"Αν δεν ξέρεις πού πηγαίνεις, οποιοσδήποτε δρόμος θα σε οδηγήσει εκεί"

Του Χρήστου Ιωάννου

Προ εξαμήνου είχα αναφερθεί (βλ. "Κεφάλαιο" 4/7/2015) σε "νέο κύκλο συρρίκνωσης και κατάρρευσης", που σημαίνει "μεγάλη μείωση του εγχώριου προϊόντος και της απασχόλησης, νέα εκτόξευση του ιδιωτικού χρέους, νέα επιδείνωση της μη βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους και, κυρίως, μεγάλη υποβάθμιση του εισοδηματικού επιπέδου στο οποίο θα είναι δυνατόν να σταθεροποιηθεί εκ νέου η ελληνική οικονομία".

Δεν έχει αλλάξει κάτι ως προς τις προοπτικές του 2016. Απλώς οι αρνητικές συνέπειες από το κλείσιμο των τραπεζών και των κεφαλαιακών ελέγχων στο ΑΕΠ εξομαλύνθηκαν προσωρινά το γ' τρίμηνο του 2015 μέσω εφήμερων παρενεργειών που επέδρασαν θετικά στην εγχώρια ιδιωτική κατανάλωση –αυξήθηκε με κάθε δυνατό τρόπο εξαιτίας του φόβου "κουρέματος" των καταθέσεων– και στην εποχιακή –επί δίμηνο– καταβολή υποχρεώσεων έναντι του Δημοσίου από τα διαθέσιμα των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών ακριβώς λόγω του ίδιου φόβου. Η απασχόληση αυξήθηκε λόγω της συμβολής του τουρισμού, συνολικά δε το γ' τρίμηνο του 2015 επανήλθε απλώς στα επίπεδα του καλοκαιριού του 2012, όμως με τους παραγωγικούς τομείς (δευτερογενή και πρωτογενή) της οικονομίας σε υποδεέστερη κατάσταση. 

Ευκταίον θα ήταν κάποια στιγμή η ελληνική οικονομία να σταθεροποιηθεί. Αν αυτό γινόταν στη διάρκεια του 2016, ακόμα καλύτερα. Είναι πιθανόν το 2016 να γίνει έτος σταθεροποίησης; Σταθεροποίηση σημαίνει να σταματήσει να συρρικνώνεται το μερίδιο του ΑΕΠ των διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών και να σταματήσει η πραγματική και η ονομαστική συρρίκνωση του ΑΕΠ συνολικά, να σταματήσει να απομειώνεται η αξία των εγχώριων επενδύσεων και να αρχίσουν νέες, να σταματήσει να αυξάνεται το ιδιωτικό χρέος, να σταματήσει η παραγωγή νέου δημόσιου χρέους. 

Το εγχώριο καθεστώς οικονομικής πολιτικής χρόνια τώρα δεν είναι προσανατολισμένο σε αυτούς τους στόχους: "Σέρνεται" από Μνημόνιο σε Μνημόνιο. Εξαιτίας του ισχύει πλήρως το "αν δεν ξέρεις πού πηγαίνεις, οποιοσδήποτε δρόμος θα σε οδηγήσει εκεί". Αγνοεί και την αιτία της ελληνικής παραγωγικής κατάρρευσης, πριν και μετά το 2009, και τις αναγκαίες και ικανές λύσεις για να στραφεί, επίπονα, η ελληνική οικονομία σε περίοδο αναπτυξιακής ανόρθωσης και ευστάθειας. "Ανάπτυξη είναι το τι παράγεις" και σε αυτόν τον τομέα το εγχώριο καθεστώς οικονομικής πολιτικής είναι εγκλωβισμένο στις αντιπαραγωγικές-παρασιτικές επιλογές της Μεταπολίτευσης και της ευρύτερης κρατικιστικής προστατευτικής μετεμφυλιακής περιόδου. Καταστρέφει αξίες, αντί να δημιουργεί. Η ελληνική κρίση και κατάρρευση έρχεται από μακριά και γι' αυτό πάει και μακριά. Μακάρι το 2016 να ήταν έτος στροφής, αλλά η παραγωγή και η δημιουργία αξίας για την οικονομία και για τους θεσμούς της Ελλάδας εξακολουθούν στη χώρα μας να αγωνίζονται "εκτός έδρας". 

* Ο κ. Χρήστος Ιωάννου είναι Οικονομολόγος

**Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Κεφάλαιο