Σε αγώνα δρόμου βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση να καταρτίσει νέο σχέδιο μέχρι το τέλος του έτους για να διαφοροποιήσει τις προμήθειες των λεγόμενων κρίσιμων πρώτων υλών -όπως το λίθιο και ο χαλκός- και να απεξαρτητοποιηθεί από την Κίνα.
Ωστόσο, το έχουμε ξαναδεί αυτό. Μέχρι στιγμής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει δώσει πολλές λεπτομέρειες σχετικά με το νέο της σχέδιο, πέρα από το ότι θα αναφερθεί στις κοινές αγορές, την αποθήκευση, την ανακύκλωση πόρων και τις νέες συνεργασίες. Έχει ήδη ασχοληθεί με αυτά τα μέτρα πριν από δύο χρόνια στην πρώτη της πρωτοβουλία για το θέμα, τον Νόμο περί Κρίσιμων Πρώτων Υλών, σύμφωνα με το Politico.
Η επικεφαλής της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναγκάστηκε να δράσει λόγω της επέκτασης και της αυστηροποίησης των ελέγχων εξαγωγών σε σπάνιες γαίες και άλλα κρίσιμα ορυκτά από το Πεκίνο αυτόν τον μήνα, καθώς οι εμπορικές εντάσεις με την Ουάσινγκτον κλιμακώθηκαν. Η Ευρώπη βρέθηκε σε διασταυρούμενα πυρά - η Κίνα αντιπροσωπεύει το 99% της προμήθειας της ΕΕ σε 17 σπάνιες γαίες και το 98% των μόνιμων μαγνητών σπάνιων γαιών της.
Το νέο σχέδιο "RESourceEU" αναμένεται να ακολουθήσει ένα παρόμοιο μοντέλο με το σχέδιο REPowerEU, βάσει του οποίου η Επιτροπή το 2022 πρότεινε την επένδυση 225 δισ. ευρώ για τη διαφοροποίηση των οδών εφοδιασμού ενέργειας μετά την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αυτό έχει κάνει την ευρωπαϊκή βιομηχανία να τολμά να ελπίζει ότι οι Βρυξέλλες θα κάνουν κάτι περισσότερο από το να ανακυκλώσουν απλώς μια παλιά πρωτοβουλία και να αντιμετωπίσουν τα κύρια εμπόδια στη διαφοροποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού ορυκτών του μπλοκ που χρειάζεται για τα πάντα, από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως τις αμυντικές εφαρμογές. Το μεγαλύτερο από όλα; Η έλλειψη μετρητών για την υποστήριξη νέων πρωτοβουλιών εξόρυξης, επεξεργασίας και κατασκευής, τόσο εντός όσο και εκτός ΕΕ.
"Όλα βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο", δήλωσε ο Florian Anderhuber, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της ομάδας λόμπι Euromines.
"Ελπίζουμε ότι θα υπάρξει μια μεγαλύτερη ώθηση που θα υπερβαίνει την εφαρμογή του Νόμου για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες", πρόσθεσε. "Δεν βοηθάει κανέναν αν αυτό είναι απλώς μια ετικέτα για πράγματα που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη", συμπλήρωσε.
Η ΕΕ δεν πρέπει να βασίζεται σε καμία εμπορική "ανακούφιση" που μπορεί να προκύψει από τη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Σι Τζινπίνγκ. Άλλωστε, το Πεκίνο έχει δείξει επανειλημμένα ότι δεν έχει καμία επιφύλαξη για την μετατροπή των οικονομικών εξαρτήσεων σε μέσο πίεσης.
Το βασικό ερώτημα είναι εάν, αυτή τη φορά, η πίεση θα παραμείνει αρκετά υψηλή ώστε η ΕΕ να κινητοποιήσει το πνευματικό δυναμικό και τα περιουσιακά στοιχεία στην κλίμακα που έκανε όταν προσπάθησε να σπάσει την δεκαετιών εξάρτηση του μπλοκ από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
"Η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να κάνει τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο", δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν καθώς ανακοίνωσε την πρωτοβουλία το περασμένο Σαββατοκύριακο.
"Μάθαμε αυτό το μάθημα με οδυνηρό τρόπο για την ενέργεια. Δεν θα το επαναλάβουμε με κρίσιμα υλικά. Επομένως, είναι καιρός να επιταχύνουμε και να αναλάβουμε τα απαραίτητα μέτρα", σημείωσε.
Στο παρόν, η ΕΕ θέλει να πείσει μια κινεζική αντιπροσωπεία που θα επισκεφθεί τις Βρυξέλλες την Παρασκευή να επιταχύνει τις εγκρίσεις εξαγωγών για τους κορυφαίους εισαγωγείς πρώτων υλών της. Παράλληλα, οι υπουργοί Ενέργειας και Περιβάλλοντος από την ομάδα των βιομηχανικών χωρών της G7 πρόκειται να εξετάσουν πώς να μειώσουν τον κίνδυνο στις αλυσίδες εφοδιασμού ορυκτών τους στο Τορόντο του Καναδά, την Πέμπτη και την Παρασκευή.
Όταν η Επιτροπή παρουσίασε το πρώτο της μεγαλεπήβολο σχέδιο για την άρση της υπερβολικής εξάρτησης από την Κίνα το 2023 -τον Νόμο για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες (CRMA)- οι ηγέτες της βιομηχανίας και οι αναλυτές παραπονέθηκαν κυρίως για ένα πράγμα: την έλλειψη χρηματοδότησης.
"Τα χρήματα έχουν αποτελέσει πραγματικό εμπόδιο για την ατζέντα των πρώτων υλών της Ευρώπης", δήλωσε ο Tobias Gehrke, ανώτερος πολιτικός συνεργάτης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. "Η εξόρυξη, η επεξεργασία, η ανακύκλωση και η αποθήκευση χρειάζονται σοβαρή χρηματοδότηση".
Εάν η ΕΕ δεν καταφέρει να απελευθερώσει περισσότερους πόρους, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι είναι καταδικασμένη να μην επιτύχει τον στόχο που έθεσε ο CRMA, δηλαδή την εξόρυξη τουλάχιστον του 10% της ετήσιας κατανάλωσής της σε επιλεγμένα ορυκτά μέχρι το τέλος της δεκαετίας, με όχι περισσότερο από το 65% ορισμένων πρώτων υλών να προέρχονται από μία μόνο χώρα.
Είναι ένας υψηλός στόχος -ειδικά για τις σπάνιες γαίες, όπου το Πεκίνο έχει δημιουργήσει ένα de facto μονοπώλιο εδώ και δεκαετίες. Ενώ η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ έχει επιλέξει στρατηγικά έργα τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ που θα πρέπει να επωφεληθούν από ταχύτερες αδειοδοτήσεις από τους συνήθεις χρόνους παράδοσης των 10 έως 15 ετών για την παραγωγή, αυτές οι προσπάθειες δεν έχουν ακόμη αποδώσει καρπούς.
"Για τη χρηματοδότηση τέτοιων έργων, ο επόμενος προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να παρέχει ουσιαστική, ειδική χρηματοδότηση [Κρίσιμων Πρώτων Υλών] και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρέπει να αναπτύξουν καινοτόμα εργαλεία μείωσης του κινδύνου και χρηματοδότησης", υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Ενεργειακή Ασφάλεια σε μια νέα έκθεση, ζητώντας ένα "μόνιμο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Επενδύσεων σε Ορυκτά".
Το σχέδιο REPowerEU -ένα πακέτο εγγράφων, συμπεριλαμβανομένων νομικών πράξεων, συστάσεων, κατευθυντήριων γραμμών και στρατηγικών-χρηματοδοτήθηκε κυρίως από δάνεια που απομένουν από το πρόγραμμα ανάκαμψης της ΕΕ μετά την πανδημία.
Ομοίως, το RESourceEU πρέπει να γίνει "στρατηγική πόρων που υποστηρίζεται από πραγματική χρηματοδότηση", δήλωσε η Hildegard Bentele, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που εργάζεται εδώ και χρόνια σε κρίσιμα ορυκτά.
"Αυτό απαιτεί ένα Ευρωπαϊκό Ταμείο Πρώτων Υλών, βασισμένο σε επιτυχημένα μέσα σε πολλά κράτη μέλη, για την υποστήριξη στρατηγικών έργων σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, από την εξόρυξη έως την ανακύκλωση", δήλωσε η Γερμανίδα Χριστιανοδημοκράτης.
Πρόκειται για κάτι περισσότερο από το να ρίχνετε χρήματα στο πρόβλημα: Η βιασύνη της Επιτροπής να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιό της εγείρει αμφιβολίες για το αν θα καλύψει τις ανάγκες μιας εξαιρετικά πολύπλοκης αγοράς — μαζί με ανησυχίες ότι οι περιβαλλοντικές διασφαλίσεις θα παραμεληθούν.
"Όσο οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες μπορούν να αγοράζουν φθηνότερα υλικά από την Κίνα, οι άλλοι παραγωγοί δεν έχουν καμία πιθανότητα", προειδοποίησε ο Gehrke.
Στο Τορόντο, οι υπουργοί της G7 θα ξεκινήσουν μια νέα Συμμαχία Παραγωγής Κρίσιμων Ορυκτών (CMPA), μια καναδική πρωτοβουλία που επιδιώκει να εξασφαλίσει "διαφανή, δημοκρατικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνα κρίσιμα ορυκτά", καθώς και να αντιμετωπίσει τη χειραγώγηση της αγοράς στις αλυσίδες εφοδιασμού, δήλωσε ανώτερος καναδός κυβερνητικός αξιωματούχος.
Αυτό θα υποδήλωνε τη δημιουργία των λεγόμενων αγορών που βασίζονται σε πρότυπα, οι οποίες θα είναι οριοθετημένες για την προστασία κρίσιμων ορυκτών που παράγονται υπεύθυνα, σύμφωνα με συμφωνημένα περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα. Θα οριστεί ένα κατώτατο όριο τιμών εντός αυτής της αγοράς, ενώ τα ορυκτά που παράγονται αλλού - σε χαμηλότερες τιμές αλλά και σε χαμηλότερα πρότυπα - θα αντιμετωπίζουν δασμούς.
Πέρα από τα άμεσα ζητήματα χρηματοδότησης, η αύξηση της εξόρυξης στην ΕΕ και στις γειτονικές της περιοχές έχει επίσης υψηλό κοινωνικό κόστος. Καθώς η τοπική αντίσταση στα νέα ορυχεία, που συνήθως συνδέεται με περιβαλλοντικές και κοινωνικές ανησυχίες, αποτελεί ένα από τα βασικά εμπόδια για νέα έργα, οι επενδυτές συχνά διστάζουν να επενδύσουν χρήματα σε ένα έργο που κινδυνεύει να εκτροχιαστεί λίγο αργότερα.
"Η ΕΕ επιλέγει τη γεωπολιτική σκοπιμότητα έναντι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της οικολογικής ακεραιότητας, θυσιάζοντας τις κοινότητες της πρώτης γραμμής για μια στρατηγική που δεν είναι ούτε βιώσιμη ούτε δίκαιη, αντί να οικοδομήσει μια διαρκή και βασισμένη σε αξίες αυτονομία που επενδύει σε συστημική κυκλικότητα και συνεργασίες βασισμένες σε δικαιώματα", δήλωσε ο Ντιέγκο Μαρίν, ανώτερος υπεύθυνος πολιτικής για τη δικαιοσύνη στις πρώτες ύλες και τους πόρους στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Περιβάλλοντος, μια ΜΚΟ.
Αν και μικρός παίκτης στην παγκόσμια βιομηχανία ημιαγωγών, η Nexperia αποτελεί κρίσιμο μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η ΕΕ και η Κίνα βρίσκονται σε στενές συνομιλίες την τελευταία περίοδο, ενώ αύριο θα υπάρξουν υψηλού επιπέδου συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών στις Βρυξέλλες.
Το υπ. Εμπορίου της Κίνας δήλωσε σε ανακοίνωσή του ότι η Κίνα θα χειριστεί σωστά τα ζητήματα που σχετίζονται με το TikTok με τις ΗΠΑ.
Τα κρυφά χαρτιά.
Στην απαλλοτρίωση 41 οικοπέδων στη νήσο Μαργαρίτα τα οποία ανήκαν στην κινεζική PCCP προχώρησε η κυβέρνηση.
Είναι πλέον επιβεβαιωμένο: Ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ και ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πρόκειται σήμερα, Πέμπτη, να συναντηθούν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Οικονομικής Συνεργασίας...
ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΩΣΤΑ ΡΑΠΤΗ
Η οποία θα περιλαμβάνει συμφωνίες προμήθειας.
Οι δύο πλευρές έχουν μειώσει "σημαντικά" τα εκκρεμή ζητήματα.
Η DCFTA περιορίζει τις εισαγωγές ευαίσθητων γεωργικών προϊόντων της ΕΕ.
Επί 20 χρόνια η Κίνα κυριαρχεί στις εφοδιαστικές αλυσίδες για τις "σπάνιες γαίες" που θεωρούνται πολύτιμες πρώτες ύλες. Μπορεί η Δύση να περιορίσει την παντοδυναμία της;
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα συναντηθεί σήμερα με τον Νοτιοκορεάτη ομόλογό του και αύριο με τον Σι Τζινπίνγκ.
