Το περιστέρι στο μπαλκόνι του Αλέξη Τσίπρα

Του Μανόλη Καψή

Να σας ομολογήσω αγαπητοί αναγνώστες του Capital ότι πρόθεσή μου σήμερα ήταν να γράψω για το ΠΑΣΟΚ και τον κραταιό Νικόλα Ανδρουλάκη, τη βελόνα που δεν κουνιέται και τα λοιπά, ξέρετε εσείς, αλλά συνέβη κάτι αναπάντεχο. Εκεί που πήγα να ξεκινήσω να γράφω, ένα περιστέρι ήρθε και κάθισε στο μπαλκόνι μου, πάνω στο βιβλίο του Αριστείδη Μπαλτά- ίσως το ξέρετε, "Η αριστερά ως σήμερον, ως αύριον και ως χθες, ένα φάντασμα πλανιέται".

Προσωπικά έχω διαβάσει μόνο το κομμάτι του "ως χθες" γιατί μόνο εκεί, στο χθες, μπορώ να φανταστώ την ελληνική αριστερά, και μάλλον ως προχθές θα ήταν το σωστό, εν πάση περιπτώσει, το έχω αφήσει στο μπαλκόνι για να στηρίζω μια γλάστρα. Όταν το είδα να κάθεται στο βιβλίο λοιπόν το περιστέρι, το θεώρησα τελείως συμβολικό και αποφάσισα να αλλάξω πλάνα και να γράψω για το βιβλίο του Τσίπρα.

Γελοία αρχή για το κομμάτι μου στο Capital θα πείτε κύριε Αρχισυντάκτα και θα έχετε δίκιο. Απόλυτο δίκιο. Αλλά αν είναι γελοία η αρχή για το απλό κομμάτι μου, τι θα πείτε όταν έτσι αρχίζει το βιβλίο του, με την αφήγηση της ζωής του ως πρωθυπουργός, ο Αλέξης Τσίπρας; Θα είστε το ίδιο αυστηρός;

Ναι, το βιβλίο ξεκινάει με την παραίτηση του κ. Τσίπρα από πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την δραματική ήττα του στις εκλογές του 2023. Ο Αλέξης Τσίπρας ξυπνάει από έναν θόρυβο στο μπαλκόνι του λέει, και όταν βγαίνει έξω να δει τι συμβαίνει, ανακαλύπτει ότι ένα περιστέρι έχει εγκλωβιστεί εκεί και δεν μπορεί να φύγει. Ο ακόμα τότε πρόεδρος του κόμματος της ριζοσπαστικής αριστεράς, το πιάνει στα χέρια του και το αφήνει να πετάξει, το ελευθερώνει για όσους είστε στουρνάρια και δεν καταλαβαίνετε τους ιδιαίτερους συμβολισμούς του Αλέξη Τσίπρα. Επιστρέφοντας στο δωμάτιο, εξηγεί στην σύζυγό του Μπέτυ τι έχει συμβεί και της λέει: "Απίστευτο και σημαδιακό. Τώρα πια είμαι απόλυτα σίγουρος για την απόφασή μου". Και παραιτείται.

Θα έλεγε κανείς ότι οι στιγμές είναι δραματικές για τον ΣΥΡΙΖΑ, αν δεν γνωρίζαμε ότι μετά τον Τσίπρα θα ακολουθήσει ο Κασσελάκης, οπότε προφανώς δεν μπορούμε να μιλάμε για δράμα αλλά για μια ελαφριά, αλλά πάντως απολαυστική κωμωδία.

Δεν ξέρω αν το κεφάλαιο αυτό είναι "ο Απόπλους"  ή η "Εφοδος στον Ουρανό" ή "στους Λαιστρυγόνες", πάντως είναι κάτι μυθικό από αυτά που αρέσουν στον παραιτηθέντα πρόεδρο και βουλευτή, φέρελπι συγγραφέα και εν ενεργεία οιωνοσκόπο. Πάντως η αποκάλυψη του αποσπάσματος του βιβλίου για το περιστέρι από το Documento, δεν ήταν προφανώς η αιτία της σφοδρής σύγκρουσής του με τον άλλοτε φιλικό του εκδότη Κώστα Βαξεβάνη, που έδωσε μάχες για τον ηγέτη. Γιατί βασίμως υποθέτουμε ότι τα ασφαλιστικά μέτρα που κατέθεσε ο εκδοτικός οίκος του κ. Τσίπρα κατά του δημοσιογράφου, δεν έγιναν εν αγνοία του πρώην πρωθυπουργού, ο οποίος πιθανώς εξοργίστηκε από την επιλογή του έκανε η εφημερίδα, των αποσπασμάτων του βιβλίου που βρέθηκαν στην κατοχή της.

Το ένα απόσπασμα, αφορούσε την απαξίωση που δείχνει στο βιβλίο του για πρώην συνεργάτες του, όπως ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, που τους θεωρεί περίπου γραφικές προσωπικότητες και τελείως ούφο (χαρακτηρισμούς που δεν μας εκπλήσσουν πάντως, αν και η διαπίστωση γίνεται καθυστερημένα), το δεύτερο απόσπασμα που είδε το φως της δημοσιότητας ήταν η αυτοκριτική του κ. Τσίπρα για το πώς δόθηκαν οι τηλεοπτικές άδειες, αφήνοντας να εννοηθεί ότι για όλα φταίει ο Νίκος Παππάς, το τρίτο ήταν η αποκάλυψη, ότι ήταν επιλογή του να μην συγκροτηθεί Προανακριτική για τη Novartis (ίσως γιατί ήξερε ότι η όλη υπόθεση είναι μια πλεκτάνη, αν και ο ίδιος το αποδίδει σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πολιτικά πάθη) και το τέταρτο είναι ένα κομμάτι όπου αφηγείται πώς "εξαπάτησε" τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον Γιώργο Χουλαράκη, κι ενώ είχαν συμφωνήσει σε κοινωνικό μέρισμα 300-400 εκατομμύρια ευρώ, αυτός με ένα τέχνασμα ανακοίνωσε μια 13η σύνταξη.

Αφήγηση καθόλου κολακευτική για το κύρος και την πυγμή του πρώην πρωθυπουργού- που μοιάζει να φοβάται τις αντιδράσεις των υπουργών του- αλλά που του φιλοτεχνεί ένα φιλολαϊκό προφίλ, σε αντίθεση με τους μνημονιακούς υπουργούς του.

Κατανοητή η ενόχληση του κ. Τσίπρα για την επιλογή των αποσπασμάτων από την εφημερίδα, ακατανόητη αντίθετα η ενόχληση του εκδοτικού οίκου, που θα έπρεπε να τρίβει τα χέρια του για τη διαφήμιση που γίνεται στο προϊόν του. Αλλά ούτως ή άλλως πρόκειται για υπερβολικές αντιδράσεις, όπως μάλλον υπερβολική φαίνεται και η αυθαίρετη διαπίστωση του εκδοτικού οίκου, ότι τα αποσπάσματα αποκτήθηκαν μέσω "υποκλοπής ηλεκτρονικών αρχείων".

Σε κάθε περίπτωση, και σε πείσμα της δικαστικής απόφασης που δικαιώνει τον Gutenberg, οι δημοσιογράφοι έκαναν τη δουλειά τους. Και πολύ καλά έκαναν.

Αφήστε που γίνεται όλος αυτός ο θόρυβος για την χωρίς άδεια δημοσίευση αποσπασμάτων του βιβλίου, ενώ σε λίγες ημέρες θα μπορεί να το διαβάσει ο καθένας και να  δημοσιοποιήσει όποιο απόσπασμα θέλει, σε όποιο μέσο θέλει και να το σχολιάσει όπως θέλει. Προς τι λοιπόν ο θόρυβος; Είναι δυνατόν ο διάλογος για το βιβλίο Τσίπρα, να γίνεται υπό την αίρεση της αδείας από τον εκδοτικό οίκο;

Ο κ. Τσίπρας, φαίνεται σαν να θέλει να κόψει τις γέφυρες με το κομμάτι εκείνο της ελληνικής αριστεράς που εκπροσωπείται από περσόνες όπως ο Παύλος Πολάκης και άλλοι πρώην συνεργάτες του στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- που πυροβολούν ήδη εναντίον του- και προσδοκά να ξανασυστηθεί σε πιο μετριοπαθή- κεντρώα και κεντροαριστερά- κοινά, που μοιάζει να έχουν αποστασιοποιηθεί από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Και το κάνει, ομολογώντας τα (πολλά) λάθη που έκανε στη θητεία του.

Δεν λέω, η αυτοκριτική είναι καλοδεχούμενη, αλλά πόσοι από εκείνους που δεν ακολούθησαν τον Αλέξη Τσίπρα ούτε όταν ήταν "καβάλα στο ρεύμα", θα πειστούν σήμερα ότι αυτός είναι η απάντηση του κ. Μητσοτάκη;