Τι θα γίνει με τα παράγωγα στις τραπεζικές μετοχές

Του Βασίλη Γεώργα

Τρία σενάρια για τα παράγωγα προϊόντα των συστημικών τραπεζών, μεταξύ των οποίων και αυτό της διαγραφής τους για μεγάλο χρονικό διάστημα από το ταμπλό του Χρηματιστηρίου παραγώγων, εξετάζει σύμφωνα με πληροφορίες το Χρηματιστήριο της Αθήνας καθώς προκύπτει αδυναμία με τον υπολογισμό των τιμών τους λόγω της πολυπλοκότητας των αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου.

Το πρόβλημα εκπορεύεται κυρίως από την έκδοση των warrants που θα τεθούν σε διαπραγμάτευση εφόσον καλυφθεί το 10% της συμμετοχής των ιδιωτών, και την αδυναμία υπολογισμού της τιμής των συμβολαίων από τις Αρχές.

Το Χρηματιστήριο της Αθήνας χρειάστηκε πρόσφατα να απευθυνθεί στις χρηματιστηριακές εταιρείες ζητώντας τη συνδρομή τους με συγκεκριμένες προτάσεις προκειμένου να λάβει τις οριστικές του αποφάσεις. Σε κάθε περίπτωση ό,τι και να ισχύσει θα έχει μικρότερες ή μεγαλύτερες επιπτώσεις στην αγορά.

1. Ένα σενάριο, το οποίο ωστόσο παρουσιάζει σημαντικές αδυναμίες, είναι να αναπροσαρμοστούν οι τιμές των παραγώγων με βάση τις αναπροσαρμογές των τιμών των μετοχών την αγορά αξιών. Στο σενάριο αυτό, η αύξηση κεφαλαίου των τραπεζών θα θεωρηθεί ως μια τυπική αύξηση κεφαλαίου με δικαίωμα προτίμησης υπέρ των παλαιών μετόχων χωρίς να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες που προκύπτουν από την έκδοση warrants, μετατρέψιμων ομολογιών, κ.ά. Το πρόβλημα σε αυτή την περίπτωση θα έχει να κάνει με τις αποκλίσεις τιμών που θα προκύψουν καθώς το μέγεθος του συμβολαίου δεν θα μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια.

2. Το δεύτερο σενάριο προβλέπει την προσωρινή διαγραφή των Συμβολαίων Μελλοντικής Εκπλήρωσης και των option, μια απόφαση που συνεπάγεται τον χρηματικό διακανονισμό των θέσεων που έχουν ανοιχτεί με βάση την τιμή της υποκείμενης αγοράς. Θα υπάρξει παράλληλά αναγκαστική εξάσκηση των προϊόντων δανεισμού πέντε ημέρες πριν την εξάσκηση του δικαιώματος. Η εισαγωγή και επαναδιαπραγμάτευση των παραγώγων προϊόντων θα ξεκινήσει πάλι μετά την ολοκλήρωση των αυξήσεων κεφαλαίου.

3. Το τρίτο σενάριο είναι ενδιάμεσο αλλά και περισσότερο πολύπλοκο. Προβλέπει ότι τα δικαιώματα θα απεικονίζονται και θα εξασκούνται σε ότι αφορά τα stock futures αλλά θα διαγραφούν τα stock options στα οποία θα γίνει χρηματικός διακανονισμός με βάση την τελευταία τιμή της υποκείμενης αγοράς.

Η πρόταση προβλέπει ότι αντί να αναπροσαρμοστεί το μέγεθος και η τιμή του συμβολαίου σύμφωνα με την αξία του δικαιώματος που αποκόπτεται (σ.σ. είναι πρακτικά αδύνατο να υπολογιστεί με ακρίβεια), τα stock futures θα παραμείνουν αμετάβλητα ενώ οι επενδυτές που έχουν θέσεις short θα υποχρεωθούν να παραδώσουν τα αντίστοιχα δικαιώματα στους επενδυτές που έχουν θέσεις long.

Το σενάριο αυτό είναι αρκετά πιο πολύπλοκο με δεδομένο ότι μεταξύ άλλων θα πρέπει να λυθούν θέματα απεικόνισης των long και short θέσεων, να εκδοθούν βοηθητικές σειρές δανεισμού, να υπολογιστεί το margin, και να καθοριστούν αναλυτικά οι όροι και ο χρόνος αγοράς και πώλησης των δικαιωμάτων των επενδυτών ανάλογα με τις θέσεις (short ή long) που κατέχουν.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της χθεσινής ημέρας, σε ό,τι αφορά τα Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης η Εθνική Τράπεζα έχει 80.214 συμβόλαια, η Alpha Bank 29.770 συμβόλαια, η Πειραιώς 54.246 και η Eurobank 5.361.

Σε ό,τι αφορά τις συμβάσεις πώλησης με συμφωνία επαναγοράς η Εθνική έχει 48.257 και άλλες 43.268 συμβάσεις αγοράς με σύμφωνο επαναπώλησης. Η Alpha Bank 61.475 stock repo και 6.205 stock reserve repo αντίστοιχα. Η Πειραιώς 22.068 και 2.283 συμβάσεις αντίστοιχα ενώ η Eurobank έχει 3.004 και 2.028 αντίστοιχα.