Ο "θησαυρός" των παλιών βιομηχανικών κτιρίων

Του Νίκου Ρουσάνογλου

Στην "μάχη" της αύξησης της προσφοράς προσιτής στέγης, "ρίχνει" η κυβέρνηση παλιά βιομηχανικά κτίρια και συναφή ακίνητα, τα "κουφάρια" των οποίων στέκουν αναξιοποίητα επί δεκαετίες. Φαίνεται λοιπόν πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, ώστε να ξαναποκτήσουν "ζωή" τα κτίρια αυτά, επιστρέφοντας στον αστικό ιστό με άλλη όμως χρήση, δίνοντας ταυτόχρονα και μια λύση σε ένα πρόβλημα που συνεχώς οξύνεται, ιδίως στο λεκανοπέδιο της Αττικής, όπου συγκεντρώνεται και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας.

Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα εξαγγελίες, έχουν εντοπιστεί τουλάχιστον 10 τέτοιες περιπτώσεις κτιρίων, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια πρώτη "μαγιά" αναπλάσεων. Ασφαλώς θα πρόκειται για ένα πρόγραμμα που θα απαιτήσει και σημαντικά ιδιωτικά κεφάλαια, με δεδομένο ότι θα γίνουν διαγωνισμοί για την μακροχρόνια εκμετάλλευση τέτοιων ακινήτων, μέσω του "εργαλείου" της κοινωνικής αντιπαροχής. Δηλαδή, ο ιδιώτης θα αναλαμβάνει το κόστος της κατασκευής των νέων διαμερισμάτων, θα αναλαμβάνει την εκμετάλλευση μέρους αυτών (π.χ. 60% των επιφανειών) και θα εκχωρεί τα υπόλοιπα στο δημόσιο, για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών ευάλωτων νοικοκυριών και ανθρώπων χαμηλότερων εισοδημάτων, π.χ. νέα ζευγάρια κτλ.

Η επιλογή των παλιών βιομηχανικών ακινήτων, που είναι διάσπαρτα σε διάφορα σημεία της Αττικής, π.χ. στον Ελαιώνα, την βιομηχανική ζώνη του Φαλήρου, αλλά και την περιοχή της Νέας Ιωνίας, ή της Δυτικής Αττικής, κρίνεται ως η πλέον λειτουργική. Πρόκειται για μεγάλες επιφάνειες, που επιτρέπουν την ανάπτυξη ακόμα κι εκατοντάδων διαμερισμάτων ανά ακίνητο, στοιχείο κρίσιμο, προκειμένου να μπορούν να δημιουργηθούν οικονομίες κλίμακας και να είναι οικονομικά βιώσιμες οι σχετικές επενδύσεις.

Μία τέτοια περίπτωση ακινήτου φαίνεται πως αφορά στην αξιοποίηση της παλιάς ταπητουργίας "Ανατόλια" στην περιοχή της Νέας Ιωνίας, η οποία έχει σταματήσει να λειτουργεί από το μακρινό 1988, σχεδόν 40 χρόνια τώρα. Πρόκειται για ένα συγκρότημα, το οποίο βρίσκεται στη συμβολή των οδών Εμμανουήλ Παππά – Βυζαντίου και Λεωφόρου Εθνικής Αντιστάσεως. Σήμερα, μέρος των παλιών εγκαταστάσεων αξιοποιούνται για την στέγαση γυμνασίου και λυκείου, ενώ το υπόλοιπο τμήμα του κτιρίου, είναι εγκαταλελειμμένο και μπορεί να αξιοποιηθεί για την στέγαση κοινωνικών κατοικιών.

Ανάλογη χρήση αναμένεται να λάβει και η παλιά ΧΡΩΠΕΙ στην οδό Πειραιώς, καθώς δεν θα προχωρήσει το σχέδιο για την δημιουργία της "Πολιτείας Καινοτομίας", όπου θα στεγάζονταν γραφεία, "εκκολαπτήρια" επιχειρηματικότητας, ερευνητικά κέντρα κι εργαστήρια. Αντιθέτως, η έκταση των 18 στρεμμάτων, πρόκειται να αξιοποιηθεί μέσω απλής αντιπαροχής με ιδιώτη, προκειμένου να κατασκευαστεί ένας ικανός αριθμός διαμερισμάτων (τουλάχιστον 300), που θα διατεθούν με προσιτό ενοίκιο. Η συνολική επιτρεπόμενη μέγιστη επιφάνεια δόμησης αγγίζει τα 46.500 τ.μ., κάτι που σημαίνει ότι επιτρέπει μια μεγάλη ανάπλαση στην παλιά βιομηχανία, ενώ είναι εφικτή η δημιουργία των απαιτούμενων οικονομιών κλίμακας, ώστε να είναι βιώσιμη μια τέτοια επένδυση κι από τους ιδιώτες.

Η ΧΡΩΠΕΙ έχει παραμείνει "φάντασμα" ήδη από την δεκαετία του 1980, όταν και διεκόπη οριστικά η λειτουργία της. Η πρόσφατη προσπάθεια αξιοποίησης του ακινήτου μέσω διαγωνισμού ΣΔΙΤ "έπεσε στο κενό", λόγω έλλειψης επενδυτικού ενδιαφέροντος, καθώς οι ιδιώτες που εξέφρασαν αρχικά ενδιαφέρον, δεν προχώρησαν και στην υποβολή δεσμευτικών προσφορών, παρά τις προσπάθειες που έγιναν και για την αλλαγή των όρων του διαγωνισμού, προκειμένου το έργο να είναι πιο ελκυστικό.

Ένα άλλο μεγάλο συγκρότημα, όπου θα μπορούσαν να αναπτυχθούν χρήσεις κοινωνικής στέγης είναι ασφαλώς και οι νυν φυλακές Κορυδαλλού. Πρόκειται για μία έκταση, που σήμερα καλύπτει 260 στρέμματα, σε μια ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη περιοχή. Για να συμβεί αυτό βέβαια, θα απαιτηθούν τουλάχιστον 3-4 χρόνια, καθώς ο διαγωνισμός για την μετεγκατάσταση των φυλακών ακόμα "τρέχει" και θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα χρόνο ακόμα έως ότου υπάρξει ανάδοχος και υπογραφεί η σχετική σύμβαση κι άλλα τρία χρόνια, έως ότου ολοκληρωθεί η κατασκευή των νέων φυλακών, που έχουν χωροθετηθεί στο Θριάσιο Πεδίο, στο πρώην Στρατόπεδο "Αμερικανικής Ευκολίας". Πάντως, το ΤΑΙΠΕΔ "τρέχει" ήδη Μελέτη Σκοπιμότητας για το πώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τα υφιστάμενα κτίρια στον Κορυδαλλό. Μεταξύ άλλων, εξετάζονται επιλογές, όπως η δημιουργία φοιτητικής στέγης, ή κοινωνικών κατοικιών, παράλληλα με κοινόχρηστους χώρους πρασίνου.