Η νέα πλειοψηφία στη Ρωσία: Εναντίον όλων

Του Andrey Persev

Αρχικά, φαινόταν σαν οι ρωσικές κοινοβουλευτικές εκλογές να ήταν εξαιρετικά καλές για το κόμμα Ενωμένη Ρωσία του Vladimir Putin: κέρδισε την αυτοδυναμία στην Δούμα, η οποία έδωσε στο κόμμα –και ως εκ τούτου και στον πρόεδρο- την ελευθερία να εφαρμόσει κοινωνικές μεταρρυθμίσεις όπως την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης ή να περάσει νόμους που αποσκοπούν στο να ακυρώνουν τους διαφωνούντες. Τα άλλα κρατικιστικά κόμματα που έλαβαν έδρες στη Βουλή –το Κομμουνιστικό Κόμμα (CPRF), το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (LDPR) και το Απλώς Ρωσία- το έκαναν με τις ευλογίες του Κρεμλίνου, και αναμένεται να παραμείνουν πιστά στον πρόεδρο.

Αυτό που είναι πιο σημαντικό, η αντιπολίτευση βγήκε με εντελώς σπασμένο το ηθικό από αυτές τις εκλογές. Μαζί, το φιλελεύθερο Yabloko και το PARNAS, συγκέντρωσαν λιγότερο από το 5% των ψήφων, και τίποτα δεν δείχνει ότι πρόκειται να κάνουν οτιδήποτε για την αναμφισβήτητη εκλογική νοθεία που έχει αναφερθεί. Αλλά παρόλα αυτά, πολλοί στο Κρεμλίνο ανησυχούν για τα αποτελέσματα των εκλογών, τα οποία απέδειξαν πάνω από όλα πόσο άσχημες είναι οι σχέσεις του ρωσικού κράτους με τον λαό.

Στις εκλογές της 18ης Σεπτεμβρίου, σημειώθηκε η χαμηλότερη προσέλευση στην ιστορία των ρωσικών κοινοβουλευτικών εκλογών: 48%. Αυτό είναι ψυχολογικά σημαντικό: περισσότεροι από τους μισούς αγνόησαν τις εκλογές. Λαμβάνοντας υπόψη την προσέλευση, μόλις το ένα τέταρτο των Ρώσων ψήφισε την Ενωμένη Ρωσία, η οποία πρακτικά θεωρείται ως το "κόμμα του Προέδρου". Το 25% στήριξη για έναν εθνικό ηγέτη, είναι ανησυχητικά χαμηλό.

Ο Putin το εξήγησε αυτό σχολιάζοντας το γεγονός ότι οι άνθρωποι ψήφισαν το κόμμα Ενωμένη Ρωσία παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χώρα. Υποστήριξε ότι παραδοσιακά, η χαμηλή προσέλευση είναι μια ένδειξη ότι οι άνθρωποι είναι ευτυχισμένοι –δεν θέλουν να αλλάξουν τίποτα έτσι δεν έρχονται να ψηφίσουν.

Στην πραγματικότητα, το αντίθετο συμβαίνει. Οι άνθρωποι δεν συσπειρώνονται γύρω από τον ηγέτη τους. Η πλειονότητα των Ρώσων που δεν πήγαν να ψηφίσουν απέδειξε ότι είναι εξίσου αδιάφοροι για αυτούς που κυβερνούν την χώρα και για την αντιπολίτευση.

Είναι δύσκολο να απεικονίσει κανείς μια εικόνα αυτής της νέας πλειοψηφίας, αλλά είναι δυνατό να εντοπιστεί το περίγραμμά του. Όταν κοιτάζουμε τις περιοχές όπου ιστορικά υπάρχει μικρότερη απάτη, μπορούμε να δούμε ότι η στήριξη της Ενωμένης Ρωσίας αυξήθηκε σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές για τη Δούμα, περίπου αναλογικά με την μείωση της προσέλευσης, ενώ οι υποστηρικτές άλλων κομμάτων έμειναν σπίτι.

Για το Κρεμλίνο, θα ήταν καλύτερα εάν οι κομμουνιστές είχαν κερδίσει το 15%-20% των ψήφων –με αυτόν τον τρόπο, θα ήταν ξεκάθαρο με ποιους πρέπει να διαπραγματευτεί το Κρεμλίνο και ποιους έπρεπε να κατευνάσει. Τώρα ωστόσο, δεν υπάρχει απλώς κανένας για να δουλέψουν οι αρχές μαζί του. Για το Κρεμλίνο –και τον πρόεδρο, ο οποίος θεωρούσε πως κατάλαβε τι ήθελαν οι Ρώσοι- αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα.

Η ανώνυμη πλειοψηφία δεν έχει ούτε πρόσωπο ούτε εκπροσώπους. Μπορεί να περιγραφεί μόνο αφαιρετικά: δεν είναι κομμουνιστές, ούτε υποστηρικτές του PARNAS, ούτε υπέρ-πατριώτες ούτε τσιρλίντερς του Alexei Navalny.

Η αυξανόμενη στήριξη για το LDPR (στις εκλογές της Δούμα, το κόμμα του Vladimir Zhironovsky κέρδισε σχεδόν τόσες ψήφους όσες και οι Κομμουνιστές) προσφέρει κάποια στοιχεία για αυτή την πλειοψηφία. Το εκλογικό σώμα του LDPR συνίσταται από δύο περίπου τύπους ψηφοφόρων: οπαδούς του θεατρικού στυλ του Zhirinovsky, και εκείνοι που τον θεωρούν αυτόν και το κόμμα του ότι είναι πραγματικά μέρος της αντιπολίτευσης (υπάρχει σημαντικό κενό μεταξύ αυτών των δύο ομάδων). Τώρα ωστόσο, το κόμμα διευρύνει την εμβέλειά του, κερδίζοντας ψηφοφόρους σε προοδευτικές περιοχές όπως τo Novosibirsk και το Sverdlovsk στις εκλογές της Δούμα.

Αυτοί οι άνθρωποι είναι μέρος της νέας πλειοψηφίας που αποφάσισε να ψηφίσει. Η πλειοψηφία, όπως και το LDPR, δεν μπορούν πραγματικά να πουν τι αντιπροσωπεύει, αλλά γνωρίζουν σε τι είναι εναντίον –σχεδόν στα πάντα. Δεν πιστεύουν στην κυβέρνηση, στην αντιπολίτευσή της, ή στους εκλογικούς θεσμούς. Αυτή η ανώνυμη, άφωνη πλειοψηφία χαρακτηρίζεται μόνο από γενική δυσαρέσκεια. Οι ψηφοφόροι της δεν ενδιαφέρονται για τις αποχρώσεις της κομματικής πολιτικής. Αναγνωρίζουν τέσσερα οικεία γράμματα, θυμούνται την πολύχρωμη προσωπικότητα του Zhirinovsky, και ψηφίζουν.

Από την πλευρά του καθεστώτος, αυτοί οι contrarian ψηφοφόροι έκαναν μια καλή επιλογή. Αλλά οι απαιτήσεις τους δεν έχουν ικανοποιηθεί. Σημείωσαν ένα κουτί στο χαρτί, αλλά ο θυμός τους δεν έχει εξαφανιστεί. Το μέλλον αυτής της μη-πουτινικής πλειοψηφίας είναι ασαφές, αν και ασφαλώς δεν έγινε μια πολιτική δύναμη σε ένα βράδυ. Και πάλι, αυτή η ομάδα έχει κάνει κάτι σημαντικό: έδειξε την δυσαρέσκειά της αρνούμενη να ψηφίσει ή αρνούμενη να ψηφίσει τον Putin.

"Δεν μας εκπροσωπείτε καν!", φώναζαν οι διαδηλωτές της Πλατείας Bolotnaya στο Κρεμλίνο το 2011. Γνώριζαν ποιοι μπορούσαν –ή θα έπρεπε να τους εκπροσωπούν στο κοινοβούλιο. Οι νέοι δυσαρεστημένοι της Ρωσίας ωστόσο, δεν έχουν καμία εκπροσώπηση- για την ώρα.

Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://carnegie.ru/commentary/2016/09/30/against-everything-russia-s-new-majority/j640