Θα μας πάρουν με τις ντομάτες σύντροφοι...

Του Κώστα Στούπα

Προκαλεί ερωτηματικά η επιμονή του πρωθυπουργού και μετά τις δεύτερες εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου να διατηρεί το ζήτημα της διευθέτησης του χρέους ψηλά στην ατζέντα.

Προεκλογικά η διατήρηση του χρέους υψηλά είχε στρατηγικό χαρακτήρα σε σχέση με την υπόσχεση της επανόδου της προ του 2010 ευημερίας με ένα νόμο και ένα άρθρο.

Ένα από βασικά οχήματα που ανέδειξαν τον κ. Τσίπρα και το κόμμα του στην εξουσία ήταν η υπόσχεση της διαγραφής ενός σημαντικού μέρους του χρέους.

Η υπόσχεση αυτή σε συνδυασμό με την άλλη της κατάργησης του μνημονίου με ένα άρθρο και ένα νόμο και της επιστροφής στην προ του 2010 περίοδο της ευημερίας με δανεικά, αποτέλεσαν την αιχμή του δόρατος της εκτόξευσης ενός κόμματος του 4% στο 37%.

Η υπόσχεση της επανόδου στην περίοδο της ευημερίας με δανεικά είχε αντίκρισμα, έστω και αφελές, στο σκεπτικό πως μόνο αν μας διέγραφαν το χρέος οι αγορές θα ξεκινούσαν πάλι να δανείζουν το κράτος και αυτό να μοιράζει μισθούς, συντάξεις και μίζες...

Οι αγορές όμως δεν είναι τόσο εύπιστες και αφελείς όσο οι πολιτικοί μας. Με πρώτη αγορά εκείνη των Ελλήνων καταθετών που έχουν αποσύρει τις καταθέσεις από τις τράπεζες, έχουν απομακρυνθεί από την Ελλάδα και δεν πρόκειται να επιστρέψουν παρά όταν αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και υπάρξουν ιδιαίτερα ελκυστικές επενδυτικές προοπτικές. Όσοι δάνεισαν την Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια έχασαν ένα σημαντικό μέρος των κεφαλαίων τους με τα PSI και θα χάσουν μέρος και τα κράτη που διακρατούν το χρέος με χαμηλά επιτόκια.

Τα χρήματα των Ελλήνων θα επιστρέψουν στην ελληνική οικονομία μέσω των τραπεζών ή του χρηματιστηρίου (και θα ακολουθήσουν οι μακροπρόθεσμες ξένες επενδύσεις...) μόνο όταν η ελληνική οικονομία παρουσιάσει ρυθμούς ανάπτυξης τέτοιους που θα κάνουν "θαύματα" σαν το ιρλανδικό να μοιάζουν θαμπά.

Το 2010 δεν αποκαλύφθηκε μόνο το γεγονός πως το ελληνικό χρέος δεν ήταν  βιώσιμο, αλλά πως η ελληνική οικονομία είναι έτσι δομημένη που μπορεί να παράγει μόνο χρέος. Αν δεν αλλάξει αυτή η δομή, οι ξένοι δεν θα επιστρέφουν παρά μόνο σαν τουρίστες ή σαν κερδοσκοπικά funds και όχι σαν μακροπρόθεσμοι επενδυτές αξίας.

Το ελληνικό χρέος ήταν τον περασμένο Ιούνιο στα 312 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα είναι σε πρόγραμμα μέχρι το 2018 και αρκετά χρόνια μετά δεν θα έχει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του χρέους καθώς αυτό βρίσκεται "παγωμένο" με χαριστικά επιτόκια στα χέρια των εταίρων και δανειστών.

Το να αναδεικνύει σήμερα μια κυβέρνηση το ζήτημα του χρέους τόσο ψηλά στην ατζέντα, ενώ δεν έχει μπροστά της εκλογές προκειμένου να επιδείξει έστω κάποια συγκυριακή επιτυχία, μαρτυρά είτε αδυναμία σωστής αξιολόγησης είτε δόλο...

Η ανάδειξη του χρέους τόσο υψηλά στην ατζέντα δημιουργεί υποψίες πως κάποιοι απλά προσπαθούν να κερδίσουν (...να κάνουν μια "αρπαχτή") με ένα από τα λίγα θέματα που μπορούν αυτή την περίοδο να προσφέρουν μια τέτοια ευκαιρία στην Ελλάδα: Το χρέος...

Αντί η κυβέρνηση να επιδεικνύει διάφορους fund managers που ενδέχεται να έχουν κέρδος από τη διευθέτηση του χρέους εδώ και τώρα, οι οποίοι θα αναλάβουν να μας απαλλάξουν από το χρέος, θα έπρεπε να έχει άλλες προτεραιότητες, όπως: η κατανόηση του μυστηρίου της ντομάτας.

Γιατί η Ελλάδα εισάγει περισσότερες ντομάτες απ΄ όσες εξάγει αν και διαθέτει ασύγκριτα συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με χώρες όπως η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Γερμανία κλπ απ΄ όπου πραγματοποιεί τις μεγαλύτερες εισαγωγές;

Στην Ολλανδία π.χ. σύμφωνα με το Time έχουν καταφέρει να παράγουν περί τα 70 κιλά ανά τετραγωνικό μέτρο ενώ στην Ελλάδα περί τα 7 κιλά.

Η Ελλάδα εισάγει ντομάτες από χώρες με ακριβά μεροκάματα όπως η Ολλανδία και το Βέλγιο και εξάγει σε χώρες με φθηνά εργατικά όπως αυτές της άλλοτε Ανατολικής Ευρώπης.

Όποιος καταφέρει να δώσει μια ικανοποιητική απάντηση στο μυστήριο της ντομάτας θα αρχίσει να αντιλαμβάνεται την ουσία του ελληνικού οικονομικού προβλήματος και άρα και τις πιθανές λύσεις του...

kostas.stoupas@capital.gr