Η εσχάτη προδοσία

Του Μανόλη Καψη

Οι συγγενείς: Δεν υπάρχει καμιά ποινή αρκετά αυστηρή για τους συγγενείς των θυμάτων. Δεν υπάρχει καμία ποινή ικανή να απαλύνει τον πόνο τους. Το τραύμα δεν επουλώνεται. Ποια θα ήταν η ποινή που θα τους ικανοποιούσε; Καμία. Ποια θα ήταν η ποινή που θα επέβαλλαν εκείνοι στους κατηγορούμενους; Τα ισόβια υποθέτω. Και λίγα είναι, θα σχολίαζαν… Σε όλους ανεξαιρέτως.

Σε όλους εκείνους που είναι υπεύθυνοι για τον μαρτυρικό θάνατο των δικών τους. Σε όλους εκείνους που στάθηκαν ανίκανοι -αν και αυτή ήταν η δουλειά τους- να προστατεύσουν τους δικούς τους. Από αδιαφορία, από ανικανότητα, από μια ορισμένη αντίληψη, πολύ ελληνική, για τη δημόσια υπαλληλία. Στο άκουσμα πάντως της ποινής που επέβαλε το Εφετείο, οι συγγενείς των θυμάτων της τραγωδίας στο Μάτι, ξέσπασαν σε χειροκροτήματα. Ήταν μια μικρή δικαίωση. Επιτέλους κάποιοι θα πάνε φυλακή. Κάποιοι αναλαμβάνουν την ευθύνη.

Το Εφετείο: Το Εφετείο στη δίκη για το Μάτι, ανέτρεψε τις πρωτόδικες ποινές- που ήταν όλες εξαγοράσιμες- και οδήγησε στη φυλακή 3 στελέχη της πυροσβεστικής και  έναν πρώην Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας. Όχι όμως τον προϊστάμενο του Γενικού Γραμματέα. Όχι τον υπουργό του.

Ο δρόμος για τη φυλακή άνοιξε, όταν το δικαστήριο δεν αναγνώρισε κανένα ελαφρυντικό, ούτε αυτό του πρότερου έντιμου βίου και έθεσε την ποινή βάσης της ανθρωποκτονίας στα 4 και τα 5 έτη, αντί των δυο που είχε βάλει το πρώτο δικαστήριο (καθιστώντας έτσι όλες τις ποινές εξαγοράσιμες). Οι ποινές μοιάζουν πιο δίκαιες. Σύμφωνοι.

Υπάρχει όμως καμία αμφιβολία ότι το δικαστήριο επέβαλε αυτές τις αυστηρότερες ποινές, κάτω από την πίεση της κοινής γνώμης; Υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι αυστηρότερες ποινές επιβλήθηκαν μετά τις οργισμένες αντιδράσεις και τις διαδηλώσεις για τα Τέμπη; Γιατί έκριναν αυστηρότερα τους κατηγορούμενους οι δεύτεροι δικαστές; Απάντηση: Για να εξευμενίσουν την κοινή γνώμη επέβαλαν αυτές τις ποινές.

Κακούργημα: Ο ανακριτής στο Μάτι, είχε ζητήσει κατ' επανάληψη οι κατηγορίες να μην είναι φόνος εξ αμελείας αλλά κακούργημα. Είχε ζητήσει δηλαδή να αναγνωριστεί ότι υπήρχε δόλος στους κατηγορούμενους. Ότι η αμέλειά τους ήταν τόσο μεγάλη, τόσο εγκληματική, που γνώριζαν ότι υπήρχε σοβαρή πιθανότητα -αν όχι βεβαιότητα- ότι θα υπάρξουν νεκροί. Και αδιαφόρησαν. Ακόμα χειρότερα. Αποδέχθηκαν το ενδεχόμενο ως συνέπεια των πράξεών τους. Το αίτημά του δεν έγινε δεκτό, προκαλώντας την οργή των συγγενών. Η αλήθεια όμως είναι, όπως αναγνωρίζουν οι νομικοί, ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποδειχθεί ο δόλος.

Τα Τέμπη: Ένα ανάλογο δίλημμα υπάρχει και στην υπόθεση των Τεμπών. Πλημμέλημα ή κακούργημα; Ο Κώστας Καραμανλής οφείλει να αντιμετωπίσει την κατηγορία της παράβασης καθήκοντος ή υπάρχει και δόλος; Πρέπει να οδηγηθεί στο δικαστήριο με κακούργημα; Δεν έκανε όλα όσα θα μπορούσε να κάνει για να αποτρέψει το δυστύχημα, ή ήξερε ότι θα γίνει αργά ή γρήγορα μια τραγωδία, ήξερε ότι θα υπάρξουν νεκροί και αδιαφόρησε;

Ένα από τα επιχειρήματα που επικαλούνται οι κατήγοροι του πρώην υπουργού Μεταφορών είναι τα ενημερωτικά σημειώματα που έφθαναν στο γραφείο του από υπηρεσιακούς παράγοντες και τους συνδικαλιστές, ότι δηλαδή έτσι όπως λειτουργεί ο ΟΣΕ, ένα δυστύχημα είναι προ των πυλών. Σημαίνει αυτό ότι ήξερε ότι θα συμβεί αυτό που συνέβη; Ήξερε ότι θα συμβεί η τραγωδία;

Ο αντίλογος: Αν οι εργοδηγοί που προειδοποιούσα για τον κίνδυνο δυστυχήματος ήταν τόσο σίγουροι πως αυτό θα συμβεί, πώς και συνέχιζαν να οδηγούν τα τρένα, λέει η άλλη πλευρά.

Η Μαρία Καρυστιανού: Η επικεφαλής του Συλλόγου των συγγενών (ορισμένων) θυμάτων των Τεμπών, παρουσίασε τη δική της πρόταση για τη σύσταση προανακριτικής. Τα κόμματα της αριστερής και της ακροδεξιάς αντιπολίτευσης, υιοθέτησαν τη δική της πρόταση, αντί για τις ξεχωριστές, δικές τους προτάσεις. Η πρόταση της κ. Καρυστιανού προβλέπει να αποδοθεί στους κατηγορούμενους, το κακούργημα της "ανθρωποκτονίας από ενδεχόμενο δόλο κατά συρροή".

Θέλει ακόμα να παραπεμφθεί ο πρωθυπουργός και για εσχάτη προδοσία. Για εσχάτη προδοσία; Ναι, η πρόταση ζητά να παραπεμφθεί ο πρωθυπουργός με την κατηγορία της Εσχάτης προδοσίας -με την κατηγορία που οδηγήθηκαν στο δικαστήριο οι πρωταίτιοι του πραξικοπήματος- επειδή ζήτησε αναβάθμιση της έρευνας και την ανάληψη της ανάκρισης από Εφέτη Ανακριτή, ή όπως γράφει η κ. Καρυστιανού "ο γνωστός τοις πάσι ανακριτής κ. Σωτήριος Μπαϊκάμης".

Οι  βουλευτές: Η κ. Καρυστιανού έχασε την κόρη της. Κανείς δεν δικαιούται να σχολιάσει ακόμα και τις υπερβολές της και το πάθος της. Όλοι οφείλουμε να σεβαστούμε τον πόνο της και να σκύψουμε το κεφάλι.

Οι βουλευτές όμως που έβαλαν την υπογραφή τους, κάτω από μια πρόταση που θέλει να παραπέμψει τον πρωθυπουργό για εσχάτη προδοσία, αντιλαμβάνονται πού οδηγούν την πολιτική αντιπαράθεση;