Τράπεζες: Αγώνας δρόμου για τη διάσωση υπερχρεωμένων επιχειρήσεων

Της Νένας Μαλλιάρα

Στην αφετηρία για το… σπριντ στα "κόκκινα" επιχειρηματικά δάνεια, βρίσκονται οι τράπεζες, με την κυβέρνηση να αποδύεται πλέον σε αγώνα δρόμου για τη σωτηρία βιώσιμων επιχειρήσεων. Στόχος είναι μέσα σε διάστημα δύο – τριών μηνών το πολύ, να υπάρχει λύση σωτηρίας ή "ξαφνικός θάνατος" για κάθε υπερχρεωμένη σήμερα επιχείρηση.

Το εναρκτήριο "λάκτισμα" για την επιτάχυνση στο "ξεκαθάρισμα" του επιχειρηματικού τοπίου, θα δώσει ο νόμος που θα ολοκληρώσει το θεσμικό πλαίσιο για τη διαχείριση των "κόκκινων" δανείων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Capital.gr, το σχετικό νομοσχέδιο συντάσσεται πυρετωδώς προκειμένου να είναι έτοιμο νωρίτερα από την ερχόμενη Τρίτη 18 Οκτωβρίου, ημέρα κατά την οποία θα ξεκινήσει η τελική κατ΄ άρθρον συζήτησή του με τους "θεσμούς", ώστε αμέσως μετά να προχωρήσει η ψήφισή του.

Κομβικό στοιχείο του νομοσχεδίου είναι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός για τον οποίο, σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα δίνεται μάξιμουμ χρόνος 2 – 3 μηνών προκειμένου πιστωτές και επιχειρήσεις να καταλήξουν σε λύση αναδιάρθρωσης. Σε διαφορετική περίπτωση, θα λύνεται αυτομάτως ο "γόρδιος δεσμός" των… χρόνιων ρυθμίσεων και οι επιχειρήσεις θα οδεύουν άμεσα σε πτώχευση. Προς αυτή την κατεύθυνση, άλλωστε, αντικείμενο των επαφών των "θεσμών" την ερχόμενη εβδομάδα στην Αθήνα θα είναι και το σχέδιο αναμόρφωσης του Πτωχευτικού Κώδικα που επεξεργάζεται το υπουργείο Δικαιοσύνης και το οποίο θα προβλέπει εξπρές διαδικασίες πτώχευσης. 

Αν και πλέον οι διαδικασίες που θα ισχύσουν για τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις βάζουν βαθιά το μαχαίρι στο κόκκαλο, εντούτοις στόχος είναι να διασωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις με ενεργοποίηση του θεσμού της διαμεσολάβησης που ψηφίστηκε μεν το 2010, αλλά χωρίς να εφαρμοστεί έκτοτε στην πράξη. 

Όπως έχει γράψει το Capital.gr, ουσιαστικό ρόλο στις διαδικασίες του εξωδικαστικού συμβιβασμού θα αναλάβουν 2.500 υφιστάμενοι διαμεσολαβητές, οι οποίοι θα επιλέγονται τυχαία από ηλεκτρονική πλατφόρμα με στόχο να "καθίσουν" στο ίδιο τραπέζι όλους τους πιστωτές (τράπεζες, Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, προμηθευτές και εργαζόμενους) της υπερχρεωμένης επιχείρησης.

Θα έχει προηγηθεί μελέτη βιωσιμότητας και ρευστότητας της επιχείρησης, ενώ η λύση που θα συμφωνείται θα επικυρώνεται από δικαστή. 

Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός θα πλαισιώνεται από τη δυνατότητα των πιστωτών για μετοχοποίηση των χρεών της υπό διάσωση επιχείρησης και από τη δυνατότητα άμεσης αποπομπής μη συνεργάσιμων διοικήσεων. Στη διαδικασία των σχεδίων αναδιάρθρωσης θα παρέχεται επίσης δια του νόμου και υπό αυστηρές προϋποθέσεις, νομική κάλυψη για τα στελέχη των τραπεζών και τους δημόσιους λειτουργούς που θα υπογράψουν τις διασώσεις προβληματικών επιχειρήσεων.

Το "ξεκαθάρισμα" του επιχειρηματικού τοπίου με τη διάσωση των επιχειρήσεων που θα κριθούν βιώσιμες είναι επιτακτικό, όχι μόνο για να αιμοδοτηθούνμε νέα ρευστότητα παραπαίουσες επιχειρήσεις, ειδικά σε κλάδους αυξημένης σπουδαιότητας για την ελληνική Οικονομία. Είναι επιτακτικό και για να ανασχεθούν, κατά το δυνατόν, οι επιπτώσεις που θα υπάρξουν στις επιχειρήσεις από τα νέα μέτρα που έχουν αποφασιστεί στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης.

Στις επιπτώσεις αυτές αναφέρεται η Έκθεση του ΙΟΒΕ για την Οικονομία που παρουσιάστηκε χθες. 

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην Έκθεση, οι αποφάσεις που  λήφθηκαν στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης για θέματα όπως ο φόρος στα κέρδη εταιρειών που τηρούν βιβλία β' κατηγορίας, ο φόρος μερισμάτων και οι ασφαλιστικές εισφορές, δημιουργούν στις επιχειρήσεις νέες επιβαρύνσεις. 

Ειδικά για τους ελεύθερους επαγγελματίες, η αύξηση του ΦΠΑ, η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών από 1ης Ιανουαρίου 2017, βάσει του φορολογητέου εισοδήματος προηγούμενων ετών, αλλά και η παραμένουσα ασάφεια για το πώς αυτός θα εφαρμοστεί, αναμένεται να οδηγήσουν σε ανακατατάξεις στις επιχειρήσεις και στην αγορά εργασίας από τους τελευταίους μήνες του 2016, εκτιμά το ΙΟΒΕ. 

Ως πλέον πιθανές εξελίξεις από αυτές τις μεταβολές θεωρεί την αλλαγή νομικής μορφής από ένα τμήμα των επιχειρήσεων (σε ΙΚΕ ή ΑΕ) ή τη μεταφορά της έδρας τους εκτός Ελλάδας. Σε κάθε περίπτωση, αποφαίνεται το ΙΟΒΕ, το μεταβατικό στάδιο σε μια νέα κατάσταση θα επενεργήσει περιοριστικά, τουλάχιστον φέτος, στη δραστηριότητα όσων επιχειρήσεων εισέλθουν σε αυτή τη διαδικασία, με αρκετά πιθανή μια πτωτική επίδραση στα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές από το καταληκτικό τρίμηνο του 2016.