"Τελείωσέ τον, τι περιμένεις": Ρώσοι διοικητές βασανίζουν και εκτελούν στρατιώτες που αρνούνται να πολεμήσουν στην Ουκρανία

Σύμφωνα με μια νέα έρευνα του ανεξάρτητου μέσου ενημέρωσης Verstka, Ρώσοι διοικητές εκτελούν ή στέλνουν σκόπιμα στο θάνατο στρατιώτες που αρνούνται να πολεμήσουν στην Ουκρανία, παρουσιάζοντας μια ζοφερή εικόνα της βίας στο εσωτερικό του ρωσικού στρατού.

Όπως αναφέρει ο Guardian, βασιζόμενο σε μαρτυρίες εν ενεργεία στρατιωτών, συγγενών νεκρών, βίντεο και επίσημων καταγγελιών, το Verstka δήλωσε ότι εντόπισε 101 Ρώσους στρατιωτικούς που κατηγορούνται για δολοφονία, βασανιστήρια ή θανατηφόρα τιμωρία συντρόφων τους. Το μέσο ενημέρωσης δήλωσε ότι επαλήθευσε τουλάχιστον 150 θανάτους, αν και πιστεύει ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πολύ υψηλότερος.

Από την αρχή της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχουν κυκλοφορήσει αναφορές για στρατιώτες που σκοτώθηκαν από τον ίδιο τον στρατό στον οποίο ανήκουν.

Το Κρεμλίνο έχει επανειλημμένα απορρίψει τις κατηγορίες για ανυπακοή μεταξύ των στρατευμάτων, επιμένοντας ότι τέτοια προβλήματα υπάρχουν, αντίθετα, στον ουκρανικό στρατό.

Ωστόσο, η έρευνα του Verstka  φαίνεται να είναι η πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα, καθώς καταγράφει λεπτομερώς τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την επιβολή της υπακοής και του τρόμου στις τάξεις του ρωσικού στρατού.

Το Verstka ανέφερε μαρτυρίες στρατιωτών που είπαν ότι οι διοικητές είχαν ορίσει "εκτελεστές" για να ανοίξουν πυρ εναντίον όσων δεν ήθελαν να υπακούσουν και στη συνέχεια να πετάξουν τις σορούς σε ποτάμια ή τάφους, καταχωρώντας τους ως πεσόντες στη μάχη.

Άλλες μαρτυρίες περιγράφουν διοικητές που χρησιμοποιούσαν drones και εκρηκτικά για να "τελειώσουν" τραυματίες ή στρατιώτες που υποχωρούσαν από το μέτωπο. Σε αρκετές περιπτώσεις, αξιωματικοί φέρεται να διέταξαν χειριστές drones να ρίξουν χειροβομβίδες στους δικούς τους άνδρες, μεταμφιέζοντας τις δολοφονίες ως επιθέσεις στο πεδίο της μάχης.

Το Verstka, ένα βραβευμένο ανεξάρτητο ρωσικό ειδησεογραφικό μέσο που λειτουργεί πλέον εκτός Ρωσίας και ιδρύθηκε από μερικούς από ερευνητικούς δημοσιογράφους της χώρας, κατέγραψε επίσης περιπτώσεις στρατιωτών που βασανίστηκαν μέχρι θανάτου.

Σύμφωνα με αναφορές, οι στρατιώτες που δεν υπάκουαν στις διαταγές ρίχνονταν σε λάκκους καλυμμένους με μεταλλικά πλέγματα, τους έριχναν νερό και τους χτυπούσαν για ώρες ή ακόμα και μέρες. Η έρευνα διαπίστωσε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τους ανάγκαζαν να πολεμήσουν μεταξύ τους σε μάχες μέχρι θανάτου, τις οποίες οι μάρτυρες περιέγραψαν ως μονομαχίες.

Μια τέτοια περίπτωση αποτυπώνεται σε ένα βίντεο που κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2025 από ουκρανικές ομάδες που παρακολουθούσαν τις ρωσικές δυνάμεις. Το βίντεο δείχνει δύο άνδρες χωρίς πουκάμισα σε ένα λάκκο, ενώ μια φωνή εκτός κάμερας λέει: "Ο διοικητής Κάμα είπε ουσιαστικά ότι όποιος σκοτώσει στο ξύλο στον άλλο θα βγει από το λάκκο".

Οι άνδρες αρχίζουν, ενώ η φωνή συνεχίζει να τους προτρέπει: "Τελείωσέ τον, τι περιμένεις;", μέχρι που ο ένας καταρρέει στο έδαφος.

Το Verstka συνέδεσε επίσης αρκετές δολοφονίες με οικονομικό εκβιασμό, όπου διοικητές φέρεται να απαιτούσαν πληρωμές από τους στρατιώτες σε αντάλλαγμα για την αποφυγή "αποστολών αυτοκτονίας". Όσοι δεν μπορούσαν να πληρώσουν ή αρνήθηκαν, "μηδενίζονταν" - σύμφωνα με την αργκό του στρατού για την εξόντωση.

Η έρευνα περιγράφει επίσης περιπτώσεις στρατιωτών που στάλθηκαν σε αποστολές αυτοκτονίας. Αποκαλύπτει περιπτώσεις όπου Ρώσοι στρατιώτες χρησιμοποιήθηκαν σκόπιμα ως "mayachki", ή φάροι – με εντολή να προπορεύονται των ομάδων επίθεσης χωρίς εξοπλισμό, για να προσελκύσουν τα πυρά του εχθρού.

Αρχικά, οι περισσότερες αναφορές για εσωτερικές εκτελέσεις προέρχονταν από δεκάδες χιλιάδες πρώην κατάδικους που είχαν στρατολογηθεί από ρωσικές φυλακές, αλλά η βάση δεδομένων του Verstka δείχνει ότι η πρακτική αυτή έχει εξαπλωθεί και σε μονάδες του τακτικού στρατού. Η κουλτούρα της ατιμωρησίας και η εισροή πρώην κρατουμένων, σύμφωνα με την έκθεση, έχουν "κανονικοποιήσει τη βία".

Οι περισσότεροι από τους δράστες που εντόπισε η έρευνα είναι αξιωματικοί ηλικίας 30-40 ετών, πολλοί από τους οποίους είναι βετεράνοι προηγούμενων ρωσικών επιχειρήσεων ή πρώην μέλη μονάδων καταδίκων που κλήθηκαν για στρατιωτική θητεία. Λίγοι, αν όχι κανένας, έχουν υποβληθεί σε δίωξη.

Το μέσο ενημέρωσης ανέφερε ότι κατάφερε να αποκτήσει λεπτομερείς πληροφορίες: όνομα, βαθμό, ηλικία και μονάδα, για περισσότερους από 60 από τους 101 φερόμενους δράστες. Παρά τις εκτενείς αποδείξεις, σχεδόν κανένας δεν έχει λογοδοτήσει, αναφέρει.

Το Verstka υποστηρίζει επίσης ότι απέκτησε επίσημα στοιχεία που δείχνουν ότι η στρατιωτική εισαγγελία της Ρωσίας έλαβε σχεδόν 29.000 καταγγελίες από στρατιώτες και οικογένειες μόνο κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, περισσότερες από 12.000 από τις οποίες αφορούσαν τιμωρίες από τους ίδιους τους ανωτέρους τους.

Πηγή από το γραφείο του στρατιωτικού εισαγγελέα δήλωσε στο μέσο ενημέρωσης ότι υπήρχε μια άτυπη απαγόρευση διερεύνησης υποθέσεων εναντίον διοικητών που υπηρετούσαν σε ζώνες μάχης. "Λένε: "Αν το ανοίξουμε αυτό, θα μπορούσε να βλάψει τις επιχειρήσεις". Αυτό σημαίνει ότι αυτοί οι αξιωματικοί έχουν απόλυτη ατιμωρησία", είπε.