Mykonos, όπως Dubai

Του Άγη Βερούτη

Εδώ και πολλές δεκαετίες, το brand name "Mykonos” ακολουθεί μια δική του ανεξάρτητη πορεία, σχεδόν αποκομμένο από την ελληνική πραγματικότητα, από την οικονομική κρίση και την χρεοκοπία του 2010, από τους τιμοκαταλόγους των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος της υπόλοιπης χώρας, από την γκάμα διαθέσιμων ειδών πολυτελείας, από την παρουσία μπουτίκ διεθνών σχεδιαστών υψηλής ραπτικής, από επιλογές νυχτερινής διασκέδασης, και φυσικά από πολυτελέστατες βίλες με ιδιωτικότητα και διαθέσιμες υπηρεσίες private chef, μπάτλερ, 24ωρη ρεσεψιόν και χίλια δύο άλλα. 

Για να ξεκαθαρίζω εξαρχής, επισκέφθηκα τη Μύκονο πριν από περισσότερα από 15 χρόνια, φιλοξενούμενος, και πιθανότατα δεν θα την επισκεφτώ ξανά, διότι το τουριστικό προϊόν της δεν απευθύνεται ούτε σε μένα, ούτε σε κανέναν καταναλωτή της ελληνικής μεσαίας τάξης...

Το θετικό είναι ότι η Μύκονος αποτελεί την ελληνική τουριστική ναυαρχίδα σε έσοδα, σε προσφερόμενη γκάμα υπηρεσιών για τον πλέον απαιτητικό τουρίστα του διεθνούς Jet-set, σε ποιότητα προσφερομένων υπηρεσιών για να διαθέσει τα χρήματά του ο επισκέπτης και σε διεθνή προβολή. 

Το πρώτο αρνητικό είναι ότι δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε τα ίδια εργαλεία αξιολόγησης του τουριστικού προϊόντος της Μυκόνου, όπως στους υπόλοιπους τουριστικούς προορισμούς της Ελλάδος. 

Το δεύτερο και ίσως σημαντικότερο αρνητικό είναι ότι ως χώρα αποτυγχάνουμε να κεφαλαιοποιήσουμε αυτή την εξαιρετικά σπάνια συγκυρία, ενός Ελληνικού brand-name που θα μπορούσε με την κατάλληλη διαχείριση να συνεισφέρει στη χώρα πολλαπλάσιο φορολογικό έσοδο, υψηλότατους μισθούς, περισσότερες δουλειές, πρόσθετη συνεισφορά στο συνολικό brand-name της χώρας, και δημιουργία ενός μοναδικού προορισμού παγκοσμίως.

Ενώ λοιπόν, ως υποτίθεται τουριστική χώρα, έχουμε ένα μοναδικό φαινόμενο παγκοσμίως, έναν Ευρωπαϊκό τουριστικό προορισμό με όσα θετικά αυτό συνεπάγεται για ένα δισεκατομμυριούχο τουρίστα είτε είναι Αμερικανός tech-billionaire, είτε Άραβας Πρίγκιπας, είτε πρωταγωνίστρια του Χόλιγουντ, εμείς επιλέγουμε να αντιμετωπίζουμε τη Μύκονο με τους ίδιους όρους και κανονιστικά εμπόδια που αντιμετωπίζουμε το Περιγιάλι Κορινθίας! Δηλαδή δεν κάνουμε τίποτα για την ελληνική αυτή μοναδικότητα, όπως δεν κάνουμε στον Πλαταμώνα, ή στη Λάσση του Αργοστολίου. Τίποτα! Πλήρης απραξία!

Κατά καιρούς μάλιστα εμφανίζονται στα κοινωνικά δίκτυα, ως κατακριτέες (;;;), αποδείξεις πληρωμής δεκάδων χιλιάδων ευρών από μυκονιάτικα καταστήματα, με πανάκριβες τρίλιτρες σαμπάνιες μάγκνουμ, με χαβιάρι και πανάκριβα πιάτα από γάλλους σεφ βραβευμένους διεθνώς, όπου όλη η αριστερίλα, το κόμπλεξ και η μιζέρια βγαίνει να λιντσάρει λεκτικά τους επιχειρηματίες που δημιούργησαν το περιβάλλον και την εμπειρία υπηρεσιών για τους πελάτες τους, ώστε να μπορούν να χρεώνουν ένα μπουκάλι κρασί με φυσαλίδες όσο μισός ετήσιος βασικός μισθός της χώρας, και να είναι και ευχαριστημένος ο πελάτης τους!

Πώς να το κάνουμε, αν κάποιος θέλει καθιστό καφέ με πλαστικές καρέκλες πάνω σε πυρωμένες πλάκες πεζοδρομίου για €3,80 ας πάει σε κάποια πλατεία της πρωτεύουσας. 

Αν θέλει άπλετο, πριβέ αποκομμένο από το υπόλοιπο κλαμπ χώρο, με μεταξωτούς καναπέδες και air-conditioning εξωτερικού χώρου τον Αύγουστο μήνα, με πρόγραμμα από διεθνείς τραγουδιστές και DJ, με γαλλικές σαμπάνιες, με ρωσικό χαβιάρι επάνω σε κρακεράκια από επώνυμη παριζιάνικη Boulangerie, χωρίς ενοχλήσεις από παπαράτσι, τότε προφανώς δεν τον ενοχλεί να πληρώσει πολλές δεκάδες χιλιάδες ευρώ για να έχει αυτή την εμπειρία, την οποία μόνο δισεκατομμυριούχοι αντέχουν να πληρώσουν.
___

Πριν από 54 χρόνια, το 1971, ιδρύθηκαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και επένδυσαν έντονα στα τελευταία 30 χρόνια για να καταστήσουν το Ντουμπάι διεθνή προορισμό πολυτελείας. Έδωσαν φορολογικά κίνητρα, επέτρεψαν φαραωνικά πρότζεκτ, δημιούργησαν φαρδείς δρόμους και προήγαγαν την πόλη του Ντουμπάι σε ό,τι πιο κοντά σε ανοιχτή οικονομία, με όρους πολυτελείας για εκατομμυριούχους σε ισλαμικό κράτος.

Αποτέλεσμα είναι ότι σήμερα ζουν στο Εμιράτο του Ντουμπάι περίπου 4 εκατ. άνθρωποι σε επιφάνεια 4.000 τετρ. Χιλιομέτρων, εκ των οποίων το 92% περίπου είναι αλλοδαποί. Το εμιράτο είναι οικονομικό και εμπορικό κέντρο, με τεράστια έσοδα από ακριβό τουρισμό και επιχειρηματικές προσπάθειες που έχουν τη βάση τους εκεί, λόγω του ειδικού φορολογικού καθεστώτος του.
___

Το 1297 το Μονακό έγινε κυρίαρχη πόλη-κράτος, και βρίσκεται στη σημερινή Γαλλική Ριβιέρα. Συνορεύει με τη Γαλλία στις τρεις πλευρές του και τη Μεσόγειο Θάλασσα στην τέταρτη. Είναι η δεύτερη μικρότερη χώρα στον κόσμο, με έκταση μόλις 2,02 τετρ. χιλιόμετρα και έχει πληθυσμό περίπου 40.000 κατοίκους. Έχει εξαιρετικά χαμηλή φορολογική υποχρέωση εισοδημάτων για τους κατοίκους του, και ζει κυρίως από τον τουρισμό.
___

Τα παραδείγματα προορισμών με διεθνή προβολή όπως της Μυκόνου φυσικά είναι λίγα. Όμως σίγουρα ο προγραμματισμός και ο τρόπος διαχείρισης αυτών των εξαιρετικά δημοφιλών προορισμών πολυτελείας δεν είναι ίδιος με έναν κανονικό ελληνικό τουριστικό προορισμό.

Θα πει κάποιος ότι η Μύκονος έχει υπέροχες παραλίες και θάλασσα, μοναδική παραδοσιακή Αιγαιοπελαγίτικη αρχιτεκτονική, πραγματικά φιλόξενους κατοίκους που ξέρουν να υποδεχθούν τον πλούσιο τουρίστα, και πολλά άλλα θετικά. Και θα έχει δίκιο.

Από την άλλη, οι δρόμοι του νησιού είναι στενοί και δυσπρόσβατοι, τεράστιες περιοχές από τα 85 τετρ. χιλιόμετρα επιφάνειάς του είναι απαγορευμένη η δόμηση, ως να ήταν ο Πλαταμώνας, ισχύουν οι ίδιοι πολεοδομικοί κανονισμοί με άλλα νησιά με πολύ χαμηλότερο τουριστικό εισόδημα, δεν έχει επαρκές νερό, ούτε επαρκείς δημόσιες δομές, και ενώ η γη είναι πανάκριβη, χτίζονται ελάχιστα τετραγωνικά, χωρίς πραγματικό λόγο...

Το χειρότερο δεν είναι ότι ως χώρα αντιμετωπίζουμε μια καταπληκτική ευκαιρία διεθνούς branding της Μυκόνου, με τα ίδια εμπόδια και ακαμψία που κοιτάμε το Περιγιάλι, τη Λάσση, τον Πλαταμώνα και οποιοδήποτε άλλο τουριστικό προορισμό, αφήνοντας αυτή την ευκαιρία ανεκμετάλλευτη.

Ίσως θα έπρεπε να πάρουμε κάποιες αποφάσεις που θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την πλήρη αξιοποίηση αυτού του τωρινού διεθνούς φαινομένου, ώστε να συνεχίσει να προσφέρει όσα μπορεί στη συνολική οικονομία της χώρας. 

- Θα έπρεπε, πχ, να δημιουργηθεί ειδικός πολεοδομικός κανονισμός ώστε να μπορέσει να αναπτυχθεί χωρίς να παρανομούν όσοι επενδύουν εκεί;
- Θα έπρεπε να ξαναχαραχτούν φαρδείς δρόμοι με διαχωριστικά ανάμεσα, και με ποιοτικό οδόστρωμα;
- Θα έπρεπε να εκσυγχρονιστεί το αεροδρόμιο για να δουλεύει καλύτερα και να δέχεται περισσότερα και μεγαλύτερα αεροπλάνα;
- Θα έπρεπε να δημιουργηθούν έργα αφαλάτωσης για να επαρκεί το νερό για όλες τις ανάγκες του πληθυσμού και των επισκεπτών του νησιού το καλοκαίρι;
- Θα έπρεπε να επιτρέψουμε σε κάποια μέρη να χτιστούν ουρανοξύστες για κατοικία και εμπορική χρήση, με τιμές €25.000 το τετραγωνικό όπως στο "Ellinikon”;
- Θα έπρεπε να επιτραπεί ειδικό φορολογικό καθεστώς στο νησί, ώστε να έρχονται οι δισεκατομμυριούχοι και να ζουν εκεί μέρος του χρόνου τους;

Αυτές και πολλές άλλες ερωτήσεις πρέπει να απαντήσουμε οριστικά, πριν χαθεί η διεθνώς μοναδική ευκαιρία που έχουμε σήμερα, και αν δεν κάνουμε τίποτα σε λίγα χρόνια ίσως την χάσουμε για πάντα.

Είναι πιο έξυπνοι οι άραβες των Εμιράτων και οι Μονεγάσκοι, που αξιοποιούν και δημιουργούν οι ίδιοι τις ευκαιρίες τους; Εμείς γιατί είμαστε μουδιασμένοι και άπραγοι; Τόσο πολύ φοβόμαστε την Αριστερίλα;

Ήδη, οι τουριστικές κρατήσεις του νησιού φέτος ήταν μειωμένες.

Αν δεν ασχοληθούν εκείνοι που χρειάζεται, έγκαιρα, να αποφασίσουμε τί θέλουμε να κάνουμε με αυτή την ευκαιρία, ίσως η μη-απόφαση να είναι και αυτή μια απόφαση: να αφήσουμε ΚΑΙ αυτή την ευκαιρία να πάει χαμένη.

agissilaos@gmail.com