Του Δημήτρη Δελεβέγκου

Τις υψηλότερες δαπάνες για κατοικία -αφορούν το ενοίκιο, τους φόρους, το κόστος συντήρησης, δόσεις στεγαστικού δανείου και λογαριασμούς ΔΕΚΟ- πληρώνουν τα νοικοκυριά στην Ελλάδα, σύμφωνα με πανευρωπαϊκή έρευνα, που παρουσιάζει σήμερα το απόγευμα στις Βρυξέλλες η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημόσιας, Συνεταιριστικής και Κοινωνικής Στέγης Housing Europe.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, στην Ευρώπη, κατά μέσο όρο, τα νοικοκυριά καταβάλουν το 21,4% του διαθέσιμου εισοδήματός τους (μετά φόρων και δαπανών για ασφάλιση) σε έξοδα κατοικίας, με τα στοιχεία να αφορούν το έτος 2017.

Αντίθετα, στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ξεπερνάει το 41% του διαθέσιμου εισοδήματος και αφορά το 39,6% του συνόλου του πληθυσμού και το 89,7% των χαμηλότερων εισοδηματικών κατηγοριών. Δεύτερη ως προς την υψηλότερη αναλογία εξόδων κατοικίας – διαθέσιμου εισοδήματος έρχεται η Δανία, με τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο να ακολουθούν.

Σύμφωνα με τους ερευνητές του Housing Europe, το υψηλό αυτό ποσοστό αποδίδεται στην συρρίκνωση σε ποσοστό 36% των εισοδημάτων το 2017, αλλά και στην μείωση της απασχόλησης κατά 20%-στην Ευρώπη εμφάνισε ιστορικό υψηλό- σε σχέση με το peak του 2010, λόγω της οικονομικής κρίσης.

Η πρόσφατη μείωση του ΕΝΦΙΑ συμβάλλει, ως ένα βαθμό, στην μείωση των εξόδων κατοικίας, όμως, τα τελευταία χρόνια, η αύξηση των φόρων στην αγορά ακινήτων βρέθηκε στο κόκκινο. Υπολογίζεται ότι αυξήθηκαν από 0,2% του ΑΕΠ το 2010 (περίπου 600 εκατ. ευρώ) σε 2,1% το 2017 (περίπου 3,7 δισ. ευρώ).

Όλα αυτά, όταν, σύμφωνα με το Housing Europe, ο αριθμός των καταλυμάτων που διατίθενται στη χώρα μας, μέσω των ιστοσελίδων βραχυπρόθεσμης μίσθωσης, διπλασιάστηκε το 2019, σε σχέση με το 2016.

Κατά το Housing Europe, η Ελλάδα δεν διαθέτει πολιτική για την προώθηση της κοινωνικής κατοικίας, παρότι η χώρα επλήγη δυσανάλογα από την κρίση του 2008-2009, που οδήγησε σε συρρίκνωση των διαθέσιμων εισοδημάτων.

Σε επίπεδο μόνο Δήμου Αθήνας, όπως αναφέρει η έρευνα, εφαρμόζεται ένα υβριδικό πρόγραμμα παροχής προσιτής κατοικίας που επικεντρώνεται σε άτομα που βρίσκονται στο όριο της φτώχειας.

Τον Απρίλιο του 2019, ο Δήμος Αθήνας υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης με το Housing Europe και το πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, με στόχο το σχεδιασμό και την εφαρμογή κινήτρων πολιτικής κοινωνικής κατοικίας.

dimitris.delevegos@capital.gr