Της Ελένης Μπότα
O τομέας των logistics αποτελεί τον πλέον ωφελημένο κλάδο της αγοράς ακινήτων, τόσο σε επίπεδο ζήτησης, όσο και αξιών, με επιταχυντή την άνοδο του e-commerce διεθνώς. Η ελληνική αγορά logistics εξακολουθεί και προσφέρει υψηλότερες αποδόσεις από τις ώριμες Ευρωπαϊκές Αγορές που αρχίζουν όμως να βρίσκονται σε μία σχετική πορεία σύγκλισης. Η περιοχή της Αττικής κατέχει περίπου το 60 -70% της συνολικής επιφάνειας (τ.μ.) του κλάδου, ενώ η υπόλοιπη επικεντρώνεται κυρίως στη Θεσσαλονίκη και άλλες περιοχές της χώρας.
Αναμένεται ότι ο κλάδος θα αντιμετωπίσει προκλήσεις, όπως η έλλειψη διαθέσιμης γης για νέες αναπτύξεις, η χωροταξική οριοθέτηση και οργάνωση, αυξήσεις στο κατασκευαστικό κόστος, συμβατότητα με τις αρχές του ESG και η ανάγκη βελτίωσης των υποδομών και του δικτύου μεταφορών. Από τα δεδομένα των πρόσφατων συναλλαγών προκύπτει ότι οι νεόδμητες αποθήκες μπορούν να ενοικιαστούν σε μισθώματα άνω των €5,25 ανά τετραγωνικό μέτρο. Επίσης, υπάρχει έντονη ζήτηση για πιστοποιήσεις, όπως το LEED για τις νεόδμητες αποθήκες, καθώς και για αποθήκες με επιφάνεια άνω των 10.000 τ.μ.. Τέλος, η απόδοση των επενδύσεων κυμαίνεται πλέον κάτω από το 6,80% για καλής ποιότητας ακίνητα, παρουσιάζοντας αρκετά ανταγωνιστικές αποδόσεις σε σύγκριση με τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο που κυμαίνεται από 4,75% έως 5,10%.
Να σημειωθεί ότι όσες εταιρείες τοποθετήθηκαν στην αρχή του παρόντος ανοδικού κύκλου εξασφάλισαν ακόμα χαμηλότερες τιμές αγορές, με σχεδόν διψήφιες ετήσιες αποδόσεις. Οι αποδόσεις στην Ελλάδα είναι από τις πιο ανταγωνιστικές σε Ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς μια τυπική απόδοση στην Μεγάλη Βρετανία, στη Γαλλία ή στην Γερμανία για προνομιούχα ακίνητα, κυμαίνεται σήμερα περί το 5,0% – 5,5%, με αυξανόμενες τάσεις για το 2024.
Όσον αφορά το τι μέλει γενέσθαι στον κλάδο, η η Geoaxis, προβλέπει περαιτέρω αύξηση της ζήτησης και των ενοικίων, κι ενώ βρισκόμαστε ήδη στα επίπεδα των 5,5 ευρώ/τ.μ./μήνα, με μικρότερη όμως ταχύτητα, και σταθεροποίηση των αποδόσεων πέριξ του 7%. Σύμφωνα με την πρώτη πιστοποιημένη εταιρεία εκτιμήσεων ακινήτων στην Ελλάδα, οι μακροπρόθεσμες προοπτικές που ανοίγονται για τον κλάδο των logistics είναι μοναδικές εάν καταφέρει η Ελλάδα να αναδειχθεί συγκοινωνιακός κόμβος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και σημείο σύνδεσης μεταξύ της Δυτικής Ευρώπης και της Ασίας. Το Θριάσιο πεδίο καταλαμβάνει την μερίδα του λέοντος στις νέες αναπτύξεις σε αντιδιαστολή με τις λοιπές περιοχές (Ελευσίνα, Μεσόγεια, Οινόφυτα, Θεσσαλονίκη) όπου η πλειοψηφία του κτιριακού αποθέματος είναι αρκετά παλαιά.
Σύμφωνα με την έρευνα, πολλά projects για νέους αποθηκευτικούς χώρους και εγκαταστάσεις logistics προχωρούν ή αναμένεται να ξεκινήσουν την υλοποίησή τους εντός του 2024 όπου υπολογίζεται να γίνουν επενδύσεις ως 500 εκ. ευρώ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Στο πλαίσιο αυτό, εταιρείες AEEAΠ, όπως η Briq Properties, η Premia Properties, η Prodea Investments, η Trastor, η HIG Capital και εσχάτως και η Noval του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ κινούνται ιδιαίτερα δυναμικά. Επενδύσεις logistics έχει υλοποιήσει τους τελευταίους 12 μήνες και η Dimand στη Βόρεια Ελλάδα.
Ανοικτό το ενδεχόμενο η απαγόρευση νέων ΑΜΑ να επεκταθεί και εκτός Αθηνών.
Αυξημένες είναι οι πιθανότητες διόρθωσης των τιμών πώλησης κατοικιών από το 2026 και μετά.
Ακόμη ένα ακίνητο στο κέντρο της Αθήνας, που προορίζεται για ξενοδοχείο, με πρόγραμμα ανακαίνισης τουλάχιστον 3,5 εκατ., έχει βγάλει σε διαγωνισμό ο ΕΦΚΑ και η προθεσμία λήγει σήμερα.
Το Ντουμπάι και το Μαϊάμι πρωτοπόροι στη μέση αύξηση πραγματικών τιμών με περίπου 50% τα τελευταία πέντε χρόνια.
Γεγονός που περιορίζει ακόμα περισσότερο τη δυνατότητα απόκτησης κατοικίας και μετατοπίζει τη ζήτηση προς την ενοικίαση.
Η κυβέρνηση θα παρέμβει θέτοντας νέους περιορισμούς.
Επιστολή προς τον διοικητή της ΑΑΔΕ.
Κατηγορίες ακινήτων που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Επενδύσεις 180 εκατ. ευρώ για την απόκτηση 1.050 δωματίων με στόχο τον διπλασιασμό τους εντός της επόμενης διετίας.
Τα ελάχιστα διαθέσιμα ακίνητα δημιουργούν συνθήκες υψηλών τιμών.
Nέα κλίμακα φορολόγησης για ενοίκια, μείωση ΕΝΦΙΑ σε χωριά και παράταση φοροαπαλλαγών.
