Ανακούφιση και στάση αναμονής στις τράπεζες

της Νένας Μαλλιάρα

Με ανακούφιση για το ότι οι τράπεζες απέφυγαν τη χρεοκοπία, αλλά τηρώντας στάση αναμονής τόσο για την ψήφιση των νομοσχεδίων που προβλέπει η συμφωνία από τη Βουλή, όσο και για την πιστή υλοποίησή τους, αντέδρασαν οι τραπεζίτες στη συμφωνία της Συνόδου Κορυφής για την Ελλάδα.

Αν και υπάρχουν πολλά που απομένει να διευκρινιστούν για τις τράπεζες και έχουν να κάνουν κυρίως με την αποτίμηση της κατάστασης σε επίπεδο αποκατάστασης της ρευστότητας, "κόκκινων" δανείων και κεφαλαιακής κατάστασης – τομείς στους οποίους, δεν υπάρχει αμφιβολία, πως οι τράπεζες απομένουν βαθιά τραυματισμένες - η επίτευξη συμφωνίας αίρει τη "λαιμητόμο" της χρεοκοπίας για το τραπεζικό σύστημα. Με την ψήφιση των νομοσχεδίων από τη Βουλή αύριο αναμένεται και η άμεση ανταπόκριση της ΕΚΤ για την απελευθέρωση ρευστότητας από τον ELA. Παρά τις εκτιμήσεις, η ΕΚΤ δεν έσπευσε να ανοίξει χθες τη στρόφιγγα του ELA, αναζητώντας έμπρακτο δείγμα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την κυβέρνηση με την ψήφιση των νομοσχεδίων.

Εφόσον τηρηθεί αυτό το "προαπαιτούμενο", η χρηματοδότηση του ELA αναμένεται σταθερή για τις ελληνικές τράπεζες, επιτρέποντάς τους αφενός να ανοίξουν, αφετέρου να μπουν σταδιακά σε ομαλότερες συνθήκες λειτουργίας, υπό καθεστώς, βεβαίως, capital controls.

Σε συνάρτηση με την παροχή ELA εκτιμάται ότι οι τράπεζες δεν μπορούν να ανοίξουν πριν από την Πέμπτη 16/7, χωρίς να αποκλείεται η τραπεζική αργία να ισχύσει για ολόκληρη την εβδομάδα.

Σε ευρύτερο πλαίσιο, οι τραπεζίτες αναφέρουν πως το "στοίχημα" από το οποίο θα κριθεί στην πράξη ο "μηδενισμός" του σεναρίου εξόδου από το ευρώ, θα "παιχτεί" στην αποφασιστική υλοποίηση της συμφωνίας και στην στόχευση στην ανάπτυξη.

Σύμφωνα με τους τραπεζίτες, τα αίτια που οδήγησαν την Ελλάδα στη σημερινή της κατάσταση και τα οποία χρειάζεται να "παταχθούν" άμεσα και στοχευμένα ώστε να υπάρξει ανάπτυξη έχουν να κάνουν με:

α) Τη μη ανταγωνιστική Οικονομία. Χωρίς βιομηχανία, χωρίς καινοτομία, με παραγωγικές εγκαταστάσεις χαμηλής κλίμακας σε όλους τους κλάδους, με εμφανή δυσκολία διεθνούς μάρκετινγκ και με χιλιάδες επιχειρηματικούς περιορισμούς, η Οικονομία εγκλωβίστηκε, όπως αναφέρουν, σε ένα μοντέλο κρατικού "μικροκαπιταλισμού".

β) Τον αναποτελεσματικό δημόσιο τομέα. Όπως εκτιμούν, ο δημόσιος τομέας δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος, είναι όμως ταυτόχρονα μη αποτελεσματικός και μη αποδοτικός. Αργός στις αντιδράσεις του, μη ικανός στη δημιουργία προϋποθέσεων λειτουργίας της αγοράς, σε κάποιο βαθμό διεφθαρμένος και ακριβός για το αποτέλεσμα που παράγει. Ως αποτέλεσμα, αναφέρουν, ο δημόσιος τομέας αδυνατεί να στηρίξει την Οικονομία, το κοινωνικό κράτος, τις υποδομές, αλλά και την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια της χώρας.

γ) Το χρεοκοπημένο σύστημα συντάξεων. Όπως αναφέρουν, το συνταξιοδοτικό σύστημα ήταν υπερπολυτελές, κακά διαρθρωμένο και με ισχυρότατη ζεύξη με το κράτος. Το αποτέλεσμα ήταν η πλήρης αδυναμία ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις του προς τους συνταξιούχους χωρίς τη συστηματική επιδότηση από τον προϋπολογισμό, ύψους 16 δις. ευρώ ετησίως. Η απώλεια περίπου 25 δισ. ευρώ λόγω του PSI δεν βοήθησε, αλλά δεν είναι η κεντρική αιτία της ουσιώδους χρεοκοπίας του συστήματος. 

δ) Τους αδύναμους θεσμούς. Όπως επισημαίνουν, οι θεσμοί τους οποίους η παρουσία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενίσχυσε, βρίσκονται σε προϊούσα αποδυνάμωση. Είναι γνωστό ότι οι θεσμοί στηρίζουν την ευημερία και την ανάπτυξη των δημοκρατικών κρατών. Η αδυναμία τους δίνει χώρο στη διαφθορά και την αυθαιρεσία και πέρα από ένα σημείο δυναμιτίζει τις προοπτικές ανάπτυξης της χώρας, καταλήγουν.