Το χρηματιστήριο, οι εκλογές και τα σενάρια έλευσης των... 666 μονάδων

Του Βασίλη Γεώργα

Σε συνθήκες πολιτικής πόλωσης και με τις πιθανότητες εκλογής προέδρου της Δημοκρατίας στην τελευταία σημερινή ψηφοφορία, να θεωρούνται πλέον ελάχιστες, οι αγορές μετοχών και ομολόγων προετοιμάζονται σήμερα να πάρουν τη σκυτάλη από τους πολιτικούς για να δώσουν με την αντίδρασή τους ένα πρώτο στίγμα για τις εξελίξεις που προεξοφλούνται για την «επόμενη ημέρα». 

Ο προβληματισμός επενδυτών, επιχειρηματιών και αναλυτών για τις επιπτώσεις στην οικονομία από μια προσφυγή στις κάλπες, είναι έκδηλος αυτό το διάστημα και αν το Χρηματιστήριο δεν είχε «θολώσει» τα νερά αντιδρώντας έστω και ήπια ανοδικά τις τελευταίες δύο εβδομάδες, θα έλεγε κανείς πως το κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην αγορά, παραπέμπει σε σχοινί που είναι έτοιμο να σπάσει. 

Κοινή εκτίμηση είναι ότι προσφυγή στις κάλπες με το ξεκίνημα της χρονιάς θα επιβραδύνει την οικονομική δραστηριότητα, θα αναστείλει κάθε κίνηση στο μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων και θα παγώσει την διάθεση ανάληψης επενδυτικού ρίσκου, οδηγώντας μοιραία και το χρηματιστήριο σε πλήρη εξάρτηση από τις πολιτικές εξελίξεις. Το κυρίαρχο ερώτημα είναι πλέον τι από όλα έχει προεξοφλήσει μέχρι σήμερα η αγορά με την κατά 40% πτώση της από τα υψηλά του περασμένου Μαρτίου και την κατά 26% υποχώρηση της μέσα στο 2014 που είναι η δεύτερη χειρότερη επίδοση παγκοσμίως μετά τη Ρωσία και «έκαψε» πάνω από 12 δισ. ευρώ κεφαλαιοποίησης σε σχέση με την αξία της αγοράς στα τέλος του 2013.

Σε κάθε περίπτωση τα σενάρια που καταρτίζουν αυτή την περίοδο οι διαχειριστές κεφαλαίων λαμβάνουν υπόψη τους πρωτίστως το πολιτικό σκηνικό και το ρίσκο χώρας, και δευτερευόντως τις αποτιμήσει, οι οποίες πάντως έχουν καταστεί πολύ πιο ελκυστικές σε σχέση με το παρελθόν, καθώς πλέον ο εκτιμώμενος πολλαπλασιαστής κερδών για το 2015 διαμορφώνεται στις 11 φορές υπό την προϋπόθεση, φυσικά, ότι οι προϋποθέσεις για επιστροφή στην κερδοφορία των τραπεζών και μεγάλων επιχειρήσεων, δεν θα ανατραπούν.

Κάθε σενάριο όπως σημειώνει ο αναλυτής της Beta ΑΧΕΠΕΥ Mάνος Χατζηδάκης διαμορφώνει διαφορετικές οικονομικές συνθήκες και είναι βέβαιο ότι θα αποτιμηθεί με διαφορετικό τρόπο από το Χρηματιστήριο. Το καλύτερο σενάριο για την αγορά σε περίπτωση προσφυγής στις κάλπες, θα ήταν η διαδικασία να ολοκληρωθεί γρήγορα με μια κυβέρνηση αυτοδυναμίας ή κυβερνητικού σχηματισμού που θα κλείσει την διαπραγμάτευση με την Τρόικα με επιτυχή τρόπο και θα ξεκινήσει άμεσα την συζήτηση για την ελάφρυνση/επιμύκηνση του χρέους. Το δυσμενές σενάριο είναι η διατήρηση του κλίματος αβεβαιότητας μέχρι τον Μάρτιο με επαναληπτικές εκλογές σε ενδεχόμενο αποτυχίας σχηματισμού κυβέρνησης. 

Με την σημαντική υποχώρηση των τιμών κατά 30% στο διάστημα Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου, δηλαδή από την περίοδο που η κυβέρνηση έπαιξε το χαρτί της πρόωρης εξόδου από το μνημόνιο, μέχρι την συμφωνία για δίμηνη παράταση του μνημονίου, η αγορά υπέστη τη φθορά της αβεβαιότητας για το αν η οικονομία θα είναι «καλυμμένη» από τους εταίρους την περίοδο της διαδικασίας εκλογής προέδρου της Δημοκρατίας και του χρονικού διαστήματος μέχρι να ολοκληρωθούν και οι βουλευτικές εκλογές.

Από σήμερα δεν αποκλείεται να ξεκινήσει ένας νέος κύκλος προεξόφλησης που θα βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με τα στενά χρονικά περιθώρια που θα έχει η επόμενη κυβέρνηση για να ολοκληρώσει τη διαπραγμάτευση με την τρόικα και να διαμορφώσει σκηνικό ασφάλειας της οικονομίας σε μια περίοδο που οι αγορές είναι ερμητικά κλειστές. 

Είναι σημαντικό πως ανεξαρτήτως εκλογικών αποτελεσμάτων, ένα πολύ μεγάλο μέρος επενδυτικών τραπεζών και διεθνών αναλυτών, συνεχίζουν να τηρούν θετική στάση για την Ελλάδα κρατώντας σε πολύ υψηλότερα επίπεδα τον πήχη των «δίκαιων» αποτιμήσεων για τις ελληνικές μετοχές, ενώ επιμέρους επενδυτικά funds συνεχίζουν να αυξάνουν τις θέσεις τους σε επιχειρήσεις (πχ Fairfax-Μυτιληναίος, Wellington – ΕΧΑΕ, κ.α) εκμεταλλευόμενα την αναταραχή. 

Από την άλλη, όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στην εκτίμηση πως η μεταβλητότητα θα ενισχυθεί σημαντικά το επόμενο διάστημα και το κλίμα πιθανότατα θα βαρύνει περισσότερο όσο κλιμακώνεται η πολιτική αντιπαράθεση και αναδιαμορφώνεται ο πολιτικός χάρτης. 

Στις συνεδριάσεις που μεσολάβησαν από τα μέσα Δεκεμβρίου, μετά την απόφαση επίσπευσης των προεδρικών εκλογών, ούτε το Χρηματιστήριο με την μικρή ανοδική του κίνηση από τις 810 μέχρι τις 889 μονάδες,  ούτε πολύ περισσότερο η αγορά ομολόγων με την περιορισμένη αποκλιμάκωση των αποδόσεων από το 9,3% στο 8,3%, κατάφεραν να εδραιώσουν την πεποίθηση πως η αγορά μπορεί να σταθεροποιηθεί στα τρέχοντα επίπεδα τιμών. 

Αν με τη σημερινή πλέον συνεδρίαση ο Γενικός Δείκτης δεν καταφέρει να παραμείνει εντός του ανοδικού καναλιού τάσης που δημιούργησε τις δύο προηγούμενες εβδομάδες, αναμένεται η επιστροφή του προς την κρίσιμη περιοχή των 800 μονάδων (σ.σ στις 818 μονάδες βρίσκεται το 61,8% επίπεδο διόρθωσης όλης της ανοδικής κίνησης) με την αμέσως επόμενη ενδιάμεση στήριξη να βρίσκεται στις 780-790 μονάδες που αποτελούν τα χαμηλά του Ιουλίου 2013 και θεωρούνται σημαντικό επίπεδο καθώς από εκεί ξεκίνησε το μεγάλο ράλι της αγοράς μέχρι τα φετινά υψηλά του. 

Κάτω από εκεί, τα πράγματα θα δυσκολέψουν σημαντικά για έχουν θέσεις στο ελληνικό χρηματιστήριο καθώς το βασικό σενάριο για τους πωλητές που έχει κερδίσει έδαφος μέσα στην κινδυνολογία των ημερών και το κλίμα «αποκάλυψης» που καλλιεργείται αν η χώρα συρθεί τελικά σε εκλογές, είναι η αγορά να κινηθεί μέχρι και το τελευταίο «ανεκτό» επίπεδο διόρθωσης μέχρι του οποίου όλη η πτώση από τα υψηλά των 1.379 μονάδων θα εξακολουθεί να θεωρείται διορθωτική κίνηση στην προηγηθείσα άνοδο από τα χαμηλά των 471 μονάδων. Το επίπεδο αυτό συμπτωματικά συμπίπτει με τις …666-667 μονάδες όπου εκεί ο Γενικός Δείκτης θα έχει χάσει το 78,6% όλων των κερδών που κατέγραψε στο διάστημα από τις 6 Ιουνίου του 2012 μέχρι τις 19 Μαρτίου 2014.