Της Μάρθας Παπασωτηρίου
Όπως ήδη γνωρίζουμε και στα πλαίσια της προσπάθειας προσέλκυσης κεφαλαίων και έμψυχου υλικού από το εξωτερικό, ο νομοθέτης εισήγαγε τρία πολύ σημαντικά άρθρα στο φορολογικό νόμο, ήτοι το 5α, 5β και 5γ του Ν. 4172/2013 (ΚΦΕ).
Το άρθρο 5α αναφέρεται στην προσέλκυση επενδύσεων, δίνοντας τη δυνατότητα σε αλλοδαπούς κατοίκους να γίνουν φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας και να υπαχθούν σε ευνοϊκή φορολόγηση. Το 5β αναφέρεται σε συνταξιούχους οι οποίοι επιθυμούν να γίνουν φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας και να φορολογηθούν με 7% στο εισόδημα αλλοδαπής.
Και τέλος το 5γ, με το οποίο ορίστηκε ειδικός τρόπος φορολόγησης εισοδήματος από μισθωτή εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα που προκύπτει στην ημεδαπή, φυσικών προσώπων που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα.
Τα αναφερόμενα κατωτέρω αφορούν την διάταξη του 5Γ και τις διευκρινίσεις που έχουν δοθεί από το Υπουργείο για την εφαρμογή.
Με παλαιότερη Εγκύκλιο (Α.1087/15-04-2021 Απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της ΑΑΔΕ), καθορίστηκαν η διαδικασία και οι προϋποθέσεις υπαγωγής στις διατάξεις του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ. Ειδικότερα, στην παρ. 7 του άρθρου 3 της απόφασης αναφέρεται ότι για την πλήρωση της προϋπόθεσης της πλήρωσης νέας θέσης εργασίας υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη με την οποία θα βεβαιώνεται ότι ο αιτών καλύπτει νέα θέση εργασίας.
Με νέα Εγκύκλιο που εκδόθηκε πρόσφατα (Ε.2224/1.12.2021), διευκρινίζονται ειδικότερα θέματα για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ, όπως η έννοια της νέας θέσης εργασίας και ο τρόπος που διενεργείται η παρακράτηση φόρου εισοδήματος και εισφοράς αλληλεγγύης στο εισόδημα που εμπίπτει στον ειδικό τρόπο φορολόγησης του άρθρου αυτού.
Α. Αναφορικά με την έννοια της νέας θέσης εργασίας
Με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ , ορίζεται ότι το εν λόγω άρθρο εφαρμόζονται αποκλειστικά για την πλήρωση νέων θέσεων εργασίας.
Με τη νέα εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι νέα θέση εργασίας υφίσταται σε περίπτωση αύξησης (σε απόλυτους αριθμούς) του αριθμού των απασχολουμένων, κατά την ημέρα που το φυσικό πρόσωπο, το οποίο υποβάλει αίτημα υπαγωγής στις διατάξεις του άρθρου 5γ αναλαμβάνει υπηρεσία στο ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα ή στη μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπής επιχείρησης στην Ελλάδα και εφόσον δεν μειωθεί ο αυξημένος αριθμός θέσεων εργασίας για τουλάχιστον ένα έτος από την ημερομηνία αυτή.
Δεν θεωρείται ότι επέρχεται μείωση των θέσεων εργασίας σε περιπτώσεις που η μείωση του αριθμού των εργαζομένων εντός του πιο πάνω διαστήματος, οφείλεται σε οικειοθελή αποχώρηση, εργαζόμενου, λήξη σύμβασης ορισμένου χρόνου, συνταξιοδότηση, σε καταγγελία σύμβασης εργασίας πριν τη λήξη της για σπουδαίο λόγο που αφορά τον εργαζόμενο.
Επίσης διευκρινίζεται ότι επέρχεται αύξηση των θέσεων εργασίας στις περιπτώσεις απόσπασης ή δανεισμού εργαζομένου από αλλοδαπή επιχείρηση σε ελληνική επιχείρηση, εφόσον με την εν λόγω σύμβαση (δανεισμού ή απόσπασης) η ελληνική επιχείρηση έχει το δικαίωμα να ορίζει και να ελέγχει τον τρόπο, το χρόνο και τον τόπο εκτέλεσης των υπηρεσιών κατά τη διάρκεια της απόσπασης ή του δανεισμού, και η ελληνική επιχείρηση έχει αναλάβει επίσης την υποχρέωση καταβολής του κόστους της μισθοδοσίας του εν λόγω εργαζόμενου.
Β. Αναφορικά με την παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από μισθωτή εργασία
Περαιτέρω, με τις διατάξεις της περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 59 του ΚΦΕ ορίζεται ότι κάθε φυσικό πρόσωπο που αποκτά κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που διενεργεί πληρωμές ή δίνει παροχές σε είδος στους εργαζομένους του, ή υπαλλήλους του υποχρεούται να παρακρατά φόρο σύμφωνα με το σύστημα φορολόγησης στην πηγή.
Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 59 του ΚΦΕ, το εισόδημα που απαλλάσσεται από τον φόρο δεν υπόκειται σε παρακράτηση.
Ένα από τα ζητήματα που δεν είχαν διευκρινιστεί ήταν το πως θα διενεργείται η παρακράτηση εφόσον η φορολόγηση επέρχεται στο 50% του εισοδήματος.
Πριν την έκδοση της εγκυκλίου, και καθώς δεν υπήρχε κάποια ερμηνευτική εγκύκλιος από το Υπουργείο, ο εκκαθαριστής της μισθοδοσίας διενεργούσε παρακράτηση στο 100% του εισοδήματος από μισθωτή εργασία.
Με την νέα εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι τα φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από μισθωτή εργασία και έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ, απαιτείται να προσκομίσουν στον εκκαθαριστή της μισθοδοσίας τους, την σχετική εγκριτική απόφαση υπαγωγής τους στις διατάξεις του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ, προκειμένου να διενεργείται παρακράτηση φόρου εισοδήματος και εισφοράς αλληλεγγύης (αν ισχύει) για το πενήντα τοις εκατό (50%) του εισοδήματος τους από μισθωτή εργασία που αποκτούν στην Ελλάδα μέσα στο φορολογικό έτος ενώ για το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) να μην διενεργείται παρακράτηση φόρου.
Τα παραπάνω αναφερόμενα σχετικά με τη διενεργούμενη παρακράτηση εφαρμόζονται για παρακρατήσεις φόρου μισθωτών υπηρεσιών που διενεργούνται από την έκδοση της παρούσας και μετά.
Επί του παρόντος τα μηχανογραφικά συστήματα των εταιρειών δεν υποστηρίζουν τη διαδικασία. Επομένως θεωρούμε ότι για μισθωτούς που υπάγονται στο άρθρο 5γ θα πρέπει η παρακράτηση να γίνεται "εξωσυστημικά" (manually) μέχρις ότου τα συστήματα εναρμονιστούν με τα προβλεπόμενα στην εγκύκλιο και παρέχεται η δυνατότητα της παρακράτησης του 50% μηχανογραφικά.
* Η κα Μάρθα Παπασωτηρίου είναι Partner / Head of Tax, Lawyer στην Andersen Tax, Greece
