Του Νικήτα Σίμου
Ο θάνατος του Ναβάλνι επικέντρωσε ξανά την προσοχή της Ευρώπης στον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει για την ήπειρο η Ρωσία του Πούτιν. Όμως μόνο 10% των Ευρωπαίων πιστεύουν, ότι ο Πούτιν μπορεί να ηττηθεί. Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η Ουκρανία πρέπει να διαπραγματευθεί σύντομα και να μείνει φιλο-ευρωπαϊκή.
Μετά τον θάνατο του πολιτικού αντιπάλου του και την προ ημερών σημαντική Ρωσική νίκη στην Αβντίβκα ο Πούτιν εμφανίζεται ακλόνητος. Η μεταχείριση του Ναβάλνι δείχνει ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν έχει κόκκινες γραμμές στο εσωτερικό και ότι στον πόλεμο επιμένει να νικήσει την Ουκρανία.
Η Ευρώπη δεν φαίνεται να διαθέτει κάποιο μοχλό πίεσης απέναντι στην Ρωσία, καθώς οι διάφορες κυρώσεις έχουν ισχνό αποτέλεσμα μέχρι τώρα. Η Γερμανία πρότεινε ένα νέο κύκλο κυρώσεων, τον 13ο, από την αρχή του πολέμου, οι οποίες εγκρίθηκαν αυτή την εβδομάδα. Τα μέτρα αυτά είναι στην πράξη περισσότερο συμβολικά και οι προσπάθειες να απομονωθεί η Ρωσία από το διεθνές περιβάλλον έχουν αποτύχει.
Η Μόσχα με διάφορους ελιγμούς και άτυπες συμφωνίες κατόρθωσε να διατηρήσει τις εξαγωγές των υδρογονανθράκων της και να ενεργοποιήσει την πολεμική βιομηχανία της επιτυγχάνοντας ικανοποιητική μεγέθυνση του ΑΕΠ της.
Η κατανάλωση αυξήθηκε και αυτή, ενώ η συστηματική προπαγάνδα επιτρέπει στην κυβέρνηση να ελέγχει στο εσωτερικό τα μηνύματα από τον πόλεμο. Δεν υπήρχε αμφιβολία, ότι ο Πούτιν θα ήταν ο νικητής των εκλογών στην Ρωσία τον επόμενο μήνα, όμως τα τελευταία γεγονότα ενισχύουν την απήχηση της Ευρασιατικής ιδεολογίας του στο ρωσικό κοινό.
Η Γερμανία είχε κατηγορηθεί ότι απέφευγε την σύγκρουση με τον Ρώσο πρόεδρο προκειμένου να προμηθεύεται φθηνό φυσικό αέριο, όμως είναι τώρα ο κύριος Ευρωπαίος προμηθευτής όπλων της Ουκρανίας. Ακόμη, μια προ εβδομάδος νέα διμερής 10ετής συμφωνία με το Κίεβο, ύψους $1,2 δισ. για αντιαεροπορική άμυνα και πυροβολικό, υπογραμμίζει την νέα κατεύθυνση του Βερολίνου.
Παρά ταύτα, η σύμπραξη κομμάτων της οποίας ηγείται ο καγκελάριος Scholz είναι διχασμένη, ως προς την αποστολή στην Ουκρανία βλημάτων Taurus μεγάλου βεληνεκούς. Το σκεπτικό είναι ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αποκτούσε το Κίεβο την δυνατότητα να καταφέρει πλήγματα σε βάθος, πίσω από τις ρωσικές γραμμές και ενδεχομένως εντός του ρωσικού εδάφους. Είναι εμφανής η γερμανική πρόθεση να αποφευχθεί μια στοχοποίηση του Βερολίνου και παραπέρα κλιμάκωση της έντασης με την Μόσχα.
Αντίθετα, με βλήματα Scalp μεγάλου βεληνεκούς, τα οποία προμήθευσε η Γαλλία, οι Ουκρανικές δυνάμεις έπληξαν στόχους στην Κριμαία.
Η Γαλλία και η Γερμανία δεν συμφωνούν ακριβώς για την διαχείριση της βοήθειας προς την Ουκρανία. Γάλλοι αξιωματούχοι θεωρούν ότι μεγαλύτερα είναι τα προβλήματα κακού συντονισμού και ασυμφωνίας μεταξύ των υποστηρικτών της Ουκρανίας, παρά η ανεπαρκής βοήθεια.
Η Γαλλία υποστηρίζει την ιδέα ταμείου με συμμετοχή των κρατών της ΕΕ, για την έκδοση ευρω-ομολόγων άμυνας, συνολικού ύψους 600 δισ. ευρώ, 10ετούς διάρκειας, από όπου θα μπορούσαν να αντληθούν κεφάλαια για επενδύσεις στην πολεμική βιομηχανία. Ο Γερμανός υπουργός οικονομικών, με διαφορετική οπτική, ζήτησε την γνώμη των πολεμικών βιομηχανιών και πιστωτικών φορέων της χώρας του, για χρηματοδότηση των επενδύσεων ιδιωτικά και όχι μέσω κρατικού χρέους. Είναι αξιοσημείωτη και η τοποθέτηση της Δανής πρωθυπουργού για αποστολή του Δανικού πυροβολικού στην Ουκρανία, με την αποστροφή, ότι το πρόβλημα δεν είναι ακριβώς η παραγωγή, καθώς υπάρχουν όπλικά συστήματα στην Ευρώπη "τα οποία δεν χρησιμοποιούμε ακόμη" ( that we are not using yet). Οι απόψεις στην Ευρώπη ως συνήθως ποικίλουν.
Είναι όμως ανησυχητικό, για όσους πιστεύουν ότι ο εξοπλισμός της Ουκρανίας είναι ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσει ο Πούτιν, το ότι παρατηρείται μια σημαντική μεταβολή στο Ευρωπαϊκό κοινό αίσθημα σχετικά με τον πόλεμο, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα (Guardian, YouGov and Datapraxis Jan. 2024) σε 12 Ευρωπαϊκές χώρες, η οποία διεξάχθηκε πριν την υποχώρηση της Ουκρανίας στην Αβντίβκα.
Μόλις ένα 10% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η Ουκρανία μπορεί να καταβάλει στρατιωτικά την Ρωσία, έναντι 19% το οποίο πιστεύει το αντίθετο. Με τα σημερινά δεδομένα, η κοινή γνώμη στις χώρες της έρευνας κατά 37,5% εκτιμά ότι μια συμβιβαστική λύση είναι το πιθανότερο αποτέλεσμα (Ελλάδα 47,5%). Όσον αφορά την ανάκτηση των εδαφών της, 30% πιστεύει ότι η Ουκρανία πρέπει να υποστηριχθεί (Ελλάδα 17%). Πέρυσι, το πίστευαν οι περισσότεροι Ευρωπαίοι.
Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι 42% πρεσβεύει ότι η Ουκρανία θα έπρεπε να ωθηθεί στην διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας ειρήνης (Ελλάδα 64%). Ακόμη 56% των ερωτηθέντων απάντησε ότι θα ήταν γενικά απογοητευμένο αν επέστρεφε στον Λευκό οίκο ο Τραμπ, άποψη την οποία αποδέχονται και τα κόμματα της άκρας δεξιάς σε Γερμανία, Αυστρία, Ιταλία, Γαλλία και Πολωνία, σε αντίθεση με την προηγούμενη θέση τους. Εάν οι ΗΠΑ υπό προεδρία Τραμπ επρόκειτο να σταματήσουν την στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, 41% των Ευρωπαίων είπε, ότι η ΕΕ θα έπρεπε να διατηρήσει ή να αυξήσει την βοήθειά της προς την Ουκρανία, ενώ 33% θα προτιμούσε η ΕΕ να ακολουθήσει τις ΗΠΑ στην διακοπή.
Ως γενική ένδειξη διαφαίνεται, ότι οι Ευρωπαίοι δεν είναι αισιόδοξοι για τις προοπτικές της παρούσας κατάστασης, ενώ μάλλον ευνοούν μια συμβιβαστική λύση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, προς την οποία θα έπρεπε να ωθηθεί η πρώτη. Η πρόκληση είναι κρίσιμη για τους Ευρωπαίους ηγέτες, οι οποίοι καλούνται να ασκήσουν τις αντίστοιχες πολιτικές και να διαμορφώσουν ένα νέο αφήγημα, το οποίο θα αντικατοπτρίζει το τρέχον κοινό αίσθημα, ειδικά ενόψει των Ευρωεκλογών.
Σήμερα, η κατάσταση είναι ασαφής σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν, όταν επικρατούσε ευφορία ενόψει της αναμενόμενης μεγάλης ουκρανικής αντεπίθεσης.
Τώρα ο Ουκρανικός στρατός είναι σε δύσκολη κατάσταση και η Αμερικανική στρατιωτική βοήθεια λιμνάζει.
Η Δυτική κοινή γνώμη αντιμετωπίζει με συμπάθεια την Ουκρανική περίπτωση, και εμφανίζεται σχετικά πρόθυμη να συνεχίσει την βοήθεια προς την χειμαζόμενη χώρα, μέχρι ότου υπάρξει μια διαπραγμάτευση με την Ρωσία. Οι Ευρωπαϊκές κοινωνίες έχουν πληγεί βαριά από τον πληθωρισμό λόγω του πολέμου, με οδηγό αρχικά την ενέργεια, ενώ δοκιμάζεται και η συνοχή τους.
Εάν η Ουκρανία αναγκασθεί να εγκαταλείψει εδάφη της σε μια μελλοντική διαπραγμάτευση, θα ήταν οδυνηρό για την χώρα. Αλλά θα ήταν οδυνηρότερο να ερημωθεί προκειμένου να νικήσει την Ρωσία με μια μαζική βοήθεια από την Δύση. Ήδη, η Ουκρανία μετρά 6,3 εκατ. μετανάστες, 3,7 εκατ. μετεγκατεστημένους και 80,000 νεκρούς, από ένα πληθυσμό 43 εκατ. περίπου το 2021. Έχει ακόμη χάσει σε αδρές γραμμές, το 1/3 του ΑΕΠ και περίπου το 1/2 του κτιριακού κεφαλαίου και των υποδομών της.
Τελικά, είναι το Κίεβο εκείνο το οποίο θα αποφασίσει πότε και πως να διαπραγματευθεί, όμως θα έπρεπε να είναι σαφές και το ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές, όταν πρόκειται για το μέλλον τόσο της Ουκρανίας όσο και της Ευρώπης. Αυτές θα μπορούσαν να είναι η δημοκρατική και φιλο-Ευρωπαϊκή κατεύθυνση της χώρας, το οποίο στην πράξη θα σήμαινε την ενσωμάτωση της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και υπό όρους στην ΕΕ. Τίμημα, η κυριαρχία της Ρωσίας στα εδάφη τα οποία έχει καταλάβει. Θα ήταν λύση παρεμφερής με την συμμετοχή της Δ. Γερμανίας στους Δυτικούς θεσμούς κατά την περίοδο του Ψυχρού πολέμου. Αυτό το ενδεχόμενο θα μπορούσε να διερευνηθεί μεταξύ των Συμμάχων και να αντιπροταθεί στις αιτιάσεις και τις προτάσεις του Πούτιν.
* Ο Νικήτας Σίμος είναι Οικονομολόγος, Γεωπολιτικός Αναλυτής
Σύμφωνα με κάποιους, το πλήθος των Ευρωπαίων ηγετών που αντιμετώπισε τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, θύμιζε όσο τίποτε άλλο σχολιαρόπαιδα που είχαν κληθεί στο γραφείο του...
Η χρηματοδότηση μέσω τραπεζικού δανεισμού αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης για κάθε επιχείρηση, ιδίως στις μικρομεσαίες. Ωστόσο, η διαδικασία έγκρισης δανείου είναι πολυεπίπεδη και οι τράπεζες...
Αν πιστέψουμε τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας στα social, ο λογαριασμός στην ταβέρνα συνοδεύεται και με το εξής γελοίο πολιτικό μήνυμα: "Θα πρέπει να γνωρίζει ο καταναλωτής ότι με τα χρήματα...
Με την τιμή των μετοχών της Nvidia να έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το χαμηλό του Απριλίου, οι επενδυτές έχουν θέσει τον πήχη για την κορυφαία εταιρεία του κλάδου τεχνητής νοημοσύνης πάρα πολύ ψηλά. Σε...
Μήπως μια δόση ακόμα πιο ενισχυμένης αναλογικής μπορεί να επιτρέψει την αυτοδυναμία; Μήπως η λύση για τον κίνδυνο της πολιτικής αστάθειας και του αδιεξόδου — αφού στην Ελλάδα κανείς δεν συνεργάζεται...
Στις αρχές του 2020, όταν η πρώτη γενετική αλληλουχία του νέου κορονοϊού δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο, οι επιστήμονες ήταν έτοιμοι. Μέσα σε λίγες ώρες, άρχισαν να σχεδιάζουν ένα εμβόλιο. Μέσα σε λίγες...
Η ΑΑΔΕ έχει εντείνει τα τελευταία χρόνια τους φορολογικούς ελέγχους, αξιοποιώντας τόσο τα παραδοσιακά στοιχεία των δηλώσεων όσο και ψηφιακά δεδομένα. Ένας αυξανόμενος αριθμός επιχειρήσεων και...
Ποιος νορμάλ άνθρωπος στον καιρό μας, στην εποχή μας, τον 21ο αιώνα, έχει στο γραφείο του ένα έργο "τέχνης" που ανακατεύει – qui mélange για τον κ. Τσίπρα- τα πρόσωπα του Κάστρο και του Τσε; Του...
Περίπλοκο το διεθνές επενδυτικό περιβάλλον, με τους μεγάλους μετοχικούς δείκτες ΗΠΑ, Ευρώπης και Ιαπωνίας να κρατάνε σχετικά "εύκολα" τα ιστορικά υψηλά – ένα σημαντικό επίτευγμα δεδομένων των όσων θα...
Είναι απίστευτο το ότι 35 χρόνια μετά την κατάρρευση του πιο ηλίθιου και πιο εγκληματικού πολιτικοκοινωνικού πειράματος στην ανθρώπινη ιστορία, του "υπαρκτού σοσιαλισμού", υπάρχει ανάγκη να γράφονται...
Μέγα θόρυβο προκάλεσε στα social media η κίνηση της Μαρίας Φαραντούρη να αφιερώσει στην υπουργό Πολιτισμού ένα τραγούδι του Θεοδωράκη από το Άξιον Εστί, το πολύ γνωστό "Της αγάπης αίματα". Διάφοροι...
