Του Μανόλη Καψή
Έχουν δίκιο στα αιτήματά τους οι αγρότες; Είναι λογικό και δίκαιο να απαιτούν αφορολόγητο πετρέλαιο και σχεδόν δωρεάν ηλεκτρικό ρεύμα για την παραγωγή τους; Και πότε είναι δίκαια τα αιτήματα ενός κλάδου εργαζομένων; Είναι όλα τα αιτήματα δίκαια;
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει αντικειμενικός τρόπος να ορίσει κανείς το δίκαιο ή το άδικο και το μαξιμαλιστικό, για αιτήματα που διατυπώνουν κλάδοι εργαζομένων. Περισσότερο έχει να κάνει με την πρόσληψη της κάθε κατηγορίας και του κάθε κλάδου από την κοινή γνώμη. Είναι συμπαθείς ή τους θεωρούμε ευνοημένους από τις κρατικές πολιτικές; Εχουν όντως μειωμένα εισοδήματα, υποφέρουν ή εκβιάζουν μέσω των δυναμικών τους ενεργειών την κυβέρνηση για να λάβουν παροχές;
Πάντως, οι Έλληνες ψηφοφόροι στηρίζουν τους αγώνες των αγροτών με πολύ μεγάλα ποσοστά μάλιστα, της τάξης του 68% όπως έδειξε η έρευνα της Pulse. Ένας άνεμος αλληλεγγύης πνέει προφανώς στην ελληνική κοινωνία, που δηλώνει πρόθυμη να πληρώσει για την ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος. Υποθέτω βέβαια αν η ερώτηση είχε διατυπωθεί διαφορετικά, πχ "είστε πρόθυμοι να πληρώσετε περισσότερους φόρους για την ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος", τα ποσοστά θα ήταν διαφορετικά, αλλά ποτέ δεν ξέρεις με τα κινήματα.
Ίσως αυτό το κύμα συμπαράστασης για τους αγρότες, να οφείλεται και στις εικόνες που δεν έχουμε ξεχάσει, από τα πλημμυρισμένα χωριά του Κάμπου και τις καταστροφές. Ποιος διαφωνεί να ενισχυθούν οι αγρότες που τόσο υπέφεραν από τις θεομηνίες του Φθινοπώρου; Ισως να οφείλεται και σε μια παραδοσιακή αντίληψη για την αγροτιά, που παλεύει μέσα στις λάσπες, τον κρύο άνεμο και τη βροχή για να βγάλει τα προς το ζην και να μας εφοδιάσει με τρόφιμα. (Αν και ο σύγχρονος αγρότης διαφέρει πολύ από αυτή την παραδοσιακή αντίληψη).
Ίσως πάλι να πρόκειται για ένα κλασικό αίσθημα αλληλεγγύης, μια αντίληψη ότι όλοι μαζί, στο ίδιο καζάνι βράζουμε. Αυτό που έγραφε χθες στην εφημερίδα Τα Νέα, σε άπταιστο σοσιαλιστικό ρεαλισμό, ο συνδικαλιστής Γιάννης Τσιούτρας: "Αλλωστε από κοινού υποφέρουμε, εμείς στο χωράφι και στον στάβλο -καθώς είμαστε αναγκασμένοι να πουλάμε τα προϊόντα μας στα καρτέλ και τους μεσάζοντες τζάμπα και βερεσέ- και ο λαός στο ράφι, από την ακρίβεια για τα κέρδη των λίγων". Εμπρός λοιπόν στον αγώνα.
Ίσως όμως να οφείλεται και σε μια προσεκτική ανάγνωση των στατιστικών στοιχείων της εφορίας για το αγροτικό εισόδημα. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, 3 στους τέσσερεις αγρότες δηλώνουν εισόδημα κάτω από 5 χιλιάδες ευρώ τον χρόνο, ενώ ένας στους δυο δεν φθάνει ούτε καν στα 1.000 ευρώ τον χρόνο. Προφανώς λοιπόν οι αγρότες υποφέρουν. Λιμοκτονούν για την ακρίβεια. Προκύπτει από τις φορολογικές δηλώσεις. Αλλά βέβαια αν στηριχθούμε σε τέτοια στοιχεία, νομίζω αδικούμε άλλους κλάδους. Η αρωγή του κράτους θα έπρεπε να κατευθυνθεί πρώτα στους ιδιοκτήτες κομμωτηρίων. Ναι στους ιδιοκτήτες κομμωτηρίων.
Αυτοί και αν δυστυχούν. Όπως προκύπτει από τα ίδια στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μόλις 162 ευρώ τον μήνα δηλώνουν κέρδη 16.100 επαγγελματίες που έχουν κουρεία ή κομμωτήρια. Μήπως πρέπει πρωτίστως να ενδιαφερθούμε γι΄ αυτούς; Και μετά για τους αγρότες;
Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται και μια οργάνωση. Για να έχουμε φθηνό ρεύμα για την αγροτική και όχι μόνο παραγωγή, πρέπει να επενδύσουμε στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Όπως διάβασα όμως πρόσφατα στο Capital.gr, τα δημοτικά συμβούλια στην (αγροτική) περιοχή της Δράμας (Παρανέστη, Κάτω Νευροκόπη κτλ) διαμαρτύρονται για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στην περιοχή, αφού όπως λένε τα βοσκοτόπια παρουσιάζουν μοναδική βιοποικιλότητα, διαταράσσεται η φυσική συνέχεια του τοπίου και υποβαθμίζεται η φυσική ομορφιά και το περιβάλλον. Απειλείται και το γνωστό οινοποιείο Λαζαρίδη, αν και δεν έχω άποψη γιατί τα φωτοβολταϊκά επηρεάζουν τα σάκχαρα και τις φαινόλες.
Στην (επίσης αγροτική και κτηνοτροφική) Παύλιανη πάλι, οι κάτοικοι διαμαρτύρονται για τα σχέδια δημιουργίας ενός υδροηλεκτρικού μίνι εργοστασίου στον ποταμό, γιατί απειλεί επίσης τη βιοποικιλότητα, την πανίδα και τη χλωρίδα, ακόμα και ένα σπάνιο είδος ψαριού που ζει στο ρέμα και το όνομα του οποίου αγνοώ. Καμία αντίρρηση.
Αν καταλαβαίνω δηλαδή καλά, οι αγροτικές μας περιοχές θέλουν φθηνό ρεύμα, αλλά όχι τις υποδομές που παράγουν φθηνό ρεύμα. Αυτό είναι μάλλον πρόβλημα. Προτιμούν προφανώς το "βρώμικο ρεύμα" που θα επιδοτούν μάλιστα οι άλλοι φορολογούμενοι με τους φόρους τους, ώστε να ανακουφιστούν οι αγρότες.
Αυτό τώρα είναι δίκιο ή άδικο;