Γιατί δεν "κλείδωσαν" τη συμφωνία οι παραχωρήσεις Τσακαλώτου

Από τον Γ. Αγγέλη

Οι επανειλημμένες αναφορές του Β. Σόιμπλε το τελευταίο δεκαήμερο στο ενδεχόμενο απόσυρσης του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα "δεν είναι μόνο μια απειλή για την Ελλάδα. Είναι κάτι περισσότερο, που, αν συμβεί, δεν θα είναι καλά νέα ούτε για την Ευρώπη ούτε για την Ελλάδα...".

Διπλωματικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες υποστήριζαν στο "Κεφάλαιο" ότι "η ερμηνεία των αναφορών του Σόιμπλε στο θέμα της συμμετοχής ή μη του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα μόνο ως απειλή για την Ελλάδα (αφού η απόσυρσή του θα ακύρωνε το πρόγραμμα υποχρεώνοντας σε δυσκολότερη συμφωνία) είναι αδύναμη. Ο κίνδυνος είναι πραγματικός και ο κ. Σόιμπλε θα έχει γι' αυτό κρίσιμες συναντήσεις με την κυρία Λαγκάρντ στο Νταβός προκειμένου να βρεθεί όχι απλώς μία διέξοδος στο ελληνικό θέμα, όσο στο πώς θα 'παίξει' το ΔΝΤ με την Ευρώπη στο άμεσο μέλλον...".

Οι ανησυχίες της ευρωπαϊκής διπλωματίας συγκεντρώνονται, με βάση τις πληροφορίες από την Ουάσινγκτον, στο γεγονός ότι τόσο η ρητορική όσο και οι συμπεριφορές του επιτελείου του νέου Αμερικανού προέδρου τείνουν σε μια σταθερή τάση αμφισβήτησης των θεσμών της Ατλαντικής Συμμαχίας. Και το ΔΝΤ (όπως και το ΝΑΤΟ) είναι ένας από τους βασικούς θεσμούς αυτής της... οικοδομής μεταπολεμικά.

Οι κινήσεις του κ. Σόιμπλε και η σαφής αντιπαραθετική στάση του απέναντι στη νοικονομική λογική Τραμπ "δεν αφορούν ως προς το ΔΝΤ μόνο την υπόθεση της Ελλάδας, αλλά συνολικά το οικοδόμημα των σχέσεων της Ευρωζώνης με τις ΗΠΑ...".

Οι αποφάσεις για Ελλάδα

Ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ έχει ξεκαθαρίσει ότι η Ευρωζώνη έχει ήδη αποφασίσει για το πλαίσιο ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους από τον περασμένο Μάιο (η συμφωνία για τρία σκέλη παρέμβασης, βραχυπρόθεσμο, που ήδη δρομολογήθηκε, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο, που θα δρομολογηθούν μετά το 2018) και στο πλαίσιο αυτό ο συμβιβασμός με το ΔΝΤ προϋποθέτει την υιοθέτηση από πλευράς της Ελλάδας των παρεμβάσεων σε ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό με νομοθετημένες από τώρα εγγυήσεις για μετά το 2018.

Αν δεν υπάρξει συμφωνία με ΔΝΤ, αυτό ισοδυναμεί με τέλος του προγράμματος και συγκρότηση νέου με το ESM στη θέση του ΔΝΤ, αλλά "με όρους που θα ικανοποιούν τις ακραίες απαιτήσεις της κυβερνητικής συμμαχίας υπό την πίεση του AfD...".

Μπροστά στο δίλημμα αυτό η Αθήνα έχει δρομολογήσει ένα πλαίσιο πρότασης για το Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου με παραδοχές που αποδέχονται τις απαιτήσεις του ΔΝΤ σε περίπτωση δημοσιονομικής αστοχίας μετά το 2018, με τη μορφή του περιβόητου "κόφτη".

Τα νέα δεδομένα, όμως, στο ΔΝΤ που φέρνει η διοίκηση Τραμπ υποχρεώνουν το γερμανικό ΥΠΟΙΚ να προετοιμάσει το έδαφος στο εσωτερικό της κυβερνητικής συμμαχίας ακόμα και για το ενδεχόμενο να χρειασθεί να συζητήσει για ένα νέο πρόγραμμα εν μέσω προεκλογικής περιόδου...

Κάτι τέτοιο, βέβαια, δεν είναι καλά νέα για κανέναν. Για μεν τη γερμανική κυβέρνηση, παρά την ευνοϊκή στάση του SPD, θα είναι μια εξαιρετικά δύσκολη συζήτηση, καθώς το AfD κατηγορεί ανοικτά τον Σόιμπλε για προσωπική ευθύνη και λάθος υποσχέσεις όσον αφορά τη δέσμευση της Ελλάδας αλλά και του ΔΝΤ.

Το κυβερνητικό κόμμα για να απαντήσει στην πίεση αυτή σε περίπτωση αποχώρησης του ΔΝΤ, θα είναι ιδιαίτερα απαιτητικό απέναντι στην Ελλάδα, καθώς η ανάληψη της θέσης του ΔΝΤ από το ESM θα συνοδεύεται από όλες τις προϋποθέσεις για την διασφάλιση των δημοσιονομικών στόχων για πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018 σε περίπτωση αστοχίας.

Ένας άλλος ESM

Ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ ο οποίος αρχικά (2010) ήταν αντίθετος στη θέση της Μέρκελ για συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, εδώ και δύο τουλάχιστον χρόνια προετοιμάζει τη μετατροπή του ESM, με αφορμή το ελληνικό πρόγραμμα, σε ένα Ταμείο τύπου ΔΝΤ για την Ευρωζώνη.

Ήδη, όπως είχε αποκαλύψει το "Κ", η υιοθέτηση και δρομολόγηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος από τον ESM αποτελούν βήμα μετάλλαξής του σε Ταμείο τύπου ΔΝΤ, ενώ ήδη έχει σχεδιάσει όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία του κατ' εικόνα και ομοίωση εκείνων που χρησιμοποιεί το ΔΝΤ.

Άλλωστε, ο επικεφαλής του ESM, κ. Ρέγκλινγκ, είναι προσωπική επιλογή του κ. Σόιμπλε και θιασώτης των θέσεων του Γερμανού ΥΠΟΙΚ στις απαιτήσεις που διατυπώνονται για το ελληνικό πρόγραμμα.

Ο κ. Ρέγκλινγκ, σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Capital.gr, αποκάλυψε ότι έχει δοθεί ήδη από το Eurogroup εντολή προς τους "θεσμούς" για τον σχεδιασμό ενός μηχανισμού "ισχυρότερου" του ισχύοντος "κόφτη", προκειμένου να διασφαλισθεί η εφαρμογή των μέτρων εκείνων που μελλοντικά, μετά το 2018, θα χρειασθεί να εφαρμοσθούν σε περίπτωση δημοσιονομικής αστοχίας για την επίτευξη των στόχων πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ...

Το πλαίσιο αυτών των αλλαγών στον ισχύοντα "κόφτη" έχει ενσωματώσει η κυβέρνηση στην πρόταση που θα φέρει ο κ. Τσακαλώτος στο Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου.

Οι διευθετήσεις αυτές είναι μέρος της συζήτησης που είχε αυτές τις ημέρες στο Νταβός ο κ. Σόιμπλε με την κυρία Λαγκάρντ εν όψει των πιθανών αλλαγών στην κατεύθυνση που θα κινηθεί η διοίκηση του ΔΝΤ μετά την ενεργοποίηση των ανθρώπων του Τραμπ στο Συμβούλιο του Ταμείου.

*Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" που κυκλοφορεί.