Του Λέανδρου Τ. Ρακιντζή

Με ανάρτηση στο διαδίκτυο  του Υπουργείου  Οικονομικών δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση  σχέδιο νόμου, τροποποίηση του ν.4557/2018 για την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης  εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες  και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας -ενσωμάτωση της Οδηγίας ΕΕ  2018/843 (L156) και του άρθρου 3 της Οδηγίας ΕΕ2019/177(L.334).

Το νέο σχέδιο νόμου φέρνει αλλαγές επί το βαρύτερο στις ποινικές κυρώσεις για το ξέπλυμα του βρώμικου χρήματος. Μεταξύ των άλλων περιλαμβάνει και την παρακάτω περίπτωση.

Στα εγκλήματα νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες για την εφαρμογή των άρθρων 88 έως 93 Π.Κ. λαμβάνονται υπόψη και οι αμετάκλητες καταδικαστικές αποφάσεις που εκδίδουν δικαστήρια  άλλων κρατών μελών της Σύμβασης της Βαρσοβίας της 16ης Μαΐου 2005 του Συμβουλίου της Ευρώπης για την  νομιμοποίηση, την ανίχνευση, την κατάσχεση και τη δήμευση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας (ν.4478/2017).

Τα άρθρα 88 έως 93 αποτελούσαν το δεύτερο μέρος του πέμπτου κεφαλαίου του παλιού Π.Κ. με τον τίτλο Εγκληματίες υπότροποι και καθ’ έξη. Τα άρθρα αυτά με τον νέο Π.Κ.(ν.4619/ 1-7-2019), που καταρτίσθηκε από νομοπαρασκευαστική επιτροπή και ψηφίσθηκε εσπευσμένα από την προηγουμένη Βουλή με τη διαδικασία των κωδίκων, σαν τελευταία πράξη πριν τη διάλυση της, καταργήθηκαν. Και έκτοτε  δεν προβλέπεται στο ποινικό μας σύστημα η έννοια του υπότροπου ή του καθ’ έξη εγκληματία ούτε η βαρύτερη ποινική μεταχείριση αυτών με αποτέλεσμα να μην ασκείται ποινική δίωξη με τους χαρακτηρισμούς αυτούς. Σαφώς λόγω της αναδρομικής ισχύος του ηπιότερου ποινικού νόμου η εξάλειψη των συνεπειών για τους υπότροπους  ή καθ’ έξη εγκληματίες  εφαρμόζεται και για τους ήδη καταδικασθέντες ή υπόδικους, που μπορεί να είναι δικά μας παιδιά και έτσι εξηγείται  η κατάργηση των παραπάνω άρθρων του παλιού Π.Κ. με τον νέο Π.Κ.

Κατόπιν των ανωτέρω παρατηρείται το ευτράπελο φαινόμενο   το νέο σχέδιο νόμου να επικαλείται προς εφαρμογή  ποινικές διατάξεις  που έχουν καταργηθεί. Δικαιολογώ τους συντάκτες  του σχεδίου νόμου, γιατί  κανείς πολίτης που έχει  στοιχειώδη  αντίληψη  εννοιών δικαίου δεν  μπορεί  να διανοηθεί, ότι στην έννομη μας τάξη λείπουν οι έννοιες υπότροπος ή καθ’ έξη εγκληματίας.

Πολλοί νομικοί μεταξύ των οποίων και εγώ με πέντε άρθρα ζητήσαμε  την κατάργηση  του νέου Π.Κ. και την επαναφορά του παλιού Π.Κ., αλλά το Υπουργείο Δικαιοσύνης  με φειδώ, που δεν την κατανοώ, τροποποίησε  ελάχιστα άρθρα του νέου Π.Κ. και  δεν ρύθμισε βασικές διατάξεις όπως της ποινικής αντιμετώπισης των υπότροπων και καθ’ έξη εγκληματιών, οι οποίοι τιμωρούνται πλέον ως κοινοί εγκληματίες χωρίς τους επιβαρυντικούς χαρακτηρισμούς.

Νομίζω ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης πρέπει να εξέλθει της θερινής ραστώνης επιεικώς και να προτείνει τάχιστα την εκ νέου θέσπιση των παραπάνω άρθρων του Π.Κ, γιατί είναι αδιανόητο να μην υπάρχουν στην ελληνική έννομη τάξη οι έννοιες του υπότροπου ή του καθ’ έξη εγκληματία που αποτελούν άλλωστε και κοινοτική οδηγία κατά τα παραπάνω.

* Ο κ. Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.