Διαβάζοντας τους "χρησμούς" του Mario Draghi

του Γ. Αγγέλη

Η βεβαιότητα που έχει αρχίσει να επικρατεί στις αγορές οτι η Yellen ετοιμάζεται για το δεύτερο βήμα στην κατεύθυνση της αύξησης των επιτοκίων τον Δεκέμβριο, ενισχύει την πρόβλεψη οτι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα υποχρεωθεί για νέα επέκταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης πολύ πέραν του Μαρτίου του 2017.

Αυτό μπορεί να δίνει μεγαλύτερα περιθώρια χρόνου στις ελληνικές προσδοκίες για ένταξη και των ελληνικών ομολόγων σ' αυτό, αλλά η αιτία που οδηγεί σε μία τέτοια απόφαση τον Draghi κάθε άλλο παρά καθησυχάζει τις αγορές. 

Το ενδεχόμενο μιας νέας αύξησης των αμερικανικών επιτοκίων θα επισπεύσει και θα επεκτείνει την "φυγή” κεφαλαίων από την περιφέρεια αυξάνοντας την συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου έναντι του ευρώ. 

Ήδη στις αγορές συναλλάγματος οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες μιλούν για ισοτιμία ένα προς ένα ευρώ-δολαρίου σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως του Draghi πέραν της ισοτιμίας είναι οι μεγάλες ευρωπαϊκής αναφοράς επενδυτικές τράπεζες οι οποίες εξακολουθούν να διατηρούν τα χαρτοφυλάκιά τους φουσκωμένα με τους καρπούς των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης των ΗΠΑ που έχουν διακοπεί από τον Οκτώβρη του 2014.

Μία περαιτέρω αύξηση των αμερικάνικων επιτοκίων από την Fed θα προκαλέσει ενα νέο βίαιο "ξεφούσκωμα” ανάλογο εκείνου του Ιανουαρίου του 2016 μετά την πρώτη αύξηση επιτοκίων από την Fed. 

Και δεν είναι καθόλου βέβαιο οτι η ΕΚΤ με τα δικά της προγράμματα μπορεί να καλύψει τις "μαύρες τρύπες” που η απόφαση της Fed προκαλεί στους ευρωπαϊκούς χρηματοπιστωτικούς ομίλους.

Η Yellen παρά τις διαφορές της με τον ένοικο του Λευκού Οίκου διαβεβαίωσε τις αγορές πρόσφατα οτι όχι μόνο θα ολοκληρώσει την θητεία της στην Fed, αλλά και θα συνεχίσει στην "γραμμή” - που είχε προαγγείλει ο Ben Bernanke πριν φύγει - και έχει ακολουθήσει μέχρι τώρα και η ίδια.

Ότι δηλαδή θεωρεί επικίνδυνο να διατηρήσει παθητική στάση για υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα. "Εάν η Επιτροπή (η Fomc) αποφάσιζε να καθυστερήσει τις αυξήσεις στα επιτόκια για πολύ καιρό, μπορεί να καταλήξει να χρειαστεί να προχωρήσει σε σχετικά απότομη σύσφιξη της πολιτικής της για να αποτρέψει πιθανή υπέρβαση των στόχων της" είπε για να προσθέσει ότι  "επιπλέον, το να κρατήσουμε τα επιτόκια στα τρέχοντα επίπεδα για υπερβολικό χρονικό διάστημα μπορεί επίσης να ενθαρρύνει την ανάληψη υπερβολικών κινδύνων, υπονομεύοντας στο τέλος την χρηματο-οικονομική σταθερότητα". 

Σε αυτό το πλαίσιο οι δυνατότητες του Draghi περιορίζονται σε μία και μόνη προοπτική, την επέκταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης σε βαθμό τέτοιο που να μπορεί να εκτονώσει τις πιέσεις που θα υποστεί το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα από τις επόμενες κινήσεις της Yellen.

Κάτι ανάλογο δηλαδή με αυτό που είχε κάνει το 2015, όταν η Fed δρομολόγησε οριστικά την διακοπή και απόσυρση των προγραμμάτων χαλάρωσης των προηγούμενων ετών.