Κλιμάκωση της κινητικότητας για το Κυπριακό ενόψει Γενεύης

Του Κώστα Ράπτη

Λίγα 24ωρα πριν από τον νέο γύρο δικοινοτικών διαπραγματεύσεων κορυφής στη Γενεύη για το Κυπριακό και κατόπιν την πολυμερή διάσκεψη που είναι προγραμματισμένη για τις 12 Ιανουαρίου, η κινητικότητα που αναπτύσσεται είναι πολυεπίπεδη κινητικότητα – αλλά και με σημάδια προετοιμασία για το παιχνίδι επίρριψης ευθυνών που θα επιφέρει τυχόν ναυάγιο της διαδικασίας.

Ήδη στην Αθήνα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς έχει το πρωϊ συνάντηση, η οποία επιβεβαιώθηκε την τελευταία στιγμή, με τον υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βρετανίας Alan Duncan, στον απόηχο της 40λεπτης τηλεφωνικής επικοινωνίας τη Δευτέρα του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με την Βρετανίδα ομόλογό του Τheresa May. "Η πρωθυπουργός συμφώνησε με τον πρωθυπουργό Τσίπρα ότι οι δύο ηγέτες στην Κύπρο έχουν κάνει εξαιρετική πρόοδο στην προώθηση των συνομιλιών. Συζήτησαν πώς να διατηρηθεί αυτή η δυναμική στις επικείμενες συνομιλίες της Γενεύης”, ανέφερε ο εκπρόσωπος της Downing Street συμπληρώνοντας ότι η Theresa May επαναβεβαίωσε την ετοιμότητα της κυβέρνησής της να βοηθήσει τη διαδικασία "με όποιον τρόπο μπορεί”.

Στις 3 μ.μ. πρόκειται να συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών ο ειδικός απεσταλμένος του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό Espen Barth Eide, ενώ την Παρασκευή ο Νίκος Κοτζιάς θα συναντηθεί στην Νέα Υόρκη με το νέο "αφεντικό” των Ηνωμένων Εθνών Antonio Guterres – κίνηση που αποφάσισε να μμηθεί και ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Mevlüt Çavuşoğlu.

Από πλευράς πρωθυπουργού, πάλι, οι τηλεφωνικές επαφές έχει ανακοινωθεί ότι θα συνεχισθούν με τους François Hollande, Angela Merkel και Jean Claude Juncker, ενώ τη Δευτέρα, ως γνωστόν, θα πραγματοποιηθούν οι διαδοχικές κατ' ιδίαν συναντήσεις του Αλέξη Τσίπρα με τους αρχηγούς των κομμάτων.

Στην ίδια την Κύπρο η διαπραγματευτική προεργασία συνεχίζεται με τις προγραμματισμένες για σήμερα Τετάρτη και το Σάββατο συναντήσεις των ηγετών των δύο κοινοτήτων Νίκου Αναστασιάδη και Mustafa Akıncı, ενώ οι διαπραγματευτές των δύο πλευρών Ανδρέας μαυραγάνης και Özdil Nami θα συναντηθούν και την Πέμπτη. Ο Κύπριος πρόεδρος πρόκειται επίσης να ενημερώσει την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας Κύπρου σήμερα το απόγευμα και αύριο το Εθνικό Συμβούλιο.
Από τουρκικής πλευράς υπάρχουν στοιχεία ασάφειας. Ο "πρωθυπουργός” των Κατεχομένων Hüseyin Özgürgün συναντήθηκε στην Άγκυρα τόσο με τον Tayyip Erdoğan όσο και με τον πρωθυπουργό Binali Yıldırım, με την ευκαιρία της υπογραφής πρωτοκόλλου υποθαλάσσιας διασύνδεσης του τουρκικού δικτύου ηλεκτρισμού με αυτό της βόρειας Κύπρου και έκανε λόγο για "πλήρη συναίνεση” στο Κυπριακό το οποίο, όπως είπε, αποκτά πρόσθετη στρατηγική σημασία μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή και τις τρομοκρατικές επιθέσεις στην Τουρκία.

Αυτό ακριβώς το νέο πλαίσιο γεννά και το μέγα ερώτημα αν ο μόνος που δύναται να πάρει αποφάσεις τέτοιας σημασίας στην Τουρκία, δηλ. ο Tayyip Erdoğan σκοπεύει να επιδείξει συμβιβαστική ή αντιθέτως μαξιμαλιστική στάση. Ο ίδιος φέρεται να ζητά συγκεκριμένο "οδικό χάρτη” προκειμένου να επιβεβαιώσει την παρουσία του στην πολυμερή διάσκεψη, ενώ άγνωστο παραμένει πότε, δεδομένης της εξάντλησης των χρονικών περιθωρίων, σκοπεύει να ανταποκριθεί στο αίτημα της Αθήνας για μία διμερή συνάντηση κορυφής.

Παρά τις πληροφορίες πάντως ότι η τουρκική πλευρά είναι έτοιμη για παραχωρήσεις στο εδαφικό, με αντάλλαγμα τη διαιώνιση των εγγυήσεων, ο Hüseyin Özgürgün (ο οποίος θα βρίσκεται επίσης στη Γενεύη, ώστε ο Mustafa Akıncı να είναι ασφυκτικά "πλαισιωμένος”) δήλωσε: "Έχουμε σχέδιο Β, αν δεν υπάρξει αποτέλεσμα στη Γενεύη”, και πρόσθεσε ότι θα είναι θαύμα αν το 2017 καταστεί η χρονιά της λύσης, διαμηνύοντας ότι ούτε η Μόρφου, ούτε η Καρπασία, θα επιστραφούν στους Ελληνοκυπρίους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το πλείστον του χρόνου της συνάντησης Αναστασιάδη-Τσίπρα στην Αθήνα την περασμένη Παρασκευή αφιερώθηκε (εκτός του ζητήματος της εκπροσώπησης της κυπριακής Δημοκρατίας στην πολυμερή) στο ερώτημα πώς θα αποφύγει η ελληνική πλευρά να βρεθεί στο επίκεντρο του blame game σε περίπτωση αποτυχίας της Γενεύης.

Ο Τούρκος πρόεδρος είχε πάντως την ικανοποίηση να δεχθεί τηλεφώνημα του αποχωρούντος Αμερικανού προέδρου Barack Obama, για την έκφραση των συλλυπητηρίων του για την πρωτοχρονιάτικη τρομοκρατική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου, συζητήθηκε και το Κυπριακό και οι δύο ηγέτες εξέφρασαν την ελπίδα ότι οι επικείμενες διπλωματικές διεργασίες θα έχουν ως αποτέλεσμα μια συμφωνία για επανένωση της νήσου σε μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία.