Ποιες μετοχές ξεχωρίζουν για τα θεμελιώδη μεγέθη τους και μπορούν να κάνουν τη διαφορά, αν συνεχιστεί η άνοδος στο ταμπλό
Από τον Βασίλη Γεώργα
Είκοσι μήνες μετά τα πρώτα ανοδικά σκιρτήματα στο Χρηματιστήριο της Αθήνας και με τις μετοχές των μεγάλων ελληνικών εταιρειών να έχουν ανέβει από 100% μέχρι 1.000%, μόλις το τελευταίο διάστημα αρχίζει να καταγράφεται μια επιλεκτική στροφή κεφαλαίων προς τις εταιρείες χαμηλότερης κεφαλαιοποίησης.
Σε αντίθεση με την υπόλοιπη αγορά, στην πολυπληθή κατηγορία της μικρής κεφαλαιοποίησης η «υποτίμηση» παραμένει ακόμη γενικευμένο φαινόμενο, καθώς τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα, οι μεγάλες ζημίες ή τα περιορισμένα κέρδη και η αδυναμία εξυπηρέτησης των υποχρεώσεων κρατούν βυθισμένες στην αφάνεια πολλές δεκάδες μετοχών και δικαιολογούν τεράστιες εκπτώσεις ανάμεσα στη χρηματιστηριακή και τη λογιστική αξία των επιχειρήσεων.
Χαμηλότερα
Είναι απολύτως ενδεικτικό πως, ακόμα και σήμερα, περισσότερες από εκατό εισηγμένες εταιρείες τελούν υπό διαπραγμάτευση χαμηλότερα από τη θεωρητική αξία των κεφαλαίων που έχει ο ισολογισμός τους.
Οι μισές αποτιμώνται μόλις στο 50% της λογιστικής τους αξίας, ενώ, ακόμα και σε «ποιοτικές» εταιρείες με αυξανόμενες πωλήσεις και κερδοφορία, ο δείκτης τιμής προς λογιστική αξία (P/BV) κυμαίνεται γύρω από το 0,3-0,4x, όταν ο μέσος όρος της αγοράς είναι πάνω από τη μία μονάδα.
Υπό το πρίσμα αυτό, αν πιστεύει κανείς πως η αγορά έχει εισέλθει σε μακροχρόνια ανοδική πορεία, οι υποτιμημένες μετοχές χαμηλότερων κεφαλαιοποιήσεων ενδέχεται να αποτελούν μια σημαντική αγοραστική ευκαιρία για το μέλλον. Εμπεριέχουν, όμως, και τεράστιο ρίσκο, δεδομένου ότι οι χαμηλές αποτιμήσεις συνήθως αντικατοπτρίζουν και τις προβληματικές προοπτικές των επιχειρήσεων, αρκετές από τις οποίες είναι βέβαιο πως, έπειτα από λίγο καιρό, δεν θα υπάρχουν ή θα συνεχίσουν να υφίστανται με άλλη μορφή (εξαγορές-συγχωνεύσεις). Ένα πρόσθετο πρόβλημα, που συναντά κανείς και σε περιπτώσεις υγιέστερων επιχειρήσεων, είναι η χαμηλή έως ανύπαρκτη εμπορευσιμότητα, που αποτρέπει ακόμα και στα πιο ριψοκίνδυνα κεφάλαια -πόσω μάλλον τα θεσμικά χαρτοφυλάκια- να επενδύσουν σε μια καλύτερη πορεία στο μέλλον.
Ως εκ τούτου, μετά το ξεπούλημα ή τους μακροχρόνιους εγκλωβισμούς θεσμικών της περιόδου 2007-2010, σε ελάχιστες περιπτώσεις βλέπει κανείς αμοιβαία κεφάλαια ή ασφαλιστικά ταμεία να παίρνουν θέσεις σε μικρότερες επιχειρήσεις.
Συνήθως, η «ανάσταση» των μικρών είναι κάτι που παρατηρείται προς το τέλος των ανοδικών φάσεων και το φαινόμενο που καταγράφεται σήμερα στο Χ.Α. θα πρέπει να προβληματίσει όσους εκτιμούν πως μεσοχρόνια η ανοδική κίνηση έχει εκμετρήσει τον βίο της και θα δώσει τη θέση της σε μια βαθύτερη διόρθωση.
Οι μετοχές χαμηλότερης κεφαλαιοποίησης που ξεχωρίζουν στο ταμπλό
Στη χρηματιστηριακή περιφέρεια υπάρχουν σήμερα αρκετές μικρές εταιρείες με κεφαλαιοποίηση κάτω από 50 εκατ. ευρώ που, ενώ παρουσιάζουν ποιοτικά θεμελιώδη και υγιείς δραστηριότητες, παραμένουν υποτιμημένες συγκριτικά με την υπόλοιπη αγορά.
[[pagebreak]]
H μαρμαροβιομηχανία Ικτίνος συγκαταλέγεται σε αυτές, παρότι μέσα στα τρία τελευταία χρόνια έχει καταγράψει άνοδο πάνω από 300%, ξεπερνώντας, μάλιστα, τα υψηλά του 2007. Τελεί υπό διαπραγμάτευση σχεδόν μία φορά τη λογιστική της αξία, ενώ το 2013 έκλεισε με σημαντική άνοδο της κερδοφορίας και των πωλήσεων (+70% στο 9μηνο).
Στον ίδιο κλάδο, και η Κυριακίδης Μάρμαρα, με κεφαλαιοποίηση 36 εκατ. ευρώ, εμφανίζει μονοψήφιο P/E (κέρδη 4,9 εκατ. ευρώ στο 9μηνο και EBITDA πάνω από 10,8 εκατ. ευρώ), ενώ διαπραγματεύεται χαμηλότερα από τη λογιστική της αξία.
Η ασφαλιστική εταιρεία Ευρωπαϊκή Πίστη έχει αφήσει πίσω της τα χρόνια της ακραίας υποτίμησης και, με άνοδο 300% από τα περσινά χαμηλά της, βελτίωσε τα επίπεδα κεφαλαιοποίησης, φτάνοντας τα 38 εκατ. ευρώ. Με καθαρή θέση 51 εκατ. ευρώ, τελεί υπό διαπραγμάτευση σε σημαντικό discount, ενώ η κερδοφορία της (5,37 εκατ. ευρώ στο 9μηνο) διαμορφώνει σε μονοψήφια επίπεδα τον δείκτη P/E.
Η μικρή κατασκευαστική εταιρεία ΕΚΤΕΡ είναι από τις λίγες που καταφέρνουν να επιβιώνουν στον κατασκευαστικό κλάδο. Έχοντας πάρει μια σειρά από μικρά έργα, που ανεβάζουν το ανεκτέλεστο κοντά στα 40 εκατ. ευρώ, παρουσίασε στο 9μηνο του 2013 τζίρο 11,3 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 503.000 ευρώ. Φυσικά και τα μεγέθη αυτά δεν αρκούν για να την απογειώσουν χρηματιστηριακά, ως εκ τούτου η αγορά τηρεί επιφυλακτική στάση, με την κεφαλαιοποίηση να διαμορφώνεται στα 8,6 εκατ. ευρώ, μικρότερη και από τα ρευστά της διαθέσιμα και τον δείκτη P/BV μόλις στο 0,39χ.
Η Reds αποτελεί επίσης μια ενδεικτική περίπτώση υποτιμημένης -αλλά ζημιογόνου εταιρείας, η οποία, λόγω δραστηριότητας (real estate, έσοδα από ενοίκια), αντιμετωπίζεται με μεγάλη επιφυλακτικότητα από την αγορά. Η χρηματιστηριακή της αξία είναι 41 εκατ. ευρώ, αλλά η καθαρή της θέση ξεπερνά τα 112 εκατ. ευρώ, κάτι που θεωρητικά σημαίνει πως στους μετόχους αντιστοιχούν 1,9 ευρώ ανά μετοχή, όταν στο ταμπλό κοστίζει 70 λεπτά.
Η AS company πλησιάζει σε αποτίμηση μόλις τα 9 εκατ. ευρώ και, αν συγκριθεί με τη λογιστική της αξία (1 9,2 εκατ. ευρώ), είναι διαπραγματεύσιμη με έκπτωση άνω του 50%. Η εταιρεία έχει κρατηθεί ικανοποιητικά στον κλάδο των παιχνιδιών και, σε συνδυασμό με τις εξαγωγικές της προσπάθειες, αναμένεται ότι θα έχει τζίρο της τάξης των 17 εκατ. ευρώ και κερδοφόρο αποτέλεσμα για το 2013.
Η εταιρεία Στ. Κανάκης, με κεφαλαιοποίηση 18 εκατ. ευρώ, είναι διαπραγματεύσιμη με discount 20% σε σχέση με την καθαρή της θέση. Καταφέρνει σταθερά να παρουσιάζει ικανοποιητική λειτουργική επίδοση και κέρδη (895.000 ευρώ στο 9μηνο), ενώ παραδοσιακά επιστρέφει μέρος αυτών στους μετόχους της. Μεγάλο αντικίνητρο η χαμηλή της εμπορευσιμότητα.
Η ΕΛΤΟΝ χημικά έχει σχεδόν τριπλασιάσει την αξία της τον τελευταίο ενάμιση χρόνο και πλέον ξεπερνά τα 32 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία αυξάνει τα μεγέθη της μέσα στην κρίση, πραγματοποιώντας στο 9μηνο πωλήσεις 77,1 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 3,56 εκατ. ευρώ. Παρά ταύτα, η κεφαλαιοποίησή της αντιστοιχεί στο 75% της καθαρής της θέσης.
Η εταιρεία ΔΡΟΜΕΑΣ βίωσε, λόγω αντικειμένου, έντονα τη μείωση της κατανάλωσης, έχει, ωστόσο, αρχίσει να παρουσιάζει ενδείξεις σταθεροποίησης . Στο 9μηνο είχε αναστρέψει τη ζημιογόνο πορεία (EBITDA 3,3 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 723.000 ευρώ), η μετοχή της έχει ανεβάσει όγκους, ενώ η αξία των 13 εκατ. ευρώ στο ταμπλό υπολείπεται κατά τουλάχιστον 60% της καθαρής θέσης (32 εκατ. ευρώ).
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 25ης Ιανουαρίου
