Αυξημένες κατά 11,9% οι τιμές των διαμερισμάτων το γ' τρίμηνο

Της Ελένης Μπότα

Αυξημένες κατά 11,9% ήταν οι τιμές των διαμερισμάτων το γ' τρίμηνο του 2023 σε ονομαστικούς όρους σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022 όπως ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος, με τις μεγαλύτερες μεταβολές να καταγράφονται στη Θεσσαλονίκη, ακολουθούμενη από την Αθήνα και τις άλλες μεγάλες πόλεις.

Για το 2022, οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 11,9% (αναθεωρημένα στοιχεία), έναντι αύξησης 7,6% το 2021.

Πιο αναλυτικά, όπως αναφέρει η έκθεση της ΤτΕ, η αύξηση των τιμών το γ' τρίμηνο του 2023 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022 ήταν 11,6% για τα νέα διαμερίσματα, δηλ. ηλικίας έως 5 ετών, και 12,2% για τα παλαιά, δηλ. ηλικίας άνω των 5 ετών. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, για το 2022, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών για τα νέα διαμερίσματα ήταν 12,4%, έναντι ρυθμού αύξησης 8,2% το 2021, ενώ ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης για τα παλαιά διαμερίσματα ήταν 11,5% το 2022, έναντι ρυθμού αύξησης 7,2% το 2021.

Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων το γ' τρίμηνο του 2023 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022 ήταν 12,0% στην Αθήνα, 15,4% στη Θεσσαλονίκη, 12,8% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 9,5% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Για το σύνολο του 2022, η αύξηση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2021 ήταν 13,9%, 12,6%, 10,9% και 8,2% αντίστοιχα (αναθεωρημένα στοιχεία). Τέλος, για το σύνολο των αστικών περιοχών της χώρας, το γ' τρίμηνο του 2023 οι τιμές των διαμερισμάτων ήταν κατά μέσο όρο αυξημένες κατά 12,1% σε σχέση με το γ΄ τρίμηνο του 2022, ενώ για το 2022 η μέση ετήσια αύξηση διαμορφώθηκε στο 12,3% (αναθεωρημένα στοιχεία).

Σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδας, οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά οικιστικών ακινήτων παραμένουν θετικές, παρά τις αβεβαιότητες στην εγχώρια και την παγκόσμια οικονομία. Βραχυπρόθεσμα, εκτιμάται ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον, κυρίως από το εξωτερικό, θα παραμένει έντονο ειδικά για συγκεκριμένες προνομιακές θέσεις στο λεκανοπέδιο της Αττικής και για περιοχές με τουριστικά χαρακτηριστικά.

Μεσοπρόθεσμα, πρωτοβουλίες σχετικές με τη στήριξη συγκεκριμένων κατηγοριών νοικοκυριών (π.χ. νέοι, ευάλωτες κοινωνικές ομάδες) (π.χ. πρόγραμμα "Σπίτι μου") για την απόκτηση κατοικίας αναμένεται να συμβάλουν στην τόνωση της ζήτησης, ενώ αντίστοιχες πρωτοβουλίες για την ανακαίνιση παλαιών κατοικιών (π.χ. πρόγραμμα "Ανακαινίζω" - "Εξοικονομώ") αναμένεται να συμβάλουν στη βελτίωση του κτιριακού αποθέματος. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι η αγορά οικιστικών ακινήτων σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται ήδη σε πορεία σημαντικής διόρθωσης αναφορικά με τον αριθμό των συναλλαγών, τις τιμές και τις αποδόσεις.

Όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας ότι οι τιμές των κατοικιών στην χώρα μας απέχουν ακόμη από το ιστορικό υψηλό που είχε καταγραφεί πριν τη δημοσιονομική κρίση. Με βάση τον δείκτη τιμών διαμερισμάτων που καταρτίζει η Τράπεζα της Ελλάδος για το σύνολο της χώρας, η υψηλότερη τιμή του δείκτη παρατηρήθηκε το έτος 2008 (101,7) και στη συνέχεια ακολούθησε σταθερά καθοδική πορεία, για να καταγραφεί η χαμηλότερη τιμή το 2017 (59). Έκτοτε, ο δείκτης τιμών διαμερισμάτων καταγράφει σταθερά ανοδική πορεία, ανερχόμενος σε 90,6 το β΄ τρίμηνο 2023, υπολειπόμενος κατά 11,1% από την υψηλότερη τιμή που έχει λάβει. Αντίστοιχη είναι και η εξέλιξη του επιπέδου των ενοικίων, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται σε 98,5 με βάση τα στοιχεία του γ΄ τριμήνου 2023, έναντι 94,8 το δ΄ τρίμηνο του 2022. Ο δείκτης ενοικίων, σε αντίθεση με το δείκτη τιμών κατοικιών, παραμένει σημαντικά χαμηλότερα από την υψηλότερη τιμή που έχει λάβει ιστορικά (124,3, γ΄ τρίμηνο 2011).

Εξασφάλιση με οικιστικά ακίνητα

Σύμφωνα με την ΤτΕ, τα βασικά συμπεράσματα για το α΄ εξάμηνο 2023 συνοψίζονται ως εξής:

(α) Οι εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα διαμορφώθηκαν σε 507,8 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 1,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Ωστόσο, παραμένουν χαμηλές τόσο ως απόλυτο μέγεθος όσο και σε σύγκριση με τo επίπεδο προ της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.

(β) Η αύξηση των εκταμιεύσεων δεν συνοδεύτηκε από χαλάρωση των πιστοδοτικών κριτηρίων.

Οι συνολικές εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα ανήλθαν σε 241,5 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 10,7% σε σχέση με το β΄ τρίμηνο 2022, και υπεγράφησαν 3.097 νέες δανειακές συμβάσεις. Το β΄ τρίμηνο 2023 η μέση εκταμίευση δανείου ανήλθε σε 78,0 χιλ. ευρώ. Το μερίδιο αγοράς των τεσσάρων σημαντικών πιστωτικών ιδρυμάτων όσον αφορά τις εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα ανήλθε σε 91,5%. Οι λιγότερο σημαντικές εμπορικές τράπεζες και οι συνεταιριστικές τράπεζες είχαν μερίδιο αγοράς 7,6% και 0,9% αντίστοιχα. Τέλος, το μερίδιο αγοράς των υποκαταστημάτων ξένων πιστωτικών ιδρυμάτων ήταν αμελητέο.

Ο σταθμισμένος μέσος όρος του δείκτη δανείου προς αξία κατά την έκδοση (LTV-O) διαμορφώθηκε σε 61,4%. Η ανάλυση των στοιχείων καταδεικνύει πως το 27,5% των εκταμιεύσεων έχει δείκτη LTV-O με τιμή μικρότερη ή ίση με 50%, ενώ για το 93,0% των εκταμιεύσεων ο δείκτης LTV-O λαμβάνει τιμές μικρότερες ή ίσες με 80%. Όσον αφορά τα υπόλοιπα των δανείων με εξασφάλιση οικιστικό ακίνητο, ο σταθμισμένος μέσος όρος του τρέχοντος δείκτη δανείου προς αξία (LTV-C) ανήλθε σε 69,0%, εκ των οποίων το 68,1% έχει δείκτη LTV-C μικρότερο ή ίσο με 80%.

Ο σταθμισμένος μέσος όρος του δείκτη δανείου προς εισόδημα κατά την έκδοση (LTI-O) διαμορφώθηκε σε 3,5, υποδεικνύοντας ότι το σύνολο των δανείων που εξασφαλίζονται με οικιστικά ακίνητα είναι σχεδόν τρεισήμισι φορές υψηλότερο από το ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα των δανειοληπτών. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως το 44,1% των εκταμιεύσεων έχει δείκτη LTI-Ο μικρότερο ή ίσο με 3. Επιπλέον, ο σταθμισμένος μέσος όρος του δείκτη χρέους προς εισόδημα κατά την έκδοση (DTI-O) διαμορφώθηκε σε 4,2, με το 34,9% των εκταμιεύσεων να παρουσιάζει δείκτη DTI-O μικρότερο ή ίσο του 3.

Παράλληλα, ο σταθμισμένος μέσος όρος του δείκτη εξυπηρέτησης δανείου προς εισόδημα κατά την έγκριση (LSTI-O) ανήλθε σε 23,2% και ο σταθμισμένος μέσος όρος του δείκτη εξυπηρέτησης χρέους προς εισόδημα κατά την έγκριση (DSTI-O) διαμορφώθηκε υψηλότερα, στο 31,5%.

Πρόσθετα χαρακτηριστικά:

- Οι περισσότερες εκταμιεύσεις (96,8%) προορίζονται για αγορά οικιστικών ακινήτων για ιδιοκατοίκηση, ενώ μόλις το 3,2% αφορά δάνεια για αγορά οικιστικών ακινήτων προς εκμίσθωση.

- Σχεδόν το σύνολο των νέων εκταμιεύσεων αφορά δάνεια πλήρως χρεολυτικά.

- Οι εκταμιεύσεις δανείων με αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίου άνω των δέκα ετών αντιπροσωπεύει το 59% του συνόλου των νέων δανείων, και οι εκταμιεύσεις δανείων με αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίου μεταξύ 5 και 10 ετών αντιπροσωπεύει το 19% του συνόλου. Κατά συνέπεια το μεγαλύτερο μέρος των νέων εκταμιεύσεων έχει μακρά περίοδο σταθερού επιτοκίου, η οποία προστατεύει τους δανειολήπτες από περαιτέρω αυξήσεις των βασικών επιτοκίων. Οι εκταμιεύσεις δανείων με αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίου μικρότερη ή ίση του ενός έτους αντιπροσωπεύει μόλις το 7,4% του συνόλου των νέων δανείων.

- Η μέση διάρκεια δανείου κατά την έκδοση είναι 24 έτη. Το 21,9% των νέων δανειακών συμβάσεων έχουν διάρκεια έως 15 έτη, το 37,5% έχουν διάρκεια από 15 έως 25 έτη, ενώ το 34,6% έχουν διάρκεια από 25 έως 30 έτη και το υπόλοιπο 5,9% πάνω από 30 έτη.

ΔΕΞΙΑ ΣΤΗΛΗ
Πιο ακριβή στον κόσμο η 5η Λεωφόρος στη Νέα Υόρκη
Η Πέμπτη Λεωφόρος της Νέας Υόρκης διατηρεί την πρώτη θέση ως ο πιο ακριβός προορισμός λιανικής στον κόσμο, παρά το γεγονός ότι τα ενοίκια παραμένουν σταθερά σε σχέση με το περασμένο έτος με €20.384 ανά τ.μ. ετησίως. Ο δικός μας top εμπορικός δρόμος της πρωτεύουσας, η Ερμού, διατηρεί την 15η θέση στην κατάταξη, με τα ενοίκια να κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα σε σχέση με πριν την πανδημία και ελαφρά υψηλότερα σε ετήσια βάση. Στον εμπορικότερο δρόμο της Αθήνας το ενοίκιο ανέρχεται σε €3.480/τ.μ. ετησίως (5% άνοδος σε ετήσια βάση).

Χαμηλή διαθεσιμότητα στην Ερμού

"Η ανθεκτικότητα των ενοικίων είναι κυρίως αποτέλεσμα της χαμηλής διαθεσιμότητα χώρων στην Ερμού, του ανταγωνισμού μεταξύ εμπόρων να εξασφαλίσουν κεντρικό κατάστημα σε αυτή την αγορά αλλά κα της τουριστικής κίνησης σε συνδυασμό με τη βελτίωση των δεικτών σε σχέση με κατανάλωση, προσδοκίες, ρευστότητα κ.λπ. "Flight to Best" επικρατεί πλέον σε όλες τις αγορές ακινήτων", τόνισε η διευθύνουσα σύμβουλος της Cushman & Wakefield Proprius, Νίκη Σύμπουρα.

Ξεκινάει το πρόγραμμα Ανακαινίζω

Στα τέλη Δεκεμβρίου αναμένεται να δημοσιευτεί η πρόσκληση για το πρόγραμμα "Ανακαινίζω - Νοικιάζω", ύψους 50 εκατ. ευρώ, μέσω του οποίου επιδοτείται το 40% των δαπανών (έως και τα 10.000 ευρώ) για αναβάθμιση κατοικιών που έχουν δηλωθεί κενές τα τελευταία τρία χρόνια.

Όπως αποκάλυψε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, σε χθεσινή εκδήλωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων στην Πάτρα, στόχος του προγράμματος είναι η αύξηση της προσφοράς ακινήτων προς ενοικίαση, με την επιδότηση επισκευών σε παλιές μη χρησιμοποιούμενες κατοικίες προκειμένου να διατεθούν εκ νέου στην αγορά.

Στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές ακινήτων για ένα ακίνητό τους (για κατοικία), εφόσον:

α) διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%),

β) το ακίνητο έχει έκταση έως 100 τ.μ. και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή,

γ) έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000,00) ευρώ,

δ) το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών τελευταίων ετών, και

ε) οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία πέντε έτη και δεν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα επιδοτούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης για οποιοδήποτε ακίνητό τους.

Οι εντασσόμενοι στο πρόγραμμα "Ανακαινίζω - Νοικιάζω" επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι 10.000 ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες.

Η επιδότηση ανέρχεται στο 40% των πραγματοποιηθεισών δαπανών και χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:
τα σχετικά τιμολόγια εξοφλούνται ηλεκτρονικά, μετά την ανακαίνιση προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου με διάρκεια τριών τουλάχιστον ετών.

Αύξηση μεγεθών για την Prodea

Αύξηση κύκλου εργασιών και κερδών προκύπτει από τα οικονομικά αποτελέσματα που ανακοίνωσε η Prodea για το εννεάμηνο του 2023.

Ειδικότερα, η Prodea κατέγραψε:

14,4% αύξηση του Κύκλου Εργασιών του ομίλου: €127,4 εκατ. το Εννεάμηνο του 2023 έναντι €111,4 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Η αύξηση αυτή έρχεται κυρίως ως αποτέλεσμα της ωρίμανσης των έργων ανάπτυξης, των νέων επενδύσεων σε ακίνητα εισοδήματος και των νέων εκμισθώσεων στο πλαίσιο της επενδυτικής στρατηγικής που υλοποιεί η εταιρεία με στόχο τη βελτιστοποίηση τόσο της σύνθεσης του επενδυτικού χαρτοφυλακίου όσο και των ποιοτικών χαρακτηριστικών των ακινήτων με βασικό πυλώνα ανάπτυξης τις αρχές της αειφορίας.

18,1% αύξηση στα προσαρμοσμένα λειτουργικά κέρδη (μη λαμβάνοντας υπ’ όψιν την αναπροσαρμογή της αξίας των ακινήτων καθώς και μη επαναλαμβανόμενα κονδύλια): €89,5 εκατ. το Εννεάμηνο του 2023 έναντι €75,8 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2022.

24,3% αύξηση των Κερδών προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων, αναπροσαρμογής αξίας των ακινήτων και λοιπών μη επαναλαμβανόμενων κονδυλίων (Adjusted EBITDA): €95,2 εκατ. έναντι €76,6 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2022.

Η Εσωτερική Αξία (NAV) του ομίλου την 30 Σεπτεμβρίου 2023 ανήλθε σε €1.500,5 εκατ. ή €5,87 ανά μετοχή έναντι €1.475,2 εκατ. και €5,77 ανά μετοχή αντίστοιχα την 31η Δεκεμβρίου 2022.

H εύλογη αξία των ακινήτων υπό διαχείριση ανήλθε σε €2.834,5 εκατ. έναντι €2.809,1 εκατ. την 31η Δεκεμβρίου 2022.

Κτηματολόγιο: Σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου  

Σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση τέθηκε από τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Δημήτρη Παπαστεργίου η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τίτλο: "Επιτάχυνση των διαδικασιών ολοκλήρωσης του Ελληνικού Κτηματολογίου: Διεκπεραίωση εκκρεμοτήτων στις μεταγραφές ακινήτων και ενίσχυση της επιχειρησιακής λειτουργίας του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία "Ελληνικό Κτηματολόγιο" – Απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών μεταβίβασης ακινήτων – Ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης", και με σειρά ιδιαίτερα σημαντικών διατάξεων με τις οποίες θα επιχειρηθεί η επίλυση καίριων και χρόνιων προβλημάτων του συστήματος των εμπραγμάτων συναλλαγών της χώρας μας.

ΙΝΦΟ

4,1% μείωση σημείωσαν οι μεταπωλήσεις υφιστάμενων κατοικιών τον Οκτώβριο σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο στις ΗΠΑ

1,15 εκατομμύρια σπίτια ήταν διαθέσιμα προς πώληση τον Οκτώβριο στις ΗΠΑ, καταγράφοντας πτώση 5,7% σε σχέση με το περυσινό διάστημα