Του Γιώργου Δ. Χριστόπουλου 

Επιμέλεια ύλης: Κωνσταντίνος Γ. Χριστόπουλος 

19. ΠΙΝΑΚΑΣ Δ1: ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ, ΤΟΚΟΙ, ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Τα μυστικά και τα SOS για τον τρόπο με τον οποίο δηλώνονται στην φετινή φορολογική δήλωση ειδικά εισοδήματα όπως είναι οι τόκοι και τα μερίσματα αναλύονται στο σημερινό φορολογικό οδηγό. Τι ισχύει για τόκους που εισπράττονται στο εξωτερικό. Πως δηλώνονται τα μερίσματα. Τι ισχύει για τον φόρο που έχει παρακρατηθεί.

19.1 Τι ισχύει για τα  μερίσματα, τους  τόκους, και τα δικαιώματα, πως θα δηλωθούν, τι πρέπει να προσέξουμε για να αποφύγουμε τις "παγίδες" της διπλής φορολόγησης.

Πρόκειται για τα εισοδήματα που ανήκουν στην 3η (από τις 4) πηγές – κατηγορίες εισοδημάτων, που εισήγαγε ο νέος  ΚΦΕ (Ν. 4172/2013), από 1-1-2014, όπου όπως  -εξαντλητικά- αναλύσαμε καθιερώνεται το σύστημα των χωριστών κατηγοριών εισοδήματος. 

Τα εισοδήματα συνεπώς της 3ης πηγής ("εισόδημα από κεφάλαιο"), όπως βλέπουμε στο έντυπο Ε1 της δήλωσης, αναλύονται στον πίνακα 4Δ1: μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα  και 4Δ2 εισόδημα από ακίνητη περιουσία.

19.1.2   3η ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ:Εισόδημα από κεφάλαιο (άρθρα 35-40 του ΚΦΕ-Ν. 4172/2013)

Περιλαμβάνει το εισόδημα που αποκτά ένα φυσικό πρόσωπο και προκύπτει στο φορολογικό έτος σε μετρητά ή σε είδος με τη μορφή μερισμάτων, τόκων, δικαιωμάτων, καθώς και το εισόδημα από ακίνητη περιουσία. (άρθρο 35).

Με τις διατάξεις του άρθρου 35 ορίζεται η γενική έννοια του εισοδήματος από κεφάλαιο για φορολογικούς σκοπούς σύμφωνα με το μοντέλο του ΟΟΣΑ, η οποία περιλαμβάνει τα μερίσματα, τους τόκους, τα δικαιώματα, καθώς και το εισόδημα από ακίνητη περιουσία.

 

 

19.2 ΠΙΝΑΚΑΣ Δ1: ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ, ΤΟΚΟΙ, ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

 

 

19.3 Σχετικές γενικές επισημάνσεις

Από 01/01/2014 και σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4172/2013 (ΚΦΕ) τα εισοδήματα από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα και ακίνητη περιουσία, αποτελούν εισόδημα από κεφάλαιο και από το φορολογικό έτος 2014 και μετά δηλώνονται σε ξεχωριστό πίνακα του έντυπου Ε1, (είναι ο παραπάνω πίνακας ).
Στον Πίνακα Δ1 δηλώνονται τα εισοδήματα αυτής της κατηγορίας που αποκτήθηκαν κατά το φορολογικό έτος 2015, ο φόρος που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα σε όποια περίπτωση  προβλεπόταν, ή ο φόρος που αυτοαποδόθηκε, ή ο φόρος που παρακρατήθηκε στην αλλοδαπή εφόσον η αλλοδαπή είχε δικαίωμα φορολόγησης.

Στις περιπτώσεις που η Φορολογική Διοίκηση έχει ηλεκτρονική πληροφόρηση για αυτά τα εισοδήματα, όπως π.χ. για τους τόκους καταθέσεων ημεδαπών τραπεζών, τα μερίσματα εισηγμένων στο Ελληνικό Χρηματιστήριο, μετοχών κλπ, θα εμφανίζεται σχετικό μήνυμα στους φορολογούμενους που να τους καθοδηγεί για την συμπλήρωση των ποσών.

Παρακάτω βλέπουμε σχετικές εικόνες (παρ. 19.23.4) από της οδηγίες της ΓΓΔΕ (Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης-Δ.ΗΛΕ.Δ.).

Η συμπλήρωση των εισοδημάτων (μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα) είναι υποχρεωτική, είτε αυτά αποκτήθηκαν στην Ελλάδα, είτε στην αλλοδαπή.
Στον Πίνακα Δ1 δηλώνονται τα κέρδη (μερίσματα) που διανέμουν οι εταιρίες όλων των νομικών μορφών, περιλαμβανομένων και των προσωπικών εταιριών που τηρούν διπλογραφικά βιβλία.

Ομοίως δηλώνονται και οι τόκοι που εισπράττονται, από κάθε αιτία.

19.4 Λίγα σχόλια για κάθε ένα από τα τρία (πιο πάνω) εισοδήματα

1ον  ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ:
Ο όρος "μερίσματα" σημαίνει το εισόδημα που προκύπτει από: 
- μετοχές, 
- ιδρυτικούς τίτλους, 
- ή άλλα δικαιώματα συμμετοχής σε κέρδη τα οποία δεν αποτελούν απαιτήσεις από οφειλές (χρέη),
- το εισόδημα από άλλα εταιρικά δικαιώματα, στα οποία περιλαμβάνονται τα μερίδια, οι μερίδες συμπεριλαμβανομένων των προμερισμάτων και μαθηματικών αποθεματικών, 
- οι συμμετοχές σε κέρδη προσωπικών επιχειρήσεων, 
- οι διανομές των κερδών από κάθε είδους νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, καθώς και κάθε άλλο συναφές διανεμόμενο ποσό.
( σχ. βλ. παρ. 1 του άρθρου 36 του ΚΦΕ-Ν.4172/2013 και την πολ. 1042/26-1-2015).

19.5   Στην έννοια του μερίσματος εμπίπτει

* κάθε διανομή κερδών, ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, που προέρχεται από εισηγμένες και μη μετοχές, από ιδρυτικούς τίτλους, από εταιρικά μερίδια ΕΠΕ ή από συμμετοχή σε προσωπικές εταιρείες, κοινοπραξίες και λοιπές νομικές οντότητες, 
* τα προμερίσματα που διανέμουν οι ανώνυμες εταιρείες σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν.2190/1920, 
* οι προσωρινές απολήψεις κερδών των εταίρων, (από Ν.Π. με διπλογραφικά βιβλία) 
* οι τόκοι προνομιούχων μετοχών, 
* οι υπεραποδόσεις επενδύσεων μαθηματικών αποθεμάτων των ασφαλιστικών εταιρειών, 
* οι διανομές κερδών των καταπιστευμάτων και των εξωχώριων εταιρειών, καθώς και 
* οι αμοιβές που καταβάλλονται με οποιαδήποτε μορφή στα μέλη ΔΣ, διαχειριστές και εργατοϋπαλληλικό προσωπικό από τα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας. 
* Στην έννοια της διανομής κερδών περιλαμβάνεται και η διανομή ή κεφαλαιοποίηση κερδών παρελθουσών χρήσεων, των αποθεματικών που δεν υπάγονται στην αυτοτελή φορολόγηση της παρ. 12 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013, καθώς και των αποθεματικών που σχηματίζονται με βάση τις διατάξεις του νέου Κ.Φ.Ε. (ν. 4172/2013). (σχετ. και το αριθμ. πρωτ. Δ12Α 1046040 ΕΞ 2014/14.3.2014 έγγραφο).

19.6   Μερίσματα από την αλλοδαπή:

Τα εισοδήματα που προέρχονται από το εξωτερικό, άλλοτε φορολογούνται στην Ελλάδα, και άλλοτε είναι αφορολόγητα στην Ελλάδα, ανάλογα με τη χώρα προέλευσης τους. 

Όπως αναλύσαμε στην παρ. 15 για μισθούς και συντάξεις που εισπράττει φορολογικός κάτοικος Ελλάδας που έχουν προέλευση το εξωτερικό,  έτσι και εδώ στα εισοδήματα (μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα ), κατά την συμπλήρωση της δήλωσης για να αποφανθούμε σε ποια κατηγορία θα εντάξουμε το μέρισμα από την αλλοδαπή, προκειμένου να τύχει της ανάλογης φορολογικής μεταχείρισης, σύμφωνα με την αντίστοιχη διάταξη της Σύμβασης Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦ), απαραίτητη προϋπόθεση είναι να ανατρέχουμε σε κάθε περίπτωση στο αντίστοιχο άρθρο της εκάστοτε Σύμβασης και να εξετάζουμε με προσοχή τους όρους που αναφέρονται σε αυτή.
Επίσης είναι απαραίτητη η προσκόμιση στοιχείων σχετικά με τον φορέα που καταβάλλει το εισόδημα, το είδος του  καταβαλλόμενου  εισοδήματος. 

Προσοχή: με την απόφαση (πολ. 1026/22-1-2014) του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, καθορίζονται τα  δικαιολογητικά εγγράφων για την πίστωση φόρου αλλοδαπής, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 9 του ν. 4172/2013 και την παράγραφο 2 του άρθρου 16 του ν. 4174/2013.

Σημαντική σημείωση: Στις περιπτώσεις που δεν έχει δικαίωμα φορολόγησης η Ελλάδα, τα εισοδήματα είναι αφορολόγητα και δηλώνονται στους κωδικούς 659-660 του πίνακα 6 και όχι στους άλλους πίνακες. 

19.7 Αν παρακρατήθηκε φόρος στην αλλοδαπή στα εισοδήματα (μερίσματα, τόκους και δικαιώματα) που έχει δικαίωμα φορολόγησης και η Ελλάδα, αυτός όπως θα δούμε και πιο κάτω γράφεται στους κωδικούς 683-684, του πίνακα 4Δ1

19.8 Αν παρακρατήθηκε φόρος στην αλλοδαπή χώρα, στα εισοδήματα (μερίσματα, τόκους και δικαιώματα) που έχει δικαίωμα φορολόγησης η αλλοδαπή χώρα, αυτός επίσης γράφεται στους κωδικούς 683-684, του πίνακα 4Δ1. 

Ο φορολογούμενος που έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδημά του που προκύπτει στην ημεδαπή και την αλλοδαπή, δηλαδή για  το παγκόσμιο εισόδημά του που αποκτάται μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος. (παρ. 1 του άρθρου 3 του ΚΦΕ- Ν.4172/2013). 

Ειδικά στην περίπτωση κατά την οποία, φορολογικός κάτοικος ημεδαπής - φυσικό πρόσωπο αποκτά εισόδημα από μερίσματα από την αλλοδαπή, ανεξάρτητα αν αυτά εισάγονται στην Ελλάδα ή παραμένουν στο εξωτερικό, οφείλει να το συμπεριλάβει στην ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος, στην οποία αναγράφονται υποχρεωτικά όλα τα εισοδήματά του. 

Επομένως, οι φορολογούμενοι - φυσικά πρόσωπα, δεν αποδίδουν πλέον μόνοι τους τον φόρο επί των παραπάνω εισοδημάτων, οφείλουν όμως να φυλάσσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, επίσημα μεταφρασμένα. 

Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει ήδη αποδώσει (αυτοαπόδοση ή του έχει γίνει παρακράτηση από μεσολαβούν πιστωτικό ίδρυμα) φόρο μερισμάτων που προέρχονται από την αλλοδαπή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., ο φόρος αυτός θα δηλωθεί στην ετήσια φορολογική δήλωση φυσικών προσώπων (Ε1) και θα συμψηφιστεί με αυτόν που αναλογεί. (σχ. βλ. την πολ. 1042/26-1-2015). 

Τα μερίσματα από το εξωτερικό (όπως και από το εσωτερικό) φορολογούνται με συντελεστή 10%.

19.9   Κέρδη εταιρειών που δεν γίνεται παρακράτηση 10%:

Προσοχή: στα κέρδη που προκύπτουν από εταιρείες με απλογραφικά βιβλία, με εταίρους φυσικά πρόσωπα, μετά την αφαίρεση του αναλογούντος φόρου της εταιρείας, εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των εταίρων και υποχρεούνται να τα δηλώσουν στον πίνακα 6 (Ε1), στους κωδικούς 431-432.   

 

 

19.10 Χρόνος απόκτησης του εισοδήματος από μερίσματα και απόδοσης του παρακρατηθέντος φόρου

19.10.1 Βασικά σημεία – γενικός κανόνας

Με την εγκύκλιο (πολ. 1223/8-10-2015), η φορολογική Διοίκηση κοινοποίησε τις διατάξεις του άρθρου 8 του ΚΦΕ- Ν. 4172/2013, αναφορικά με τον χρόνο κτήσης του εισοδήματος και έδωσε σχετικές οδηγίες. 

Σύμφωνα με αυτές σε συνδυασμό με την πολ. 1042/26-1-2015, με την οποία δόθηκαν οδηγίες για τη φορολογική μεταχείριση του εισοδήματος από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του νέου Κ.Φ.Ε. - Ν. 4172/2013, θα δούμε το χρόνο κτήσης και φορολόγησης των εισοδημάτων από κεφάλαιο (μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα) και το χρόνο που γεννάται η υποχρέωση παρακράτησης και απόδοσης του φόρου.

Ο φόρος που επιβάλλεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Φ.Ε., αφορά σε εισόδημα που αποκτήθηκε το αμέσως προηγούμενο φορολογικό έτος. (παρ.3 του άρθρου 8)
Χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος που ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξής του (παρ. 4 του άρθρου 8).
Με βάση την αιτιολογική έκθεση του άρθρου 8 του ν.4172/2013, στην παράγραφο 4, τίθεται ως γενικός κανόνας για το χρόνο κτήσης εισοδήματος το σύστημα της δεδουλευμένης βάσης, δηλαδή ο χρόνος που ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξης του εισοδήματος.  (όπως άλλωστε ίσχυε και με τις προϊσχύσασες διατάξεις του ν.2238/1994).

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι για την υπαγωγή εισοδήματος σε φόρο απαιτείται να συντρέχουν για το εισόδημα αυτό σωρευτικά δύο προϋποθέσεις: 
α) να έχει καταστεί δεδουλευμένο εντός του οικείου φορολογικού έτους και 
β) να έχει αποκτηθεί το δικαίωμα είσπραξής του εντός του ίδιου έτους.

Πρακτικά ζητήματα για το χρόνο κτήσης και φορολόγησης των εισοδημάτων από κεφάλαιο

Με βάση τα παραπάνω προκύπτουν πρακτικά ζητήματα για το χρόνο κτήσης και φορολόγησης των εισοδημάτων από κεφάλαιο (μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα) και το χρόνο που γεννάται η υποχρέωση παρακράτησης και απόδοσης του φόρου. 

Σημαντική διευκρίνιση: Στην έννοια της διανομής κερδών περιλαμβάνεται και η διανομή ή κεφαλαιοποίηση κερδών παρελθουσών χρήσεων, των αποθεματικών που δεν υπάγονται στην αυτοτελή φορολόγηση της παρ. 12 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013, καθώς και των αποθεματικών που σχηματίζονται με βάση τις διατάξεις του νέου Κ.Φ.Ε. - Ν. 4172/2013. (βλ. την πολ. 1042/26-1-2015).

19.10.2  Παρακράτηση του φόρου
Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 62 ορίζονται οι περιπτώσεις πληρωμών (μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα, αμοιβές για τεχνικές υπηρεσίες, καταβολή ασφαλίσματος) που υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου. 
Οι ακόλουθες πληρωμές υπόκειται σε παρακράτηση φόρου:
α) μερίσματα, 
β) τόκοι,
γ) δικαιώματα (royalties),
Ως "καταβολή της υποκείμενης σε παρακράτηση πληρωμής" νοείται και η πίστωση των δικαιούχων με τα εισοδήματα αυτά. 

19.11 Ειδικά για το εισόδημα από μερίσματα, η καταβολή της υποκείμενης σε παρακράτηση πληρωμής σε κάθε περίπτωση νοείται ότι έχει διενεργηθεί μέσα σε ένα μήνα από την έγκριση του ισολογισμού από τα αρμόδια όργανα:

Για τις Α.Ε η τακτική γενική συνέλευση συνέρχεται υποχρεωτικά, τουλάχιστον μια φορά κάθε εταιρική χρήση και εντός 6 το πολύ μηνών από τη λήξη της χρήσης αυτής, με αντικείμενο την έγκριση των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων.  (άρθρο 25 του Κ.Ν. 2190/1920).

Για τις Ε.Π.Ε. η τακτική γενική συνέλευση συγκαλείται υποχρεωτικά τουλάχιστον μια φορά κάθε εταιρική χρήση και εντός τριών μηνών από τη λήξη της χρήσης αυτής,  με αντικείμενο την έγκριση των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων (άρθρο 10 του Κ.Ν. 3190/1955.

Για τις Ι.Κ.Ε. (Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία), η τακτική γενική  συνέλευση συγκαλείται τουλάχιστον μια φορά κατ’ έτος και μέσα σε 4 μήνες από τη λήξη της εταιρικής χρήσης με αντικείμενο την έγκριση των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. (άρθρο 69 παρ. 2 του ν. 4072/2012).

Για τις ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες, τις κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, τις αστικές κερδοσκοπικές εταιρείες, τις συμμετοχικές ή αφανείς εταιρείες, καθώς και τις κοινοπραξίες, που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, χρόνος απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης των διανεμόμενων κερδών (μερισμάτων), όπως αυτά προκύπτουν από τις σχετικές εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία, θεωρείται η τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματός τους. (βλ. την πολ. 1223/8-10-2015 και πολ.1011/2.1.2014)

Προσοχή: οι παραπάνω προθεσμίες σύγκλησης των γενικών συνελεύσεων  (ΑΕ-ΕΠΕ-ΙΚΕ) και των συναφώς με αυτές υποχρεώσεις στο Γ.Ε.Μ.Η.,  οφείλουν να προσαρμόζονται με τον χρόνο σύνταξης των οικονομικών καταστάσεων και το χρονικό όριο για την υποβολή των ετήσιων φορολογικών δηλώσεων, με βάση τις διατάξεις του Ν. 4308/2014 (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, παρ. 3 του άρθρου 6), που προβλέπεται έξι μήνες από τη λήξη της περιόδου. 

Πέρυσι (2015), με ειδική ρύθμιση, (άρθρο 48 του νόμου 4331/2015),  και ειδικά για τη χρήση η οποία έληξε στις 31-12-2014, για τις παραπάνω προθεσμίες, ορίσθηκε κοινή προθεσμία που έληγε  εντός μηνός από την ημερομηνία λήξης υποβολής των φορολογικών δηλώσεων των ανωτέρω εταιρειών. (καταληκτική ημερομηνία των δηλώσεων η 28η Αυγούστου 2015, καταληκτική ημερομηνία σύγκλισης των ετησίων Γενικών Συνελεύσεων η 28η Σεπτεμβρίου 2015).

Για φέτος (2016): Σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 4 του νομοσχεδίου του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού "Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις διατάξεις των άρθρων 19, 20, 29, 30, 33, 35, 40 έως 46 της Οδηγίας 2013/34/ΕΕ σχετικά με "τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις" που ψηφίστηκε πριν από λίγες ημέρες στη Βουλή, προβλέπεται παράταση για την σύγκληση των Γενικών Συνελεύσεων των Ανωνύμων Εταιριών - ΕΠΕ- ΙΚΕ  έως δύο μήνες μετά την καταληκτική ημερομηνία λήξης των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος.

Με βάση τη ρύθμιση αυτή έχουμε να επισημάνουμε τα εξής: 

α) Η Γενική Συνέλευση μπορεί να συγκληθεί νομίμως ως ακολούθως: 

 

β) Υποχρέωση υποβολής οικονομικών καταστάσεων στο ΓΕΜΗ 

Η καταχώρηση στο ΓΕΜΗ των οικονομικών καταστάσεων πραγματοποιείται 20 τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συνεδρίαση της τακτικής Συνέλευσης της εταιρίας και σε περίπτωση τροποποίησής τους μέσα σε 20 ημέρες μετά από αυτή, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 του αρθρ. 8 του Ν 3190/1955 και τα άρθρα 7β και 43β του Κ.Ν. 2190/1920. 

Συνεπώς οι καταληκτικές προθεσμίες για την υποβολή των οικονομικών καταστάσεων εφόσον οριστεί ως ημερομηνία σύγκλησης της γενικής συνέλευσης η 31η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016 είναι οι εξής: 

 

Προσοχή: Ευνόητο είναι ότι στις περιπτώσεις που ήδη έχει αποφασιστεί και έχει συγκληθεί η γενική συνέλευση σε προγενέστερη ημερομηνία (π.χ. 30.6.2016 ή 30/7/2016), δεν ισχύουν οι ανωτέρω προθεσμίες αλλά οι σχετικές διατάξεις των άρθρων 43β του νόμου 2190/1920 (υποβολή οικονομικών καταστάσεων 20 πλήρεις ημέρες πριν από τη σύγκληση της ΓΣ, και υποβολή γενικής συνέλευσης εντός 20 ημερών από την συνεδρίαση της ΓΣ.).

19.12 Μερίσματα από κέρδη προηγούμενων χρήσεων

Αν διανεμηθούν μερίσματα από κέρδη προηγούμενων χρήσεων, η καταβολή θεωρείται ότι έχει διενεργηθεί μέσα σε ένα μήνα από τη λήψη της απόφασης διανομής από τα αρμόδια όργανα. 

19.13 Προμερίσματα

Ειδικά επί διανομής προμερισμάτων, η καταβολή θεωρείται ότι έχει διενεργηθεί σε κάθε περίπτωση μέσα σε ένα μήνα από τη λήψη της απόφασης διανομής από το αρμόδιο όργανο. (σχ. βλ. την πολ. 1042/26-1-2015)

19.14 Ειδικότερα

19.14.1 Μερίσματα
Για το εισόδημα από μερίσματα ημεδαπής προέλευσης, προμερίσματα, καθώς και για προσωρινές απολήψεις κερδών, ο χρόνος κτήσης του εισοδήματος είναι ο χρόνος  λήψης της απόφασης για την έγκριση της διανομής τους, από το αρμόδιο όργανο του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας.

Εδώ πρόκειται για κεφαλαιουχικές εταιρείες, Α.Ε, Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., και αρμόδια όργανα Γ.Σ.  (τακτική ή έκτακτη) ανάλογα με την αρμοδιότητα τους. (βλ. την πολ. 1223/8-10-2015).

 

 

19.14.2 Προμερίσματα
Για το εισόδημα από  προμερίσματα, ο χρόνος κτήσης του εισοδήματος είναι ο χρόνος  λήψης της απόφασης για την έγκριση της διανομής τους, από το αρμόδιο όργανο του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας.

Παράδειγμα

 

19.14.3 Διανομή εκτάκτων αποθεματικών του ισολογισμού της κλειόμενης χρήσης

Όσον αφορά στη διανομή έκτακτων αποθεματικών που έχουν σχηματισθεί στον ισολογισμό της κλειόμενης χρήσης, διευκρινίστηκε με την πολ. 1042/26-1-2015, ότι η έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων δεν μπορεί να αποφασίσει για την εν λόγω διανομή, καθόσον η διανομή αυτή συνεπάγεται τροποποίηση του ισολογισμού που έχει εγκριθεί από την τακτική γενική συνέλευση των μετόχων. Συνεπώς για τα διανεμόμενα έκτακτα αποθεματικά που έχουν σχηματισθεί στον ισολογισμό της κλειόμενης  χρήσης, χρόνος κτήσης θεωρείται ο χρόνος λήψης της απόφασης από την τακτική γενική συνέλευση.

19.14.4 Διανομή έκτακτων αποθεματικών προηγούμενων χρήσεων

Αντίθετα, όσον αφορά στη διανομή έκτακτων αποθεματικών προηγούμενων χρήσεων με απόφαση έκτακτης γενικής συνέλευσης, χρόνος κτήσης θεωρείται ο χρόνος λήψης της απόφασης από την έκτακτη γενική συνέλευση γιατί δεν τροποποιεί απόφαση τακτικής γενικής συνέλευσης, που αποφάσισε τη διανομή κερδών, (ορίζεται τρόπος περαιτέρω διαθέσεως ήδη σχηματισθέντων αποθεματικών και μη διανεμηθέντων κερδών παρελθουσών χρήσεων). Σχ. βλ. αριθ. 356/1976 γνωμοδότηση της Ολομέλειας του Ν.Σ.Κ. και αριθ.7/1993 ατομική γνωμοδότηση του γραφείου νομικού συμβούλου του Υπουργείου Εμπορίου).

Παράδειγμα:

 

19.14.5 Και για τις Ε.Π.Ε.

Όλα τα πιο πάνω  ισχύουν και για τις Ε.Π.Ε., δεδομένου ότι οι διατάξεις του ν.3190/1955 δεν διαφέρουν από αυτές του κ.ν.2190/1920 σε ότι αφορά στην έγκριση οικονομικών καταστάσεων των Ε.Π.Ε. (πολ. 1042/26-1-2015).

19.14.6 Διανεμόμενα κέρδη, ΟΕ, ΕΕ, κλπ με διπλογραφικά βιβλία

Χρόνος απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης των διανεμόμενων κερδών (μερισμάτων), όπως αυτά προκύπτουν από τις σχετικές εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία, θεωρείται η τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματός τους.

Συνεπώς, τα μερίσματα από τα κέρδη του φορολογικού έτους 2015 που έχουν διανεμηθεί στους εταίρους της προσωπικής εταιρείας, (για τα οποία έχουν διενεργηθεί και οι σχετικές εγγραφές στα διπλογραφικά βιβλία της στις 31.12.2015), θα δηλωθούν από τους εταίρους στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος που θα υποβάλλουν το φορολογικό έτος 2016 (δηλαδή μέσα στο έτος 2017), αφού ο χρόνος απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης των εν λόγω  διανεμόμενων κερδών (μερισμάτων), είναι το φορολογικό έτος  2016, και συγκεκριμένα η τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματός του νομικού προσώπου (Ο.Ε), δηλαδή  η 31.7.2016, (με βάση την προβλεπόμενη από τοα ‘άρθρο 68 καταληκτική προθεσμία 30-6-2016). ). Συνεπώς ο φόρος 10% θα παρακρατηθεί μέχρι το τέλος Ιουλίου 2016  και η απόδοσή πρέπει να γίνει μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου  2016.

19.14.7 Προσωρινές απολήψεις κερδών ή διανομή κερδών παρελθουσών χρήσεων ΟΕ, ΕΕ, κλπ με διπλογραφικά βιβλία

Στις προσωρινές απολήψεις κερδών ή στη διανομή κερδών παρελθουσών χρήσεων, χρόνος κτήσης του εισοδήματος αυτού θεωρείται ο χρόνος που λαμβάνει χώρα η απόληψη ή η διανομή αυτών (πίστωση ή καταβολή).

Παράδειγμα

 

Σχετικά με την παρακράτηση φόρου στις προσωρινές απολήψεις κερδών βλ. την πολ.1042/26.1.2015 εγκύκλιο. (η παρακράτηση φόρου κατά το χρόνο που λαμβάνει χώρα η απόληψη).

19.14.8 Διανομή ή κεφαλαιοποίηση αποθεματικών προηγούμενων χρήσεων ή κερδών προηγούμενων χρήσεων ΟΕ, ΕΕ, κλπ με διπλογραφικά βιβλία

Παράδειγμα:

 

Προσοχή: Δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου 10%
Για τα αποθεματικά από κέρδη παρελθουσών χρήσεων τα οποία έχουν σχηματισθεί μέχρι 31.12.2010 (κέρδη ισολογισμών 31.12.2009) εφόσον διανεμηθούν μετά την 1.1.2014 

Προσοχή: Διενεργείται παρακράτηση φόρου 10%

Για τα αποθεματικά από κέρδη παρελθουσών χρήσεων τα οποία έχουν σχηματισθεί μετά την 1.1.2013.

Σημείωση: Ειδικά για τα κέρδη των προσωπικών εταιρειών της χρήσης 2013 στα οποία υπήρχε σχετική πρόβλεψη στο καταστατικό τους και πραγματοποιήθηκε διανομή μέρους των κερδών τους (παρ. 1 άρθρου 10 ν.2238/1994, όπως ίσχυε για τη χρήση 2013, μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 3 του ν.4110/2013), για τα οποία διενεργήθηκε παρακράτηση φόρου, είναι αυτονόητο ότι παρακράτηση φόρου θα ενεργείται στο υπόλοιπο αδιανέμητο ποσό των κερδών της χρήσης αυτής κατά τη διανομή.

19.14.10 Ο.Ε.- Ε.Ε. με απλογραφικό  λογιστικό σύστημα

Χρόνος απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης του συνόλου των κερδών που προκύπτουν από αυτά θεωρείται η ημερομηνία στην οποία έκλεισε η διαχείριση.
Χρόνος κτήσης του εισοδήματος σε περιπτώσεις προσωρινής απόληψης κερδών  θεωρείται ο χρόνος που λαμβάνει χώρα η απόληψη αυτών (πίστωση ή καταβολή).

Στις προσωπικές εταιρίες με απλογραφικό λογιστικό σύστημα, δεν γίνεται  παρακράτηση 10% στην διανομή κερδών (ούτε στην προσωρινή απόληψη κερδών η οποία θεωρείται ότι λαμβάνεται έναντι των κερδών), καθώς αυτά φορολογούνται στο όνομα της εταιρίας με συντελεστή 26% μέχρι 50.000 ευρώ και 33%  για κέρδη πάνω από 50.000 ευρώ, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Φ.Ε.-Ν. 4172/2013. (σχ. τα  άρθρα 21 έως 29. Βλ. και την πολ. 1042/26-1-2015 ).

Τα ποσά που προέρχονται από διανομή κερδών προσωπικών εταιρειών που τηρούν απλογραφικά βιβλία και αναλογούν στο φορολογούμενο λόγω συμμετοχής σε αυτά, γράφονται στους κωδικούς 431-432 του πίνακα 6 της δήλωσης. 
Τα κέρδη αυτά θα συμπληρωθούν μετά την αφαίρεση του κύριου φόρου της εταιρίας κ.λπ. που αναλογεί σ' αυτά.

19.14.11 Μερίσματα αλλοδαπής προέλευσης

Χρόνος απόκτησης του εισοδήματος από μερίσματα αλλοδαπής προέλευσης, όταν δεν είναι ευχερής η διαπίστωση του χρόνου απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης αυτού (π.χ. απόφαση του αρμόδιου οργάνου), θεωρείται ο χρόνος καταβολής τους στον δικαιούχο, μέσω πίστωσης του τραπεζικού του λογαριασμού ή με άλλο τρόπο.

19.14.12 Επισήμανση: Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι δεν πρέπει να συγχέουμε

Το χρόνο κτήσης (χρόνος που ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξης του εισοδήματος)  με το χρόνο παρακράτησης του φόρου, "από το πρόσωπο που προβαίνει σε πληρωμές σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 62". 
Διαπιστώνουμε δηλαδή ότι ο χρόνος  κτήσης και συνεπώς χρόνος φορολογίας, δεν συμπίπτει υποχρεωτικά με το χρόνο παρακράτησης του φόρου ο οποίος συντελείται όταν γίνεται πληρωμή από τον καταβάλλοντα το εισόδημα πρόσωπο. 

19.14.13 Στον βοηθητικό πίνακα που ακολουθεί βλέπουμε τις προθεσμίες απόδοσης του παρακρατούμενου φόρου μερισμάτων, από εταιρείες Α.Ε.. Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε. και προσωπικών εταιριών (Ο.Ε., Ε.Ε. κ.λ.π.) και το χρόνο κτήσης, με βάση το φορολογικό έτος και τον συνδυασμό των σχετικών διατάξεων του νέου Κ.Φ.Ε.-Ν. 4172/2013 και τα αναφερόμενα στις  πολ.1042/2015 και  πολ.1011/2014και τις προθεσμίες έγκρισης των οικονομικών καταστάσεων από τους νόμους 2190/1920 (άρθρο 25) - 3150/1955 (άρθρο 10) και 4072/2012 (άρθρο 69 παρ 2).

Υπενθυμίζουμε ότι, ο φόρος αυτός παρακρατείται και αποδίδεται μόνο στις περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν συντρέχει απαλλαγή παρακράτησης κατ' εφαρμογή των άρθρων 48 και 63 του ΚΦΕ-Ν. 4172/2013- όπως ισχύουν - και αφορούν στα μερίσματα των εταιρειών που ανήκουν σε ομίλους (βλ. σχετική απόφαση πολ.1039/26.1.2015). 

 

19.14.14  Κέρδη παρελθουσών χρήσεων των ΕΠΕ τα οποία έχουν σχηματισθεί μέχρι 31.12.2010

Σημαντική επισήμανση: Σχετικά, βλ. την πολ. 1042/26.1.2015 εγκύκλιο διαταγή  με την οποία η Γ.Γ.Δ.Ε. δίνει αναλυτικές οδηγίες για την φορολογική μεταχείριση του εισοδήματος από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του νέου Κ.Φ.Ε. (ν.4172/2013). 

Με την παραπάνω πολ. η Φορολογική Διοίκηση έκανε δεκτό ότι ειδικά για τα αποθεματικά από κέρδη παρελθουσών χρήσεων των ΕΠΕ τα οποία έχουν σχηματισθεί μέχρι 31.12.2010 (κέρδη ισολογισμών 31.12.2009, σε περίπτωση ομαλής διαχειριστικής περιόδου), δεδομένου ότι αυτά έχουν ήδη αποκτηθεί από τους εταίρους με βάση τις διατάξεις του ν.2238/1994 (παρ. 4 άρθρου 28, όπως ίσχυε για τις χρήσεις αυτές), κατά τη διανομή ή κεφαλαιοποίησή των υπόψη κερδών μετά την 1.1.2014, δεν θα έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της περ. α' της παρ. 1 του άρθρου 64 του ν.4172/2013, για παρακράτηση φόρου 10%.

19.20 2ον ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟΚΟΥΣ

19.20.1 Ο όρος "τόκοι" σημαίνει το εισόδημα που προκύπτει από απαιτήσεις κάθε είδους, είτε εξασφαλίζονται με υποθήκη είτε όχι, και είτε παρέχουν δικαίωμα συμμετοχής στα κέρδη του οφειλέτη είτε όχι, και ιδιαίτερα εισόδημα από καταθέσεις, κρατικά χρεόγραφα, τίτλους και ομολογίες, με ή χωρίς ασφάλεια, και κάθε είδους δανειακή σχέση, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων ωφελημάτων (premiums), των συμφωνιών επαναγοράς (repos/reverserepos) και ανταμοιβών τα οποία απορρέουν από τίτλους, ομολογίες ή χρεόγραφα. ( παρ. 1 του άρθρου 37 του ΚΦΕ- Ν.4172/2013.σχ. βλ. και την πολ. 1042/26-1-2015)

19.20.2 Στην έννοια των τόκων εμπίπτουν κάθε είδους τόκοι
Ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι τόκοι δανείων, οι τόκοι υπερημερίας λόγω συμβατικής υποχρέωσης, καθώς και οι τόκοι που επιδικάζονται με δικαστική απόφαση, ανεξάρτητα αν αυτοί αφορούν την επιχειρηματική δραστηριότητα της επιχείρησης. (Σχ. με τους τόκους υπερημερίας βλ. και το έγγρ.αριθ. πρωτ.: ΔΕΑΦ Β 1061927 ΕΞ 2015/5.5.2015, της Γ.Γ.Δ.Ε.).
Το εισόδημα από τόκους που αποκτάται από φυσικά πρόσωπα φορολογείται με συντελεστή 15%. 

19.20.3 Ποιοι παρακρατούν φόρο σε τόκους, πότε εξαντλείται και πότε όχι η φορολογική υποχρέωση

* Στους τόκους που καταβάλλουν φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα, ενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 15%.

Η παρακράτηση φόρου εξαντλεί τη φορολογική υποχρέωση σε περίπτωση που αυτός που λαμβάνει την ως άνω πληρωμή, (τόκους) η οποία υπόκειται σε παρακράτηση φόρου, είναι ημεδαπό φυσικό πρόσωπο ή φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που δεν έχει τη φορολογική κατοικία του και δεν διατηρεί μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα. (σχ. βλ. παρ. 4 άρθρου 37 και παρ.  3 άρθρου 64, του ΚΦΕ-Ν.4172/2013). 

* Η παρακράτηση φόρου δεν εξαντλεί τη φορολογική υποχρέωση σε περίπτωση που αυτός που λαμβάνει την ως άνω πληρωμή, η οποία υπόκειται σε παρακράτηση φόρου, είναι  νομικό πρόσωπο και νομική οντότητα, (εκτός αυτών που δεν είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας και δεν διατηρούν στη χώρα μας μόνιμη εγκατάσταση). Στην περίπτωση αυτή, τα έσοδα αυτά από τους τόκους συναθροιζόμενα με τα λοιπά έσοδά τους φορολογούνται ως έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, με το φορολογικό συντελεστή κατά περίπτωση, ανάλογα με τα τηρούμενα βιβλία. (βλ. σχ. παρ. 1 του άρθρου 58 του ΚΦΕ-Ν.4172/2013 και εγκύκλιο πολ.1042/26.1.2015).

Προσοχή: απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος οι τόκοι ομολογιακών δανείων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου καθώς και οι τόκοι που προκύπτουν από ομόλογα που εκδίδονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (Ε.Τ.Χ.Σ.), κατ' εφαρμογή προγράμματος συμμετοχής στην αναδιάταξη του ελληνικού χρέους που αποκτούν φυσικά πρόσωπα, (διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 37 του ν.4172/2013. Σχ. βλ.και την πολ. 1042/26-1-2015)
Ειδικά για τους τόκους ομολογιακών δανείων Ελληνικού Δημοσίου και ομολόγων που εκδίδονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (Ε.Τ.Χ.Σ.) που αποκτούν φυσικά πρόσωπα, από την 1.1.2014 και μετά, η απαλλαγή χορηγείται χωρίς την προϋπόθεση της διακράτησης των τίτλων αυτών μέχρι τη λήξη τους.

19.20.4 Τόκοι που εισπράττουν φυσικά πρόσωπα   από το εξωτερικό

* Ο φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, φυσικό πρόσωπο, που αποκτά εισοδήματα από τόκους αλλοδαπής, πρέπει να συμπεριλάβει τους τόκους αυτούς στη δήλωση φορολογίας εισοδήματός του (Ε1). 
* Για τους τόκους καταθέσεων σε νόμισμα διαφορετικό του ευρώ, ως ισοτιμία για την μετατροπή τους σε ευρώ λαμβάνεται αυτή της ημερομηνίας πίστωσης των τόκων σε συνάλλαγμα.
Ειδικότερα, αν οι τόκοι έχουν εισαχθεί στην Ελλάδα, η παρακράτηση φόρου ενεργείται στο μικτό ποσό των τόκων και η απόδοση του παρακρατούμενου φόρου πραγματοποιείται από το ημεδαπό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή θεματοφύλακα, κατά περίπτωση, που μεσολαβεί και λειτουργεί ως φορέας πληρωμής, ενώ με την παρακράτηση αυτή εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του φυσικού προσώπου.
* Σε περίπτωση που δεν μεσολαβεί φορέας πληρωμής ή οι τόκοι δεν εισαχθούν στην Ελλάδα, ο φόρος (15%) επιβάλλεται με την ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φυσικού προσώπου.
* Ειδικότερα βλ. πιο κάτω στους κωδ. 669-670

19.20.5 Τόκοι που εισπράττουν νομικά πρόσωπα από το εξωτερικό

*  Όταν ημεδαπό νομικό πρόσωπο αποκτά εισοδήματα από τόκους αλλοδαπής τα οποία στη συνέχεια εισάγονται στην Ελλάδα, ως άνω, η παρακράτηση φόρου ενεργείται στο μικτό ποσό των τόκων και η απόδοση του παρακρατούμενου φόρου πραγματοποιείται από το ημεδαπό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή θεματοφύλακα, κατά περίπτωση, που μεσολαβεί και λειτουργεί ως φορέας πληρωμής. 
* Με την παρακράτηση αυτή δεν επέρχεται εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης του ημεδαπού νομικού προσώπου, αλλά τα εισοδήματα αυτά φορολογούνται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και ο παρακρατηθείς φόρος συμψηφίζεται με το φόρο εισοδήματος. 
* Όταν τα εν λόγω εισοδήματα παραμένουν στην αλλοδαπή, δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου και τα εισοδήματα θα φορολογηθούν μαζί με τα λοιπά εισοδήματά τους ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.

19.21 Χρόνος απόκτησης του εισοδήματος από τόκους

Κρίσιμο θέμα για τη συμπλήρωση της δήλωσης, είναι για τους έχοντες εισόδημα από τόκους, ο χρόνος απόκτησης του εισοδήματος που θα καθορίσει και τον χρόνο φορολογίας. 

19.21 α) Στους  τόκους ημεδαπής προέλευσης

Για το εισόδημα από τόκους ημεδαπής προέλευσης που αποκτάται τόσο από φυσικά πρόσωπα όσο και από νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες, χρόνος απόκτησης και συνεπώς φορολογίας είναι ο χρόνος κατά τον οποίο καθίστανται ληξιπρόθεσμοι και απαιτητοί. (βλ. τις πολ.1042/26-1-2015,1223/8-10-2015)  
Τα ίδια εφαρμόζονται και για τους τόκους που προκύπτουν από προθεσμιακές καταθέσεις που εκτείνονται σε περισσότερα του ενός φορολογικά έτη. 
Για παράδειγμα, χρόνος κτήσης των τόκων προθεσμιακής κατάθεσης διάρκειας ενός έτους με έναρξη 1.10.2015 και λήξη 30.9.2016 θεωρείται η 30ή Σεπτεμβρίου 2016, ημερομηνία κατά την οποία καθίστανται ληξιπρόθεσμοι και απαιτητοί οπότε και αποκτάται το δικαίωμα είσπραξής τους.

19.21 β) Στους τόκους αλλοδαπής προέλευσης

Για τους τόκους αλλοδαπής προέλευσης, χρόνος απόκτησης του εισοδήματος, όταν δεν είναι ευχερής η διαπίστωση του χρόνου κατά τον οποίο καθίστανται ληξιπρόθεσμοι και απαιτητοί, θεωρείται ο χρόνος καταβολής τους στον δικαιούχο, μέσω πίστωσης του τραπεζικού του λογαριασμού ή με άλλον τρόπο.(βλ. τις πολ.1042/26-1-2015,1223/8-10-2015)  

19.21 γ) Στους τόκους από έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου
Ειδικά: 
για τους τόκους από έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου χρόνος απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης θεωρείται ο χρόνος έκδοσης των τίτλων, ενώ για τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου ο χρόνος εξαργύρωσης των τοκομεριδίων ή ο χρόνος λήξης των ομολόγων, όταν πρόκειται για ομόλογα χωρίς τοκομερίδια (ZERO COUPON).(βλ. τις πολ.1042/26-1-2015,1223/8-10-2015).  

19.21 δ) Στους τόκους που επιδικάζονται με δικαστική απόφαση
Περαιτέρω, χρόνος απόκτησης των τόκων που επιδικάζονται με δικαστική απόφαση θεωρείται ο χρόνος έκδοσης εκτελεστής δικαστικής απόφασης.(βλ. τις πολ.1042/26-1-2015,1223/8-10-2015).  

19.22   3ον ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

19.22.1 Ο όρος "δικαιώματα" σημαίνει το εισόδημα που αποκτάται ως αντάλλαγμα για τη χρήση ή το δικαίωμα χρήσης, των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας σε λογοτεχνικό, καλλιτεχνικό ή επιστημονικό έργο. Συμπεριλαμβάνονται και οι κινηματογραφικές και τηλεοπτικές ταινίες, οι μαγνητοταινίες για ραδιοφωνικές εκπομπές και αναπαραγωγής βιντεοκασετών, το λογισμικό για εμπορική εκμετάλλευση,  κλπ. (άρθρο 38 του ΚΦΕ-Ν.4172/2013. Σχ. βλ. και την πολ.1042/26-1-2015.

Επισημαίνουμε ότι στην έννοια του όρου "δικαιώματα" εμπίπτει κάθε εισόδημα, ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, για τη χρήση ή το δικαίωμα χρήσης των ανωτέρω δικαιωμάτων, ανεξάρτητα εάν αυτά έχουν επίσημα καταχωρηθεί ως πιστοποιημένα δικαιώματα (πατέντες). Όπως διαπιστώνει κανείς ο ορισμός είναι ιδιαίτερα ευρύς και καλύπτει ένα μεγάλο πλήθος συναλλαγών. 

Ωστόσο, πρέπει να σημειώσουμε ότι έχει εφαρμογή μόνο στις συναλλαγές μεταξύ φορολογικών κατοίκων Ελλάδας, καθώς και μεταξύ φορολογικών κατοίκων Ελλάδας και χωρών με τις οποίες δεν έχει συναφθεί σύμβασης αποφυγής διπλής φορολογίας μεταξύ της Ελλάδας και της χώρας αυτής. 

Σε περίπτωση συναλλαγών μεταξύ φορολογικών κατοίκων Ελλάδας και κατοίκων χωρών με τις οποίες η Ελλάδα έχει συνάψει σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας εφαρμόζεται ο ορισμός ο οποίος προβλέπεται από τη συγκεκριμένη σύμβαση.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι δεν εμπίπτουν στην ανωτέρω έννοια η εκμίσθωση αυτοκινήτων επιβατικών Ι.Χ. από επιχειρήσεις εκμίσθωσης αυτοκινήτων προς πελάτες τους, η εκμίσθωση στολών από επιχειρήσεις με τη δραστηριότητα αυτή προς πελάτες τους.

Προσοχή: οι διατάξεις αυτές δεν καταλαμβάνουν τις περιπτώσεις που μεταβιβάζεται η κυριότητα του άυλου στοιχείου και επέρχεται η πλήρης αποξένωση του ιδιοκτήτη από αυτό αλλά μόνο τις περιπτώσεις που παρέχεται η χρήση ή το δικαίωμα χρήσης του άυλου στοιχείου. 
Επίσης, δεν περιλαμβάνονται οι πληρωμές που πραγματοποιούνται σε τρίτους οι οποίοι δεν είναι κύριοι του υπόψη δικαιώματος ή δεν διατηρούν το δικαίωμα χρήσης αυτού (π.χ. αποκλειστικοί αντιπρόσωποι στην Ελλάδα, μεταπωλητές, διαμεσολαβητές κ.λπ.). 
Τέτοια περίπτωση αποτελεί και η πώληση τυποποιημένου λογισμικού.

Το εισόδημα από δικαιώματα που αποκτάται από φυσικά πρόσωπα φορολογείται με συντελεστή 20%. 

19.22.2 Ποίοι παρακρατούν φόρο σε δικαιώματα

* Στα δικαιώματα που καταβάλλουν τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, τα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα, ενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 20%.
* Η παρακράτηση γίνεται στις αμοιβές για δικαιώματα (royalties), που λαμβάνουν φυσικά πρόσωπα
* Δεν γίνεται παρακράτηση φόρου, στις αμοιβές για δικαιώματα (royalties), που λαμβάνουν  τα νομικά πρόσωπα που είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας ή έχουν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα. 
* Τα εισοδήματα αυτά φορολογούνται μαζί με τα λοιπά εισοδήματά τους ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.

19.22.3 Πότε δεν γίνεται εξάντληση με την παρακράτηση:

* Με την παρακράτηση του φόρου εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση για τα φυσικά πρόσωπα, μη επιτηδευματίες και μόνο για το συγκεκριμένο είδος εισοδήματος
* Δεν εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση για τα φυσικά πρόσωπα, για τα εισοδήματα από δικαιώματα (royalties), στις περιπτώσεις που αυτά (τα φυσικά πρόσωπα), ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα εξαιτίας των δικαιωμάτων που κατέχουν και το εισόδημα 
Το εισόδημα από δικαιώματα (royalties) στην περίπτωση αυτή,φορολογείται ως εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα, οπότεδηλώνονται στο Ε3 και μετά την αφαίρεση των εκπιπτόμενων δαπανών, φορολογείται κανονικά ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, που στη συνέχεια μεταφέρεται στον πίνακα 4Γ2 "εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα", κωδ. 401-402.(σχ. βλ. την πολ. 1042/26-1-2015).
Στην περίπτωση αυτή ο φόρος που παρακρατήθηκε , γράφεται στον πίνακα 4Γ2, στους κωδ. 605-606 (αν προ-συμπληρώθηκαν), ή στους κωδ. 611-612, αν δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση. (σχ. βλ. την παρ. 18.21.5, για τους κωδικούς 403-404 - με ηλεκτρονική πληροφόρηση - ακαθάριστα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα για μη επιτηδευματίες, του πίνακα 4Γ2).

19.22.4 Παράδειγμα: φορολογούμενος - φυσικό πρόσωπο έχει κάνει έναρξη επιτηδεύματος, ως ελεύθερος επαγγελματίας ή εμπορική επιχείρηση, με δραστηριότητα σχετική με την είσπραξη δικαιωμάτων, όπως π.χ συγγραφείς για τα συγγραφικά δικαιώματα, καλλιτέχνες για καλλιτεχνικά δικαιώματα, υπηρεσίες ηλεκτρονικής λήψης (downloading) λογισμικού ηλεκτρονικού υπολογιστή που παρέχονται στα πλαίσια άσκησης ατομικής επιχείρησης κ.λπ. 

Για τα πρόσωπα αυτά τα παραπάνω εισοδήματα φορολογούνται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, είτε είναι ημεδαπής είτε αλλοδαπής προέλευσης.
Όταν τα πιο πάνω εισοδήματα αποκτώνται από ημεδαπό φυσικό πρόσωπο που δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα εξαιτίας των δικαιωμάτων που κατέχει, ακόμη και αν έχει πραγματοποιήσει έναρξη εργασιών για άλλη δραστηριότητα, με την παρακράτηση εξαντλείται η φορολογική του υποχρέωση, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. 
Επίσης, όταν τα εισοδήματα αυτά προέρχονται από την αλλοδαπή, επιβάλλεται ο φόρος 20% με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φυσικού προσώπου (Ε1), κωδ.673-674.

 

19.22.5 Σημαντική διευκρίνιση (σχ. η πολ 1042/26-1-2015)

Σε περίπτωση που οι δικαιούχοι των εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα, οι οποίοι είναι είτε φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην ημεδαπή είτε νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που δεν έχουν τη φορολογική τους κατοικία και δεν διατηρούν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, είναι κάτοικοι κράτους με το οποίο υπάρχει Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (Σ.Α.Δ.Φ.), θα έχουν εφαρμογή τα οριζόμενα από τη διμερή σύμβαση, λόγω αυξημένης τυπικής ισχύος.

Στην παραπάνω περίπτωση με την υποβολή της δήλωσης για την απόδοση του παρακρατούμενου φόρου, όπως ορίζεται στην πολ.1011/2.1.2014 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, ο καταβάλλων το εισόδημα (υπόχρεος σε παρακράτηση) θα συνυποβάλλει με την υπόψη δήλωση το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας του δικαιούχου του εισοδήματος. 
Τα ανωτέρω εφαρμόζονται ανάλογα και όταν από τις διατάξεις της οικείας Σ.Α.Δ.Φ. προβλέπεται μηδενικός συντελεστής παρακράτησης (και στην περίπτωση αυτή δηλαδή θα πρέπει να υποβληθεί μηδενική δήλωση). 

19.23 ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ 4Δ1:ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ, ΤΟΚΟΙ, ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

19.23.1Κωδικοί 291-292: για μερίσματα

 

Εδώ δηλώνονται τα κέρδη που διανέμουν οι ημεδαπές εταιρίες όλων των νομικών μορφών, περιλαμβανομένων και των προσωπικών εταιριών που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, πριν από την αφαίρεση του φόρου 10%. Ο φόρος που παρακρατήθηκε στα παραπάνω ποσά, γράφεται στους κωδ. 293-294.

Προσοχή: στα κέρδη που προκύπτουν από εταιρείες με απλογραφικά βιβλία, με εταίρους φυσικά πρόσωπα, μετά την αφαίρεση του αναλογούντος φόρου της εταιρείας, εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των εταίρων και υποχρεούνται να τα δηλώσουν στον πίνακα 6 (Ε1), στους κωδικούς 431-432. 

19.23.2 Κωδικοί 295-296 για  μερίσματα από το εξωτερικό 

 

Εδώ δηλώνονται όπως παραπάνω, τα κέρδη που διανέμουν οι αλλοδαπές  εταιρίες, πριν από την αφαίρεση του φόρου που παρακρατήθηκε.

Προσοχή: Οι κωδικοί πρέπει να συμπληρωθούν ανεξάρτητα αν τα μερίσματα εισάγονται στην Ελλάδα ή μένουν στο εξωτερικό π.χ. σε κάποια τράπεζα.
Τα μερίσματα από το εξωτερικό φορολογούνται με συντελεστή 10%.
Ο φόρος που παρακρατήθηκε ή αυτοαποδόθηκε στα παραπάνω ποσά γράφεται στους κωδ.297-298.

Προσοχή: Στις περιπτώσεις που σύμφωνα με την ΣΑΔΦ, δεν έχει δικαίωμα φορολόγησης η Ελλάδα, τα εισοδήματα είναι αφορολόγητα και δηλώνονται στους κωδικούς 659-660 του πίνακα 6 και όχι στον εδώ πίνακα. 

13.23.3 Κωδικοί 667-668  για τόκους καταθέσεων, δανείων κλπ:

 

Δηλώνονται οι τόκοι (πριν από την αφαίρεση του φόρου 15%), που αποκτώνται από οποιαδήποτε αιτία, πχ τόκοι τραπεζικών καταθέσεων, τόκοι από χορήγηση δανείου, οι τόκοι υπερημερίας λόγω συμβατικής υποχρέωσης, καθώς και οι τόκοι που επιδικάζονται με δικαστική απόφαση, ανεξάρτητα αν αυτές αφορούν την επιχειρηματική δραστηριότητα της επιχείρησης.

Συνεπώς στους κωδικούς αυτούς δηλώνονται και οι τόκοι που εισπράττονται, από κάθε αιτία π.χ. τόκοι από χορήγηση δανείου από φυσικό πρόσωπο σε επιχείρηση.
Επαναλαμβάνουμε και εδώ ότι τα ποσά των τόκων για τη φορολογία εισοδήματος φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή 15% και εξαντ¬λείται η φορολογική υποχρέωση, όσον αφορά τη φορολογία εισοδήματος των φυσικών προσώπων.
Εξυπακούεται ότι όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα πάνω από 12.000 ευρώ, (συμπεριλαμβανομένων και των τόκων) έχουν επιπλέον φορολογία 1-4% ως "εισφορά αλληλεγγύης".

Προσοχή: όπως υπογραμμίσαμε παραπάνω, επαναλαμβάνουμε ότι οι τόκοι των εντόκων γραμματίων, οι τόκοι ομολόγων του δημοσίου, απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήματος και δεν συμπληρώνονται εδώ αλλά στον πίνακα 6, στους κωδικούς 659-660 (σχ. βλ. διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 37 του ν.4172/2013 και την πολ. 1042/26-1-2015).

19.23.4 Τόκοι σε κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς

* Στις περιπτώσεις κοινών τραπεζικών λογαριασμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (κάθε μορφής στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό) οι τόκοι καταθέσεων δηλώνονται αναλογικά στους πραγματικούς δικαιούχους με βάση τις πραγματικές περιστάσεις. 
* Ο Προϊστάμενος της ΔΟΥ έχει, σε κάθε περίπτωση, την διακριτική ευχέρεια να κρίνει διαφορετικά.

Προσοχή: Τα ποσά των τόκων για τους πρώτους δικαιούχους των λογαριασμών είναι ήδη καταχωρημένα και εμφανίζονται στους κωδικούς 667-668 αν κάνουμε κλικ στην οθόνη, πάνω στην ένδειξη "Για εμφάνιση των τόκων πατήστε ΕΔΩ". 
Παρακάτω βλέπουμε σχετικές εικόνες από της οδηγίες της ΓΓΔΕ (Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης-Δ.ΗΛΕ.Δ.) 
Συνεπώς αυτά τα ποσά υπάρχουν σε μήνυμα που εμφανίζεται και δεν είναι συμπληρωμένα πάνω στη δήλωση. 
Όπως προαναφέραμε το ποσό που εμφανίζεται δεν είναι κλειδωμένο και μπορεί να το αλλάξει ο φορολογούμενος και να συμπληρώσει άλλο ποσό πάνω στη δήλωση όταν υπάρχουν πραγματικοί συνδικαιούχοι των κοινών λογαριασμών. 

 

 

 

Ο φόρος που παρακρατήθηκε για τους τόκους γράφεται στους κωδ. 675-676.

19.23.5 Κωδικοί 669-670 για τους τόκους καταθέσεων εξωτερικού

 

Δηλώνονται οι τόκοι που προέρχονται από τόκους καταθέσεων κ.λπ. στο εξωτερικό, από κάθε αιτία, είτε παρέμειναν στο εξωτερικό, είτε ήλθαν στην Ελλάδα, είτε δεν παρακρατήθηκε φόρος, διότι δεν μεσολάβησε φορέας πληρωμής.
Για τους τόκους καταθέσεων σε νόμισμα διαφορετικό του ευρώ, (π.χ. σε δολάρια Η.Π.Α.), ως ισοτιμία για την μετατροπή τους σε ευρώ λαμβάνεται αυτή της ημερομηνίας πίστωσης των τόκων σε συνάλλαγμα στο εξωτερικό. (σχ. βλ. την πολ. 1042/26-1-2015).
Σε περίπτωση όμως, που η καταβολή γίνεται περιοδικά, η μετατροπή θα πρέπει να γίνει με βάση τη μέση ετήσια ισοτιμία, όπως αυτή καθορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος (σχ. βλ. και την πολ. 1088/17-4-2015).
Ο φόρος που παρακρατήθηκε ή αυτοαποδόθηκε γράφεται στους κωδ.677-678.
 

Προσοχή: Στις περιπτώσεις που σύμφωνα με την ΣΑΔΦ, δεν έχει δικαίωμα φορολόγησης για τους τόκους αλλοδαπής προέλευσης η Ελλάδα, οι τόκοι αυτοί είναι αφορολόγητοι και δηλώνονται στους κωδικούς 659-660 του πίνακα 6 και όχι στον εδώ πίνακα. 

19.23.6 Κωδικοί 671-672 για δικαιώματα

 

Συμπληρώνεται το εισόδημα που προέρχεται από δικαιώματα στην Ελλάδα και δεν αφορούν άσκηση επιχειρη¬ματικής δραστηριότητας. Δηλαδή π.χ. δεν αφορούν επαγγελματίες συγγραφείς, καλλιτέχνες, κλπ.
Τα δικαιώματα σε αυτόν τον κωδικό, συμπληρώνονται μικτά δηλαδή πριν την αφαίρεση του φόρου 20% που παρακρατείται κατά την πληρωμή.
Ο φόρος που παρακρατήθηκε γράφεται στους κωδ.679-680.

Επαναλαμβάνουμε και εδώ, ότι: 
* Με την παρακράτηση του φόρου 20%, εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση για τα φυσικά πρόσωπα, μη επιτηδευματίες και μόνο για το συγκεκριμένο είδος εισοδήματος
* Δεν εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση για τα φυσικά πρόσωπα, για τα εισοδήματα από δικαιώματα (royalties), στις περιπτώσεις που αυτά (τα φυσικά πρόσωπα), ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα εξαιτίας των δικαιωμάτων που κατέχουν πχ. επαγγελματίες συγγραφείς, καλλιτέχνες κ.λπ. 
Το εισόδημα από δικαιώματα (royalties) στην περίπτωση αυτή,φορολογείται ως εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα, οπότεδηλώνονται στο Ε3 και μετά την αφαίρεση των εκπιπτόμενων δαπανών, φορολογείται κανονικά ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, που στη συνέχεια μεταφέρεται στον πίνακα 4Γ2 "εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα", κωδ. 401-402.(σχ. βλ. την πολ. 1042/26-1-2015).

Στην περίπτωση αυτή ο φόρος που παρακρατήθηκε , γράφεται στον πίνακα 4Γ2, στους κωδ. 605-606 (αν προσυμληρώθηκαν), ή στους κωδ. 611-612, αν δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση.

19.23.7 Κωδικοί 673-674 για τα δικαιώματα από το εξωτερικό

 

Εδώ γράφονται τα δικαιώματα προ φόρου, που προέρχονται από το εξωτερικό και  φορολογούνται στην Ελλάδα και δεν αφορούν άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας στο εξωτερικό.
Συμπληρώνονται μικτά, δηλαδή πριν την αφαίρεση τυχόν φόρου που παρακρατήθηκε, είτε παρέμειναν στο εξωτερικό, είτε ήλθαν στην Ελλάδα. 
Τα δικαιώματα από το εξωτερικό φορολογούνται με συντελεστή 20%, με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος.

Προσοχή: Στις περιπτώσεις που σύμφωνα με την ΣΑΔΦ, δεν έχει δικαίωμα φορολόγησης για τα δικαιώματα αλλοδαπής προέλευσης η Ελλάδα, τα δικαιώματα αυτά είναι αφορολόγητα και δηλώνονται στους κωδικούς 659-660 του πίνακα 6 και όχι στον εδώ πίνακα. 

19.23.8 Κωδικοί 293-294 για τον φόρο μερισμάτων

 

Δηλώνεται ο φόρος που έχει παρακρατηθεί από την ημεδαπή εταιρία που πραγματοποίησε την διανομή κερδών-μερισμάτων που γράφηκαν πιο πάνω στους κωδ. 291-292 και διενεργήθηκε παρακράτηση 10%.

Η παρακράτηση του φόρου γίνεται κατά την καταβολή ή την πίστωση σε λογαριασμό του εταίρου, μετόχου κλπ.

Χρειάζεται βεβαίωση από το νομικό πρόσωπο ή την νομική οντότητα που πραγματοποίησε την διανομή (Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., προσωπική εταιρία κλπ) με το ποσό του μερίσματος και τον παρακρατηθέντα και αποδοθέντα φόρο. Σχ. βλ. την πολ.1088/17-4-2015. 

19.23.9 Κωδικοί 297-298 για τον φόρο των μερισμάτων εξωτερικού

 

Αφορούν τα ποσά των κωδ.295-296. Εδώ δηλώνεται ο φόρος που έχει τυχόν παρακρατηθεί από ημεδαπό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα κατά την εισαγωγή του μερίσματος στην Ελλάδα ή εκ παραδρομής αυτοαποδόθηκε στη Δ.Ο.Υ. από τους δικαιούχους. 

Αν υπάρχουν μερίσματα από το εξωτερικό και δεν έχει γίνει παρακράτηση ή αυτοαπόδοση του φόρου, αυτά γράφονται πιο πάνω στους κωδ. 295-296 και  δεν συμπληρώνονται  οι εδώ κωδικοί για τον φόρο.

Απαραίτητο είναι να υπάρχουν οι βεβαιώσεις που θα αποδεικνύουν την παρακράτηση του φόρου. Σχ. βλ. την πολ.1088/17-4-2015. 
Υπενθυμίζουμε ότι τα προηγούμενα χρόνια ο φόρος από το μερίσματα του εξωτερικού αποδίδονταν με ξεχωριστή δήλωση από τον ίδιο το φορολογούμενο. Αυτό δεν ισχύει πλέον και δεν χρειάζεται ο φορολογούμενος να καταθέσει ιδιαίτερη δήλωση για να αποδώσει το φόρο των μερισμάτων.

19.23.10 Κωδικοί 675-676 για τον φόρο των τόκων

 

Δηλώνεται ο φόρος που έχει παρακρατηθεί από τόκους που εισπράχθηκαν στην Ελλάδα και γράφτηκαν πιο πάνω στους κωδ. 667-668.
Η παρακράτηση του φόρου γίνεται κατά την καταβολή ή την πίστωση σε λογαριασμό του φορολογούμενου.
Στους τόκους παρακρατείται φόρος με συντελεστή 15%. Απαραίτητο είναι να υπάρχουν οι βεβαιώσεις που θα αποδεικνύουν την παρακράτηση του φόρου. (Σχ. βλ. την πολ.1088/17-4-2015). 

19.23.11Κωδικοί 677-678 για φόρο τόκων εξωτερικού

 

Δηλώνεται ο φόρος που έχει τυχόν παρακρατηθεί από ημεδαπό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα κατά την εισαγωγή των τόκων στην Ελλάδα ή εκ παραδρομής αυτοαποδόθηκε στη Δ.Ο.Υ. από τους δικαιούχους, οι οποίοι τόκοι γράφτηκαν πιο πάνω στους κωδ. 669-670. 
Αν υπάρχουν τόκοι από το εξωτερικό και δεν έχει γίνει παρακράτηση ή αυτοαπόδοση του φόρου, αυτοί γράφονται πιο πάνω στους κωδ. 669-670 και δεν συμπληρώνονται οι εδώ οι κωδικοί (677-678). 

19.23.12 Κωδικοί 679-680 για τον φόρο δικαιωμάτων εσωτερικού

 

Δηλώνεται ο φόρος που έχει παρακρατηθεί από δικαιώματα που εισπράχθηκαν στην Ελλάδα και δηλώθηκαν πιο πάνω στους κωδικούς 671-672.
Η παρα¬κράτηση του φόρου γίνεται κατά την καταβολή ή την πίστωση σε λογαριασμό του δικαιούχου.
Στα δικαιώματα παρακρατείται φόρος με συντελεστή 20%.    
Όπως σημειώσαμε πιο πάνω για τους κωδ. 671-672, επαναλαμβάνουμε και εδώ ότι δεν εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση για τα φυσικά πρόσωπα, για τα εισοδήματα από δικαιώματα (royalties), στις περιπτώσεις που αυτά (τα φυσικά πρόσωπα), ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα εξαιτίας των δικαιωμάτων που κατέχουν πχ. επαγγελματίες συγγραφείς, καλλιτέχνες κ.λπ. 
Το εισόδημα από δικαιώματα (royalties) στην περίπτωση αυτή, φορολογείται ως εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα, οπότε δηλώνονται στο Ε3 και μετά την αφαίρεση των εκπιπτόμενων δαπανών, φορολογείται κανονικά ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, που στη συνέχεια μεταφέρεται στον πίνακα 4Γ2 "εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα", κωδ. 401-402. (σχ. βλ. την πολ. 1042/26-1-2015). 
Στην περίπτωση αυτή ο φόρος που παρακρατήθηκε , γράφεται στον πίνακα 4Γ2,  στους κωδ. 605-606 (αν προσυμπληρώθηκαν), ή στους κωδ. 611-612, αν δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση.

19.23.13 Κωδικοί 681-682 για τον φόρο δικαιωμάτων εξωτερικού

 

Δηλώνεται ο φόρος που έχει τυχόν παρακρατηθεί από ημεδαπό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα κατά την εισαγωγή των δικαιωμάτων στην Ελλάδα ή εκ παραδρομής αυτοαποδόθηκε στη Δ.Ο.Υ. από τους δικαιούχους.
Αν υπάρχουν δικαιώματα από το εξωτερικό και δεν έχει γίνει παρακράτηση ή αυτοαπόδοση του φόρου, αυτά γράφονται πιο πάνω στους κωδ. 673-674 και δεν συμπληρώνονται οι εδώ οι κωδικοί 681-682). 

19.23.14 Κωδ. 683-684 για τον φόρο μερισμάτων, τόκων, και δικαιωμάτων από το εξωτερικό που έχει δικαίωμα φορολόγησης και η Ελλάδα

 

Δηλώνεται ο φόρος που παρακρατήθηκε στα πιο πάνω εισοδήματα, αν αυτά αποκτήθηκαν σε αλλοδαπές χώρες που έχουν δικαίωμα φορολόγησης αλά έχει και η Ελλάδα.

Προσοχή: Κατά τη συμπλήρωση των κωδικών 683-684 ανοίγει παράθυρο (βλ. πιο κάτω σχετική εικόνα από της οδηγίες της ΓΓΔΕ - Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης - Δ.ΗΛΕ.Δ.) και πρέπει να συμπληρωθούν οι ενδείξεις: α) το ποσό και β) από πού προέρχεται η παρακράτηση του φόρου στο εξωτερικό, (από εισόδημα τόκων, μερισμάτων ή δικαιωμάτων), στο οποίο έχει δικαίωμα φορολόγησης και η Ελλάδα.

Προσοχή: Στις περιπτώσεις που δεν έχει δικαίωμα φορολόγησης η Ελλάδα, τα εισοδήματα είναι αφορολόγητα και δηλώνονται στους κωδικούς 659-660 του πίνακα 6.

 

 

19.23.15   Συναφείς συχνές ερωτήσεις*:

1.    Στον πίνακα Βεβαιώσεων Αποδοχών αναγράφονται ποσά που αφορούν μερίσματα. Πώς  θα τα δηλώσω; 

Θα τα δηλώσετε στους αντίστοιχους κωδικούς: α) στο πίνακα Δ1 αν αφορά μερίσματα Ν.Π. και Νομικών Οντοτήτων μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών με διπλογραφικά βιβλία. Δηλώνονται τα κέρδη που διανέμουν οι ημεδαπές εταιρίες όλων των νομικών μορφών, περιλαμβανομένων και των προσωπικών εταιριών που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, πριν από την αφαίρεση του φόρου 10%. β) στο πίνακα 6 αν αφορά μερίσματα Ν.Π. και Νομικών Οντοτήτων μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών με απλογραφικά βιβλία. Αναγράφονται τα συνολικά καθαρά κέρδη που αναλογούν στα φυσικά πρόσωπα – εταίρους προσωπικών εταιριών που τηρούν απλογραφικά βιβλία, (Ο.Ε., Ε.Ε., κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές εταιρίες, κοινοπραξίες κ. λ .π). Αυτά τα νομικά πρόσωπα φορολογούνται με τις διατάξεις του άρθρου 29 του ν.4172/2013 και εξαντλείται με τον φόρο αυτό η φορολογική υποχρέωση των εταίρων.
     
2.    Στον πίνακα Βεβαιώσεων Αποδοχών αναγράφονται ποσά που αφορούν τόκους. Πώς θα τα δηλώσω; 

Τα ποσά που αφορούν τόκους (εκτός τόκων που αφορούν τραπεζικές καταθέσεις) θα τα δηλώσετε στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα Δ1 αθροιστικά με τους τόκους από τραπεζικές καταθέσεις που αναφέρονται στον υποπίνακα του αντίστοιχου κωδικού.
 
3.    Στον πίνακα Βεβαιώσεων Αποδοχών αναγράφονται ποσά που αφορούν δικαιώματα. Πώς θα τα δηλώσω; 

Θα τα δηλώσετε στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα Δ1. Στα δικαιώματα περιλαμβάνονται και τα δικαιώματα από εκμίσθωση του δικαιώματος εκμετάλλευσης περιπτέρου. (ΠΟΛ.1229/15.10.2015) Επισημαίνεται ότι αν εισπράττονται δικαιώματα που αφορούν επιχειρηματική δραστηριότητα, πχ. επαγγελματίες συγγραφείς, καλλιτέχνες κ.λπ., αυτά αποτελούν έσοδο, δηλώνονται στο Ε3 και φορολογούνται, μετά την αφαίρεση των εκπιπτόμενων δαπανών, ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα. 

*(βλ. Σχ.: http://www.publicrevenue.gr/kpi/public/archive/5184/)

Στο επόμενο: Ο ΠΙΝΑΚΑΣ Δ2: ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΑΚΙΝΗΤΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ. Συνεχίζοντας την ανάλυση των πινάκων της δήλωσης με τις αντίστοιχες  τέσσερις πηγές – κατηγορίες εισοδημάτων, είμαστε τώρα στον πίνακα 4Δ2, στον οποίο μένει να καταγράψουν και να δηλώσουν οι φορολογούμενοι ότι σχετίζεται με  το τέταρτο από τα τέσσερα "παιδιά", (το εισόδημα από ακίνητη περιουσία), που και τα τέσσερα ανήκουν στην οικογένεια της 3ης πηγής με τα εισοδήματα από κεφάλαιο.

* Ο κ. Γιώργος Δ. Xριστόπουλος είναι Φοροτεχνικός, Εισηγητής φορολογικών σεμιναρίων με διδακτική και αρθρογραφική εμπειρία, Πρώην καθηγητής Τ.Ε.Ι.

Για επικοινωνία: g.christopoulos@mental.gr

Διαβάστε ακόμη: 

* Τα βασικά της φορολογικής δήλωσης 

* Όλες οι αλλαγές στη φετινή δήλωση

* Ποιοι είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν δήλωση  

* Πως δηλώνονται τα εισοδήματα 

* Απαντήστε σωστά στις ερωτήσεις της δήλωσης

* Πως θα δηλωθούν μισθοί και συντάξεις 

* Εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα

* Εισόδημα από επιχειρηματικό δραστηριότητα