Χ.Α.: "Ξύνουμε τον πάτο" ή "βλέπουμε" χαμηλότερα;

«Πολύ φθηνές για να πουλήσεις, πολύ ακριβές για να αγοράσεις». Με τη φράση αυτή περιέγραφε πριν από λίγες ημέρες έμπειρο στέλεχος της χρηματιστηριακής αγοράς την εικόνα που εμφανίζουν το τελευταίο διάστημα μετοχές και αποτιμήσεις στο Χ.Α.

Καθώς ο Γενικός Δείκτης βρέθηκε ήδη σε προ δωδεκαετίας επίπεδα -1.400 μονάδες τον Φεβρουάριο του 1998- σημασία φαίνεται πως δεν έχουν πλέον οι βραχυχρόνιες, όπως αποδεικνύονται, αντιδράσεις της αγοράς, αλλά η γενικότερη πορεία που μπορεί να ακολουθήσει το χρηματιστήριο. Ορισμένες αποτιμήσεις πραγματικά σήμερα «φωνάζουν» και είναι βέβαιο πως σε βάθος χρόνου οι επενδυτές του μέλλοντος θα κάνουν λόγο για ιστορικές ευκαιρίες, ωστόσο δεδομένης της αβεβαιότητας που επικρατεί σε όλα τα επίπεδα της οικονομίας, ο παράγοντας ρίσκο παραμένει ακόμη υψηλός.

Λειτουργώντας ως προεξοφλητικός μηχανισμός, η πτώση της αγοράς κατά 41% μόνο το τελευταίο εξάμηνο απλά καταδεικνύει τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και των επιχειρήσεων που βρίσκονται ανάμεσα στις συμπληγάδες της ύφεσης και του χρέους.

Ελλείψει ουσιαστικά ισχυρών εγχώριων κεφαλαίων, η εικόνα της αγοράς το τελευταίο διάστημα παραπέμπει σε άρση της εμπιστοσύνης των ξένων θεσμικών στις προοπτικές, όχι μόνο της οικονομίας αλλά και των εισηγμένων. Είναι ενδεικτικό ότι μέχρι και τον περασμένο Απρίλιο, δεν είχαν καταγραφεί μεγάλες εκροές κεφαλαίων από το Χ.Α., παρά μόνο κατά περίπτωση, κυρίως από funds που λόγω καταστατικού δεν μπορούν να επενδύσουν σε χώρες που έχουν καταφύγει στο ΔΝΤ.

Ωστόσο η τάση αλλάζει και το χειρότερο έρχεται από μακροπρόθεσμους επενδυτές, οι οποίοι παρέμεναν στο Χ.Α. εξαιτίας των υψηλών μερισμάτων που απολάμβαναν από ορισμένες εταιρείες. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν πως το Μάιο η συμμετοχή των ξένων επενδυτών στη συνολική κεφαλαιοποίηση του ΧΑ υποχώρησε στο 49,5%, όταν τον περασμένο Απρίλιο, η συμμετοχή τους ανερχόταν στο 50,4% και ένα χρόνο πριν άγγιζε το 51%. Μετά τις ρευστοποιήσεις που δέχθηκαν και συνεχίζουν να δέχονται οι τράπεζες, οι πιέσεις φαίνονται τώρα να επεκτείνονται με καταλύτη την αύξηση της φορολόγησης στις επιχειρήσεις, όπως φάνηκε σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις, στον ΟΠΑΠ και τον ΟΤΕ όπου η ανακοίνωση περί μείωσης του διανεμόμενου μερίσματος συνδέεται άμεσα με το ζήτημα της φορολόγησης.

Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί κάνουν λόγο για μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο που θα χαρακτηριστεί από υψηλή μεταβλητότητα και ακραίες διακυμάνσεις. Μεγάλες πτώσεις θα διαδέχονται ισχυρές αντιδράσεις, με τη γενικότερη όμως τάση να παραμένει κατά κύριο λόγο πτωτική. Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος της Guardian Trust αναφέρει πως βασικές αιτίες αυτής της απαξίωσης αποτελούν η αναγκαστική ύφεση της ελληνικής οικονομίας για την μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων της χώρας και την μείωση του υπέρογκου χρέους.

«Κυρίως όμως η αρνητική ψυχολογία των πολιτών που δημιουργούν τα διάφορα «παπαγαλάκια» -όλων των ειδών και επιπέδων- διαδίδοντας καταστροφικές εξελίξεις για τη χώρα όπως είναι η άμεση πτώχευση, η άμεση έξοδος από το ευρώ και η σοβαρή υποτίμηση της νέας δραχμής και άλλα πολλά. Ποιος δεν έχει ακούσει όλες αυτές τις διαδόσεις και ποιος δεν έχει προβληματισθεί έντονα για το τι πρέπει να κάνει; Αν αυτή η καταστροφολογία δεν σταματήσει, ο κατήφορος με μαθηματική ακρίβεια θα συνεχιστεί”, τονίζει.

Σύμφωνα, πάντως, με το τμήμα ανάλυσης της Emporiki Bank, στο Χ.Α μπορεί διατηρείται η πτωτική τάση αλλά υπάρχει η αίσθηση ότι ο δείκτης «ξύνει τον πάτο». Η εκτίμηση αυτή βασίζεται στη -χωρίς να λείπουν οι εξαιρέσεις- σταδιακή μείωση της πτωτικής ορμής, την σημαντική μείωση του όγκου των συναλλαγών και την σχετική μείωση της μεταβλητότητας, σε συνδυασμό με την διατήρηση των θετικών ενδείξεων των τεχνικών δεικτών. Ωστόσο, σημειώνεται ότι προς το παρόν οι θετικές αποκλίσεις των τελευταίων εβδομάδων -που συνηγορούν σε ανοδική αντίδραση- δεν έχουν ακόμη επαληθευτεί.

Ν. Χρυσικόπουλος

nikos.chrissikopoulos@capital.gr