρωπαϊκή κοινωνία, και κοινωνία είναι μια ομάδα ανθρώπων με κοινό υπόβαθρο. Δεν είναι κοινωνία ο πολυφυλετικός και πολυπολιτισμικός αχταρμάς στον οποίο μετέτρεψαν την Ευρώπη οι ανίκανοι ή/και εξωνημένοι "ηγέτες" της. Δεν ανήκουν στην κοινωνία μας οι εισβολείς που θέλουν να την καταλύσουν με όπλο τις ελευθερίες που τους προσφέρει.

Κι αυτά δεν είναι Χριστούγεννα. Είναι μια καρικατούρα γιορτής, που δεν μας αξίζει. Τα πραγματικά Χριστούγεννα, αυτά που όλοι οι Ευρωπαίοι, θρησκευόμενοι και άθρησκοι περιμέναμε και χαιρόμασταν, έχουν αναβληθεί επ’ αόριστον. Μαζί τους έχει αναβληθεί και η απόφαση των χωρών μας να υποστηρίξουν την πολιτισμική τους ταυτότητα, τις αρχές και τις αξίες τους, που με τόσο κόπο κατέκτησαν. Κι αυτή, επ’ αόριστον. Πολύ φοβάμαι πως, αν συνεχίσουμε την εθελοτυφλία, σε μερικές δεκαετίες θα μιλάμε για την Ευρώπη που ξέραμε χρησιμοποιώντας μόνο αόριστο χρόνο, οριστικά.

* Ο Θάνος Τζήμερος είναι επιχειρηματίας, πρώην πρόεδρος της "Δημιουργίας Ξανά"